Пәнді оқу бағдарламысының
(SYLLABUS) титулдық парағы
Нысан
ПМУ ҰС Н 7.18.4/19
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым миністірлігі
С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Психология және педагогика кафедрасы
Дарынды балалармен психологиялық педагогикалық жұмысының негіздері
пәні бойынша 5В010300 – педагогика және психология мамандығының
студенттеріне арналған
ПӘН БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ
(SYLLABUS)
Павлодар, 2013
Пәнді оқу бағдарламысының Нысан
(SYLLABUS) парағы ПМУ ҰСН 7.18.4/19
БЕКІТЕМІН
ГП факультетінің деканы
____________Сарбалаев Ж.Т.
«___»_____________20 ___ ж.
Құрастырушы: аға оқытушы Жомартова А.Д.
Психология және педагогика кафедрасы
Дарынды балалармен психологиялық педагогикалық
жұмысының негіздері пәні бойынша
ПӘН БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ (SYLLABUS)
Оқу жұмыс бағдарламасы оқу жоспары және
5В010300 – педагика және
психология мамандығының ҚР МЖМБС 3.08.371-2006 Мемлекеттік
стандарты және типтік оқу жоспары негізінде әзірленген, С.Торайғыров
атындағы Павлодар мемлекеттік университетінің ғылыми кеңесінде мақұлданған.
Кафедра отырысында ұсынылған 20 _ ж. «___ « ________ № хаттама
Кафедра меңгерушісі ______ Бурдина Е.И. “____”______20 ___ж.
ГП факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен қабылданды
20 _ж. «_____» ________ № ____ хаттама
ГП факультетінің оқу-әдістемелік ОӘК төрайымы _______Ксембаева С.К.
«____»______ 20 ___ж.
1 Оқу пәннің паспорты
Пән атауы: Дарынды балалармен психологиялық педагогикалық
жұмысының негіздері
Міндетті пән
Оқу мерзімі және кредит саны
Барлығы – 3 кредит
Курс:2
Семестр:4
Жалпы аудиторияда оқу сағаты – 30 сағат
Дәрістер - 15 сағат
Тәжірибелік /семинарлық оқу сағаттары 15 сағат
Зертханалық - жоқ
СӨЖ – 60 сағат
Оның құрамында СОӨЖ – 30 сағат
Жалпы көлемі - 135 сағат
Бақылау формасы
емтихан – семестрде
Пререквизиттер: Дарынды балалармен психологиялық педагогикалық
жұмысының негіздері пәнін меңгеру үшін студенттер келесі пәндерден білім, білік,
дағдылары болуы тиіс:
мамандыққа кіріспе, педагогика, психология
Постреквизиттер: Дарынды балалармен психологиялық педагогикалық
жұмысының негіздері пәнініне алынған білім, білік, дағдылар келесі пәндерді оқу
кезінде керек: педагогикалық пәндерді оқыту әдістемесі, психологиялық пәндерді
оқыту әдістемесі.
2.Оқытушы туралы мәлемет және контактілік ақпарат:
АЖТ: Жомартова Айсулу Далеловна аға оқытушы
Кафедра «Психология және педагогика» аудитория 149
Телефон _____________
3. Пәні, мақсаттары мен міндеттері
Пән нысаны: дарынды балалармен жұмыс жасаудың теориялық және
практикалық маңыздылығын көрсету, педагогика және психология мамандығы
бойынша білім алатын студенттердің құзыреттілігін қалыптастыру.
Пән мақсаты: Студенттерге дарынды балалармен психологиялық-
педагогикалық жұмысының негіздерін теориялық тұрғыдан көрсетіп, тәжірибелік
іскерліктерін дамыту.
Пән міндеттері:
-
студенттердің
дарындылық, дарындылықтың психологиялық
педагогикалық негіздері туралы білімдерін терендету;
-
дарындылықтың нормативтік құқықтық базасымен таныстыру;
-
дарынды балалармен психологиялық педагогикалық жұмысты жан жақты
талдау және шеше білу қабілетін қалыптастыру;
-
болашақ педагог психологтың дарынды балалармен жұмыс жүргізу
қабілетін жетілдіру.
4. Білім, біліктілікке және құзыреттілікке койылатын талаптар:
білу керек:
-
дарынды балалармен психологиялық педагогикалық
жұмысының мәнін;
-
дарынды балалармен жүргізілетін жұмысының негiздерiн;
-
дарынды балалармен жасауда диагностиканың өткізу
ерекшеліктерін;
-
қазіргі кезде дарынды балалармен жұмыс жасау
ерекшеліктерін;
құзыретті болу керек:
-
дарынды балалармен жұмысты қазіргі психологиялық
педагогикалық теориясына сәйкес жүзеге асыру;
-
дарынды балалармен жұмыс жасауда тиісті іс- әрекет
түрлерін, әдістері мен формаларын таңдай алу;
-
қажетті
психологиялық
педагогикалық
технологияларды меңгеру;
-
ғылыми тұжырымдамаларға, құқықтық-нормативтік
құжаттарға талдау жасау,
-
психологиялық
педагогикалық
зерттеудегі
диагностикалық әдістемелерді қолдану.
5 Тақырыптық жоспар
Оқытудың түрлері бойынша академиялық сағаттарды үлестіруі
№
п/
п
Тақырыптар атауы
Аудиторияда оқитын сабақ
сандары мен түрлері
СӨЖ
Дәріс
тер
тәж(семи
нар)
сабақтар
Зертхена
лық
және
дербес
сабақтар
Барл
ығы
Оның
құрам
ындағ
ы
СОӨЖ
1
Дарынды балалармен
жұмыс
жасауда
нормативтік-құқықтық
құжаттарға сипаттама
1
2
-
4
2
2
Қазақстан Республикада
дарынды балалармен
жұмыс жүйесі
1
1
-
4
2
3
Дарындылық феномены
1
1
-
4
2
4
Мектеп
жасындағы
балалардың
1
1
-
6
3
психологиялық
ерекшеліктері
5
Дарынды балалардың
психологиялық
мінездемесі
1
1
-
6
3
6
Дарындылықтың
диагностикасы
2
2
-
6
3
7
Білім беру үдерісін
жетілдірудің заманауи
дидактикалық жолдар
1
1
-
6
3
8
Дарынды
балаларға
арналған
қосымша
бағдарламалар
2
2
-
6
3
9
Дарынды балалармен
жұмыс
жасайтын
мұғалімдерге
қойылатын
психологиялық
педагогикалық талаптар
2
2
-
6
3
10
Оқушылардың
шығармашылық
қабілеттерін
дамыту
жолдары
2
1
-
6
3
11
Интеллектуалдық
жарыстарды
өткізу
әдістемесі
1
1
-
6
3
Барлығы:
135
15
15
-
60
30
6. Дәріс сабақтарының мазмұны
1-тақырып: Дарынды балалармен жұмыс жасауда
нормативтік-құқықтық құжаттарға сипаттама.
Жоспар
1) Дарынды балалармен жұмыс жасауда Қазақстан Республикасында
жарияланған нормативтік-құқықтық құжаттар;
2) ҚР дарынды балаларды анықтау, қолдау, дамыту .
Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет
Дарынды балаларға арналған білім беру ұйымдарында (бұдан әрі - ДБББҰ)
элитарлық білім беру мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламалары
бойынша Қазақстан Республикасы «Білім туралы» Заңының 1-бап 61-т, 4-бап 20-т,
8-бап 8-т, 14-бап, 18-баптары негізінде және Қазақстан Республикасы Үкіметі мен
Білім және ғылым министрлігінің нормативтік құжаттарына сәйкес жүргізіледі:
1989 жылғы 20 қарашадағы БҰҰ Бас Ассамблеясының шешімімен
қабылданған «Бала құқығы туралы конвенция»
Қазақстан Республикасының Конституциясы (1995 ж.30.08, 2007 ж. 21.05
өзгерту және толықтырулар енгізілген)
Қазақстан Республикасы Президентінің 1996 жылы 24 мамырдағы № 3002
«Дарынды балаларға арналған мектептерді мемлекеттік қолдау және дамыту
туралы» өкімі
«Қазақстан Республикасының Білім, мәдениет және денсаулық сақтау
министрлігі жүйесіндегі ұйымдарды басқаруды жетілдіру жөніндегі қосымша
шаралар туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1998 жылы 24 наурыздағы
қаулысы
2002 жылы 8 тамыздағы № 345-II «Қазақстан Республикасындағы бала
құқығы туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
«2005-2010 жылдарға арналған Қазақстан Республикасында білім беруді
дамытудың мемлекеттік бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы
Президентінің 2004 жылғы 11 қазандағы №1459 Жарлығы
2007 жылы 27 шілдедегі №319-III «Білім туралы» Қазақстан
Республикасының Заңы.
Әдебиет [1,2.]
Мультимедиялық сүйемелдеу
1) ABBYY Fine Reader;
2) Microsoft Offise;
3) AVAST Free Antivvirus;
2-тақырып Қазақстан Республикада дарынды балалармен жұмыс жүйесі
Жоспар
1) «Дарын»Республикалық Ғылыми Тәжірибелік Орталығының жұмыс
жүйесі.
2) Қазақстан Республикасының ҒТО құрылымы.
Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет
«Дарын» республикалық ғылыми-практикалық орталығы - Қазақстан
Республикасында дарынды балаларды анықтау, олардың потенциалдық әлеуетін
дамытуға және іске асыруға жағдай жасауды мақсат ететін орталық.
Міндеттері:
әлеуметтік-экономикалық өзгерістер жағдайында өз шығармашылық
әлеуетін іске асыруға қабілетті дарынды балалар санын арттыру;
дарынды балаларды әлеуметтік-құқықтық жағынан қорғау және
психологиялық-педагогикалық сүйемелдеуді қамтамасыз ету;
дарындылықты дамыту мәселесі бойынша педагогикалық және басшы
қызметкерлердің кәсіби біліктілігін арттыру үшін жағдай туғызу;
дарынды балалар мен талантты жастарға білім беру кеңістігінде
халықаралық ынтымақтастықты дамыту;
дарынды балалармен жұмыс бағыттарын бұқаралық ақпараттар
құралдары арқылы кеңінен тарату жүйесін жетілдіру.
Әдебиет [1,2.]
Мультимедиялық сүйемелдеу
1) ABBYY Fine Reader;
2) Microsoft Offise;
3) AVAST Free Antivvirus;
3-тақырып Дарындылық феномены
Жоспар
1) Психологиялық педагогикалық әдебиетте дарындылық мәселелері.
2) Интеллектілік дарындылығы
Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет
Қазақстан Республикасының 2030 жылға дейінгі стратегиялық даму
бағдарламасында көрсетілгендей білім беруді инновацияландыруға сай икемдеу
үшін білім беру жүйесін ақпаратттандыру талабы қойылып отыр. Заман талабына
сай болу үшін еңбек сүйгіш аздық етеді.
Дарынды балаларды анықтау – баланың дамуын талдаумен байланысты ұзақ
процесс. Дарындылықты қандай да бір әдіспен анықтау мүмкін емес (мысалы
сынақтан өткізу). Дарынды баланы тәрбие беру мен оқыту барысында біртіндеп,
сатылап анықтау қажет.
Дарындылықтың табиғаты шексіз. Осы дарындылық пен шығармашылықты
дамытудың түрлі жолдарының ішінде баланың өзіндік зерттеу тәжірибесі ең тиімді
болып есептеледі.
Зерттеушілік, ізденушілік - бала табиғатына тән құбылыс. Білуге деген
құштарлық, бақылауға тырысушылық тәжірибеден өткізуге дайын тұру, әлем
туралы жаңа мәлімет жинауға талпынушылық қасиеттер балаға тән дәстүрлі мінез.
Педагогикалық үрдісте балалардың дарынын ашуда оқушы мен мұғалімнің
ынтымақтастығы қажет. Зерттеу білігі мен дағдысы тек ғылыммен айналысатын
адамға ғана емес, сондай-ақ әр адамның түрлі саладағы қызметіне қажет.
Оқушының өзіндік зерттеу әрекеті оның өзіндік талабын қанағаттандыруға
ықпал етеді. Оқушылар қоршаған ортамен таныса отырып өзіндік зерттеу
әрекетінің көмегімен жаңа білімді дайын күйде емес, өзі ашады.
Әдебиет [1,2]
1) ABBYY Fine Reader;
2) Microsoft Offise;
3) AVAST Free Antivvirus;
4-тақырып Мектеп жасындағы балалардың психологиялық
ерекшеліктері
Жоспар
1)
Оқушылардың жас ерекшеліктері.
2)
Жас ерекшеліктерінің кезендері.
Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет
Мектепке келген бастап, баланың психологиялық даму деңгейі жекелік
ерекшеліктерінің дамуы ұлғая бастайды. Бұл ерекшеліктер ең алдымен олардың
ақыл-ой, моральдық даму деңгейлерінің көріністерінен байқалады. Олар ортақ
нұсқаулар және психодиагностикалық жағдайларға түрліше әсерлене алады. Кейбір
балалардың көзқарастары өз деңгейінде қалыптасқан, психодиагностика
тапсырмаларын қиналмастан орындайды, ал кейбір 4-6 жастағы әлсіз дамып келе
жатқан балалар мектепке дейінгі тапсырмаларды ғана орындайды. Сондықтан да
кіші мектеп жасындағы балаларға қандай да бір психодиагностикалық әдістемені
пайдаланбас бұрын, психологиялық даму деңгейін шынайы бағалау үшін, баланың
ақыл-ой деңгейіне сәйкестігін, тіпті жеңіл болып кетпеуін қадағалау қажет.
6-7 жастағы балалардың мектепте оқуға даярлығын қарастыратын болсақ,
орта есеппен алғанда олардың 50-80% қандай да бір ерекшелігі және кіші мектеп
бағдарламасы бойынша материалдарды толық игеруге, жалпы мектепте оқуға әлі
дайын болмайды. Көпшілігі дене бітімі бойынша оқуға дайын болса,
психологиялық даму деңгейі бойынша мектепке дейінгі баланың (5-6 жас)
деңгейіне сәйкес болып тұрады. Егер мұндай балаға жеткілікті күрделі, жас
ерекшелігіне сәйкес ырықты, ырықсыз зейін, есте сақтау және қиялға арналған
психологиялық тест ұсынсақ, бала оны орындай алмайды.
Әдебиет [1,2.]
