Шет елдердегі кəсіптік білім беру

Ресейдегі жəне Кеңес өкіметі тұсындағы кəсіптік білімнің дамуы мен қалыптасуы. Ерте кезде пайда болған қолөнер шəкірттігі XVIII ғасырға дейін жастарды кəсіби даярлаудың негізгі формасы ретінде сақталып келді. I Петрдің үзеңгілестері B. H. Татаринцев (1686-1750) жəне В. И. Геннин (1676-1750) болашақ жұмысшыларды өнер мен кəсіпке баулу əдістемесі мен тəрбиесін ұйымдастыру бойынша мемлекеттік тау-кен мектептері жүйесін жəне оның қажетті құжаттарын жасады. Екатерина дəуірінің көрнекті қайраткері И. И. Бецкой (17041795) сословиялық мекемелердің жүйесін ұсынды. Оның Мəскеу университетінің профессоры А. А. Барсовпен (1730-1791) авторлық бірлестікте жасаған «Мəскеу тəрбие үйінің генералдық жоспарында» мемлекет үшін жоғары адамгершілікті жəне практикалық дағдыларды иеленген өнерпаз шеберлерді даярлау бағдарламасы баяндалған. Либерал-буржуазия педагогикасының өкілі Н. И. Пирогов (1810-1881) кəсіптік білімге негізделген қоғамдық тəрбие идеясына негіздеме берді. Орыстың ұлы педагогы К. Д. Ушинский (1824-1870) өзінің «Петербургтегі қолөнер шəкірттері», «Жексембілік мектеп», «Кəсіптік мектептерінің астанадағы қажеттілігі» атты мақалаларында қалыптасқан қолөнер шəкірттігін қатаң сынға алып, келесі қағдидаларды ұсынды: Жаңа типтегі кəсіптік білімнің функциялары: – экономикалық – кəсіптің ғылым мен техниканың талаптарына сай болуы; – əлеуметтік – отандық мамандарды даярлау; – адамгершілік – балалардың еңбегін қанау формасы ретіндегі шəкірттікті жою; – педагогикалық – кəсіби мектеп жүйесіне негіздеме беру, оқыту