|
1-апта
|
2-апта
|
2
|
Автоматты жүйе және құрылғының сенімділігін есептеу әдісі. ТҮАБЖ өңдеу принципін тұрғызу (технологиялық үрдіс үшін).
| Презентация |
2-апта
|
3-апта
|
3
|
Технологиялық үрдісті автоматтандырудың техникалық құрылғыларын және кешендерін таңдау және негіздемелеу (өндіріс саласы үшін).
| Баяндама |
3-апта
|
4-апта
|
4
|
Өндірістік контроллер базасында объектінің технологиялық логикалық басқару жүйесін өңдеу.
| Презентация |
4-апта
|
5-апта
|
5
|
Енгізу/шығару ақпарат құрылғысының және өндірісті компьютер базасында технологиялық объектінің сандық автоматтандырылған реттеу жүйесін өңдеу.
| Презентация |
5-апта
|
6-апта
|
6
|
Супервизорлы жүйелерді бақылау және технологиялық үрдіс базасында Scada-жүйесін жасау.
| Глоссарий |
6-апта
|
7-апта
|
7
|
Күрделі технологиялық үрдісте иерархиялық жүйені басқару.
| Презентация |
7-апта
|
8-апта
|
8
|
Объектілердің қайталанатын үрдістерін іске қосу және тоқтату режимдерін тиімді автоматтандырылған басқару есептері мен алгоритмдері.
| Глоссарий |
8-апта
|
9-апта
|
9
|
Автоматтандырылған басқару жүйелерін бағдарламалық қамтамасыз ету.
| Баяндама |
9-апта
|
10-апта
|
10
|
ТҮАБЖ жалпы және арнайы бағдарламалық қамтамасыз ету. Шашыраңқы АБЖ арнайы бағдарламалық қамтамасыз ету құрылымы мен құрамы
| Баяндама |
10-апта
|
11-апта
|
11
|
ТҮАБЖ адам-машина интерфейсі түсінігі.
| Презентация |
11-апта
|
12-апта
|
12
|
Өнеркәсіп шығаратын құрылғылар мен жүйелер (жұмысшы станциялар, локальді және шашыраңқы жүйелер, шкафтар мен тіректер).
| Глоссарий |
12-апта
|
13-апта
|
13
|
Өнеркәсіптік компьютерлер мен телекоммуникациялық қондырғылар.
|
Баяндама
|
13-апта
|
14-апта
|
14
|
Scada-жүйелер бойынша түрлі өнеркәсіп салаларындағы типтік шешімдер.
|
Баяндама
|
14-апта
|
15-апта
|
15
|
Технологиялық үрдістерді басқаруды (Trace Mode, SIMATIC WinCC, FIX, Citect, FactorySuite) қолдану
|
Глоссарий
|
14-апта
|
15-апта
|
СӨЖ тапсырмасы
|
1
|
SCADA –жүйесінің жалпы құрылымы тақырыбын конспектілеу
|
Әдебиеттерді зерделеу
|
1-апта
|
2-апта
|
2
|
Диспетчерлік басқару жүйелеріне қойылатын негізгі талаптар тақырыбын конспектілеу.
|
Әдебиеттерді зерделеу
|
2-апта
|
3-апта
|
3
|
ТП АБЖ программалық қамсыздандыру тақырыбын конспектілеу.
|
Әдебиеттерді зерделеу
|
3-апта
|
4-апта
|
4
|
Қазіргі заманғы SCADA-жүйесінің негізгі құрылымдары тақырыбын конспектілеу.
|
Әдебиеттерді зерделеу
|
4-апта
|
5-апта
|
5
|
Автоматтандырудың талап ететін көрсеткіштері және нысан қасиеті тақырыбын конспектілеу.
|
Әдебиеттерді зерделеу
|
5-апта
|
6-апта
|
6
|
SCADA-жүйесінің пайдалану аумағы.
|
Мәнжазба
|
6-апта
|
7-апта
|
7
|
SCADA-жүйесін таңдау процедуралары.
|
Баяндама
|
7-апта
|
8-апта
|
8
|
SCADA программасын таңдау кезіндегі автоматтандыруға қажетті талаптар тақырыбын конспектілеу.
|
Әдебиеттерді зерделеу
|
8-апта
|
9-апта
|
9
|
ТП АБЖ жүйесінің программалық қамсыздандыру ерекшеліктері.
|
Тест құру
|
9-апта
|
10-апта
|
10
|
SCADA-жүйесінің функционалдық құрылымы.
|
Глоссарий
|
10-апта
|
11-апта
|
11
|
Енгізу-шығару шиналарының архитектуралары.
|
Тест құру
|
11-апта
|
12-апта
|
12
|
SCADA-программалары және олардың бір-бірінен айырмашылығы. Қазіргі уақыттың операциялық жүйесі, таңдау, салыстыру әдістері.