Мультимедиялық сүйемелдеу
1) ABBYY Fine Reader;
2) Microsoft Offise;
3) AVAST Free Antivvirus;
5-тақырып
Дарынды балалардың психологиялық
мінездемесі
Жоспар
1) Дарындылықтың көрсеткіштері.
2) Танымдық түрткілер.
Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет
Дарындылықты өмір ағымымен дамып отыратын психика сапасының
жүйелілігі ретінде түсінеді, ол белгілі бір адамды басқа адамдармен салыстырғанда,
бір немесе бірнеше әрекетте өте жоғары нәтиже көрсетуімен байқалатын жетістік
мүмкіндігін аңғартады.
Дарынды бала – белгілі бір әрекетте жарқын, айқын, кейде өте жоғары
жетістіктерімен (немесе осындай жетістікке ішкі қабілеті жететін) ерекшеленетін
бала.
Дарынды балаларды айқындау бақылаудың негізінде, психологиялық
ерекшелігін, сөйлеу, есте сақтау, логикалық ойлау қабілетін зертеу барысында
бастауыш мектепте-ақ басталуы тиіс.
Дарынды балалардың белгілері:
- көпшілікпен салыстырғанда өте жоғары білімді ерекше, оқуға құштар,
шығармашылық мүмкіндігі мен көзге түсуі байқалады;
- өте басым боп келетін белсенді де саналы талап көрінеді;
- білімді терең игергеннен, ой еңбегінен қуаныш сезінеді.
Өмірдің өзі мектептен талапкердің ылғи өзгеріске түсіп отыратын
жағдайларда жол таба білуге, ашық, жайдары, тез тіл табысатын және құзіреттіліке
дайын болуын талап етеді.
Әдебиет [1, 2]
Мультимедиялық сүйемелдеу
1) ABBYY Fine Reader;
2) Microsoft Offise;
3) AVAST Free Antivvirus;
6-тақырып Дарындылықтың диагностикасы
Жоспар
1) Дарындылықты диагностикалау принциптері.
2) Дарындылықты анықтау әдістер.
3) Дарындылықты зерттейтін әдістерге қойылатын
талаптар.
Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет
Дарынды балаларды анықтау – нақты бір баланың дамуын талдауға
байланысты ұзақ мерзімді процесс. Дарындылықты бір реттік тестілеу
процедурасымен анықтай салу мүмкін емес. Сондықтан да дарынды баланы бір
сәтте таңдаудың орнына оны арнайы бағдарламамен оқытуда (қосымша білім беру
жүйесінде), немесе дербестендірілген білім беруде (жалпы білім беретін мектеп
жағдайында) біртіндеп, кезең-кезеңімен анықтауға күш жұмсау керек.
Психометрикалық тесттер дарынды балаларды идентификациялау
бағдарламасының аясында қосымша ақпарат көздерінің бірі ретінде қолданылады.
Бірақ ол да баланы «дарынды» немесе «дарынды емес» деп шешім шығарудың
жалғыз критерийі емес. Дарынды балаларды анықтау мақсатында қолданылатын
психология-педагогикалық мониторинг бірқатар талаптарға жауап беруі керек:
1) баланың бейімділіктерінің кең спектрін қамтуға және ақпараттың түрлі
көздерін қолдануға мүмкіндік беретін оның мінез-құлқы мен әрекетін жан-жақты
бағалаудың кешенді сипаты;
2) идентификациялау процесінің ұзақтығы;
3) баланың бейімділіктері мен қызығушылықтарына барынша сәйкес келетін
әрекет саласындағы мінез-құлқына талдау;
4) балалар әрекетінің өніміне (суреттер, өлеңдер, техникалық модельдер,
математикалық есептерді шешу тәсілдері және т.б.) сарапшыларды (белгілі бір пән
саласы бойынша жоғары білікті мамандар – математик, шахматист, филолог,
инженер, т.б.) тарта отырып, сараптамалық баға бергізу;
5) баланың дарындылық белгісін анықтауда оның психикалық дамуының
актуалдық деңгейі ғана емес, оның жақын даму аймағын да ескеру керек. Ерекше
бағдарламамен проблемалық сабақтар өткізу, баланың психологиялық «кедергіден»
өтуіне игі ықпал ететін тренинг әдістерін қолдану тиімді;
6) нақты бір баланың өзіндік ерекшелігі мен дарындылық түріне сәйкес
таңдалатын көптеген психодиагностикалық процедураларды қолдану арқылы
тексерудің көпкезеңділігі;
7) диагностикалық тексеруді шынайы өмірлік жағдаят жағдайында, табиғи
экспериментке ұқсас формада жүргізу;
8) зерттеушілік әрекетті модельдейтін және балаға барынша әрекет еркіндігін
беретін пәндік жағдаятты қолдану;
9) балалар мен жасөспірімдердің пәндік олимпиадалардағы,
конференциялардағы, спорттық жарыстардағы, шығармашылық байқау,
фестивальдардағы жетістіктерін талдау;
10) психодиагностиканың экологиялық валидті әдістерін – баланың шынайы
жағдаяттағы шынайы мінез-құлқын бағалауға мүмкіндік беретін - әрекет нәтижесін
талдау, бақылау, әңгімелесу, ата-аналар мен мұғалімдердің сараптамалық бағасын
тірек ету;
Әдебиет [1,2]
Мультимедиялық сүйемелдеу
1) ABBYY Fine Reader;
2) Microsoft Offise;
3) AVAST Free Antivvirus;
7-тақырып Білім беру үдерісін жетілдірудің заманауи
дидактикалық жолдар
Жоспар
1) Дидактикалық заманауи зерттеулер.
2) Жалпы дидактикалық мәселелер. Дидактикалық
келісімдер.
Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет
Заманның жаңа даму сатысында білім беру жүйесі қоғамның жаңа
экономикалық саясат, әлеуметтік және интеллектуалдық деңгейіне сай келуі тиіс.
Осыған орай кәсіби білімнің мақсаты, мазмұны және оны оқыту тәсілдері қайта
қаралып, оқу жүйесін реттеу, жетілдіру, ұйымдастыру мәселелері зерттеліп, өз
шешімін табуды қажет етеді. Жаңа тұлғаны тәрбиелеу мен оқытуда жоғары
мектептің алатын орны ерекше. Оның қызметі үнемі жетілдірілуде. Жаңа заман
талаптарына сәйкес жоғары мектептің дамуы көптеген қоғамдық- әлеуметтік
мәселелерді шешуді қамтамасыз етуі қажет. Жоғары мектептің алдына қойған ең
бірінші мақсаты- қоғамға қажетті бәсекеге қабілетті жоғары білімді мамандарды
даярлау.
