ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАР
Тақырып 1. Өндіріс статистикасы
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1. Өндіріс және құрамының статистикасы
2. Жұмысбастылық және жұмыссыздық статистикасы
3. Өндіріс қозғалысының статистикасы
4. Өндіріс болжаудың статистикалық әдістері
5.Жұмыс істейтін халықтың қозғалысы және жұмыс күші құнының статистикасы
Есептер
1. Келесі мәліметтер берілген (шартты):
Көрстекіштер
|
Базистік жыл
|
Есеп жылы
|
1.Жұмыс істейтіндердің жылдық орташа саны, мың адам
|
7820
|
7835
|
2.Жұмыссыздар саны, мың адам
|
366
|
394
|
3.Жалпы ішкі өнім (тұрақты бағамен), млн. долл.
|
3742
|
3964
|
4.Негізгі капиталдың орташа жылдық құны, млн. долл.
|
15022
|
15981
|
Есептеу керек:
1. Еңбек өнімділігінің динамикасы мен деңгейін (1 адамға АҚШ долл. есептегенде);
2. Жұмыссыздық әсерінен жалпы ішкі өнім көлемінің шығынын (АҚШ долл. мың);
3. Еңбектің капиталмен жарақтануы мен оның динамикасын.
Әдебиеттер
1. Белгібаева Қ.Қ. Әлеуметтік- экономикалық статистика, Алматы:Қазақ университеті, 2006 жыл, 19-52 бет.
2. Болатханова З. Әлеуметтік- экономикалық статистика: Оқу құралы. –Алматы: Қазақ университеті , 2003 жыл.
3. Белгибаева К.К. Сборник задач по социально- экономической статистике: Учебное пособие с методическими указаниями. Алматы: Экономика, 2002 год.
4. Елемесова А.М. , Белгибаева К.К., Кииков Е.М. , Молдакулова Г.М. Социально-экономическая статистика: Учебное пособие, - Алматы: Экономика, 199 год№
5. Экономическая статистика: Учебник/ Под. Ред. Ю.Н. Иванова. – М.: Инфра, 1998 год.
Тақырып 2. Өнім статистикасы
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1. Өнім құрамы, мәні
2. Негізгі капиталдың бар болуы, күйі және қозғалысының статистикасы
3. Негізгі капиталдың ұдайы өндіріс статистикасы
4. Негізгі капиталды пайдалану статистикасы
5. Айналым капиталының статистикасы
6. Инвестиция статистикасы
Есептер
1. Қазақстан Республикасының меншік формасы бойынша негізгі капитал туралы келесідей мәліметтер берілген, жыл аяғына ағымдағы құны бойынша – млрд. теңге.
Көрсеткіштер
|
1996
|
1997
|
1998
|
1999
|
Барлық негізгі капитал, соның ішінде меншік формасы бойынша:
мемлекеттік
мемлекеттік емес
шетелдік тұлғаларды
|
1997,8
788,4
1140,8
68,6
|
2731,0
1149,2
1292,4
289,4
|
2717,2
657,3
1801,2
258,7
|
2879,7
727,2
1866,4
286,1
|
Есептеу керек: Әр жылға раналған негізгі капиталдың құрылымын және құрылымдық қозғалысыын. Экономикалық қорытынды жасау, құрылымын графикпен бейнелеу.
2. Акционерлік қоғам капиталының бастапқы құны – 4,8 млн. теңге, олардың жарамдылық коэффициенті – 90 пайыз, тозу сомасын шегергендегі қалпына келтіру құны – 5,2 млн. теңге.
Анықтау керек:
1. Қалдық құнын;
2. Амортизация сомасын;
3. Қалпына келтіру құнын.
