Күнтізбелік-тақырыптық жоспар

Күнтізбелік-тақырыптық жоспар

Күнтізбелік жоспар жасалғаннан соң өздеріңе бөлінген тақырып бойынша сабақ жоспарын жазыңдар. Сабақ жоспарын жазудың мысалы 6-дәрісте көрсетілген.

Сабақ жоспары келесі элементтерден тұруы керек:

• 
  сабақтың тақырыбы мен міндеттері;
  
• 
  әрқайсысының уақыты көрсетілген сабақ кезеңдері;
  
• 
  білімді тексерудің әдістері мен мазмұны;
  
• 
  жаңа материалды оқытудың жүйелілігі мен әдістері;
  
• 
  қажетті мәліметтері бар көрсетілім тізбесі.
  

1. 
   Мұғалім қандай жоспарларды құрады? Оларды сипаттаңыз.
   
2. 
   Күнтізбелік жоспар қалай жасалады?
   
3. 
   Күнтізбелік жоспар жасау не үшін қажет?
   
4. 
   Сабақ жоспары қалай жазылады?
   
5. 
   Сабақ жоспарын жазу не үшін қажет?
   

1. 
   Орта жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математикалық бағытындағы 10-11- сыныптарына аралаған бағдарламалар. Авторлары: Башаров Р.Б., Тоқбергенова У.Қ., Қазақбаева Д.М., Байжасарова Г.З., Кронгардт Б.А. -Алматы, 2006.-23 б.
   
2. 
   Физиканы оқыту методикасы 6-7. Тұп нұсқасының редакциясын басқарған В.П.Орехов пен А.В.Усова. Алматы 1978.
   
3. 
   М.Құдайқұлов, Қ.Жаңабергенов Орта мектепте физиканы оқыту әдістемесі. Алматы, 1998.
   

Физика пәнінің мұғалімдеріне практикалық жұмыс барысында педагогикалық іс-әрекеттің барлық түрін орындауға тура келеді. Мұғалімнің педагогикалық іс-әрекеті деген әртүрлі әдебиеттерді (оқу бағдарламасы, оқулықтарды және оқыту құралдары) талдай отырып, оқушылардың жас ерекшеліктеріне сай қажетті материалды жинақтап, сабақтың пәндік мазмұнын құру; сондай-ақ, өзінің жұмысын жоспарлау мен оқушыларды өз жұмысын жоспарлай білуге үйрету; оқушылардың түрлі қызметін ұйымдастыра білу, оларға көмектесу және белгілі бір деңгейде оны басқару; өзінің іс-әрекетінің негізгі түрлерін білуі тиіс. Мұғалімнің сабақ өткізуінде жоспардың дұрыс құрылып, оңды нәтижеге жетуі үшін сабаққа талдау жүргізудің әсері мол. Төменде сабақты талдау сызбасы келтірілген. Келтірілген сызбаны талдаңдар.

1.Физика сабағын талдаудың қажеттілігі неде?

2.Сабақты талдаудың негізгі бағыттары қандай?

Ұсынылатын әдебиеттер мен оқулықтар

1. 
   Методика преподавания физики в 7 – 8 классе средней школы. Пособие для учителя /Под ред. А.В. Усовой, М.: Просвещение, 1990.
   
2. 
   Физиканы оқыту методикасы 6-7. Тұп нұсқасының редакциясын басқарған В.П.Орехов пен А.В.Усова. Алматы 1978.
   
3. 
   М.Құдайқұлов, Қ.Жаңабергенов Орта мектепте физиканы оқыту әдістемесі. Алматы, 1998.
   
4. 
   Методика преподавания физики в 8 – 10 классах средней школы / Под ред. В. П. Орехова, А. В. Усовой. М.: Просвещение,1980.
   
5. 
   Бугаев А.И. Методика преподавания физики в средней школе. Теоретические основы. М.: Просвещение,1981.
   
6. 
   Урок физики в современной школе: творческий поиск учителей: кн. Для учителя. Сост. Э.М. Браверман; / Под. ред. В.Г. Разумовского. М.: Просвещение, 1993.
   
7. 
   Современный урок физики в средней школе / Под ред. В.Г. Разумовского, Л.С. Хижняковой. М.: Просвещение, 1983.
   