Қазақстан Республикасы Президентінің әр жылдардағы Жолдауларының
арасында өте тығыз байланыс бар. 2004 жылғы Жолдауында: «Ұлтымыздың
бәсекеге қабілеттілігі тікелей оның білім беру деңгейімен анықталады», - десе, 2005
жылғы Жолдауында бұл ойлары әрі қарай жалғасын тауып жатыр: «Білім деңгейін
жетілдіріп, дамытпаған ел ХХІ ғасырда жоқ болып кетуі ықтимал». 2006 жылғы
Жолдауында Мемлекет басшысы: «Білім беру реформасы - Қазақстанның бәсекеге
нақтылы қабілеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін аса маңызды
құралдарының бірі», 2007 жылғы Жолдауында «Білім беру реформасының
ойдағыдай жүргізілуінің басты өлшемі – тиісті білім мен іскерлік алған еліміздің
әрбір азаматы әлемнің кез-келген елінде қажетке жарайтын маман болатындай
деңгейге көтерілуі тиіс»- деп қадап айтса, 2010 жылғы «Жаңа онжылдық – жаңа
экономикалық өрлеу – Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері» атты Жолдауында бұл
ойлары әрі қарай жалғасын тауып жатыр: «Жоғары білім сапасы ең жоғары
халықаралық талаптарға жауап беруі тиіс. Елдегі ЖОО-лар әлемнің жетекші
университеттерінің рейтингіне енуге ұмты¬лулары керек» - деп атап көрсетті. ХХІ
ғасырда тиімді білім беру жүйесін жасайтын жас ұрпақтың ақыл ой және рухани
потенциалын барынша дамытуға мүмкіндігі бар ұлт қана озат бола алады
Әдебиет [1,2]
Мультимедиялық сүйемелдеу
1) ABBYY Fine Reader;
2) Microsoft Offise;
3) AVAST Free Antivvirus;
8 - тақырып Дарынды балаларға арналған қосымша бағдарламалар
Жоспар
1)
Қосымша білім берудің дамуы.
2)
Дарынды балаларға арналған бағдарламалардың
кұрылымдық компонентттер.
Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет
Қосымша білім беру мазмұны жетілдірілетін болады. Тұлғаның
шығармашылық құзыреттіліктегі, үздіксіз білім беру мен тәрбиелеудегі, кәсіби
өзін-өзі анықтаудағы бәсекелі артықшылықтарын қалыптастыру мақсатында негізгі
бағыттар: шығармашылық-эстетикалық; ғылыми-техникалық; экологиялық-
биологиялық; туристік-өлкетанушылық; әскери-патриоттық; әлеуметтік-
педагогикалық; білім беру-сауықтыру және т.б. бойынша балаларға қашықтықтан
білім беру мазмұны жаңартылады.
Қосымша білім беру педагогтарын және аралас мамандықтардың педагог
ұйымдастырушыларын даярлау бағдарламасы жетілдіріледі. Бұл үшін Техникалық
және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің кәсіптері мен мамандықтарының
жіктеуішіне, жоғары білім бойынша ҚР МЖБС-ға тәрбие жұмысының теориясы
мен әдістемесі бойынша білім берудің қосымша түрлерінің курстарын енгізу
бөлігіне тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізіледі. 2015 жылға қарай қосымша
білім беру ұйымдарының желісі ұлғайып, 625-ке жетеді.
Бұл балаларды қосымша біліммен қамтуды 23 %-ға дейін көбейтуге
мүмкіндік береді. Мектептерде спорт секцияларын құру арқылы дене
шынықтыруды ұйымдастырудың мектептен тыс нысандары жетілдірілетін болады
.
Әдебиет [1,2]
Мультимедиялық сүйемелдеу
1) ABBYY Fine Reader;
2) Microsoft Offise;
3) AVAST Free Antivvirus;
9 – тақырып Дарынды балалармен жұмыс жасайтын
мұғалімдерге қойылатын психологиялық педагогикалық талаптар
Жоспар
1) Мұғалімнің кәсіби педагогикалық біліміне қойылатын
талаптар.
2) Педагогтың дарынды балалармен жұмыс жасау
дайындығы.
Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет
Д.Ж.Рензули бойынша дарындылық дегеніміз – үш байланыстың
үйлесімділігі: жоғары интелектілік, преативтілік және нәтижеге жетудегі
ынталылық. Осы үш қасиеттің біреуі болмаса адам дарын ретінде қалыптаспайды.
Интеллектіліктің жетіспеуінен адам жақсы нәтижеге жете алмайды.Нәтижеге жетем
деген ынтасы болмаса нәтиже де болмайды. Ал преативті қасиеті нашар болса,
ондай адам тек орындаушылық қасиетпен шектеледі.Адам сүйіспеншілікпен,
жанымен қалап істеген ісін үнемі дамытып отырады.Бала өз қалауымен бастаған
ісін жетілдірсе, дамыта ұйымдастырса, ол – шығармашылық, яғни дарынды
баламен жұмыс істеуде алдымен нәтижеге жету ынтасын
қалыптастыру,шығармашылықпен
жұмыс
істеуге
үйрету
өте
маңызды.Дарындылықты анықтау үшін әр түрлі деректерді, бақылау бағалау
нәтижелерін, тест, трекинг әдістерін қолдануға болады.Дарынды балаларды
анықтау үшін пән мұғалімдері балаларды сабақ үстінде, әр түрлі істермен айналысу
барысында бақылау, ата-анасымен әңгімелесу,жолдастарымен әңгімелесу арқылы,
тест, трекинг қорытындысына қарай анықтайды.
Әр пән мұғалімдері әрбір оқушыға арналған педагогикалық-психологиялық
карта жүргізіп,осы картаны толтыру барысында диагностикалық жұмыстар
жүргізіп,әрбір оқушының зейінін, есте сақтау қабілеті,логикалық ойлауы,
интеллектуалдығы,шығармашылық жұмысқа бейімділігі бағаланады. Осы зерттеу
жұмыстары қабілетті және дарынды оқушыларды іріктеп топтастыруға ықпалын
тигізеді. Мысалы, шығармашылық жұмыс бейімділігін анықтау үшін Кочетовтың
тестін қолдануға болады.Тест көмегімен оқушының әлеуметтік жағдайынан бастап
шығармашылық бейімділігін де анықтауға болады.
Сонымен қатар оқушы дарындылығын, ізденімпаздығын тудыруда
оқушылардың ғылыми қоғамның маңызы өте зор.Дарынды балалармен жұмыс
жүйесіндегі негізгі тұлға – мұғалім.Мұғалім баланың ата-анасымен бірге оның
дарынын алғаш байқаушы, дамытушы.Балаға білімін тереңдетуде,өз бетімен
білімін көтеруге ақыл-кеңестерін береді, көмектеседі,көп жағдайда оқушының
болашақ кәсіптіктағдыры мұғалімге байланысты деуге болады.Қазіргі кезде
дарынды балаларды анықтауға, қолдауға, дамытуға көп мән беріліп отырғанына
қарамастан мұғалімдерді дарынды балалармен жұмыс істеуге дайындау мәселелері
қарастырылмаған.Мектептерде мұғалімдердің бұл мәселеде тәжірибелері аз,тіпті
жоқ деуге болады. Ғылыми әдістемелік әдебиеттер өте аз.Сондықтан әр мұғалімнің
дарындылықты анықтау,дамыту,зерттеуде өз көзқарасастары қалыптасқан.
Әдебиет [1,2]
Мультимедиялық сүйемелдеу
1) ABBYY Fine Reader;
2) Microsoft Offise;
3) AVAST Free Antivvirus;
10 – тақырып Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту жолдары
Жоспар
1) Танымдық дарындылық.
2) Шығармашылық қабілеттің ерекшеліктері.
