ПоәК 042-18 1-46/01-2013 Басылым №1

5В070100 «Биотехнология» мамандығы студенттері үшін

«Ұйымдастыру, жоспарлау және менеджмент »

ПӘНІНІҢ ОҚУ ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
ОҚЫТУШЫҒА АРНАЛҒАН ПӘННІҢ ОҚУ ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ

Семей - 2013


Алғысөз

1. 
   ДАЙЫНДАҒАН
   

Дайындаған Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Экономика және бизнес» кафедрасының аға оқытушысы ________Нұралина Қ.Т.

«28» тамыз 2013 жыл.

2. ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1. Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің «Экономика және бизнес» кафедрасының отырысында.

«29» тамыз 2013 ж. №1 хаттама

«5» қыркүйек 2013 ж. №1 хаттама

3. БЕКІТІЛДІ

Университеттің Оқу - әдістемелік Кеңесінің отырысында шығаруға мақұлданған және ұсынылған.

«18» қыркүйек 2013 ж. №1 хаттама

1. Қолдану облысы

2. Нормативті сілтемелер

3. Жалпы жағдай

4. Пәннің оқу жұмыс бағдарламасы

5. Студенттердің өз бетімен жұмысына арналған тақырыптар тізімі

6. Пән бойынша оқу-әдістемелік карта

7. Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы

8. Әдебиет

1. 
   Пайдалану облысы
   

5В070100 «Биотехнология» мамандықтары бойынша оқитын студенттерге арналған “Ұйымдастыру, жоспарлау және менеджмент” пәнінің оқу-әдістемелік кешенінің құрамына кіретін, оқытушыға арналған пәннің оқу жұмыс бағдарламасы

- Білім деңгейінің сәйкес білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты

- мамандықтың типтік оқу жоспары

- Пәндердің оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеуге және рәсімдеуге қойылатын жалпы талаптар, Университет стандарты СТУ 042-ГУ-4-2013

- «Пәннің оқу-әдістемелік кешенінің құрылымы және мазмұны» ДП 042-1.01-2013
3 Жалпы жағдай.
3.1 Курсқа қысқаша сипаттама

Кәсіпорын халық шаруашылығының негізгі элементі бола отырып, оған нарықтық қатынас жағдайында шаруашылық еркіндік және өзін-өзі басқару берілгендіктен, олардың жұмысының соңғы нәтижелеріне жауапкершілік артты. Осыған байланысты кәсіпорын, фирма жұмысын жоспарлау, ұйымдастыру және басқара білу кез келген 5В070100 биотехнология мамандарына міндетке айналды. Кәсіпорынды ұйымдастыру, жоспарлау және менеджмент пәні 5В070100 биотехнология мамандықтарында оқитын студенттер үшін маңызды пәндердің бірі болып табылады.

Пән мазмұны: Шаруашылық жүргізу шарттары кәсіпорын үшін өте маңызды орын алады, өйткені бизнестің даму стратегиясын және тактикасын анықтау үшін негіз болады. Егер кәсіпорын жоспарлы экономика жағдайларында қызмет етсе, онда оның жұмыс жасау сапасын өсіруге және пайдалылығын көбейтуге қажет ынта болмайды деп тұжырымдауға болады, яғни үлкен пайда алуға ұмтылыс аз болады. Алайда, бұл жағдайларда фирманың қызметіне әлеуметтік кепілдіктер өте көп болады, яғни оның банкроттыққа ұшырау ықтималдылығы өте төмен болады. Егер де кәсіпорын күн сайын өзінің қызметін сақтауға мәжбүр болса, барлық кәсіпорын қызметкерлерінің жұмыс қарқындылығы (бастықтан бастап, қарапайым жұмысшыға дейін) едәуір өседі. Қазіргі кезде, ел экономикасына нарықтық заңдар енгеннен кейін міне осындай экономикалық шарттар қалыптасты. Осыған байланысты кәсіпорынды жоспарлау, ұйымдастыру және басқаруды жете білу барлық болашақ қызметкерлерге өте маңызды міндетке айналды, әсіресе биотехнология мамандықтарында оқитын азаматтарға. Берілген пән бойынша студенттер кәсіпорынның, фирманың құрылу, тіркелу ретін, кәсіпорын қызметіне қажет барлық қор мен факторларды, олардың түрлерін және тиімді қолдану шарттарын, кәсіпорынның экономикалық қызметін сипаттайтын негізгі көрсеткіштерді, оларды талдау әдістерін, сондай-ақ, кәсіпорын шығаратын өнім сапасын жоғарлату жолдарын және т.с.с теориялық және практикалық ақпаратты білуге мүмкіндік алады. Осы білімді нақты өмірде қолдану дағдыларына үйренеді.

