тақырып. Ақша қаражаттарының есебі және оның баламалары

1 тақырып. Ақша қаражаттарының есебі және оның баламалары.

Ақша қаражаттар және оның эквиваленттерінің танылуы. Ақшалай операциялар есебін ұйымдастыру.

Кассадағы қолма қол есебі: бастапқы құжаттар, есептік регистрлер және синтетикалық есеп. Ағымдағы банктік шоттағы ақшалар есебі: бастапқы құжаттар, есептік регистрлер және синтетикалық есеп. Қолма қолсыз есеп айырысу нысаны және оның есебі, ақшалай есебінің эквиваленттері. Ақша қаражаттарды пайдалану шегі. Ақша құралдарын бақылау.

Дисконттық құн түсінігі. Қарапайым және күрделі пайыздар. Ақшаның болашақ құны. Ақшаның ағымдағы құны. Ануитеттер, олардың түрлері.

Дебиторлық берешектердің жіктелуі және оларды тану. Бастапқы бағалау. Сатып алушылар мен тапсырыс берушілердің дебиторлық берешектерінің есебі. Жеңілдіктер және тауарларды қайтару. Үмітсіз дебиторлық берешектерді есептен шығару. Күмәнді борыштар бойынша резервтерді бағалау әдістері.

Тәуелді, қауымдасқан компаниялардың дебиторлық берешектерінің есебі. Қызметкерлердің берешектері, жал бойынша, алынуға тиісті сыйақылар және басқа дебиторлық берешектер.

Басқа да қысқа мерзімді активтер есебі: салықтық активтер; сатуға арналыған активтер; болашак кезең шығыстар.

Қорлардың анықтамасы және жіктелуі.Қорларды өзіндік құндары бойынша бағалау. Қорларды өзіндік құндары бойынша бағалау әдістері. Қорларды, сатудың таза құны бойынша бағалау. Қорлар есебінің жүйелері (2ХҚЕС). Қорлардың мерзімдік және үздіксіз есебінің айырмашылығы. Қорлардың аналитикалық және синтетикалық есебі.

Негізгі құралдарды тану критерийлері. Негізгі құралдарды бастапқы бағалау. Негізгі құралдардың келіп түсуінің есебі

Негізгі құралдардың амортизациясы: пайдалы қолдану мерзімдері және есептеу әдістері, есепте бейнеленуі.

Кейінгі шығындар: капитализациялау және кезең шығындары. Негізгі құралдарды кейінгі бағалау.

Негізгі құралдардың шығыс етілуі. Бастапқы құжаттар, есептік регистрлер және синтетикалық есеп. Негізгі құралдар туралы ақпараттарды ашып көрсету.
6 тақырып. Материалдық емес активтердің есебі (38ХҚЕС).

Материалдық емес активтерді тану: бірегейлендіру, бақылау, болашақ экономикалық тиімділік. Материалдық емес активтердің келіп түсуі. Ұйым ішінде құрастырылған материалдық емес активтің өзіндік құны.

Кейінгі шығындар. Материалдық емес активтерді кейінгі бағалау: бастапқы құн бойынша есепке алудың моделі, қайта бағалау құны бойынша есепке алу моделі.

Пайдалы қызмет ету мерзімі. Пайдалы қызмет ету мерзімі шектелмеген материалдық емес активтер. Материалдық емес активтерді қолдануды тоқтату және есептен шығару.

Активтердің құнсыздануы, оның анықтамасы мен белгілері. Орны толтырылатын құн. Сату бойынша шығындарды алып тастағандағы әділетті құн. Қолдану құндылығы. Басты (генерирулдық) бірлік.

Құнсызданудан алынатын зиянды тану. Құнсызданудан алынатын зиянды қайта қалпына келтіру (реверсировандық).

Активтердің құнсыздануының синтетикалық есебі.

Қаржы міндеттемелерінің есебі: банктік және басқа да займдар, дивидендтер мен қатысушылардың кірістері. Салықтар бойынша міндеттемелер есебі. Басқа да міндетті және ерікті төлемдер бойынша міндеттемелер есебі.

Кредиторлық берешектер есебі: жабдықтаушылар мен мердігерлерге; еншілес (қауымдасқан, бірлескен) ұйымдарға; филиалдар мен құрылымдық бөлімшелерге; төленуге тиісті сыйақылар бойынша, Зайымдар бойынша шығындарды тану (23 ХҚЕС). Еңбекақы төлеу бойынша қысқа мерзімді берешектер есебі (19 ХҚЕС). Басқа да міндеттемелер есебі: алынған аванстар; алдағы кезең кірістері; шығарылатын топтың міндеттемелері, басқа да міндеттемелер.
9 тақырып. Түсім, кірістер мен шығыстарды тану.

Түсім тану критериі. (18 ҚЕХС) Мәмілені бірегейлендіру. Тауарларды сатудан; қызмет көрсетуден алынатын; пайыздар, лицензиялық төлемдер мен дивидендтер түріндегі түсімді тану. Өнімдерді сатудан және қызмет көрсетуден алынған кірістер есебі. Қаржыландырудан алынатын кірістер. Өзге де кірістер есебі. Сатылған өнімдер мен көрсетілген қызметтердің өзіндік құнының есебі. Кезең шығындарының есебі. Өзге де шығыстар есебі. Қорытынды пайданы немесе залалды тану; жабылушы өткізбелер; корпоративтік табыс салығы бойынша шығындар есебі.

Шығарылған қаржы құралдарын бастапқы тану (32 және 39 ХҚЕС) Меншікті және қарызға алынған капиталға бөлу. Жарғылық капитал есебі: шығарылған акционерлік капитал; салымдар мен пайлар. Төленбеген капитал есебі. Қайта сатып алынған мешікті үлестік құралдар. Эмиссиондық кіріс есебі.

Ұйымның резервтерінің есебі: резервтік капитал; активтерді қайта бағалау резервтері, шетел валютасын қайта есептеу резервтері және басқа резервтер.

Есепті және өткен кезеңнің бөлінбеген пайдасы. Жабылмаған залалды есепте және қаржы есептілігінде бейнелеу.

Қаржы есептілігінің мақсаты. Қаржы есептілігіндегі мәнділік және агрегирование. Баланс баптарының өзара есепке алынуы.

Қаржылық жағдай туралы (бухгалтерлік баланс)есепті ұсыну Баланс баптарын ұсынуға ең аз талаптар.

Жалпы толық кіріс туралы (пайда және залал туралы есеп) есепке қойылатын талаптар. Пайда және залал туралы есептің екі нысаны: шығындар сипаты бойынша және шығындар функциясы бойынша. Басқа да жиынтық пайда.

Капиталдағы өзгерістер туралы есептің құрылымы.

Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есепті ұсыну. Операциондық инвестициондық және қаржылық қызметтен алынатын ақша ағымдары. Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есепті құрастырудың тікелей және жанама әдістері.

1. 
   2007-жылғы 28-ақпандағы №234-ІIІ Қазақстан Республикасының “Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы” заңы.
   
2. 
   «Салықтар және бюджетке басқа да төлемдер туралы» ҚР Салық Кодексі.
   
3. 
   «№ 2 Ұлттық қаржылық есептілік стандартын бекіту туралы» 21.06.2007ж. № 218 ҚР қаржы министрлігінің бұйрығы
   
4. 
   Халықаралық қаржылық есептілік стандарттары:1 қаңтар 2009 ж. жағдай бойынша толық ресми мәтіннің аудармасы - //http://www.iasb.org.
   
5. 
   Бухгалтерлік есеп шоттарының типтік жоспары. Қазақстан Республикасы қаржы Министрінің 2007-жылғы 23-мамырдағы №185 бұйрығымен бекітілген.
   
6. 
   Приказ министра финансов РК «Об утверждении форм первичных учетных документов» от 20.12.2012 г. № 562.
   
7. 
   Приказ министра финансов РК «Об утверждении форм регистров бухгалтерского учета» от 21.06.2007 г. № 215.
   
8. 
   Приказ министра финансов РК «Об утверждении правил ведения бухгалтерского учета» от 31.03.2015 г. № 241.
   