Физика сабақтарында оқу экспериментін жүргізетін құралдар үлкен үш топқа бөлінеді:

1. 
   Демонстрациялық тәжірибелер үшін
   
2. 
   Фронтальді лабораториялық жұмыстар мен тәжірибелер үшін
   
3. 
   Физикалық практикумдар үшін
   

• қолдануда қауіпсіз;

• барынша нақты нәтиже көрсетеді;

• нәтижені аз уақыт ішінде көрсетеді (шамамен 0,5 секунд).

1.Физикалық құралдардың түрлерін атаңыз?

2.Физикалық құралдар не үшін қолданылады?
Ұсынылатын әдебиеттер мен оқулықтар

1. 
   М.Құдайқұлов, Қ.Жаңабергенов Орта мектепте физиканы оқыту әдістемесі. Алматы, 1998.
   
2. 
   Бугаев А.И. Методика преподавания физики в средней школе. Теоретические основы. М.: Просвещение,1981.
   
3. 
   Демонстрационный эксперимент по физике в средней школе. Ч.1 /Под ред. А.А. Покровского. М.: Просвещение, 1978.
   
4. 
   Демонстрационный эксперимент по физике в средней школе. Ч.2 /Под. ред. А.А. Покровского. М.: Просвещение, 1978.
   

Физикадан үлгерімді тексеруге – білімді, іскерлікті және дағдыны тексеру кіреді. Оқушылардың үлгерімін тексерудегі негізгі талаптарға – тексерудің жүйелілігі және бағаның әділ қойылуы жатады.

Оқушылардың физикадан білімін ауызша және жазбаша, ал іскерліктер мен дағдыларды эксперименттік және графиктік есептерді шығарудың, бақылау және лабораториялық жұмыстардың көмегімен тексереді.

Оқушылардың білімін тексерудің ең кең тараған түрі – ауызша тексеру. Оның көмегімен мұғалім мен оқушының арасында тікелей байланыс жүзеге асады. Білімді ауызша тексеруді сабақтың барысында, қайталау уақытында және жаңа материалды оқып үйренуге дайындық кезінде, сабақтың соңында өткізуге болады.

Білімді тексерудің жазбаша тәсілі бақылау жұмыстарын, тест тапсырмаларын өткізу жолымен жүзеге асады.

Әр жазбаша жұмыстың өз мақсаты болады. Мысалы, физикалық диктанттың негізгі мақсаты – оқушылар білімін болжау, білімдегі олқылықтың алдын алу, оқу процесіне тиісті түзетулер енгізу.

- физикалық шамалардың әріптік белгіленуі, олардың өлшем бірліктері;

- физикалық шамалардың анықтамалары, олардың өлшем бірліктері, бірліктердің ара қатынасы;

- физикалық құбылыстар мен заңдардың тұжырымдамасы, физикалық шамалардың өзара математикалық байланысы;

- физикалық шамалардың өзара графиктік байланысы;

- физикалық құралдардың атқаратын қызметі және олрдың жұмыс істеу принциптері.

Физикалық диктантты өткізу әдістемесінің қиындығы жоқ. Мұғалім оқушыларға мәтіннің сұрағын оқып береді (екі рет қайталап оқыса жеткілікті) немесе магнитофондық жазуды, проекциялық құралдарды пайдаланады. Нұсқалар саны екіден артпайды. Оқушылар қойылған сұрақтарға берілген уақыт ішінде жауаптарын жазады.

Өздік жұмыстың негізгі мақсаты – оқылған білімді қайталап бекіту, жалпылау, жүйелеу; келесі кезеңдегі оқу материалын оқуға көшу мүмкіндігін анықтау. Жаңа оқу материалын бастау үшін бірінші және екінші сатыдағы білім мазмұнын барлық оқушының 80 пайызы меңгеруі міндетті.

Оқушылар оқулықты, дәптердегі мәліметтерді, анықтама әдебиеттерді пайдалана отырып, тапсырманы өз беттерімен орындайды. Өздік жұмысты орындау үстінде олар мұғалімнен көмек алады, өзара пікірлеседі.

Бақылау жұмыстарын оқушылар толығымен өз беттерімен орындайды. Мәтіннің мазмұнында есепті шығаруға қажетті барлық шамалар беріледі.