3.2 Курс мақсаты: студенттерге нарық жағдайларында фирманың, кәсіпорынның өдірістік құралдарын тиімді қолдану жөнінде, фирманың экономикалық және қаржылық тұрғыдан дамуын қамтамасыз ететін нарықтық әдістер туралы теориялық ақпарат пен нақты дағдылар беру.

3.3 Курс міндеттері:

• 
  Студенттерге кәсіпорын, фирма түсініктері, олардың түрлері және негізгі құқықтары мен міндеттемелері жөнінде ақпарат беру.
  
• 
  Кәсіпорынның құрылуын, ұйымдастырушылық формаларын, тіркелу тәртібін зерттеу.
  
• 
  Кәсіпорынның өндірістік қорларын басқару жолдарын зерттеу.
  
• 
  Кәсіпорындағы еңбек қарым-қатынастарын зерттеу.
  
• 
  Кәсіпорынның негізгі экономикалық нәтижелерін зерттеу.
  
• 
  Кәсіпорынның экономикалық қызметін талдау негіздерін зерттеу.
  
• 
  Кәсіпорынның өнім сапасын арттыру, инновациялық қызметін жетілдіру жолдарын зерттеу.
  
• 
  Кәсіпорынның негізгі өндіріс түрлерін, процесінің құрылымын, уақытын зерттеу.
  
• 
  Кәсіпорындағы негізгі өндірісті ұйымдастыру принциптерін, еңбек заттарының қозғалысын қарастыру.
  

Бұл курсты оқу студенттерді қалыптасқан құқықтық, экономикалық, қаржылық және әкімшілік ортада кәсіпорынның қызмет етуінің жаңа механизмінің білімі мен студенттерді қаруландыру мүмкіндігін береді. Оқу үрдісінде, студенттер кәсіпорында жүретін экономикалық құбылыстар мен үрдістердің мәнін, олардың өзара байланысы мен өзара тәуелділігін терең түсінуді, оларды жүйелеу мен модельдей білуді, факторлардың әсерін анықтауды, жетілген нәтижелерді бағалауды, өндіріс тиімділігін арттыру резервтерін анықтауды үйрену керек.

Студент мынаны білу керек:

• 
  қазіргі жағдайда экономикалық заңдардың пайда болу формаларын;
  
• 
  оқылатын сала кәсіпорнының негізгі белгілерін, міндеттерін, атқаратын қызметтерін және түрлерін, оның ерекшеліктерін;
  
• 
  материалдық-техникалық қорларды пайдалану факторларын және ғылыми-техникалық прогрессті жылдамдату жолдарын;
  
• 
  өнімнің бәсекелестік қабілетін құрайтын баға жасауды жетілдіру мен өнім сапасын арттыру әдістерін;
  
• 
  бизнесті ұйымдастырудың негізгі формалары мен әдістерін.
  

• 
  дәрісте тыңдалған теориялық материалды пайдалану;
  
• 
  теориялық және практикалық сабақтардың деңгейін арттыру;
  
• 
  экономикалық есептеулерде, зерттеу әдістемесінде белгілі бір дағдыны игеру және кәсіпорынның өндірістік шаруашылық қызметіндегі тиімділікті анықтау;
  
• 
  оқылған материалды ауызша және жазбаша баяндау;
  
• 
  экономикалық білімді өз бетімен іздестіру және игеру, қазіргі экономикалық құбылыстарды бақылау және түсіндіру.
  

Міндетті бастапқы пән: Экономикалық теория

Студенттер «Экономикалық теория» курсы бойынша негізгі терминдерді және түсініктерді білу қажет, сондай-ақ жалпы білімі болуы керек.