9. 
   Финансовый учет 1. Учебное пособие с практическими заданиями, разработанное по программе САР на основе МСФО, 2007 АПБДУз.
   
10. 
    Аппакова Г.Н. Финансовый учет в организациях Алматы, Издательство «LEM» 2010 г.
    
11. 
    Кеулимжаев, К. К. Финансовая отчетность [Текст]: учебное пособие / К. К. Кеулимжаев. - Алматы : Экономика, 2009. - 264 с.
    
12. 
    Нурсеитов, Э. О. Бухгалтерский учет в организациях [Текст] : учеб. пособие / Нурсеитов Э.О. - Алматы : [б. и.], 2006. - 472 с.
    
13. 
    Тулешова Г.К. «Финансовый учет в соответствии с международными стандартами» (часть1, 2) Алматы, 2003 г., 2005г.
    

1. 
   ХҚЕС қолдану бойынша әдістемелік нұсқаулар, Алматы 2009ж.
   
2. 
   ҚР қаржы министрлігінің 23.05.2007 ж. № 184 «Жария мүдделі ұйымдардың жариялауына арналған жылдық қаржылық есептілік нысандарын және тізімін бекіту туралы» бұйрығы
   
3. 
   Приказ Министра финансов Республики Казахстан от6 июня 2007 г. №197 «Об утверждении Правил представления финансовой отчетности в депозитарий»
   
4. 
   Вахрушина, М.А. Международные стандарты финансовой отчетности [Текст] : учебник / М. А. Вахрушина. - 2-е изд., стер. - М. : Омега-Л, 2011. - 571 с.
   
5. 
   Радостовец В.К. и др. «Бухгалтерский учет на предприятии» Алматы, 2002 г.
   
6. 
   Назарова В.Л. «Бухгалтерский учет хозяйствующих субъектов». Учебник. Алматы, 2003.
   
7. 
   Под редакцией Р.М. Рахимбековой «Финансовый учет на предприятии», учебник. Издательство «Экономика» Алматы 2003 г.
   
8. 
   Миржакыпова С. Т., Аппакова Г. Н. и др. Основы бухгалтерского учета по МСФО. – Алматы: Экономика, 2009 г.
   
9. 
   Миржакыпова С.Т. Бухгалтерский учет в банках. – Алматы: Экономика, 2009.- 874 с.
   
10. 
    Проскурина, В. П. Сборник задач по бухгалтерскому учету [Текст]: учебное пособие / В. П. Проскурина. - Алматы : LEM, 2009. - 183 с.
    

1. 
   Қаржылық есептіліктің құрамы мен құрылымы
   
2. 
   Қаржылық жағдай туралы есеп беру (бухгалтерлік баланс: құрылымы және мазмұны)
   
3. 
   Жиынтық табыс туралы есеп беру (кіріс және шығыс туралы есеп беру: құрылымы,ашып көрсетуге қойылатын ең аз ашып көрсетулер, басқада жиынтық табыстар)
   
4. 
   Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есепті ұсынудың тікелей әдісі (ҚЕХС 7)
   
5. 
   Ақша қаражаттар қозғалысы туралы есепті ұйымдастырудың жанама әдісі
   
6. 
   Кезең ішіндегі капиталдағы өзгерістер туралы есеп беру (құрылымы және мазмұны)
   
7. 
   Ақша қаражаттарының есебі және олардың баламалары
   
8. 
   Банктегі ағымдағы шоттағы ақша қаражаттарының есебі
   
9. 
   Қорларды сатып алудың есебі
   
10. 
    Қорлардың құнын бағалау әдістері
    
11. 
    Дебиторлық қарыздар есебі және оларды жіктеу
    
12. 
    Күмәнді қарыздар бойынша шығындарды есептеу тәртібі және оларды бағалау әдістері
    
13. 
    Қаржылық міндеттемелердің есебі
    
14. 
    Қаржылық активтердің есебі
    
15. 
    Кәсіпорынның есеп саясаты, есеп саясатындағы өзгерістер, қателерді түзету (ХҚЕС 8)
    
16. 
    Қорларды есептен шығару есебі (ҚЕХС2)
    
17. 
    Түсім: тану және өлшеу
    
18. 
    Тауарларды сатудан түскен кірісті және берілген жеңілдіктерді тану
    
19. 
    Зайымдар бойынша шығындарды тану және есепте бейнелеу
    
20. 
    Меншікті акциялардың есебі: акционерлік капитал, сатып алынған капитал, акциялардың бөлшектенуі
    
21. 
    Шығарылған капитал есебі
    
22. 
    16 ҚЕХС негізгі құралдарды бағалау және тану
    
23. 
    Негізгі құралдарды сатып алу есебі (қолма қол есеп айрысу, несиеге, мерзімін кейінге қалдыра отырып)
    
24. 
    Негізгі құралдарды есептен шығару
    
25. 
    Негізгі құралдардың кейінгі есебі
    
26. 
    Негізгі құралдарды сатып алғаннан кейінгі пайда болатын шығындар есебі
    
27. 
    38 ҚЕХС материалдық емес активтердің есебі. Сатып алу есебі, тану және бағалау
    
28. 
    Материалдық емес активтерді есептен шығару және кейінгі бағалау
    
29. 
    Қаржылық есептіліктің элементтері, оларды танудың критерилері
    
30. 
    Валюта бағамының өзгерісінің салдары (ҚЕХС21)
    
31. 
    Шетел валютасындағы операциялардың есебі ҚЕХС 21
    
32. 
    Жалға берушілер және жалға алушылардағы ағымдағы жал есебі
    
33. 
    Қаржылық жал есебі
    
34. 
    Қауымдасқан компанияларға инвестициялар есебі. Үлестік қатысу әдісі
    
35. 
    Байланысты тараптармен операцияларды анықтау және ашып көрсету
    
36. 
    Ұйымдарды біріктіру. Сатып алу әдісі.
    
37. 
    Еңбектің және жалақы төлеудің есебі
    
38. 
    Кредиторлармен есеп айырысу есебі
    
39. 
    Бюджетпен салықтар бойынша есеп айырысу есебі
    
40. 
    Шоғырландырылған қаржылық есептілікті құрастыру тәртібі
    
41. 
    Бағаланатын және басқада міндеттемелер: тану, жіктеу және бағалау (37 ҚЕХС)
    
42. 
    Қызметкерлермен еңбекақы бойынша есеп айырысудың және салық салудың есебі
    
43. 
    Дебиторлармен есеп айырысу есебі
    
44. 
    Жарғылық капитал есебі
    
45. 
    Қызметкерлермен есеп беруге тиісті сома бойынша есеп айырысу есебі
    
46. 
    Қаржылық есептіліктің элементтерін бағалау
    
47. 
    Акционерлік қоғамдардағы резервтер мен резервтік капитал есебі
    
48. 
    Шоттар және екі жақты жазу, бухгалтерлік баланстағы өзгерістер типтері
    
49. 
    Құнсыздануға жататын активтерді анықтау (ХҚЕС 36).
    
50. 
    Үкімет субсидиясының есебі
    
51. 
    Кейінге қалдырылған салықты бағалау және тану (ХҚЕС 12).
    
52. 
    Қаржылық құралдар есебі ақпаратты ашып көрсету (ХҚЕС 7.)
    
53. 
    Бухгалтерлік ақпараттарды қолданушылар
    
54. 
    Шаруашылық қаржылары мен олардың құралу көздерінің құрамы мен құрылымы
    
55. 
    Түсімді тану және оның түсінігі
    
56. 
    Қысқа мерзімді активтердің анықтамасы және жіктелуі
    
57. 
    Қорлардың өзіндік құнына кіргізілетін шығындар есебі
    
58. 
    Қаржылық есептіліктің мақсаты мен құрамдас бөліктері (ХҚЕС 1)
    
59. 
    Жылжымайтын мүлікке инвестиция есебі
    
60. 
    Сатуға арналған ұзақ мерзімді активтер есебі
    

Баскару eceбiнің мақсаты. Басқару есебінің функциялары. Ұйымды ақпараттық ағындармен қамтамасыз ету функциялары: ақпаратты ұсыну, талдау, жоспарлау. Ақпартаттық ағындардың мазмұнын анықтаушы функциялар: үйлестіру, ынталандыру, бақылау.