«Өнердің, білімнің кілтін тапқан ғана озады» деген бүгінгі талабы таудай,
қабілет-қарымы мол, ізденімпаз жастарға тек еңбек етсеңдер, сауатты,
мәдениетті, өнерлі, білімді болсаңдар ғана, «білекті бірді, ал білімді мыңды
жеңеді» деген ата бабаларымыздың ұлағатты сөзін келтіріп айтқаны, бұл –
халықтың сана-сезімінің, дәстүрінің, рухани байлығының кемелденгенінің айқын
көрінісі. Президентіміз Нұрсұлтан Әбішұлының білім мен еңбекке деген
құштарлық, таусылмас ерік-жігер әр жастың бойынан табылатын болса, Қазақстан
дамыған елдерді қуып жетіп қана қоймай, солармен иық теңестіре тұратындай елге
айнала алатындығын жас буынға жеткізе айтуы болды.
Қабілеттілік – адамның мінез-құлқын реттеп, оның тіршілік етуіне қызмет
етеді, психикалық әрекеттің негізіне, шартына айналады. Қабілеттілікті
анықтайтын қасиеттер: сезімталдық, байқағыштық, аңғарымпаздық, зеректік,
ойлампаздық, көрегендік, зерделі-лік, идеяларды оңай туындата алушылық, сөз
саптау еркіндігі, тұтас қабылдауға, ұғымдарды салыстыруға (алыстату, жақындату,
қиыстыру, т.б.), топшылауға бей-імділік және тағы да басқалар. Тек есіңізде
болсын, өз қабілетің өз ырқыңа көнеді. Саллюстий айтпақшы: «Әр адам өз
тағдырын өзі шешуге тиіс». Ал адам қабілетінің қайнар көзі ешқашанда
таусылмайды. Адам қабілеттілігінің артуына байланысты оның дарындылығы мен
данышпандылығы да айқындала түседі. Осыған орай психолог-мамандар былай
деген: «Адам өз қабілетінің қандай екенін бір іске кіріскенде ғана біледі», - деген
сөз оның іс-әрекететінің өлшемі. Әрине, ауыз ашпай тұрып ән сала аласың ба,
дауысың келе ме – жоқ па, білу қиын. Өмірден өз орныңды табу жөнінде де тап
солай. Сіз қабілетіңізді, талантыңызды дәл индикатордай өлшейтін, сізді адам
қатарына қосатын қолайлы жағдайға тек еңбегіңіз арқылы, еңбек-кер ұжымның
ішінде жүріп сарыла істеген шығармашылық қызметіңіз арқылы ғана жете аласыз».
Қабілеттің дамып, қалыптасуы үрдісі әртүрлі деңгейде өрістеп отырады. Оның
алғашқы деңгейін репродуктивтік, екінші деңгейін шығармашылық деп атайды.
Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет
Әдебиет [1, 2]
Мультимедиялық сүйемелдеу
1) ABBYY Fine Reader;
2) Microsoft Offise;
3) AVAST Free Antivvirus;
11 – тақырып Интеллектуалдық жарыстарды өткізу әдістемесі
Жоспар
1) Оқушылардың ғылыми ұйымдары.
2) Интеллектуалдық жарыстар.
Сұрақтар бойынша қысқаша мәлімет
1. Жалпы білім беретін пәндер бойынша ғылыми жарыстарын (бұдан әрі -
ғылыми жарыстар) жыл сайын Қазақстан Республикасы Білім және ғылым
министрлігі атынан (бұдан әрі - Министрлік) өткізеді.
2. Жарыстардың негізгі мақсаттары мен міндеттері:
1) оқушылардың ғылыми-зерттеу және оқу-танымдық жұмыстарын
ынталандыру;
2) ой еңбегінің беделін арттыру;
3) ең талантты және дарынды жас зерттеушілерді іріктеу және оларға қолдау
көрсету;
4) Қазақстан Республикасының интеллектуалдық әлеуетін қалыптастыруға
ықпал ету болып табылады.
3. Ғылыми жарыстары төрт кезеңде өтеді:
1) бірінші кезең - мектептік;
2) екінші кезең - облыстық (Алматы және Астана қалаларының мектептері
мен республикалық мектептер жарыстары мәртебесі жағынан облыстық
жарыстармен теңестіріледі);
3) үшінші кезең - іріктеу кезеңі екі турда өтеді:
бірінші тур - бейінді пән бойынша тестілеу;
екінші тур - жобаны алдын ала сараптау;
4) төртінші (қорытынды) кезең - республикалық.
4. Ғылыми жарыстардың бірінші кезеңін өткізу мерзімі облыстық, Астана
және Алматы қалаларының білім басқармаларының (департаменттерінің)
бұйрықтарымен белгіленеді. Жарыстардың екінші-төртінші кезеңдерін ұсынысы
бойынша Қазақстан Республикасы Білім және ғылым Министрінің (бұдан әрі -
Министр) бұйрығымен белгіленген мерзімде өткізіледі. Осы Ереженің 1
қосымшасына сәйкес ғылыми жарыстар өткізілетін пәндер тізбесі Министрдің
бұйрығымен бекітіледі.
Әдебиет [1, 2]
Мультимедиялық сүйемелдеу
1) ABBYY Fine Reader;
2) Microsoft Offise;
3) AVAST Free Antivvirus;
7.Тәжірибешілік сабақтар, олардың сағат көлемі
1-тақырып: Дарынды балалармен жұмыс жасауда нормативтік-
құқықтық құжаттарға сипаттама
Жоспар
1) Дарындылық мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының
нормативтік-құқықтық құжаттарға жалпы сипаттама.
2) «Дарын» дарынды жастарды қолдайтын ҚР Мемлекеттік
бағдарламасынына талдау
Тапсырмалар:
1 Әр сұрақ бойынша толық ақпарат дайындаңыз.
2. «Дарындылық» деген ұғымға анықтама беріңіз.
Тапсырмаларды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар.
Тапсырмаларды орындау кезінде ұсынылған ақпаратты мұқияттылықпен зерделеп,
тек қана ең қажеттісін теріп жазу керек. Сөйлемдер мазмұны жағынан толық және
мағыналы болғаны дұрыс. Тапсырмаларды толық орындап болғаннан кейін
ұсынылған әдебиеттен қолданыста болған басқа қосымша әдебиеттің атауын,
басылымын, авторын көрсетіп, пайдаланылған сайт атауы мен электронды адресін
тапсырма соңында көрсеткен жөн.
Әдебиет [1, 2]
2-тақырып Қазақстан Республикада дарынды балалармен жұмыс жүйесі
Жоспар
1) «Дарын»Республикалық Ғылыми Тәжірибелік Орталығының жұмыс
жүйесі.
2) Павлодар облысында дарынды балалармен жұмыс жасайтын мекемелері.
Тапсырмалар:
1. Берілген сұрақтардың әр қайсысына қысқа нұсқа жауап жазу;
2. Павлодар облысында дарынды балалармен жұмыс жасайтын
мекемелердің жұмысына сипаттама жасау.
Тапсырмаларды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар. Ұсынылған
әдебиет көзімен жұмыс істеу барысында түсінуге күрделілік туғызатын жерлерін
толық меңгеру үшін анықтамалық сөздіктермен қолдануға болады.
Әдебиет [1, 6]
3-тақырып Дарындылық феномены
Жоспар
1) Психологиялық педагогикалық әдебиетте дарындылық феномены туралы
ой пікірлерге талдау.
3) Интеллектілік дарындылығы.
4) Дарындылық моделдері.