3. Қазақстан Республикасының қаржылық емес активтерге салынған инвестицияларды қаржыландыру көздерінің динамикасы туралы мәліметтер берілген (млрд. теңге)
Көрсеткіштер
|
1998жыл
|
1999 жыл
|
2000 жыл
|
2001 жыл
|
Қаржылық емес активтерге салынған инвестициялар
|
439,0
|
512,3
|
752,6
|
1158,1
|
Соның ішінде қаржыландыру көзі бойынша:
Кәсіпорындар мен ұйымдардың меншікті қаражаты есебінен
|
299,8
|
349,3
|
492,6
|
751,8
|
Тартылған қаражат есебінен
|
139,2
|
163,0
|
260,0
|
406,3
|
Олардан банктердің несиелері
|
33,1
|
31,8
|
39,7
|
115,9
|
Шетелдік банктерден (резидент еместер)
|
20,9
|
24,9
|
17,8
|
81,8
|
Резидент еместердің басқа да шетел қаражаты есебінен
|
59,1
|
102,0
|
169,6
|
198,0
|
Бюджеттік қаражаттар есебінен
|
28,8
|
26,5
|
45,5
|
76,3
|
Басқа да қаражаттар есебінен
|
18,2
|
2,7
|
5,2
|
16,1
|
Әр жыл бойынша есептеңіздер.
1. Қаржылық емес активтерге салынған инвестицияларды қаржыландыру көздерінің құрылымын;
2. Инвестицияларды қаржыландыру көздеріндегі құрылымдық қозғалыстарды;
3. Инвестицияларды қаржыландыру көздерінің құрылым динамикасын график түрінде бейнелеңіздер.
Әдебиеттер
1. Белгібаева Қ.Қ. Әлеуметтік- экономикалық статистика, Алматы:Қазақ университеті, 2006 жыл, 53-110 бет.
2. Болатханова З. Әлеуметтік- экономикалық статистика: Оқу құралы. –Алматы: Қазақ университеті , 2003 жыл.
3. Белгибаева К.К. Сборник задач по социально- экономической статистике: Учебное пособие с методическими указаниями. Алматы: Экономика, 2002 год.
4. Елемесова А.М. , Белгибаева К.К., Кииков Е.М. , Молдакулова Г.М. Социально-экономическая статистика: Учебное пособие, - Алматы: Экономика, 199 год№
5. Экономическая статистика: Учебник/ Под. Ред. Ю.Н. Иванова. – М.: Инфра, 1998 год.
Тақырып 3. Еңбек статистикасы
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1. Шығындар және аралық тұтынудың түсінігі және құрамы
2. Шығындарды факторлық индекстік талдау
Есептер
1. Есепті жылда аймақ ішіндегі субъектілердің меншік формасы бойынша өнім өндіру нәтижелері туралы келесі мәліметтер берілген (ағымдағы бағамен, млн.теңге):
Көрсеткіштер
|
Барлығы
|
Соның ішінде
|
мемлекеттік
|
Жеке меншік
|
Басқа мемл.заңды тұлға мен азаматтың жеке меншігі
|
Есепке тіркелген субъект саны
Өнімді өндіруге және өткізуге кеткен шығындар, соның ішінде
- материалдық шығындар
- негізгі капиталдың тозуы
- материалды емес активтердің амортизациясы
- еңбек ақы шығындары
- өзге шығындар
Аралық тұтыну
Жалпы өнім шығарылымы
(ҚҚС және акцизсіз өндіріс)
|
4662
241354
122412
20359
551
44508
53524
158427
224957
|
995
33443
14457
4035
20
9137
5794
17800
33919
|
3571
172604
89921
13276
477
28963
39967
118191
158467
|
96
35307
18034
3048
54
6408
7763
22436
32571
|
Анықтаңыздар:
1. Субъектілердің меншік формаларының бөліндісіндегі шығын құрамын және құрылымын анықтаңыз және оны график түрінде көрсетіңіз.
2. 1 теңгеге шығарылған шығын деңгейінің барлығы, соның ішінде меншік формаларының бөліндісіндегі шығын деңгейін есептеңіз.
3. Аталған шығындардың қай түрі аралық тұтынудың құрамына қосылады?
4. Аралық тұтынудың құрамындағы материалдыққ шығындардың үлесін табыңыз.