Аталған функциялар шегіндегі басқару есебінің мақсаттары.

Қаржылық және басқару есебі жүйесінің салыстырмалы сипаттамасы: есептің міндеттері; есептік рәсімдер шегінде ұсынылатын ақпараттар мәліметтерін пайдаланушылар; ақпараттардың уақытша шегі; ақпраттарды бейнелеу тәсілдері; базистік құрылым; таңдау еркі; міндеттілік; есепті дұрыс жүргізу жауапкершілігі; есептілікті құрастыру жиілігі; нақтылық; есеп объектілері.

Шығындар - басқару есебінің негізгі бip oбъeктici ретінде. «Шығынның пайда болу орны», «шығынды тасымалдаушы», «жауапкершілік орталығы» туралы түсінік.

Шешімдер қабылдау үшін шығындардың жіктелуі: шығындар өзгерісі (мінез - құлқы), тұрақты және айнымалы шығындар, шартты-айнымалы және шартты-тұрақты шығындар, жиынтық шығындар мен ең үлкен және ең кіші мәнді әдіc, шоттар әдісі, инженерлік әдіс және регрессиялық талдау; релевантты және релевантты емес шығындар, қайтарылмайтын шығындар, альтернативті (баламалы) шығындар, инкрементті (өспелі) және маржиналды шығындар.

Жауапкершілік орталықтары есебі. Шығындарды пайда болу орындары бойынша бақылау мақсатында шығындар орталықтары мен жауапкершілік орталықтары есебін ұйымдастыру.

Өнімнің (жұмыстың, қызметтің) өзіндік құнын калькуляциялаудың үрдіспе - үрдіс әдісі: колдану аясы мен оның ерекше айырмашылығы. Эквиваленттік бірліктің түciнiгi. Материалдық және қосылған шығындардың эквиваленттік бірліктерін есептеу.

Үрдіспе - үрдіс калькуляциялау сатылары: өндірістің шартты көлемін есептеу; өнім бipлiгiнiң өзіндік құнын талдау; жиынтық өзіндік кұнды есептеу.

Шығындарды толық үлестіру (абзорпшен - костинг) мен айнымалы шығындар бойынша өзіндік құн калькуляциясы.

Шығындарды толық үлестіру бойынша өзіндік құн калькуляция: өнімнің (жұмыстың, қызметтің) өзіндік құны құрамындағы тікелей және жанама шығындар есебі. Айнымалы шығындар бойынша бойынша өзіндік құн калькуляциясы. «Жартылай (қысқартылған) өзіндік кұн» түсінігі. «Директ - костинг» жүйесіндегі өнімнің өзіндік құнына қосылатын шығындар. Толық шығындар есебі және «директ - костинг» жүйесіндегі есептік жазулар. Шығындар есебі әдісінің өзіндік құнға, пайдаға және өндірістік қорларды бағалауға әсері.

«Маржиналды табыс» түсінігі. Шығындардың толық есебі және маржиналды табыс кезіндегі пайда мен зиян туралы есеп. Операциондық пайданы есептеу тәртібі.

Шығындардың толық есебі жүйесімен салыстырғандағы «директ - костинг» жүйесінің артықшылықтары.

Калькуляциялаудың екі әдісінің пайда көлеміне әсерін салыстырмалы талдау.

Тікелей материалдардың, тікелей еңбектің, үстеме шығындардың нормативтік шығындарын есептеу тәртібі. Нормативтік шығындарды өнімнің өзіндік құнын калькуляциялауда пайдалану.

Норма өзгерісінің есебі. «Стандарт - кост» жүйесі калькуляциялау мен шығындар есебінің нормативтік әдісінің жалғасы ретінде. Тікелей және жанама шығындар бойынша нормадан ауытқу есебі. Есеп объектілері бойынша нормадан ауытқу, норма өзгерісін үлестіру әдістері.
9 тақырып. Кешенді өндіріс шығындарын тарату әдістері. Жанама өнімнің өзіндік құнын калькуляциялау.

Бірлесіп өндірілген және жанама өнімдер түсінігі. Технологиялық үрдістегі бөліну нүктесі мен бөліну шығындары. Бірлесіп өндірілетін өнімдер арасында кешенді шығындарды үлестіру әдістері: натуралды бірлік әдісі, сату құны әдісі, өткізудің таза құны әдісі, жалпы пайданың тұрақты үлесі әдісі. Шешімдер қабылдаудағы кешенді шығындарды үлестіру жүйесінің кемшіліктері. Жанама өнімдер есебі.
«БАСҚАРУ ЕСЕБІ» ПӘНІНЕН ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕРДІҢ ТІЗІМІ
Негізгі әдебиеттер:

1. 
   Ержанов А.К., Айтанаева Ә.К, Жұманова Г.Ш, Баянова М.С., Иматаева Ә.Е. Басқару есебі. Оқу құралы/ Алматы: Экономика, 2009 ж. – 304 б.
   
2. 
   Тайғашинова Қ.Т. Басқару есебі. Оқу құралы/ Алматы: LEM, 2011 ж. – 332 б.
   
3. 
   Кеулимжаев К.К., Кудайбергенов Н.А. Производственный и управленческий учет. Учебное пособие / Кеулимжаев К.К., Кудайбергенов Н.А. – г. Алматы, 2011г.- 330 с.
   
4. 
   Назарова В.Л. Управленческий учет. Учебник / Назарова В.Л., Фурсов Д.А.Фурсова С.Д. : Алматы : Экономика, 2004. - 308 с.
   
5. 
   Тайгашинова К.Т. Управленческий учет. Учебное пособие / К. Т. Тайгашинова. - 2-е изд., перераб. и доп. - Алматы : LEM, 2010. - 350 с.
   
6. 
   Друри К. Управленческий и производственный учет: пер. с англ. / К. Друри. - 6-е изд. - М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2007. - 1423 с. - (Зарубежный учебник).
   

1. Хорнгрен Ч. Управленческий учет / Ч. Хорнгрен. - 10-е изд. - СПб.: Питер, 2008. - 1008 с. - (Бизнес-класс)

1. 
   Басқару есебінің объектісі мен әдістері, оның ұйымды басқарудағы рөлі.
   
2. 
   Басқару есебінің міндеттері мен қағидаттары (принциптері), оның қазіргі кәсіпкерлік қызметтегі алатын орыны.
   
3. 
   Басқару есебі ақпараттарының қалыптасуы. Басқару есебіндегі ақпараттар түрлері мен басқару шешімдерін қабылдау үшін қолданылатын көрсеткіштер.
   
4. 
   Өндірістік шығындар есебі.
   
5. 
   Шығындарға әсер ететін құрылымдық факторлар.
   
6. 
   Шығындарға әсер ететін функционалды факторы.
   
7. 
   Шығындарды басқару.
   
8. 
   Шығындардың жіктелуі мен анықтамалары.
   
9. 
   Шығынтарды топтау тәсілдері.
   
10. 
    Шешімдер қабылдау үшін шығындардың жіктелуі: релевантты және релевантты емес шығындар мен табыстар.
    
11. 
    Шешімдер қабылдау үшін шығындардың жіктелуі: өспелі (инкрементті) және альтернативті шығындар.
    
12. 
    Шешімдерді қабылдау үшін шығындардың жіктелуі: түзетілетін және түзетілмейтін.
    
13. 
    Шешімдерді қабылдау үшін шығындардың жіктелуі: релевантты емес және қайтарылмайтын шығындар.
    
14. 
    Шығындардың жіктелуі және кезең шығындары.
    
15. 
    Жоспарлау мен бақылау үшін шығындардың жіктелуі: шартты тұрақты немесе сатылы түрде өспелі шығындар, шартты айнымалы (аралас) шығындар.
    
16. 
    Өнімнің өзіндік құнын есептеу, қорларды, аяқталмаған өндірісті және қаржылық нәтижені бағалау үшін шығындардың жіктелуі.
    
17. 
    Негізгі өндірістің шығындарының элементтері.
    