|
Баяндама
|
12-апта
|
13-апта
|
13
|
Программалаудың бірегей линиясы тақырыбын конспектілеу.
|
Баяндама
|
13-апта
|
14-апта
|
14
|
Trace Mode стандартты программалау тілі тақырыбын конспектілеу.
|
Баяндама
|
14-апта
|
15-апта
|
15
|
TRACE MODE аспаптық ортасы тақырыбын конспектілеу.
|
Баяндама
|
14-апта
|
15-апта
|
9. КУРСТЫҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
9.1 Дәрістер
Дәріс №1
Тақырыбы: Пәнге кіріспе. Автоматты басқару жүйелерінің құрылу қағидалары, мақсаты мен міндеті
Сағат саны 1
Жоспары:
Негізгі терминдер мен анықтамалар
ТП АБЖ қолданудың мақсаты:
ТП АБЖ құрылымы
Дәріс тезисі:
ТП АБЖ (технологиялық процестердің автоматтандырылған басқару жүйесі) -технологиялық процестерді тікелей адамның қатысуынсыз басқаруға арналған бағдарламалық және техникалық құралдар жиынтығы.
ТБО (технологиялық басқару объектісі) - бірыңғай материалдық және энергетикалық ағымдармен өзара байланысқан агрегаттар мен жабдықтар жиынтығы.
ТП (технологиялық процесс) - бастапқы материалдар күйінің өзгеру реттілігі (яғни кеңістіктегі орналасуы мен физикалық-химиялық қасиеттерінің өзгерісі).
Үздіксіз ТП - деп, параметрлерінің өзгерісі үздіксіз аналогты түрде жүретін технологиялық процесті айтамыз (бу алу процессі).
Дискретті ТП - деп, өзгерісі дискретті күйлердің: «ашық-жабық», «қосу-ажырату», «сигналдың болуы-сигналдың жоқтығы», реттілі ауысуы арқылы анықталатын технологиялық процесті айтамыз (гидрометаллургиядағы реагенттерді мөлшерлеу, СБП станоктарында детальдарды өңдеу және т.б.).
Автоматтандыру жүйесінің құрылымдық сызбасы жалпы түрде 1-суретте көрсетілген. Автоматтандыру жүйесі автоматтандыру объектісінен және осы объектіні басқару жүйесінен құралады. Автоматтандыру объектісі мен басқару жүйесінің арасындағы белгілі әрекеттестік арқасында, автоматтандыру жүйесі, х1, х2,..., хn параметрлерімен сипатталатын объект жұмысының талап еткен нәтижесін толығымен қамтамасыз етеді.
1.1 сурет -Автоматтандыру жүйесінің құрылымдық сызбасы
Бекіту сұрақтары:
1. Технологиялық процестердің автоматтандырылған басқару жүйесі дегеніміз не?
2. Технологиялық процестердің автоматтандырылған басқару жүйесін қолданудың мақсаты.
3. ТП АБЖ құрылымын атаңыз.
Әдебиеттер: [1], [2], [5].
Дәріс №2-№3
Тақырыбы:SCADA-жүйелер (қойылатын талаптар, мүмкіндіктері және сипаттамалары).
Сағат саны 2
Жоспары:
SCADA-жүйелер SCADA-жүйелердің мүмкіндіктері
Дәріс тезисі
ТП АБЖ өңдеушінің бағдарламалаудың үлкен тәжрибесі мен дағдылануы болса, сонымен қатар кәсіби бағдарламалаушыларды ұйымдастыру штатында тұрса, онда АБЖ бағдарламамен қамсыздандыруды көп таралған «жоғары» дәрежелі бағдарламалау тілін қолдана отырып (С++, Delphi, Borland Pascal және т.б.) өз бетімен өңдеуге болады. Бірақта, өз бетімн өңдеу және бағдарламалық қамсыздандырудың толық пакетін жөндеу айтарлықтай еңбекті және көп уақытты қажет етеді.
Сол себепті, ТП-тің басқару алгоритмі бар, АБЖ-ін өңдеуде онша үлкен емес бағдарламалар құрылады, ал оператордың графикалық интерфейсі, берілгендерді мұрағаттау, сыртқы берілгендер базасымен байланыс, жергілікті желі арқылы байланыс дайын бағдарламалық өнімнің көмегі арқылы іске асады: SCADA-жүйесі.
(Supervisory Control and Data Acquisition System – орталық бақылау және берілгендерді жию жүйесі).
SCADA-жүйелерге қойылатын талаптар:
- Құжатнаманың сапасы;
- Аймақтағы техникалық сүйеу;
- ашықтық және масштабтылығы;
- Толықфункциялығы;
- Сенімділік;
- Нәтижелілік;
- Баға.
Бекіту сұрақтары:
Достарыңызбен бөлісу: |