5. 1 субъектіге кеткен жалпы өнім шығарылымының барлығы, соның ішінде меншік формаларының бөліндісіндегі жалпы өнім шығарылымын анықтаңыз.
6. Шығарылған өнімнің құнынан аралық тұтынудың үлесін есептеңіз.
Субъектілердің меншік формаларына байланысты есептелген барлық орташа көрсеткіштерді салыстырыңыздар, экономикалық талдау жасаңыздар.
Әдебиеттер
1. Белгібаева Қ.Қ. Әлеуметтік- экономикалық статистика, Алматы:Қазақ университеті, 2006 жыл, 112-134 бет.
2. Болатханова З. Әлеуметтік- экономикалық статистика: Оқу құралы. –Алматы: Қазақ университеті , 2003 жыл.
3. Белгибаева К.К. Сборник задач по социально- экономической статистике: Учебное пособие с методическими указаниями. Алматы: Экономика, 2002 год.
4. Елемесова А.М. , Белгибаева К.К., Кииков Е.М. , Молдакулова Г.М. Социально-экономическая статистика: Учебное пособие, - Алматы: Экономика, 199 год№
5. Экономическая статистика: Учебник/ Под. Ред. Ю.Н. Иванова. – М.: Инфра, 1998 год.
Тақырып 4. Негізгі капитал статистикасы
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1. Негізгі капитал бойынша экономикалық өндіріс ұғымы
2. Өндіріс нәтижелерінің микро-мезо-экономикалық көрсеткіштері
3. Өндіріс нәтижелерінің макроэкономикалық көрсеткіштері
Есептер
1. Өндірістік өнеркәсіптің келесі қызметтерінің берілгендері бойынша экономиканың жеке салалар аралығындағы өндірілген өнімін есептеңіздер, мың теңге:
- өндірілген дайын өнім -950;
- өңделме шикізаттың өнімдері -100;
- ғимараттар мен үйлерді күрделі жөндеу -180;
- көлік құралдары құрал жабдықтарын күрделі жөндеу – 80;
- шетке жіберілген электр энергиясы – 140;
- үй шаруашылығының қызметі – 110;
- ғимараттар мен үйлерді ағымдағы жөндеу -50.
2. Келесі мәліметтер бойынша ауыл шаруашылығының шығарылған өнімін есептеу (мың теңге):
ауыл шаруашылығында өсірілген дақылдар – 550;
өндірілген ұн – 120;
ірі қара, жылқы өнімдерін өсіру;
алынған төл, кіші мүйізді қараның өсімдері – 50;
аяқталмаған өсімдік шаруашылығы мен мал шаруашылығы өнімдері қалдықтарының өсімдері – 30.
Әдебиеттер
1. Белгібаева Қ.Қ. Әлеуметтік- экономикалық статистика, Алматы:Қазақ университеті, 2006 жыл, 135-176 бет.
2. Болатханова З. Әлеуметтік- экономикалық статистика: Оқу құралы. –Алматы: Қазақ университеті , 2003 жыл.
3. Белгибаева К.К. Сборник задач по социально- экономической статистике: Учебное пособие с методическими указаниями. Алматы: Экономика, 2002 год.
4. Елемесова А.М. , Белгибаева К.К., Кииков Е.М. , Молдакулова Г.М. Социально-экономическая статистика: Учебное пособие, - Алматы: Экономика, 199 год№
5. Экономическая статистика: Учебник/ Под. Ред. Ю.Н. Иванова. – М.: Инфра, 1998 год.