Өзіндік және бақылау жұмыстарының мазмұнын аналитикалық, графиктік және эксперименттік есептер мен сұрақтар құрайды. Олардың типтік түрлері бақылауға дейін өздік жұмыстар арқылы орындалады. Бұл жеткіншіктердің психологиялық дайындығын, жауапкершілігін арттырады, оқу уақытын дұрыс жоспарлап, тиімді пайдалану мүмкіндігін туғызады.

Оқушылардың білімі мен білігін тексерудің түрлі формаларының ішінде соңғы кезде басты орынды тест бойынша тексеру алып жүр. Оқыту саласында тесті қолдану білімді тексеру әдісін жетілдіруге қосылып отырған үлес болып есептеледі.

Тест тапсырмаларының негізгі төрт түрі бар:

1.Жабық тапсырма, мұнда оқушы ұсынылған нұсқаулардан бір не бірнеше дұрыс жауабын таңдайды;

2.Сәйкестікке тапсырма;

3.Жүйелілікті дұрыс белгілеуге тапсырма (бірізділікке келтіру),

4.Ашық тапсырма, мұнда оқушы жауапты өзі құрастырады. Жабық тапсырманы құру. Тапсырма қысқаша беріледі де, ішінде бір жауабы дұрыс болып келетін 5 нұсқа жауаптар ұсынылады. Неғұрлым жауап нұсқалары аз болса, соғұрлым оқушылардың кездейсоқ не жорамалдап жауап беру мүмкіндігі аз болады. Сондықтан балама жауап шындыққа жанасымды болуы керек.

Оқушылардың білім, іскерлік, дағдыларын тексерудің жоғарыда көрсетілгендердің қайсысын алсақ та олардың басты мақсаты оқушылардың білім деңгейін көтеру, оқушылардың білімін бір жүйеге түсіру болып табылады.

1. Өздік жұмыстың негізгі мақсаты қандай?

2. Физикалық диктант қандай мәселелерді қамтиды?

3. Тест тапсырмаларының қандай түрлері бар?

4. Оқушылардың білімін тексерудің қандай түрлері бар?
Ұсынылатын әдебиеттер мен оқулықтар

1. 
   М.Құдайқұлов, Қ.Жаңабергенов Орта мектепте физиканы оқыту әдістемесі. Алматы, 1998.
   
2. 
   Бугаев А.И. Методика преподавания физики в средней школе. Теоретические основы. М.: Просвещение,1981.
   
3. 
   Оноприенко О.В. Проверка знаний, умений и навыков учащихся по физике в средней школе: кн. Для учителя. М.: Просвещение, 1988.
   
4. 
   Минькова Р.Д., Свириденко Л.К. Проверочные задания по физике в 7,8, и 10 классах средней школы: кн. Для учителя. М.: Просвещение, 1992.
   

Есептер шығару процесі сабақта жаңа оқу материалын меңгертуде, ұғымдар қалыптастыруда, жаңа сабақты бекітуде және оқушылардың алған білім, іскерліктерін тексеруде ұйымдастырылады. Олай болса, есептер шығару – қайталауды, пысықтауды және оқушылардың білімін тексерудің маңызды құралы.

Есептерді шығарудың басты шарты – оқушылардың бойында физикалық заңдылықтар жайында білім қорының болуы, физикалық шамаларды дұрыс түсінуі, сондай-ақ оларды өлшеу тәсілі мен өлшем бірлігін білуі болып табылады. Есептерді шығарудың міндетті шартына оқушылардың математикалық дайындығы да жатады.

Оқушыларда есеп шығару дағдысын қалыптастыруда есептің шартын жазу техникасына қойылатын талаптың маңызы зор. Есеп шығару кезеңдері:

1) есептің берілгенін оқып, жаңа терминдердің, қиын ұғымдардың мағынасын түсіну;

2) есептің шартын қысқаша жазу, суреті болса салу;

3) есепті талдау, берілген есепте қарастырылатын физикалық процестер мен заңдылықтарды түсіну, фиизкалық шамалардың арасындағы тәуелділіктерді қарастыру, физикалық мағынасына көңіл аудару;

4) есеп шығарудың жоспарын құру (тәжірибе жасау), есепке керекті тұрақтыларды және кестелік мәндерді жазу;

5) физикалық шамаларды СИ жүйесінде жазу;

6) ізделініп отырған физикалық шамамен берілген шамалардың арасындағы заңдылықты тауып, оны жазу;