3.6 Курстың постреквизиттері:

Берілген пән бойынша алған білімді диплом жұмысын жазған кезде қолдануға болады және т.б.

3.7 Оқу жоспарынан көшірме

Кесте 1

Кесте 2

5. 
   Студенттің өздік жұмыстары үшін тақырыптар тізімі
   

1. 
   Кәсіпорындардың жіктелуі.
   
2. 
   Кәсіпорындардың ұйымдастырушылық-құқықтық формалары
   
3. 
   ҚР заңдылығы бойынша кәсіпорындарды құру тәртібі
   
4. 
   Кәсіпорындардың негізгі міндеттемелері және құқықтары
   
5. 
   Негізгі өндірістік қорлардың оңтайлы құрылымы
   
6. 
   Негізгі өндірістік қорлардың тозуы, амортизациясы
   
7. 
   Амортизация әдістері
   
8. 
   Айналым қаржысын нормалау әдістері
   
9. 
   Айналым қаржыны тиімді қолдану жолдары
   
10. 
    Өндірістік қорлардың оңтайлы мөлшерін анықтау әдістері
    
11. 
    Кәсіпорын персоналының құрамы және құрылымы
    
12. 
    Нарықтық экономика жағдайларында қалыптасқан жаңа мамандықтар
    
13. 
    Еңбек өнімділігін есептеу әдістері
    
14. 
    Еңбек ақы, түрлері, формалары, жүйелері
    
15. 
    Еңбек ақыны анықтау қағидалары
    
16. 
    Өндіріс және өткізу шығындарының құрамы және құрылымы
    
17. 
    Пайда, рентабельділік түсініктерін сипаттау
    
18. 
    Өнім бағасы. Баға жасау әдістері және әдістемелері
    
19. 
    Өнім сапасы, негізгі көрсеткіштері
    
20. 
    Қазақстанда тұтынушылардың құқықтарын қорғау мәселесі.
    

1. Экономиканы дамытудағы еңбекті ғылыми ұйымдастырудың ролі

2. Еңбекті бөлу және бірлестіру

3. Еңбек процесін ұйымдастыру

4. Жұмыс орнының түсінігі және жіктеу, ұйымдастыру негіздері

5. Жұмыс орнын жоспарлау

6. Жұмыс орнын мамандандыру және жабдықтау

7. Жұмыс орнына қызмет көрсету,түрлері,ұйымдастыру әдістері

8. Еңбек жағдайы ,оның элементтері,бағалау

9. Еңбек пен демалыс тәртібінің мәні,түрлері,ұтымды жобалау

10. Еңбекті нормалау

11. Жұмыс уақыты шығындарын жіктеу

12. Жұмыс уақыты шығындарын зерттеу әдістері

13. Өндірісті материалдық-техникалық қамтамасыз етуді ұйымдастыру

14. Энергетикалық шаруашылықты ұйымдастыру

15. Жөндеу жұмысын ұйымдастыру

16. Көлік шаруашылығын ұйымдастыру

17. Қойма шаруашылығын ұйымдастыру

1. Американдық менеджмент ерекшеліктері.

2. Жапон менеджменті. Ерекшеліктері мен дамытылуы.

1. 
   Менеджмент мектептерінің даму кезеңдері.
   
2. 
   Менеджменттегі психологияның атқаратын ролі.
   
3. 
   Менеджердің жұмыс істеу стильдері.
   
4. 
   Персоналмен жұмыс істеу этикасы.
   
5. 
   Іскерлік этикет.
   
6. 
   Қажеттіліктер теориясы.
   

1. Негізгі өндірістік қорлар тақырыбына есептер.

2. Кәсіпорынның айналым қаржылары тақырыбына есептер.

3. Кәсіпорынның еңбектік қорлары тақырыбына есептер.

4. Кәсіпорында еңбек ақы төлеуді ұйымдастыру тақырыбына есептер.

5. Өндірістік шығындар тақырыбына есептер

6. Пайда және рентабельділік тақырыбына есептер.

7. Баға жасау тақырыбына есептер.

Кесте 3

Кесте 4

1. Қазақстан Республикасының «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы» Заңы, (Салық кодексі).ЛЕМ 2005.