Тақырып 5. Құрал-жабдықтар және техникалық прогресс статистикасы
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1. Құрал-жабдықтар және техникалық прогресс статистикасы
2. Ақша айналымының статистикасы
Есептер
1. Бір сауда ұйымы бойынша тауарлық қорлар тауарлы келесідей мәліметтер берілген, теңге:
Тауарлық топтар
|
Тауарлар қорлары
|
Базистік жыл
|
Есептік жыл
|
Келесі жыл
|
1 - қаңтарға
|
1 - шілдеге
|
1 – қаңтарға
|
1 – шілдеге
|
1 қаңтарға
|
Азық – түлік тауарлары
|
7,2
|
7,4
|
6,1
|
6,0
|
5,7
|
Азық – түлікті емес туарлар
|
21,0
|
21,0
|
24,2
|
21,6
|
19,8
|
Базистік және есептік жылдардағы орташа тауарлық қорларды есептеңіздер:
азық – түлік тауарлары бойынша
азық – түліктік емес туарлар бойынша
азық – түліктік және азық – түліктік емес тауарлар бойынша бірге.
2. Қазақстан Республикасының бөлшек сауда айналымының тауар топтары бөліндісіндегі динамикасы туралы мәліметтер берілген:
Көрсеткіштер
|
1997 жыл
|
1998 жыл
|
1. Бөлшек тауар айналымының жалпы көлемі (қоғамдық тамақтандыруды қоспағанда, млрд.теңге)
Сонымен қатар:
Азық- түлік тауарлар, соның ішінде:
тамақ өнімдері
алкоголь ішімдіктері
Азық – түлік емес тауарлар
2. Бөлшек тауар айналымының физикалық көлемінің индексі (пайызбен алдыңғы жылға)
Сонымен қатар:
Азық- түлік тауарлар, соның ішінде:
тамақ өнімдері
алкоголь ішімдіктері
Азық – түлік емес тауарлар
|
341,5
181,0
157,8
23,2
160,5
129,3
123,1
120,4
145,9
137,1
|
424,5
223,5
193,7
29,8
201,0
119,1
117,2
116,7
121,5
121,6
|
Келесі көрсеткіштерді есептеңіздер:
1. Әр жыл үшін бөлщек тауар айналымының құрылымдық қозғалысын;
2. Сонымен қатар азық- түлік және азық –түлік емес тауарлар үшін, жалпы бөлшек тауар айналымының индексін;
3. Сонымен қатар жалпы индекстердің байланысын қолдана отырып, тауар топтары бойынша барлық тауарларға баға индексін. Бөлшек тауар айналымының құрылым динамикасын графикалық түрде көрсетіңіздер. Экономикалық тұжырым жасаңыздар.
Әдебиеттер
1. Белгібаева Қ.Қ. Әлеуметтік- экономикалық статистика, Алматы:Қазақ университеті, 2006 жыл, 188-203 бет.
2. Болатханова З. Әлеуметтік- экономикалық статистика: Оқу құралы. –Алматы: Қазақ университеті , 2003 жыл.
3. Белгибаева К.К. Сборник задач по социально- экономической статистике: Учебное пособие с методическими указаниями. Алматы: Экономика, 2002 год.
4. Елемесова А.М. , Белгибаева К.К., Кииков Е.М. , Молдакулова Г.М. Социально-экономическая статистика: Учебное пособие, - Алматы: Экономика, 199 год№
5. Экономическая статистика: Учебник/ Под. Ред. Ю.Н. Иванова. – М.: Инфра, 1998 год.
Тақырып 6. Айналым капиталының және құралдарының статистикасы
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1. Баға туралы түсінік, оның түрлері
2. Өнімді бағалау және қайта бағалаудың статистикалық әдістері
3. Баға және тариф өзгерістерінің статистикалық бақылауын ұйымдастыру
Есептер
1. Қазақстан Республикасында 1999 жылы тұтыну бағаларының өсім қарқындары бойынша азық- түлік тауарларының үлестірілуі туралы мәліметтер бар:
Бағаның өсу қарқыны бойынша азық-түлік тауарларының тобы (%)
|
Тауарлар топтарының саны, бірлік
|
104,0 дейін
104,1-114,0
114,1-124,0
124,1-134,0
134,1-144,0
144,1 және жоғары
барлығы
|
1
5
10
1
2
1
20
|
Егер бағалар өсуінің әр түрлі қарқындарының айырмашылығы онша байқалмаса, онда баға өсу қарқынының ауытқуларын табыңыздар.