18. 
    Көмекші өндірістің шығындары есебінің тәртібі.
    
19. 
    Өндірістегі материалдарды сатып алу, сақтау және босату есебінің тәртібі.
    
20. 
    Өндіріске босатылған материалдардың құнын бағалау.
    
21. 
    Тікелей және жанама еңбек есебі
    
22. 
    Тоқтап қалу, үстеме ақы және сыйақы шығындарының есебі
    
23. 
    Еңбекақы шығындары есебі мен таратылуы
    
24. 
    Еңбек ақы шығындарының есебі. Еңбек ақының түрлері
    
25. 
    Үстеме шығындардың есебі. Үстеме шығындарды таратудың ставкалары
    
26. 
    Үстеме шығындардың есебі. Қызмет көрсететін бөлімшелердің шығындарын таратудың тікелей әдісі
    
27. 
    Үстеме шығындардың есебі. Кем және артық таратылған шығындар есебі
    
28. 
    Өзіндік құнды калькуляциялаудың тапсырыстық әдісі. Тапсырыстық калькуляциялау әдісінің ерекшелігі (спецификасы)
    
29. 
    Өзіндік құнды калькуляциялаудың тапсырыстық әдісі. Өзіндік құнды калькуляциялаудың тапсырыстық әдісінің есеп процедурасы
    
30. 
    Өзіндік құнды калькуляциялаудың тапсырыстық әдісі. Нақты және нормалық калькуляциялау
    
31. 
    Өндірістік өзіндік құнды калькуляциялау әдістері
    
32. 
    Есеп объектілері бойынша калькуляциялау әдістері
    
33. 
    Өнімнің өзіндік құнын калькуляциялаудың үрдіспе-үрдіс әдісінің ерекшелігі
    
34. 
    Үрдіспе-үрдіс калькуляциясы: бірліктің өзіндік құнын есептеу (эквиваленттік бірлікті есептеу).
    
35. 
    Үрдіспе-үрдіс калькуляциясы. Алдыңғы үрдістегі өнімнің өзіндік құны
    
36. 
    Үрдіспе-үрдіс калькуляциясы. Дайын өнімді және аяқталмаған өндірісті келесі үрдіске беруді бағалау. Орташа құн әдісі
    
37. 
    Үрдіспе-үрдіс калькуляциясы. FIFO әдісі
    
38. 
    Шығындарға әер етуші факторлар
    
39. 
    Компанияның маржиналды табысы, оны есептеу әдістемесі. «Шығын – өндіріс көлемі – пайда» талдауына әсер етуші факторлар
    
40. 
    «Шығын – өндіріс көлемі – пайда» талдауындағы жіберулер
    
41. 
    Зиянсыздық нүктесін есептеудегі маржиналды табыс әдісі, маржиналды табыс пен сату көлемі қатынасы әдісі
    
42. 
    Операциондық тұтқа: мәні, маңызы, есептеу тәртібі.
    
43. 
    Жанама шығындарды есебі мен тарату
    
44. 
    «Шығын-өнім көлемі-пайда» талдауы: қауіпсіздік маржасын есептеу
    
45. 
    Шығынды толық таратудың өзіндік құны калькуляциясы және айнымалы шығындардың ерекшеліктері мен кемшіліктерінің жүйесінің мәні
    
46. 
    «Директ-костинг» жүйесі басқару шешімдерін қабылдаудың негізі ретінде
    
47. 
    «Стандарт-костинг» пен нормативтік әдіс шығындарды жоспарлаудың, бақылаудың және есебінің құралы ретінде
    
48. 
    Смета құру этаптары
    
49. 
    Бюджеттік жүйені дайындау және енгізу. Бюджеттік жүйе түрлері. Жоспарлау үрдісінің сатылары (стадиялары)
    
50. 
    Бюджеттік бақылау. Функционалды смета құрудың мысалдары
    
51. 
    Бюджет түсінігі, қаржылық жоспарлар құру мақсаттары
    
52. 
    Бюджеттік бақылау. Негізгі сметаны құрудағы мысалдар
    
53. 
    Айнымалы шығындар мен шығындарды толық тарату бойынша калькуляциялау әдістері
    
54. 
    Өнімнің өзіндік құнын калькуляциялаудың абзорпшен костинг әдісінің сипаты
    
55. 
    Стандарт-костинг және ауытқуды талдау
    
56. 
    Нормативті шығындардың өзіндік құнды калькуляциялаудың мақсаттары
    
57. 
    Нормативтік шығындар бойынша өзіндік құнды калькуляциялау кезіндегі нақты шығындардың нормативтен ауытқуын талдау. Ауытқулар бойынша басқару
    
58. 
    Ауытқулар түрлері, материалдар, еңбекақы және үстеме шығындар бойынша ауытқуларды есептеу тәртібі
    
59. 
    Икемді және статистикалық бюджет түсінігі. Икемді бюджетті пайдалану артықшылықтары.
    
60. 
    Баға қалыптастыру бойынша шешімдер қабылдау: баға қалыптастыру «шығындар плюс».
    

Аудиттің анықтамасы және оның мазмұны. Аудиттің тапсырмалары мен мақсаты. Аудит пайда болуы және даму кезендері. Аудиттің функциялары мен обьектілері, пәні. ҚР аудиторлық қызмет нарығының қазіргі жағдайы. Аудит постулаттары және концепциясы, компоненттері, қағидалары. Аудиттің халықаралық стандарты 200 «Қаржылық есептілік аудитін басқаратын жалпы принциптері мен мақсаты». Қаржылық есептілік- аудиттің ақпараттық базасы. Қаржылық есептілікке жалпы шолу. Аудит мақсаты көзқарасынан қаржылық есептілікті құру және ұсынуға талаптар. Қаржылық есептілік элементтері аудит мақсаты және объектілері бойынша қарастыру. Аудит түрлері. Аудиторлық қызмет пен аудитордың түрлері. Шаруашылық жүйенің ішкі және сыртқы аудиті. Олардың өзара байланысы және ерекшеліктері. Ішкі аудиттің мақсаты. Ішкі аудитордың жұмыстарының тесті және бағалау, түсінік. Халықаралық аудит стандарты «Аудитордың ішкі жұмыстары».

Шетелде аудиторлық қызметтің бақылау тәжірибесі. ҚР-ы аудиторлық қызметті реттейтін органдардың функциялары мен құрылымы. ҚР « Аудиторлық қызмет туралы» заң және ҚР- дағы аудиторлық қызметті реттейтін басқа да нормативті- құқықтық актілер. Аудиторларды кәсіби аттестациялау жүйесі және ҚР аудиторлық қызметті лицензиялау. Аудиторлардың жауапкершілігі, міндеттері және құқықтары. Аудит стандарттары және кәсіби тәртібі. Аудит мамандық ретінде. Аудиттің халықаралық стандарты. Көсіби этикалық кодексі. Аудиторлық қызметтің халықаралық тәжірибесі.

Экономикалық бақылау және оның компания басқару жүйесіндегі орны. Тәуелсіз аудиттің қаржы- экономикалық жүйесіндегі рөлі. Бақылаудың мақсаты мен оның аудиторлық тексерістің жалпы мақсаттары мен өзара байланысы. Ішкі бақылаудың элементтерінің құрылымы. Тексеру жүргізу шарттары. Мәліметтерді электронды өңдеудің аудиті. Ішкі бақылау жүйесін бағалау. Жүйенің құжаттық рәсімделуі. 315 ХАС « Субъектілерді білу және оның аумағы, бұрмалаушылықтардың мәнді тәуекелділіктерін бағалау».

Аудиттағы маңыздылық концепциясы. Маңыздылықты бағалау критериилері. Маңыздылықтың деңгейі мен ұғымының анықтмасы. Маңыздылықтың деңгейін анықтау талаптары. Аудиттің талдау нәтижелерінде маңыздылық қағидасының қолданылуы. Құжаттық рәсімдеудегі бұрмалаушылық белгілері. Алаяқтылықты анықтау және қателіктер. ХАС 240 « Қаржылық есептілік аудиті барысында алаяқтылық қатынастарындағы аудитордың жауапкершілігі» .

