Көрсеткіш
|
1995
|
1996
|
1997
|
Кәсіпорын бойынша жалпы өнім өндіру (млн. тг.)
|
123,0
|
187,5
|
210,0
|
Оның ішінде экспортқа кететіні (млн. тг.)
|
50,8
|
92,7
|
122,8
|
өнімнің жалпы көлемінен экспортқа кететінің жалпы үлес салмағы, %
|
41,3
|
49,4
|
58,8
|
1995 жылмен салыстырғанда өнім көлемінің өзгерісі, %
|
|
жалпы өнім өндіру
|
100,0
|
152,4
|
170,7
|
экспортқа кететін бөлігі
|
100,0
|
182,4
|
241,7
|
Кестеден көріп отырғанымыздай, өнім өндіру айтарлықтай өскен, 1997 жылы 1995 жылмен салыстырғанда жалпы өнім өндіру 70,7%-ға артқан. Ал экспортқа кететін бөлігінің артуы 1997 жылы 1995 жылмен салыстырғанда 141,7%-ға артқан. 1997 жылы экспортқа кететін өнім бөлігінің жалпы өнім көлеміндегі үлесі 58,8%-ды құраған.
2-есеп
Қыркүйек айына жүргізушілердің жалақысы бойынша төмендегідей мәліметтер берілген:
Жүргізушінің табельдік нөмірі
|
Жүргізушінің санаты
|
Атқарылар норманың орындалу пайызы
|
Бір айдағы жалақы, руб.
|
1
|
І
|
110,2
|
2100,3
|
2
|
ІІ
|
102,0
|
1600,8
|
3
|
ІІ
|
111,0
|
1970,7
|
4
|
І
|
107,9
|
2050,2
|
5
|
ІІ
|
106,4
|
1740,5
|
6
|
І
|
109,0
|
1985,4
|
7
|
І
|
115,0
|
2300,8
|
8
|
ІІ
|
112,2
|
2015,7
|
9
|
І
|
105,0
|
1790,2
|
10
|
ІІ
|
107,4
|
1700,7
|
11
|
І
|
112,5
|
2280,2
|
12
|
І
|
108,6
|
2170,1
|
Жүргізушілердің жалақысының санат деңгейі мен атқарылар норманың орындалу пайызынан тәуелділігін анықтау үшін аналитикалық топтау жасау қажет. Атқарылар норманың орындалу пайызы бойынша жүргізушілерді топтаудың интервалдарын өз бетінше құрастыру керек. Жасалған топтау негізінде комбинациялық кесте тұрғызу қажет. Қорытынды жасау керек.
Шешім:
Есепті шешу үшін екі фактор- белгі бойынша жүргізушілерге топтау жасау қажет: алдымен - санаты бойынша топтарға бөлу, содан кейін әр топ ішінде - атқарылар норманың орындалу пайызы бойынша ішкі топтарға бөлу керек.
Атқарылар норманың орындалу пайызы бойынша екі ішкі топқа бөлінеді: 1) норманы 100-ден 110%-ға дейін орындайтын жүргізушілер, 2) норманы 110% және одан жоғары орындайтын жүргізушілер.
Топқа бөлу нәтижелері 2.1. көмекші кестеде көрсетілген.
Көмекші кесте 2.1.:
Санат деңгейі бойынша жүргізушілердің топтары
|
ІІ санатты жүргізушілер
|
І санатты жүргізушілер
|
Атқарылар норманың орындалу пайызы бойынша жүргізушілердің ішкі топтары
|
100-110
|
110 және одан жоғары
|
100-110
|
110 және одан жоғары
|
Жүргізушінің табельдік номері
|
2; 5; 10
|
3; 8
|
4; 6; 9; 12
|
1; 7; 11
|
Бір айдағы жалақы, руб.
|
1600,8
1740,5
1700,7
|
1970,7
2015,7
|
2050,2
1985,4
1790,2
2170,1
|
2100,3
2300,8
2280,2
|
Көмекші кесте негізінде әрбір ішкі топ бойынша белгінің саны мен қорытындысы анықталады (жалақының жалпы сомасы), нәтижелер комбинациялық кесте (2.2. кесте) түрінде бейнеленеді.
2.2. кесте
Жүргізушілер жалақысының санат деңгейі мен атқарылар норманың орындалу пайызынан тәуелділігі
Санат деңгейі бойынша жүргізушілердің топтары
|
Атқарылар норманың орындалу пайызы бойынша жүргізушілердің ішкі топтары
|
Жүргізушілердің саны
|
Жалақының жалпы сомасы, руб.
|
Бір жүргізушінің орташа жалақысы, руб.
|
Төменірек ішкі топпен салыстырғандағы орташа жалақының өзгерісі, руб.
|
ІІ санат
|
100-110
110 және одан жоғары
|
3
2
|
5042,0
3986,4
|
1680,7
1993,2
|
100,0
118,6
|
Топ бойынша барлығы
|
5
|
9028,4
|
1805,7
|
-
|
І санат
|
100-110
110 және одан жоғары
|
4
3
|
7995,9
6681,3
|
1999,0
2227,1
|
118,9
132,5
|
Топ бойынша барлығы
|
7
|
14677,2
|
2096,7
|
-
|
Барлығы:
|
12
|
23705,6
|
1975,5
|
-
|
2.2. кестедегі мәліметтерден көріп отырғанымыздай, жүргізушінің санаты мен атқарылар норманың орындалу пайызының өсуімен жалақы да өседі. Яғни атқарылар норманы 110% және одан да жоғары орындайтын І санатты жүргізушінің жалақысы норманы 100-ден 110% дейін орындайтын ІІ санатты жүргізушінің жалақысынан 32,5%-ға артық.
3-есеп.
Кәсіпорынның өндірістік мұқтажына қажет отынның жұмсалуы есепті кезеңде төмендегі мәліметтермен сипатталады:
Отын түрі
|
Өлшем бірлігі
|
Жұмсалуы
|
Жоспар бойынша
|
Нақты
|
Жағылатын мазут
|
т
|
500
|
520
|
Көмір
|
»
|
320
|
300
|
Табиғи газ
|
мың м3
|
650
|
690
|
Шартты отынға ауыстырудың орташа қуаттылық (калориялық) эквиваленті (коэффициенті): мазут – 1,37 т; көмір – 0,9 т; газ – 1,2 мың м3
Анықтау керек: 1) шатты отынның нақты және жоспар бойынша жалпы тұтынылуы; 2) отын отынның жалпы жұмсалуы бойынша жоспардың орындалу проценті; 3) нақты жұмсалған отынның түрлері бойынша меншікті үлес салмағы (0,1%-ға дейінгі дәлдікпен есептелуі тиіс).
Шешімі:
1. Отынның жалпы тұтынылуын анықтау үшін табиғи шартты әдіс қолданылады; жоспарлы және нақты жұмсалу шартты отын бірлігімен есептеледі:
 ;
 ;
2. Отынның жалпы жұмсалуы бойынша жоспардың орындалу проценті:
 ;
Демек, отынның нақты жұмсалуы жоспардан 3,27%-ға артық.
Достарыңызбен бөлісу: |
