Лекция №11. Айнымалы тоқ тізбегіндегі резонанстық құбылыстар. Кернеулер резонансы. Тоқтар резонансы. Жиіліктік сипаттамалар

Кернеулер резонансы. Тоқтар резонансы

Тармақталмаған тізбек (10–1 сурет) үшін Ом заңы мына түрде болады.

Резонанс жағдайында индуктивтілік пен сыйымдылықтағы кернеу тең. Мұндай жағдайдың векторлық диаграммасы 10–2 суретте келтірілген.

және реактивті элементтері бар тармақтардағы тоқтар тізбектің тармақталмаған бөлігіндегі тоқтан неше есе артық екенін көрсетеді. Резонанстық қисықтар 10–7 суретте келтірілген.

Тізбектің тармақталмаған бөлігіндегі тоқ резонанс кезінде ең аз мәнге ие болады, ал қуат коэффициенті 1 – ге тең.

Лекция №12. Сызықты емес тізбек. Айнымалы тоқтың магниттік тізбектері. Индуктивті байланысқан тізбектер

Катушка қысқаштарындағы синусоидалы кернеу синусоидалы магнит ағынын тудырады. Катушкадағы тоқ ағынмен магниттелу қисығынқайталайтын тәуелділігі арқылы байланысқан.

• 
  қисық синусоидалы сипатта емес;
  
• 
  тоқ экстремумдары магнит ағынының экстремумдарымен сәйкес келеді;
  
• 
  нөлдік фазада тоқ қисығы гистерезис әсерінен магнит ағынының қисығын озып кетеді.
  

• 
  әсерлі мәні нақты тоқтың әсерлі мәніне тең болатын;
  
• 
  магнит ағыны векторынан магниттік кешігу бұрышына озып кететін тоқ векторы бар
  

13.1. Үшфазалы электр тізбектері. Анықтамалар

Электр энергиясын тасу кезінде және оны техникада қолдану тиімділігін сақтау мақсатында қоректендіру көздері тәуелсіз бірқатар тізбектерді бір жүйеге біріктіреді. Үш фазалы және алты фазалы тізбектер кеңінен қолданылады.

Үшфазалы жүйені ХІХ ғасырдың аяғында алғаш жасаған және енгізген М.О.Доливо-Добровольский. Үш фазалы жүйедегі энергия көзі генератордың үш орамасы болып табылады. Орамалар периодтың үштен біріне ығысқан айнымалы ЭҚК – ті индукциялайтын етіп жатқызылады.

Бұл ЭҚК-тер бір қоректендіру көзінен алынады.

шфазалы жүйенің анықтамасы бойынша фазалық ЭҚК-тердің лездік мәндері:

Барлық фазалар бойынша бірдей шарттары бар (комплексті кедергісі мен ЭҚК амплитудалары тең) үш фазалы жүйе симметриялы деп аталады.
13.2. Жұлдыз тәрізді қосу

Үш тәуелсіз тізбекті генератор орамасының фазасы және қабылдағыштар фазасының ұштары екі түйін құрайтындай етіп біріктіруге болады. Мұндай біріктіру жұлдыз тәрізді қосу деп аталады.

Генератор орамасы мен жүктемелерді суретте көрсетілгендей етіп біріктіруге болады. Мұндай қосылу үшбұрыш тәрізді қосу деп аталады. Бұл жағдайда тізбек үш өткізгішті болады.

Үшбұрыш тәрізді қосу схемасынан

яғни үшбұрыш тәрізді қосу кезінде сызықты кернеу барлық уақытта фазалық кернеу болып табылады.