Тапсырмалар:
1. Бірінші сұрақ бойынша толық ақпарат жазып, психологиялық
сипаттамасының толық болуын қадағалағыз.
2. Интеллектілік дарындылығының дамуын анықтаңыз.
Тапсырмаларды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар. Тапсырманы
сапалы орындау үшін ең алдымен орыс тіліндегі мәтінді толығымен мағынасын
түсініп алып барып қана аударма жұмысына кірісу керек.
Әдебиет [1,4.]
4-тақырып Мектеп жасындағы балалардың психологиялық
ерекшеліктері
Жоспар
1) Оқушылардың жас ерекшеліктері.
2) Жас ерекшеліктерінің кезендері.
3) Жас кезендік дағдарыстар.
4) Оқушылардың тұлғалық дамуы
Тапсырмалар:
1. Салыстырмалы кестені
толтырыңыз:
Кіші мектеп жас оқушының дамуы
Орта жастағы оқушының даму
Тапсырмаларды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар. Кестені
толтыру үшін жағдаяттарды мұқияттылықпен зерделеп алған дұрыс.
Әдебиет [1, 2]
5-тақырып
Дарынды балалардың психологиялық
мінездемесі
Жоспар
1) Дарындылықтың көрсеткіштері.
2) Танымдық түрткілер.
Тапсырмалар:
1. Дарынды балалардың психологиялық мінездемесіне сипатама жаса.
2. Дарындылықтың көрсеткіштерін бейнелейтін сызбаны құрастыру.
Тапсырмаларды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар. Тапсырманы
толықтай қарастырып, жасайтын сызбаңыздың ғылыми тұрғыда дәлелдеуге
тырысыңыз.
Әдебиет [1, 6]
6-тақырып Дарындылықтың диагностикасы
Жоспар
1) Дарындылықты диагностикалау принциптері.
2) Дарындылықты анықтау әдістер.
3)Дарындылықты зерттейтін әдістерге қойылатын талаптар.
Тапсырмалар:
1. Дарындылықтың принциптерін сипаттап жазыңыз.
2. Дарындылықты анықтайтын әдістердің түрлері мен авторларын бөліп
кесте түрінде жазыңыз.
Тапсырмаларды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар. Бұл
тақырыпты орындау үшін топ студенттері кіші топтарға бөлініп, тапсырмаларды
ішінара бөлісіп орындауларына рұқсат етіледі.
Әдебиет [2,8]
7-тақырып Білім беру үдерісін жетілдірудің заманауи
дидактикалық жолдар
Жоспар
1) Дидактикалық заманауи зерттеулер.
2) Жалпы дидактикалық мәселелер.
3) Дидактикалық келісімдер.
Тапсырмалар:
1. «Білім беру үдерісін жетілдірудің замануи дидактикалық жолдарын
анықтау» тақырыбына эссе жазу.
Тапсырмаларды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар.
Тапсырмаларды зерделілікпен орындау керек. Қысқаша жазылған жауап мазмұны
жағынан кең, мағынасы жағынан айқын болуы тиіс.
Әдебиет [1, 2,3,4]
8 - тақырып Дарынды балаларға арналған қосымша
бағдарламалар
Жоспар
1) Қосымша білім берудің дамуы.
2) Дарынды балаларға арналған қосымша білім беру
бағдарламалар.
3) Дарынды балаларға арналған бағдарламалардың
кұрылымдық компонентттер.
Тапсырмалар:
1 «қосымша білім беру» тақырыбына баяндама жасау.
Тапсырмаларды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар. Тақырып
жоспары бойынша барлық сұрақтарға жауаптарды әрбір студент жеке дара істеуі
тиіс.
Әдебиет [2,3]
9 – тақырып Дарынды балалармен жұмыс жасайтын мұғалімдерге
қойылатын психологиялық педагогикалық талаптар
Жоспар
1) Мұғалімнің кәсіби педагогикалық біліміне қойылатын талаптар.
2) Педагогтың дарынды балалармен жұмыс жасау дайындығы.
3) Мұғалімнің тұлғалық қасиеттері.
Тапсырмалар:
1. Мұғалімнің кәсіби педагогикалық біліктілігі деген ұғымның жан-жақты
қарастырып, оның оң тұстарын анықтап дәлелдеңіз.
Тапсырмаларды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар. Тапсырманы
орындау үшін студент барлығын аса мұқияттылықпен зерделегені жөн болады.
Әдебиет [2,5,8]
10 – тақырып Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту жолдары
Жоспар
1) Танымдық дарындылық.
2)Танымдық дарындылықтың құрылымы.
3) Шығармашылық қабілеттің ерекшеліктері.
4)Тұлғаның шығармашылық дарындылықты дамыту принциптері.
Тапсырмалар:
1. Танымдық дарындылықтың құрылымын анықтаңыз, жазыңыз.
2. Тұлғаның шығармашылық дарындылығын дамыту принциптерін
талдаңыз.
Тапсырмаларды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар. Тақырып
жоспары бойынша барлық сұрақтарға жауаптарды әрбір студент жеке дара істеуі
тиіс.
Әдебиет [8,9]
11 – тақырып Интеллектуалдық жарыстарды өткізу
әдістемесі
Жоспар
1)Оқушылардың ғылыми ұйымдары.
2) Интеллектуалдық жарыстар.
3) Республикалық ғылыми интеллектуалдық жарыстары.
Тапсырмалар:
1 Интелектуалды жарыстардың өткізу талаптарын көрсетуге тырысыңыз.
Тапсырмаларды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар.
Тапсырмаларды орындау кезінде ұсынылған ақпаратты мұқияттылықпен зерделеп,
тек қана ең қажеттісін теріп жазу керек. Сөйлемдер мазмұны жағынан толық және
мағыналы болғаны дұрыс. Тапсырмаларды толық орындап болғаннан кейін
ұсынылған әдебиеттен қолданыста болған басқа қосымша әдебиеттің атауын,
басылымын, авторын көрсетіп, пайдаланылған сайт атауы мен электронды адресін
тапсырма соңында көрсеткен жөн.
Әдебиет [1, 2]
8. СӨЖ жұмыстарына тапсырмалар
1-тақырып Қазақстан Республикада дарынды балалармен жұмыс жүйесі
Тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары
1. Келесі сұрақтарды өндеу керек:
1) Дарынды балалрмен жұмыс жасаудың барысы.
2) «Дарын»Республикалық Ғылыми Тәжірибелік Орталығының жұмыс
жүйесі.
3) Павлодар облысында дарынды балалармен жұмыс жасайтын мекемелері.
2-тақырып Дарындылықтың диагностикасы
Тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары
1. Келесі сұрақтарды өндеу керек
1) Дарындылықты диагностикалау принциптері.
2) Дарындылықты анықтау әдістер.
3) Дарындылықты зерттейтін әдістерге қойылатын талаптар.
4)
Мектепте дарынды баламен қарым қатынас жасау
ерекшеліктері.
5) Дарынды балалармен тәрбие жұмысының ерекшеліктері.
6) Дарынды балаларды дамыту бағдарламалар.
3 - тақырып Дарынды балаларға арналған қосымша
бағдарламалар
Тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары
1. Келесі сұрақтарды өндеу керек
1) Қосымша білім берудің дамуы.
2) Дарынды балаларға арналған қосымша білім беру
бағдарламалар.