2. ҚРЗ «Инвестициялар туралы», Егемен Қазақстан. 2003, 11 қантар.

3. ҚРЗ «Инновациялық қызмет туралы», Егемен Қазақстан, 2002, 9 шілде.

4. ҚРЗ «Акционерлік қоғамдар туралы», Егемен Қазақстан, 2003, 6 мамыр.

5. ҚР «Қазақстан Республикасындағы еңбек туралы » Заңы, Алматы 2004.

6. Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерлік». Заңдылық құжаттар мен ақпараттар 2004ж.

7. Қазақстан Республикасындағы жеке бизнес». Заңдылық құжаттар мен ақпараттар 2004ж. Алматы, ЛЕМ 2004.

8. Әбдікерімова Г.И. Кәсіпорын экономикасы. Алматы. 2008  

9. Грузинов В.П. Экономика предприятия (предпринимательская). –М.: ЮНИТИ- ДАНА, 2002.

10. Зайцев Н.Л. Экономика промышленного предприятия.-М.: ИНФРА-М, 2001.

11. Экономика предприятия: Учебник /под ред. Проф. О.И Волкова, В.К Скляренко.-М.:ИНФРА-М-2000.

12. Экономика предприятия: Учебник/Ф.К. Беа, Э. Дихтла, М.Швайтцера.- М.:ИНФРА-М - 2000

13. Жиделева В.В, Котейн Ю.Н. Экономика предприятия: Учебное пособие. М.:ИНФРА-М,2000

14. Зайцев Н.Л. Экономика организации.-М.-2000

15. Экономика предриятия /под ред. В.Я.Хрипача. –М.:Экономпресс, 2000

16. Экономика предприятия: Тесты , задачи, ситуации: учебное пособие./ под ред. В.А. Швандера.-М.:ЮНИТИ,2001

17. Кәсіпорын экономикасы. Кайкен Ж.Б., Сұлтанов Ө.С., Қалдыбаев М.М. Семей. 2010.     

Промышленность Казахстана и его регионов. Статистический сборник (ежегодный). Алматы.

18. Макаренко.М,В, Махалина.О.М. Производственный менеджмент,М.-1998

19. Р.А. Фатхутдинов. Организация производство, Москва.- 2000

20. Ю.И. Ребрин. Основы экономики и управление производством, 2005

21. Н.А. Лисицына. Экономика, организация и планирование промышленного производство. М.- 2001

22. Н.А.Васильева.Организация и нормирование и оплата труда на предприятии .М-2005

23. Пеленко Г.И. Экономика, организация и планирование производства на предприятии. Ростов-на-Дону. Изд. центр “МарТ”,2000
8.2. Қосымша әдебиет
1. Кабушкин, Н.П. Основы менеджмента. Минск. 2000    

2. Комарова А.И., Митин Н.Е. Экономика предприятия.практикум. Ростов-на Дону, РГЭА,1999

3. Львов Ю.А. Основы экономики и организации бизнеса. Спб: ГМП “Формина”,1992

4. Мескон, М.Х. Основы менеджмента. М. 2002  

5. Основы предпринимательской деятельности. Под.ред. Власовой В.М., М.: Финстат,1994

6. Основы предпринимательства. Уч. пособие. Под.ред. А.С. Племиха. Ростов-на-Дону, 1999

7. Прогнозирование и планирование в условиях рынка. Уч. пособие, под.ред. Т.Г. Морозовой, А.В. Пикулькина. М.: ЮНИТИ-ДАНА, 1999

8. Современная экономика, под.ред. Мамедова О.М.,1996

9. Тойкин, С.Х. Маркетинг негіздері. Астана. 2008  

10. Хоскинг А. Курс предпринимательства. М: Международные отношения, 1993

11. Шепеленко Г.И. Основы экономики. Уч.пособие. Ростов-нв-Дону,1998

12. Экономика и бизнес. Под.ред. Калиева В.Д. М: МГТУ им. Баумана Н.Э.,1993

13. Экономика предприятия и отрасли промышленности.Уч. пособие. под.ред. А.С. Пелиха, Ростов-на-Дону,1999

14. Раицкий К.А. Экономика предприятия. –М.-1999.