Аудиторлық тәукелділік. Маңызды бұрмалаушылықтардың тәукелділігі. Аудиторлық тәуекелділіктің негізгі компонентттері және олардың өзара байланысы: ажырамайтын тәуекелділік, бақылау тәуекелділігі, анықталмаған тәуекелділік. Аудиторлық тәуекелділікті бағалау: аудиторлық тәуекелділіктің моделін ұсыну. Аудиторлық тәуекелділікті азайту стратегиясы. ХАС 200 « Қаржылық есептілік аудитін реттейтін жалпы қағидалары мен мақсаттары».

5 Тақырып. Ұйымдар мен аудиторлық дәлелдеулерді алу әдістемесі

Аудиторлық дәлелдеулерді жүргізудің әдістемелік ерекшеліктері. Аудитте қолданылатын бақылау әдістері және қабылдау жіктемесі. Сапалы белгілері бойынша құжаттардың жіктелуі. Тексеру қабылдамасы. Аудиторлық дәлелдеу мен оның аудиттегі ролі. Аудиторлық дәлелдеуге қойылатын талаптар. Аудиторлық қызметті алу процесі. Дәлелдеулер жіктелімі. Аудиторлық дәлелдеулерді жинау мақсаттарын орындау. ХАС 500 «Аудиторлық дәлелдеулер». Аудиторлық тексеру процедуралары. Аналитикалық процедуралар. ХАС 330 «Бағаланған тәуекелділікке қатысты аудиторлық процедуралар». ХАС 520 «Аналитикалық процедуралар».

Аудиторлық таңдау. Аудиторлық тексерістің таңдаулы әдісі. Аудиторлық тексерістердің таңдаулы негізгі қағидалары. Таңдау өлшемін анықтау. Таңдамалы элементтерін таңдап алу әдістері. Таңдап алуға әсер ететін факторлар. Таңдап алуға статистикалық және статистикалық емес қарастырулар. ХАС 530 «Аудиторлық таңдау және басқа да таңдамалы тестілеудің процедуралары».

Аудитті жүргізу этаптары. Аудитті жоспарлау процесі. ХАС 300 «Қаржылық есептіліктің аудитін жоспарлау». Клиентпен алдын ала танысу. Аудит жүргізу тәртібі. Аудит туралы келісім-хат. ХАС 210 «Аудиторлық келісімнің шарттары». Аудитті жүргізу туралы келісім құру. Аудиттің бағдарламасын және жоспарды жалпы дайындау тәртібі. Аудиттің қорытынды этаптарындағы аудитордың жұмысы. Аудиторлық есеп (қорытынды). Аудиторлық есеп құрудың жалпы талаптары және оны дайындау тәртібі. ХАС 700П «Қаржылық есептіліктің барлық жиыны бойынша тәуелсіз аудитордың есебі (қорытындысы)». Аудиторлық есептің нысандары. ХАС 701 «Тәуелсіз аудитордың есебінің модификациясы».

7 Тақырып. Аудит сапасын бақылау

Сапаны басқару жүйесі. Аудитор жұмысының сапасын бақылаудың негізгі қағидалары. Аудиттің сапасын басқару процедуралары мен саясаты. Аудитордың жұмысының сапасын ішкі және сыртқы бақылау. Аудит сапасы үшін жауапкершілік. ХАС 200 «Ескі қаржылық мәліметтердің аудитінің жұмысының сапасын бақылау».

1. 
   ҚР Азаматтық кодексі.
   
2. 
   ҚР кодексі «О налогах и других обязательных платежах в бюджет».
   
3. 
   Закон РК «О бухгалтерском учете и финансовой отчетности».
   
4. 
   Закон РК «Об аудиторской деятельности».
   
5. 
   Международные стандарты аудита. Т. 1,2 — Алматы: Раритет, 2001.
   
6. 
   Международные стандарты аудита аудита, 2006.
   
7. 
   Международные стандарты финансовой отчетности – М.: Аскери, 2007
   
8. 
   Абленов Д.О.Қаржылық бақылау және тереңдетілген аудит: теория, әдістемесі, тәжірибе. Алматы: Экономика – 2007. 607с.
   
9. 
   Абленов Д.О. Профессиональный аудит, Алматы: Экономика – 2007- 545с.
   
10. 
    Алборов Р.А. Аудит в организациях промышленности, торговли и АПК. — М.: Дело и Сервис, 2000. - 432 с.
    
11. 
    Аудит: Учебное пособие. Проект по развитию предпринимательства в Цент­ральной Азии (USAID). - Алматы, 2003. - 103 с.
    
12. 
    Аудит. Объединение бухгалтеров и аудиторов Кыргызской Республики (ОБА). - Бишкек, 2000.
    
13. 
    Ажибаева З.Н. Аудит. – Алматы: «Экономика», - 2004 – 527 с.
    
14. 
    Ержанов М.С. Аудит 1. –Алматы: изд. «Экономика» 2005г.
    
15. 
    Нурсеитов Э.О. Аудиторская деятельность – Алматы,: LEM, 2005 -112с.
    
16. 
    Нурсеитов Э.О. Аудит. Краткое руководство – Алматы,: LEM, 2009-220с.
    
17. 
    Нурсеитов Э.О. Нурсеитов Д.Э. МСФО: теория и практика. – Алматы,: LEM, 2007
    
18. 
    Нурсеитов Э.О. Нурсеитов Д.Э. Международные стандарты аудита: принципы и практика – Алматы,:«Экономика», 2008 – 478с.
    

1. 
   Биримкулова К.Д. Аудит. Проблемы и решения / Под ред. К. Ч. Чаловой - Бишкек,
   
2. 
   Бычкова С.М. Доказательства в аудите. - М.: Финансы и статистика,
   1998.-176 с.
   
3. 
   Барышников Н.П. Организация и методика проведения общего аудита. - М.: «Филин», Рилант, 2000. - 656 с.
   
4. 
   Барышников Н.П. В помощь бухгалтеру и аудитору: Справочно методическое пособие. _Т1 – изд. 5-е, - М:ФИЛИНЪ, 1997. – 636
   
5. 
   Бухгалтерский учет и аудит. 500 вопросов-ответов / Под ред. Ч.М. Лисович - Ростов-на-Дону: Феникс, 1999. - 448 с.
   
6. 
   Белуха Н. Т. Аудит. - Киев: «Знания», КОО, 2000. - 496 с.
   
7. 
   Витулева Г.П, Бухгалтеру об аудите // Библиотека бухгалтера и предприни­мателя. - 2001. №5. 36 с.
   
8. 
   Данилевский Ю.А., Шапигузов С.М., Ремизов Н.А., Старовойтова Е.В. Аудит. - М.: ИД ФБК-ПРЕСС, 1999. - 544 с. (серия «Академия бухгалтера и менеджера»),
   
9. 
   Дефлиз Филипп Л., Дженник Генри Р., О 'Рейлли Винсент М, Хирш Марей Б. Аудит Монтгомери: Пер. с англ. / Под ред. Я.В. Соколова. - М.: ЮНИТИ, 1997. - 542 с.
   
10. 
    Жандаулетова А. У. Стандарты аудита на практике. Консалтинговая ком­пания «Алмир». Часть 1. -Алматы, 1998. - 53 с.
    
11. 
    Камышанов П.И. Бухучет и аудит. – М.: Приор, 1998. – 320 с.
    
12. 
    Кошкимбаев С.Х. Аудит как неотъемлемая часть рыночных отношений (опыт, практика, перспективы). -Алматы: Каржы-К,аражат, 1996. - 87 с.
    
13. 
    Макаров С.В., Шагарова Л.Б. Экологическое аудирование промышленных проиводств.
    
14. 
    Местечкин В.Б., Попов А.А., Шахбазов А.Ш. Экологический аудит компании «ЮКОС». - М., 2001. - С. 141-152.
    
15. 
    Макаров С., Шагарова Л. Зарубежный опыт развития деятельности в об­ласти экологического аудирования// Аудитор. 1997. №10. С. 35-39.
    