3) Дарынды балаларға арналған бағдарламалардың
кұрылымдық компонентттер.
4) Дарындылық моделдері.
5) Білім беру жүйесінде дарындылық мәселесін шешу
жолдары.
4 – тақырып Оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту жолдары
Тақырып бойынша СӨЖ тапсырмалары
1. Келесі сұрақтарды өндеу керек
1) Танымдық дарындылық. Танымдық дарындылықтың құрылымы.
3) Шығармашылық қабілеттің ерекшеліктері.
4)Тұлғаның шығармашылық дарындылықты дамыту принциптері.
5)
Дарынды балалардың психологиялық педагогикалық
ерекшеліктері.
6) Дарынды балаларға арналған интернаттарда жұмыс
ұйымдастыру.
7) Дарындылық
мәселесі қазіргі педагогикалық
психологиялық әдебиеттерде.
9. Оқу бағдарламасындағы қиын сұрақтар. Қазақстан Республикасының
оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамыту жолдары анықтау, басқа
елдермен салыстыру. Салыстыру барысында жетістіктері мен кемшіліктердін,
ұқсастықтары мен өзгешеліктерін көруге тырысу.
10. СОӨЖ кеңес беру кестесі
№ Сабақ түрлері
дүйсенбі
сәрсенб
і
сейсенб
і
бейсенбі жұма
сенбі
1. Дәріс сұрақтары
бойынша кеңес
беру
12.35
13.25
2. Тәжірибелік
сұрақтары
бойынша кеңес
беру
12.35
13.25
3. СӨЖ сұрақтары
бойынша кеңес
беру
12.35
13.25
4. Курстық жұмыс
сұрақтары
бойынша кеңес
беру
-
-
-
-
-
-
5. Тест сұрақтары
бойынша кеңес
беру
12.35
13.25
Бүкіл кеңес беру ағымдағы семестрдің СОӨЖ кестесі бойынша өткізіледі
11. Студенттердің тапсырмаларды істеу және тапсыру кестесі
Дәріске, тәжірибелік, зертханалық сабақтарына қатынасу 0-100 балмен
бағаланады.
Тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі
№ Жұмыс
түрі
Тақырыптар
Ұсыныл.
әдебиетте
р
Орынд
ау
мерзімі
Бақыла
у түрі
Тапсыр
у
мерзім
і
1
2
3
4
5
6
7
1
Тапсырма
ны
орындау
Тақырыптық жоспарға сәйкес
[4]
3 апта
Конспек
т
4 апта
2
Тапсырма
ны
орындау
Тақырыптық жоспарға сәйкес
[4]
2 апта
Конспек
т
2 апта
3
Аралық
бақылау
Тақырыптық жоспарға сәйкес
[4]
2 апта
жазбаш
а
8 апта
4
Тапсырма
ны
орындау
Тақырыптық жоспарға сәйкес
[4]
1 апта
Конспек
т
9 апта
5
Тапсырма
ны
орындау
Тақырыптық жоспарға сәйкес
[4]
1 апта
Конспек
т
11 апта
6 Тапсырма
ны
орындау
Тақырыптық жоспарға сәйкес
[4]
1 апта
Конспек
т
12-13
апта
7
Тапсырма
ны
орындау
Тақырыптық жоспарға сәйкес
[4]
1 апта
Конспек
т
14 апта
8
Тапсырма
ны
Тақырыптық жоспарға сәйкес
[4]
1 апта
тест
15 апта
орындау
12. Оқушыларды бағалау көрсеткіштері
Пән оқуы тест түріндегі емтиханмен аяқталады. Ол үшін міндетті түрде
барлық жоспарланған тапсырмаладды орындау керек. Әр тапсырма 0-100 балмен
бағалады.
Жіберу рейтингі барлақ ағымда орындалған тапсырмалардан алынған
бағалардың орташа мәніне тең болады. Қортынды бақылауға пән бойынша
жоспарланған тапсырмаларды орындаған, 50 балдан кем емес бағасы бар студент
жіберіледі.
Студенттің пән бойынша жетістігіИ- қортынды көрсеткішпен бағаланады. Ол
РД Жіберу рейтингі және Е емтихан салмақтары ескерілген бағалардан
шығарылады:
И = РД*0,6 + ИК*0,4
Бағалар салмақтары жыл сайын унивверситеттің Ғылыми кеңесінде
тағайындалады: РД 0,6 кем емес, ал ИК 0,3 кем емес. Бағасында жетекшінің пікірі
ескертіледі
Курстық жұмыс (жоба) комиссия алдында қорғаланады, бағалары
студенттердің комиссияға көрсеткен біліммен біліктеріне және жетекшілерінің
бағасына байланысты болады.
Студенттің қортынды бағасы саналады егер пән бойынша жіберу
рейтингісінде және қортынды бағасында балдары жеткілікті болады. Егер студент
себепсіз қортынды бағалау шарасына қатыспаса оған «жеткіліксіз» деген баға
койылады.
Емтихан және аралық бағалау нәтижесі тапсырған күні немесе ертеңінде
студенттерге жеткізіледі. Барлық бағалауда әрқашан 0-100 балдық шкала
қолданылады.
Пән бойынша студенттердің жетістіктері, яғи білімдері, біліктері, дағдылары,
құзыреттілігі әріптік, оған сәйкес сандық және қалыптасқан бағалау жүйсімен
айқындалады
Әріптік жүйе
Оған сәйкес
сандық
эквивалент
Балддық
көрсеткіштер
Қалыптасқан бағалар
A
4,0
95-100
өте жақсы
A-
3,67
90-94
B+
3,33
85-89
жақсы
B
3,0
80-84
B-
2,67
75-79
C+
2,33
70-74
жеткілікті
C
2,0
65-69
C-
1,67
60-64
D+
1,33
55-59
D
1,0
50-54
F
0
0-49
жеткілісіз
13. Оқытушының талаптары, саясаты және процедурасы
Аудиториялық сабақтарға студенттер міндетті түрде қатынас керек. Егер
себепсіз қатынаспаса деканат қадағалаған мезгілде дербес түрде өзі өту керек. Ең
көбі екі сабақ себепсіз босатуға рұқсат. Екі кешігіп келі бір сағатқа теңестіріледі.
Егер студент екі сабақтан артық қатынаспаса оқытушы ондай студентті себепін
анықтауға дейін сабаққа жібермеуі құққықты.
Осы ағымның студенті еместер бөгде кісілерге дәрістер тыңдауға тыйым
салынады.
Жоспарланған оқу жұмыстарын мезгімімен тапсыру керек, ең ақырғы мезгл –
сессияға үш кун қалған мерзімімен шектеледі. Барлық жоспардағы жұмыстарды
және курстық жұмыстарды тапсырмай студент пән бойынша емтиханға
жіберілмейді.
Студентке міндетті түрде қатыспаған әр сабақты, тақырыпты дербес
қайталап өту керек.
Студенттің оқу жетістіктері тестпен немесе жазба жұмыстарымен
анықталады. Тест алдынала ескерту сіз өтуі мүмкін.
Оқытушымен жетекшеленген СОӨЖ келесі негізгі төрт функциыны
орындауды талап етеді.
Бірінші – пән бойынша алданала оқытушымен берілген мәліметті зиян қойып
қабылдауды.