Осы мақсатпен есептеңіздер:
1. Өсудің орташа қарқынын (%);
2. Құрылымдық орташа: а) мода (%);
б) медиана (%);
3. Тұтыну бағаларының өсу қарқынының орташа сызықтық ауытқуларын (%);
4. Тұтыну бағаларының өсу қарқынының орташа квадраттық ауытқуын (%);
5. Вариациялық коэффициентін (%).
2. Қазақстан Республикасында 1999 жылғы азық-түлік емес тауарлардың бағаларының өсу қарқындары бойынша бөлінуі туралы мәліметтер бар:
Бағаның өсу қарқыны бойынша азық-түлік емес тауарларының тобы (%)
|
Тауарлар топтарының саны, бірлік
|
105,0 дейін
105,1-125,0
125,1-145,0
145,1 және жоғары
Қорытынды
|
2
20
2
1
25
|
Егер бағалар өсу қарқындарының әр түрлі айырмашылығы онша байқалмаса, онда баға өсу қарқынының ауытқуларын талдау керек.
Осы мақсатпен есептеңіздер:
1. Баға өсуінің орташа қарқынын (%);
2. Құрылымдық орташа: а) мода (%);
б) медиана (%);
3. Тұтыну бағаларының өсу қарқынының орташа сызықтық ауытқуларын (%);
4. Тұтыну бағаларының өсу қарқынының орташа квадраттық ауытқуын (%);
5. Вариациялық коэффициентін (%).
Тұтыну бағаларының өсу қарқыны бойынша тауар топтары бөліністерін графикалық түрде бейнелеңіздер. Экономикалық тұжырым жасаңыздар.
Әдебиеттер
1. Белгібаева Қ.Қ. Әлеуметтік- экономикалық статистика, Алматы:Қазақ университеті, 2006 жыл, 177-187 бет.
2. Болатханова З. Әлеуметтік- экономикалық статистика: Оқу құралы. –Алматы: Қазақ университеті , 2003 жыл.
3. Белгибаева К.К. Сборник задач по социально- экономической статистике: Учебное пособие с методическими указаниями. Алматы: Экономика, 2002 год.
4. Елемесова А.М. , Белгибаева К.К., Кииков Е.М. , Молдакулова Г.М. Социально-экономическая статистика: Учебное пособие, - Алматы: Экономика, 199 год№
5. Экономическая статистика: Учебник/ Под. Ред. Ю.Н. Иванова. – М.: Инфра, 1998 год.
Тақырып 7 Кәсіпорынның қаржылық нәтижелерінің статистикасы
Тәжірибелік сабақ сұрақтары:
1. Экономикалық қызмет нәтижелерінің тиімділік көрсеткіштері
2. Экономикалық қызмет нәтижелерінің тиімділігін факторлық талдау
Әдебиеттер
1. Белгібаева Қ.Қ. Әлеуметтік- экономикалық статистика, Алматы:Қазақ университеті, 2006 жыл, 204-214 бет.
2. Болатханова З. Әлеуметтік- экономикалық статистика: Оқу құралы. –Алматы: Қазақ университеті , 2003 жыл.
3. Белгибаева К.К. Сборник задач по социально- экономической статистике: Учебное пособие с методическими указаниями. Алматы: Экономика, 2002 год.
4. Елемесова А.М. , Белгибаева К.К., Кииков Е.М. , Молдакулова Г.М. Социально-экономическая статистика: Учебное пособие, - Алматы: Экономика, 199 год№
5. Экономическая статистика: Учебник/ Под. Ред. Ю.Н. Иванова. – М.: Инфра, 1998 год.
СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫ
Өздік жұмыстарды орындауға жалпы нұсқаулар
«Әлеуметтік- экономикалық статистика» пәнінен өздік жұмыстарды өткізудің әдістемелік нұсқауы студенттердің әлеуметтік- экономикалық статистика пәнінен оқу барысындағы алған білімдерін дамытуға, тереңдетуге және нақтылай түсуге көмектеседі.