16. 
    Пятенко С.В. Выбор аудитора и консультанта. - М.: ФБК-Пресс,1998.-176
    
17. 
    Подольский В.И., Поляк Г.Б., Савин А.А., Сотникова Л.В. Аудит. - М.: ЮНИТА, 1997. -432 с.
    
18. 
    Робертсон Дж. Аудит: Пер. с англ. - KPMG, «Контакт», 1993. -С. 369-382,
    
19. 
    Сейдахметова Ф.С. Учет, аудит и анализ в информационных системах маркетинга/ теория и методология: Монография. – Алматы: «Экономика», 1997. – 239с.
    
20. 
    Суйц В.П., АхметбековA.M., Дубровина Г.А. Аудит: общий, банковский, страховой. - М.: ИНФРА-М, 2000. - 556 с.
    
21. 
    Скобара В.В. Аудит. Методология и организация. - М.: Дело и Сервис, 1998. - 576 с.
    
22. 
    Серов ГЛ. Экологический аудит. - М.: Экзамен, 2000.
    
23. 
    Тулаходжаева ММ, Джураев Т.И., Гулямова Ф.И. Аудит. Т. 1. Издательско-информационный Центр Национальной ассоциации бухгалтеров и аудиторов Узбекистана. - Ташкент, 2003. - 186 с.
    
24. 
    Терехов А.А. Аудит. - М.: Финансы и статистика, 1999.
    
25. 
    Четыркин ЕМ., Васильева Н.Е. Выборочные методы в аудите. -- М.: Дело, 2003. -144 с.
    
26. 
    Шуремов Е.Л., Умнова Э.А., Воропаева Т.В. Автоматизированные информа­ционные системы бухгалтерского учета, анализа, аудита. - М.: Перспектива, 2001. - 363 с.
    
27. 
    ШереметАД.,Суйц В.П. Аудит. - М.: ИНФРА, 2001. - 351 с.
    

1. 
   Аудиттің мақсаты мен мазмұны. Аудиттің қызметтері және объектісі.
   
2. 
   Қаржылық есеп берудің аудитін реттеуші мақсатпен жалпы принциптер, тәуелсіз аудитор жүргізетін тексерулердің көлемі және негізгі мақсаты.
   
3. 
   Аудиттің пайда болу кезеңдері.
   
4. 
   Компанияны басқару жүйесіндегі тәуелсіз аудитордың орны және экономикалық бақылау.
   
5. 
   Ішкі бақылау жүйесінің ерекшелігі, функциясы, элементтерінің құрылымы.
   
6. 
   Аудиттің компонеттері,принциптері, коцепциялары мен постулаттары.
   
7. 
   Қазақстандағы аудиттің қалыптасуы және дамуы. ҚР-ң нарығындағы аудиторлық қызметтің қазіргі жағдайы.
   
8. 
   ҚР-ғы аудиторлық қызметті реттеудегі органдардың функциялары мен құрылымы.
   
9. 
   Аудиттің, аудиторлық қызметтің түрлері.
   
10. 
    Ішкі және сыртқы аудиттің шаруашылық жүйесі және олардың арасындағы өзара байланыс.
    
11. 
    Ішкі аудиттің түсінігі, мақсаты және ішкі аудит жұмысының бағалануы мен тестіленуі. Ішкі аудттің жұмысын қарастыру (ХАС 610).
    
12. 
    ҚР-ғы аудиттік қызметті реттеудің нормативтік жүйесі. «Аудиттік қызмет туралы» ҚР заңы.
    
13. 
    Халықаралық аудит стандартының (ХАС) жіктелуі және олардың классификациясы.
    
14. 
    Аудитордың міндеттері мен жауапкершілігі, құқығы, тәртібі. Кәсіби этика кодексі.
    
15. 
    Аудит мамандық ретінде. Кәсіби этика кодексі. Профессионализм концепциясы, тәуелсіз және конфиденциальды аудитор.
    

16. 
    Сыртқы және ішкі аудит, олардың салыстырмалылық ерекшеліктері.
    
17. 
    Аудиторлық тексерудің жалпы мақсаты мен бақылау мақсаты арасындағы өзара байланысы. Ішкі бақылау жүйесінің жүйесінің ерекшелігі. Ішкі бақылау құрылымының элементтері. Ішкі бақылау жұмысын бақылау.
    
18. 
    Аудиторлық дәлелдеулерді жинаудың мақсатын бекіту. Аудиторлық дәлелдеулер (ХАС 500).
    
19. 
    Аудиторлық зерттеу жүргізудің әдістемелік ерекшелігі. Аудит жүргізуде қолданылатын құжаттарды бақылаудың әдістемесі және қабылдауды жіктеу. Құжаттардың сапалы түрде жіктелуі.
    
20. 
    Нақты бақылаудың әдістемелік және тексеру бойынша жүргізілуі. Аудит әдісінің жіктелуі.
    
21. 
    Аудиторлық тексерудің процедурасы (ХАС 330). Талдамалық процедурасы (ХАС 520).
    
22. 
    Аудит маңыздылығы. Маңыздылықты бағалау. Маңыздылықтың деңгейі.
    
23. 
    Аудиторлық тәуекел. Аудиторлық тәуекелдердің негізгі компонеттері және олардың байланысы: ажырамайтын тәуекелділік, бақылау тәуекелділік, анықталмаған тәуекелділік.
    
24. 
    Аудиторлық тәуекелді бағалау: аудиторлық тәуекелдің бұрмалау моделдері. Аудиторлық тәуекелді төмендетудің стратегиясы.
    
25. 
    Аудит және бақылаудың мәні. Аудит бақылау ретінде. Аудит және ревизияның айырмашылығы.
    
26. 
    Аудиторлық тексерудің процедурасы. Таңдау көлемін анықтау.
    
27. 
    Аудитор жасайтын немесе алатын жұмыс құжаттарының типтік формалары мен мазмұны.
    
28. 
    Аудиторлық тексерудің процедурасы. Талдамалық процедура.
    
29. 
    Тәуекелді бағалауға байланысты аудиторлық процедурасы (ХАС330).
    
30. 
    Құжаттарды құрастырудың ережесін бұзу нысандары. Алаяқтылық пен қателер (ХАС 240).
    
31. 
    Аудитті жоспарлау процесі және аудитті жүргізу этаптары.
    
32. 
    Қаржылық есептілікте аудитті жоспарлау (ХАС 300).
    
33. 
    Аудитті жүргізу шарты және клиентті аудитормен таныстыру.
    
34. 
    Аудиторлық келісім шарты және аудит жөніндегі келісім хат.(ХАС 210). Аудит жүргізудегі келісім қорытындысы.
    
35. 
    Жалпы жоспар мен аудиторлық бағдарламаны құрудың тәртібі.
    
36. 
    Аудит жүргізудегі келісім және міндеттеме хат. Клиент кәсібімен танысу.
    
37. 
    Аудитордың жұмысының қорытынды кезеңі.
    
38. 
    Тәуелсіз аудитордың қаржылық есептілік бойынша толық кешенді есеп беруі (ХАС 700).
    
39. 
    Аудиторлық есеп беру нысандары( қорытынды). Тәуелсіз аудитордың есепті модификациялауы (қорытынды) (ХАС 701).
    
40. 
    Аудитордың жұмысының сапасын бақылаудың негізгі принциптері және сапаны бақылау жүйесі.
    
41. 
    Аудитордың жұмысының сапасын ішкі және сыртқы бақылау. Аудиттің сапасына жауапкершілік.
    
42. 
    Қаржылық ақпарат аудиттегі жұмыстын сапасын бақылау (ХАС 220).
    
43. 
    Аудитті құжаттау, жұмыс құжаттарын дайындау мақсаты және анықтамасы.
    
44. 
    Аудиторлық құжаттардың мінездемесі. Аудиторлық құжаттардың нысаны, түрлері, мазмұны және ауқымы.
    
45. 
    Аудитордың типтік жұмыс қағаздары. Аудиторлық файлдың соңғы қалыптасуы (ХАС 230П).
    
46. 
    Қаржылық есептіліктің жалпы көрінісі - аудиттің ақпараттық базасы ретінде.
    