Екінші функция – оқытушының нұсқауымен пән бойынша үй тапсырмасын,
бақылау және курстық жұмыстарын орындайды, оқулықтарды оқиды. Осы кезеңде
студент өзінің қиналатын сұрақтарын анықтап, өзін өзі тәртіпке шақыру қажет.
Студенттердің үшінші функциясы – қиналатын сұрақтарын шешуге жол
іздейді, өзінің көзқарасын анықтап, болжау жасайды оқытушыға сұрауға
дайындалады.
Төртінші функция – студент толық оқытушыдан консультация алып, пән
бойынша мәлметін толықтырады.
14. Әдебиеттер тізімі:
Негізгі әдебиет
1.
ҚР Білім туралы Заңы. Астана, 2007
2.
Концепция выявления, поддержки и развития одаренных детей в
Республике Казахстан// Дарын, 1999, № 3
3.
Педагогика и психология одаренности школьников / под ред. У.Б.
Жексенбаевой, А.К. Сатовой − учебное пособие для учителей, психологов и
студентов психолого-педагогических специальностей: Алматы, 2002
4.
Сборник документов по реализации закона РК «Об образовании»,
Дарын, 6 часть/ под ред. У.Б. Жексенбаевой
5.
Гильбух Ю. З. Внимание: одаренные дети. −М.: Знание, 1991
6.
Одаренные дети / пер. С англ. // общ. ред.Г.В. Бурменской и В. С.
Слуцкого −М., 1991
7.
Психология одаренности детей и подростков/ под ред Н.С. Лейтеса
−М.: Издат.центр «Академия», 1996
8.
Учителю об одаренных детях/ пособие для учителя. Под ред.В.П.
Лебедевой, В.И. Панова. − М.: Молодая гвардия , 1997
9.
Штерн В. Умственная одаренность: психологические методы
испытания умственной одаренности в их применении к детям школьного возраста.
Пер.с нем. А.П. Болтукова; под ред В. А. Лукова − СПб.: Союз, 1997
Қосымша әдебиет
10.
И.П. Подласый, Педагогика: курс лекций, М., 2000
11.
Ж.Б. Қоянбаев, Р.М. Қоянбаев Педагогика, А,2000
12.
Педагогика. Курс лекций, Алматы: Нұрлы Әлем, 2003
13.
Богоявленская Б.Д. Еще раз и понятии одаренность. М., 2000
14.
Беляева Н., Савенков А. И. Одаренные дети в обычной школе //
Народное образование. – 1999.– № 9.
15.
Больных Е. М., Икрин Г. В., Пиянзина О. П. Личностно-
ориентированное образование и развитие одаренности: Научно-методическое
пособие.–Екатеринбург: Объединение «Дворец молодежи», 2002.
16.
Вьюжек Т.Логические тесты, игра и упражнения. – М.: Ихд-во
ЭКСМО-Пресс, 2001
17.
Давыдова Г. А. Дорога в будущее. О современных теориях
креативности и одаренности // Психологический журнал. – 1999.- № 3.
18.
Матюшкин А. М. Концепции творческой одаренности // Вопросы
психологии – 1989.–№ 6 .
19.
Одаренные дети: Пер с англ./ Общ. ред. Г. В. Бурменской и В. М.
Слуцкого В.М. – М.: «Прогресс», 1991.
20.
Психологическая энциклопедия. 2-е изд./Под ред. Р. Корсини, А.
Ауэрбаха. – СПб.: Питер, 2003.
21.
Рогов Е. И. Настольная книга практического психолога. М.: «Владос» –
1996.
22.
Словарь практического психолога/Сост. Головин С. Ю. – Минск:
Харвест, – 1998.
23.
Степанов В. Р. Психология одаренности детей и подростков // Вопросы
психологии. – 2000.–№ 3.
Интернет көздері:
1. http://netoteka/ru/cgi-bin/teka.pl/event/content_id
2. http://rbip.bookchamber.ru
3. http://www.
akmeolog
.ru
4. http://www.auditoriumru/books
5. http://www.hrm.re/db/b2
6. http://www.libcsu.ru/news
7. http://www.psycheya.ru/lib/met_us.1.html
15. Мультимедиа сүйемелдеу тізімі
Бағдарламалық сүйемелдеу
1) ABBYY Fine Reader
2) avast Free Antivvirus
3).Microsoft Offise
4) Инетрактивті тақта
Syllabusпен
Түрі
танысу парағы
Ф СО ПГУ
7.18.4/21
SYLLABUSТЫ АЛУ ЖӘНЕ ТАНЫСУ ПАРАҒЫ
Құжатпен танысқанның
АЖТ
Топ
Құжатпен танысу
күні
Қолы
Document Outline - ГП факультетінің деканы
- 15
- 1-тақырып: Дарынды балалармен жұмыс жасауда нормативтік-құқықтық құжаттарға сипаттама.
- 2-тақырып Қазақстан Республикада дарынды балалармен жұмыс жүйесі
- 3-тақырып Дарындылық феномены
- Мектепке келген бастап, баланың психологиялық даму деңгейі жекелік ерекшеліктерінің дамуы ұлғая бастайды. Бұл ерекшеліктер ең алдымен олардың ақыл-ой, моральдық даму деңгейлерінің көріністерінен байқалады. Олар ортақ нұсқаулар және психодиагностикалық жағдайларға түрліше әсерлене алады. Кейбір балалардың көзқарастары өз деңгейінде қалыптасқан, психодиагностика тапсырмаларын қиналмастан орындайды, ал кейбір 4-6 жастағы әлсіз дамып келе жатқан балалар мектепке дейінгі тапсырмаларды ғана орындайды. Сондықтан да кіші мектеп жасындағы балаларға қандай да бір психодиагностикалық әдістемені пайдаланбас бұрын, психологиялық даму деңгейін шынайы бағалау үшін, баланың ақыл-ой деңгейіне сәйкестігін, тіпті жеңіл болып кетпеуін қадағалау қажет.
- 6-7 жастағы балалардың мектепте оқуға даярлығын қарастыратын болсақ, орта есеппен алғанда олардың 50-80% қандай да бір ерекшелігі және кіші мектеп бағдарламасы бойынша материалдарды толық игеруге, жалпы мектепте оқуға әлі дайын болмайды. Көпшілігі дене бітімі бойынша оқуға дайын болса, психологиялық даму деңгейі бойынша мектепке дейінгі баланың (5-6 жас) деңгейіне сәйкес болып тұрады. Егер мұндай балаға жеткілікті күрделі, жас ерекшелігіне сәйкес ырықты, ырықсыз зейін, есте сақтау және қиялға арналған психологиялық тест ұсынсақ, бала оны орындай алмайды.
- 1-тақырып: Дарынды балалармен жұмыс жасауда нормативтік-құқықтық құжаттарға сипаттама
- 1) Дарындылық мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық құжаттарға жалпы сипаттама.
- 2) «Дарын» дарынды жастарды қолдайтын ҚР Мемлекеттік бағдарламасынына талдау
- 2-тақырып Қазақстан Республикада дарынды балалармен жұмыс жүйесі
- 3-тақырып Дарындылық феномены
- 1-тақырып Қазақстан Республикада дарынды балалармен жұмыс жүйесі
- 12. Оқушыларды бағалау көрсеткіштері
Достарыңызбен бөлісу: |