Әлеуметтік - экономикалық статистика - кәсіпорынның қалыпты шаруашылық қызметін жүргізу үшін жоғары оқу орындарында оқитын студенттерге статистикалық есепті дамытуға арналған бірқатар құрылымнан тұрады. Курстың мақсаты - студенттерге ғылыми пән ретінде статистиканың мазмұны туралы, оның негізгі түсініктерімен, маңызды статистикалық талдамалық көрсеткіштерді есептеу әдістері мен әдістемелерін оқыту.Студенттерге әлеуметтік- экономикалық статистика оқытуда бағдарлама, яғни осы пәнді оқытуда жұмыс бағдарламасы жасалған. «Әлеуметтік- экономикалық статистика» пәнінен өздік жұмыстарды жүргізуге арналған әдістемелік нұсқаулар осы пәннің типтік бағдарламасы негізінде жасалды. Ол студенттерге әлеуметтік- экономикалық статистика курсының өздік жұмыстарын жүргізуді ұйымдастыруға көмектеседі. «Әлеуметтік- экономикалық статистика» пәнінен жүргізілетін тәжірибелік сабақтар бекітілген жоспарға сәйкес, есептер шығару, студенттердің теориялық білімдерін бекіту мақсатында жүргізіледі.
«Әлеуметтік- экономикалық статистика» пәнінен жүргізілетін өздік жұмыстар бекітілген жоспарға сәйкес, есептер шығару, студенттердің теориялық білімдерін бекіту мақсатында жүргізіледі.
«Әлеуметтік- экономикалық статистика» пәнінен өздік жұмыстарды жүргізуге арналған әдістемелік нұсқаулар пәннің оқу-әдістемелік кешенінің құрамына кіреді.
4.2 Реферат тақырыптарының тізімі
1. Әлеуметтік- экономикалық статистиканың пәні, міндеттері және әдістері.
2. Әлеуметтік- экономикалық статистикада қолданылатын Ұлттық шоттар жүйесінің категориялары және сыныпталуы.
3. Халық саны және құрамының статистикасы
4. Жұмысбастылық және жұмыссыздық статистикасы
5. Халық қозғалысының статистикасы
6. Халық санын болжаудың статистикалық әдістері
7. Жұмыс істейтін халықтың қозғалысы және жұмыс күші құнының статистикасы
8. Ұлттық байлықтың құрамы, мәні
9. Негізгі капиталдың бар болуы, күйі және қозғалысының статистикасы
10. Негізгі капиталдың ұдайы өндіріс статистикасы
11. Негізгі капиталды пайдалану статистикасы
12. Айналым капиталының статистикасы
13. Инвестиция статистикасы
14. Шығындар және аралық тұтынудың түсінігі және құрамы
15. Шығындарды факторлық индекстік талдау
16. Ұлттық шоттар жүйесі бойынша экономикалық өндіріс ұғымы
17. Өндіріс нәтижелерінің микро-мезо-экономикалық көрсеткіштері
18. Өндіріс нәтижелерінің макроэкономикалық көрсеткіштері
19. Тауар айналымының статистикасы
20. Ақша айналымының статистикасы
21. Баға туралы түсінік, оның түрлері
22. Өнімді бағалау және қайта бағалаудың статистикалық әдістері
23. Баға және тариф өзгерістерінің статистикалық бақылауын ұйымдастыру
24. Экономикалық қызмет нәтижелерінің тиімділік көрсеткіштері
25. Экономикалық қызмет нәтижелерінің тиімділігін факторлық талдау
26. Ұлттық Шоттарды құрудың негізгі принциптері
27. Ұлттық Шоттардың үлгілері
28. Әлеуметтік статистика пәні және объектілері
29. Үй шаруашылықтарын ішінара бақылаудың ұйымдастырылуы
30. Халықтың тұрмыс деңгейі көрсеткіштерінің жүйесі
Достарыңызбен бөлісу: |