47. 
    Қаржылық есептілік аудитінің жалпы принциптері мен мақсаты, аудитті жүргізудің объектісі мен циклі.
    
48. 
    Қаржылық есептілік аудитінің жалпы принциптері мен мақсаты. Профессиональды скептицизм. Сенімділік.
    
49. 
    Қаржылық есептілік аудитін ұсыну және құрастырудағы талаптар, аудит мақсатының көзқарасы. Аудитті жүргізудегі қаржылық есептілікті дайындау және мақсаты.
    
50. 
    ҚР-ғы аудиторлық қызметті реттеу ерекшелігі. «ҚР аудиторлық қызмет туралы» Заңы, оның мазмұны, аудитті қалыптастыру мен дамытудағы мәні.
    
51. 
    Аудиттің этикалық принциптері. Аудиттің Халықаралық стандарттарының статусы.
    
52. 
    Аудитордың жұмысының сапасын ішкі және сыртқы бақылау. Аудиттің сапасына жауапкершілік.
    
53. 
    Аудиторлық дәлелдеудің түсінігі. Аудиторлық дәлелдеудің жеткіліктілігі. Аудиторлық дәлелдеуді алудағы аудиторлық процедураның ретінде.
    
54. 
    Аудитті жоспарлау. Аудиторлық жоспарлау бағдарламасын және жалпы жоспарын құрастыру (ХАС 300).
    
55. 
    Ішкі бақылау. Ішкі бақылау жүйесін бағалау.
    
56. 
    Аудитті жүргізу тәртібі және ұйымдастырылуы. Аудит сатылары.
    
57. 
    Аудитке байланысты қызметтер. Байланысты қызметтердің қысқаша мінездемесі және белгіленуі.
    
58. 
    Міндетті аудит. Міндетті аудиттің субьектілері, мазмұны.
    
59. 
    ҚР аудиторлық қызметін нормативті реттеу. ҚР аудитін құқықтық жабдықтау.
    
60. 
    Аудиторлық дәлелдеулерді жинаудың құрамы мен әдістемелік мазмұны. (ХАС 500).
    

Экономикалық талдаудың маңызы. Индукция және дедукция әдісі. Шаруашылық процесспен байланысы себептер. Экономикалық талдаудың объект және пәні. Экономикалық талдаудың міндеттері, пайдаланушылар мен мақсаты. Экономикалық талдау және ғылыми байланысы.

Экономикалық талдау әдістерінің түсінігі. Экономикалық талдау әдістерінің ерекше сипаттамасы. Экономикалық талдаудың әдістері мен амалдары: дәстүрлі (абсолюттық амалы және салыстырмалы айырма, орташа шамалар, салыстырмалы, топтастыру, индекстік әдіс, баланстық әдіс) және математикалық (статистика математикалық әдіс, эконометрикалық әдісі корреляциялық-регрессиялық талдау).

Факторлық жүйелердің мағынасы мен қажеттілігі. Факторлық жүйелердің детерминациялық моделдеу.Моделдеудің маңызы мен мағынасы, негізгі типтері факторлы детерминициялық моделдеу. Факторлық модельдеудің қайта құрастырылуы. Моделдеу тәртібі.

Қаржылық коэффициенттер. Пайдалық және табыстылық коэффициенттері. Қорларды тиімді пайдалану көрсеткіштер. Нарықтық белсенділік көрсеткіштер. Интегриалды көрсеткіштер.

Басқаруды талдаудың мағынасы мен мақсаты және міндеттемелер. Қаржылық және басқаруды талдаудың өзара байланысы. Басқаруды талдаудың ерекшелігі мен негізгі этаптары, ақпараттар көздерінің мәні.

Өнімдерді сату, өндіру бойынша жоспардың орындалуын және динамикасын талдау. Өнімдердің ассортименті мен құрылымын талдау. Өнімдердің сапасын талдау. Өнімдердің бәсекеге қабілеттілігін талдау. Кәсіпорын жұмысының ырғақтылығын талдау.

Ұйымның еңбек ресурстармен қамтамасыз етілуін талдау. Жұмыс уақыт қорын пайдалануды талдау. Еңбек өнімділігін талдау. Еңбек ресурстарын тиімді пайдалануды талдау. Еңбек ақы қорын пайдалануды талдау.

Ұйымның өндірісті негізгі құралдармен қамтамасыз етілуін талдау. Негізгі өндірістік қорлардың интенсивті және тиімді пайдаланылуын талдау. Ұйымның өндірістік қуатты пайдалануды талдау.

9 Тақырып. Өнімнің өзіндік құнын талдау.

Өнім өндіруге кеткен шығындардың жалпы сомасын талдау. Өнімнің жеке түрлерінің өзіндік құнын талдау. Еңбек және тікелей материалдық шығындарды талдау. Жанама шығындарды талдау.

Қаржылық талдаудың мақсаты мен міндеті, рөлі. Басқару шешім қабылдауға қаржылық талдаудың рөлі. Қаржылық және басқару талдаудың байланыстығы. Қаржылық талдаудың әдістері.

Аналитикалық процедураның сипаттамасы. Ұйымның активтер мен пассивтердің құрылымын талдау. Көлденен және тікелей баланстық талдау. Аналитикалық салыстармалы баланс.

Төлем қабілеттілігін және өтімділікті талдаудың экономикалық маңызы.

Төлем қабілеттілік және өтімділік көрсеткіштері. Ағымдағы төлем қабілеттілік. Жедел төлем қабілеттілік. Өтімділік көрсеткіштерінің экономикалық өзгерістері. Аралық көрсеткіштердің өзгеріс есебі мен талдауы.

13 Тақырып. Қаржылық тұрақтылығын талдау.

Қаржылық тұрақтылықтың абсолютты көрсеткіштер. Қаржылық тұрақтылықтың үшфакторлық моделі. Қаржылық тұрақтылықтың салыстырмалы көрсеткіштер және оны талдау. Қаржылық тұрақтылық коэффициенттердің ерекшеліктері. Баланс құрылымының қаңағаттанарлық бағалау критерий. Төлем қабілеттілігінің абсолютті және тұрақсыз түсінгі. Қарыз алушының несие қабілеттілігін талдау.

Ақша қаражаттар түсінігі оның эквиваленттері. Ұйымның ақша қаражаттар талдау мақсаты. Ақша қаражаттар қозғалыының есебі, оны аналитикалық құны. Тікелей және жанама әдістер есеп беруді құрастырудағы ақша қаражаттардың жеткілікті және кемшіліктері. Қаржылық құралдар есептіліктің құрамын талдау: ақша ағының операциондық, инвестициондық, қаржылық қызмет. Ақша құралдар ағының таза құны.

Ұйымның табыс және шығыстарын талдау. Таза пайда (зиян) факторларны бағалау және жалпы құрастыру үлгісі. Сату бойынша пайда факторын талдау. Рентабельділіктің факторлық талдау.

1. Гиляровская Л.Т. Комплексный экономический анализ хозяйственной деятельности / Л.Т. Гиляровская и др. – М.: ТК Велби, Проспект, 2011. – 360 с.

2. Баканов М.И., Шеремет А.Д. Теория экономического анализа учебник, Москва, 2011

3. Савицкая Г.В. Анализ хозяйственной деятельности предприятия, М: Инфра, 2010

4. Дюсембаев К.Ш. Анализ финансовой отчетности. – Алматы: Экономика 2010.-365

5. Ковалев В.В. Анализ хозяйственной деятельности предприятия / В.В. Ковалев, О.Н. Волкова: Учебник. – M.: OOO «ТК Велби», 2010. – 424 с.с

6. Ковалев В.В. Финансовый анализ: методы и процедуры /М.: Финансы и статистика, 2010. - 560 с

7. Пожидаева Т.А. Анализ финансовой отчетности / Т.А. Пожидаева. – М.: КНОРУС, 2010. – 230 с.

8. Васильева Л.С., Петровская М.В. Финансовый анализ. – М.: Кнорус, 2010. – 880 с.

9. Бочаров В.В. Финансовый анализ. – СПб.: Питер, 2010. – 240 с.

10. Гермалович Н.А. Анализ хо­зяйственной деятельности предприятия /Н.А. Гермалович. – М: Финансы и статистика, 2011. – 346 с.

11. Гиляровская Л.Т. Комплексный экономический анализ хозяйственной деятельности / Л.Т. Гиляровская и др. – М.: ТК Велби, Проспект, 2011. – 360 с.

12. Донцова Л.В. Анализ финансовой отчетности: Практикум/ Л.В. Донцова, Н.А. Никифорова. – M.: Из­дательство «Дело и Сервис», 2011. – 144 с.

13. Донцова Л.В. Анализ финансовой отчетности: учебник /Л.В. Донцова, Н.А. Никифорова. – 4-е изд., перераб. и доп. – М.: Изда­тельство «Дело и Сервис», 2011. – 368 с.

1. 
   Экономикалық талдау пәні, мақсаты мен міндеттері
   
2. 
   Қаржылық талдаудың басқарушылық талдаудан айырмашылығы
   
3. 
   Ұйымның қаржылық есептілігі қаржылық талдаудың ақпарат көзі ретінде
   
4. 
   Ұйымның қаржылық есептілік құрамы мен мазмұны
   
5. 
   Қаржылық талдаудың негізгі әдістері
   
6. 
   Нысандану дәрежесі бойынша қаржылық талдау әдістерінің жіктемесі
   
7. 
   Қаржылық есептілікті экспресс-талдау
   
8. 
   Ұзақ мерзімді активтер құрамы және талдауы
   
9. 
   Қысқа мерзімді активтер құрамы және талдауы
   
10. 
    Баланс өтімділігін талдау
    
11. 
    Ұйымның төлем қабілеттілігін сипаттайтын көрсеткіштерді талдау
    
12. 
    Ұйымның несиелік қабілеттілігін сипаттайтын көрсеткіштерді талдау
    
13. 
    Меншікті капитал құрамы мен талдауы
    
14. 
    Тартылған капиталды талдау
    
15. 
    Ұйымның негізгі құралдарын пайдалану тиімділігін сипаттайтын көрсеткіштер
    
16. 
    Ұйымның баланс активтерін қалыптастыру көздерін талдау
    
17. 
    Ұйымның активтер құрамын, құрылымын және динамикасын талдау
    
18. 
    Ұйымның дебиторлық және кредиторлық берешек жағдайын талдау
    
19. 
    Ұйымның қаржылық тұрақтылығын талдау
    
20. 
    Ұйымның іскерлік белсенділігін сипаттайтын көрсеткіштерді талдау
    
21. 
    Айналым капиталының айналымдылығы коэффициенттерін анықтау мен талдау әдістемесі
    
22. 
    Активтерді өтімділік дәрежесі бойынша топтастыру
    
23. 
    Рентабельділік көрсеткіштерін талдау
    
24. 
    Міндеттемелерді төлем жасау жеделдігі бойынша топтастыру
    
25. 
    Пайда көрсеткіштерін талдау
    
26. 
    Өтімділік көрсеткіштері және оларды есептеу әдістемесі
    
27. 
    Маржиналдық табысты талдау
    
28. 
    Ұйымның нарықтық белсенділігін сипаттайтын көрсеткіштерді талдау
    
29. 
    Ұйымның қызмет тиімділігін сипаттайтын көрсеткіштерді талдау
    
30. 
    Банкроттық түсінігі, белгілері мен себептері
    
31. 
    Экономикалық талдаудағы өзара байланыстылықты модельдеу
    
32. 
    Шаруашылық қызметті талдау пәні мен объектілері
    
33. 
    Кәсіпорынның негізгі құралдармен қамтамасыз етілуін сипаттайтын көрсеткіштер
    
34. 
    Факторлық талдау мәні, түрлері
    
35. 
    Салыстыру әдісі, салыстыру типтері
    
36. 
    Тізбектелген қойылымдар әдісінің мәні
    
37. 
    Қаржылық тұрақтылық, оның мәні және типтері
    
38. 
    Абсолюті және қатыстырмалы айырмалар әдісінің мәні
    
39. 
    Ұйымның мүліктік жағдайын талдау
    
40. 
    Өнім сапасының қорытындылаушы, жеке, жанама көрсеткіштері
    
41. 
    Қаржылық коэффициенттер, талдау процесіндегі трендтік талдау
    
42. 
    Балансты көлденен және тігінен талдау
    
43. 
    Факторлық талдау және салыстырмалы талдау
    
44. 
    Баланс өтімділігінің шарттары мен ұйымның өтімділік көрсеткіштерін талдау
    
45. 
    Ұйымның жиынтық капитал құрамы мен құрылымын талдау.
    

46. 
    Есеп шығару және қорытынды жасау:
    

47. Өндірістік аумақтың 1м²-на келетін өндіріс көлемін және өндіріс көлеміне факторлар әсерін мүмкін болатын барлық әдістермен анықтаңыз. Өнімді өндіру көлемі - өткен жылға 100800 мың.тг., есепті жылға 102300 мың.тг., өндірістік аумақ - өткен жылға 5400 м², есепті жылға 5450 м².

49. Келтірілген мәліметтер негізінде өнімді өткізуден түскен түсімге факторлық модель жасаңыз және оның өзгеруіне факторлар әсерін тізбектелген қойылымдар әдісінің көмегімен есептеңіз. Аналитикалық қорытынды жасаңыз.

50. Келтірілген мәліметтер негізінде өнімді өткізуден түскен түсімге факторлық модель жасаңыз және оның өзгеруіне факторлар әсерін абсолютті айырмалар әдісінің көмегімен есептеңіз. Аналитикалық қорытынды жасаңыз.

51. Келтірілген мәліметтер негізінде еңбекақы қорына факторлық модель жасаңыз және оның өзгеруіне факторлар әсерін қатыстырмалы айырмалар әдісінің көмегімен есептеңіз. Аналитикалық қорытынды жасаңыз.

52. Перманенттік капиталдың айналу жылдамдығын есептеңіз:

Өнімді өткізуден түскен табыс=3540 мың теңге, Таза пайда= 565 мың теңге, Меншікті капитал=574 мың теңге, Қысқа мерзімді міндеттемелер=759 мың теңге, Ұзақ мерзімді міндеттемелер=1200 мың теңге, Қысқа мерзімді активтер=1012 мың теңге
53. Тәуелділік коэффициентін келесі мәліметтер негізінде есептеңіз:

Меншікті айналым капиталы=162 мың теңге, қысқа мерзімді активтер = 482 мың теңге, баланс валютасы =759 мың теңге, меншікті капитал=439 мың теңге, тартылған капитал=458 мың теңге

54. Қор сыйымдылығы коэффициентін анықтаңыз:

Өнімді өткізуден түскен табыс =1530 мың теңге, Таза пайда=94 мың теңге, Негізгі құралдардың орташа жылдық құны=59 мың теңге

55. Негізгі құралдардың нақты құн коэффициентін анықтаңыз:

Негізгі құралдардың бастапқы құны=215 мың теңге, негізгі құралдардың қалдық құны=105 мың теңге, тозуы=85 мың теңге, баланс валютасы =975 мың теңге

Таза пайда=2050 мың теңге, ақша қаражаттары=12320 мың теңге, ұзақ мерзімді міндеттемелер=10412 мың теңге, қысқа мерзімді міндеттемелер= 13484 мың теңге, өнімді өткізуден түскен табыс = 257451 мың теңге

58. Дебиторлық берешектің айналымдылығы мен өтеу мерзімін анықтаңыз: Дебиторлық берешектің орташа шамасы=5070 мың теңге, өнімді өткізуден түскен табыс =1820 мың теңге, бөлінбеген пайда=1540 мың теңге

59. Меншікті капитал сомасын анықтаңыз:

Жарғылық капитал=41920 мың теңге, резервтік капитал=1140 мың теңге, есептелінген шығындар=2092 мың теңге, кредиторлық берешек=5192 мың теңге, бөлінбеген пайда=1540 мың теңге

60. Меншікті айналым қаражаттарымен қамтамасыз етілу коэффициентін анықтау қажет: