ОӘК төрайымы ________________ Н.И.Мошна

ОӘК төрайымы ________________ Н.И.Мошна

келісілді

кафедрасының меңгерушісі _______Е.И.Бурдина 20__ ж.«____»_________

Алтыбасарова М.А. доцент, саяси ғылымдарының кандидаты.

Әлеуметтану және саясаттану кафедрасы А-корпусында №517 кабинетте Ломов к-сі, 64 адресі бойынша орналасқан, жұмыс тел. 67-36-87.
2 Пән туралы мәлімет

Пәннің жалпы көлемі – 4 кредит, 180 сағат, оның 24 сағаты аудиториялық сабақтарға, 156 сағаты – өзіндік жұмысқа бөлінген. Дәріс сабақтары оқу сессиясында, тәжірибе, СОӨЖ, межелік бақылау және емтихан, емтихандық сессияда жүргізіледі.

Әлеуметтану, саясаттану пәндері негізінде құрастырылған.
3 Пәннің жұмыс көлемі

Әлеуметтік саясаттану қазіргі қоғамның негізгі саласы және қазіргі мемлекеттің басты бөлігі болып отыр. Іске асырудағы радикалды қайтақұруда әлеуметтік саясаттың қажет етілуіне көз жеткізеді, әлеуметтік саясатсыз адамзаттың дұрыс өмір сүруін қамтамасыз ету мүмкін емес. Пәннің оқытылу мақсаты әлеуметтік саясатты қоғам мен мемлекеттің әлеуметтік дамуының мақсаты мен әлеуметтік көрсеткіштерге қол жетудегі мақсаттарға жауапты қайтарудағы білімге қол жеткізу.

• 
  мәнін түсіну, категориялары мен негізгі принциптері, әлеуметтік саясаттың бағыттары, оның әлеуметтік қауіпсіздік пен тұрғындарды әлеуметтік қорғау;
  
• 
  әлеуметтік жұмысты қоғамдық көрініс ретінде білімді тереңдету, оның әлеуметтік саясатпен байланысты;
  
• 
  қазіргі қоғамның қызығулықтарының негізгі саласы ретінде әлеуметтік саясаттың мәнән түсіну, қоғамның түрі мен даму деңгейі және әлеуметтік саясаттың тығыз байланысты екеніне қол жеткізу;
  
• 
  әлемдік қоғамдастықтың дамуындағы әлеуметтік саясаттың эволюциясын қадағалау, ғылымдағы әлеуметтік саясатты анықтаудағы бар келістер мен құрылымдарды талдау;
  
• 
  мәнін анықтау, мазмұны, әртүрлі мемлекеттердің әлеуметтік саясатының мақсаттары, оның ішінде Қазақстанның әлеуметтік саясаты.
  

- әлеуметтік саясаттың объектілер, принциптері;

- әлеуметтік саясаттың түрлері;

- қазіргі кездегі Қазақстан Республикасының әлеуметтік саясатының алғышарттары мен стратегиялары;

- әлеуметтік сала бөлімдерінің реформалауының стратегиясы мен мемлекеттік саясаты

жасай алуы керек:

- Қазақстан Республика және басқа әлемдік мемлекеттердің әлеуметік саясатының мазмұнын талдау;

- әлеуметтік саладағы мәселелер мен шешілмеген сұрақтарды қадағалау;

- әлеуметтік реформалардың әртүрлі мемлекеттерде және Қазақстан Республикасында жүргізілудің мәнін түсіндіру;

- қазіргі қоғамның жағдайын сипаттауда алынған білімді қолдану.

- ғылыми жұмыс дағдыларына;

- елде, әлемде болып жатқан тарихи-саяси, экономикалық үрдістерді бағалау және талдау;

- кәсіби жұмысында берілген білім және машықтарды қолдануы.

Осы пәнді меңгеру үшін келесі пәндерді оқып-үйрену нәтижесінде қалыптасқан білімдер мен дағдылар керек:

- саясаттану

- әлеуметтану

- әлеуметтік жұмыстың тарихы мен теориясы

7 Кейінгі постреквизиттер:

Осы пәнді оқып-үйрену нәтижесінде қалыптасқан білімдер мен дағдылар келесі пәндерді меңгеру үшін керек:

- халықты әлеуметтік қорғау

- әлеуметтік жұмыстың әдістері мен технологиялары

Әлеуметтік саясаттану әлеуметтік-гуманитарлық пәндер циклына енеді және Қазақстан Республикасының барлық ЖОО оқытылады. Пәннің мақсаттары мен міндеттері жоғарғы білімнің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартымен анықталады.

2 тақырып Әлеуметтік саясаттану тарихының негізгі бағыттары

3 тақырып Қоғам әлеуметтік жүйе ретінде

4 тақырып Әлеуметтік институттар мен әлеуметтік процестер

5 тақырып Әлеуметтік құрылым мен әлеуметтік стратификация

6 тақырып Тұлғаның әлеуметтік сипаттамалары

7 тақырып Девиация және әлеуметтік бақылау

8 тақырып Білім беру әлеуметтануы

9 тақырып Саяси әлеуметтану

10 тақырып Экономикалық әлеуметтану

11 тақырып Отбасы әлеуметтануы

12 тақырып Мәдениет әлеуметтануы

13 тақырып Бұқаралық коммуникация әлеуметтануы

14 тақырып Нақты әлеуметтанулық зерттеу жүргізудің әдісі мен техникасы

15 тақырып Ақпараттарды өңдеу әдісі және олардың нәтижелерін талдау

Тәжірибелік сабақтардың мазмұны
Тәжірибелік сабақ №1 Әлеуметтік саясаттану әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдар жүйесінде

1. Әлеуметтанудың әдістемесі

2. Әлеуметтанулық білімнің құрылымы

3. Жаратылыстану ғылымдары жұйесінде әлеуметтанудің атқаратын рөлі

1.Жаңа тарихи әлеуметтану

2. Ресейдегі әлеуметтанулық ойлаудың дамуы

3. ХIХ-ХХ ғғ. Қазақ ойшылдарының адам мен қоғам дамуына деген әлеуметтанулық көзқарастары

1.Қоғам пайда болуы теориялар

2. Қоғам типологиясы

3. Әлеуметтік институттар, оның функциялары

1. «Әлеуметтік институт» ұғымы

2. Әлеуметтік институттың белгілері

3. Әлеуметтік иснтитуттың функциялары

1. Әлеуметтік теңсіздігінің себептері

2. Қазіргі заманғы Батыс елдердің стратификациялық құрылым

3. Қазақстанның стратификациялық жүйе

4. Қазақстандағы орта таптың қалыптасуы

Тәжірибелік сабақ №6 Тұлғаның әлеуметтік сипаттамалары

1. Әлеуметтік статус пен әлеуметтік рөлі. Тұлғаның әлеуметтенуі ұғымы

2. Тұлғаның бірінші және екінші сатылы әлеуметтенуі. Қайта әлеуметтену

3. Тұлғаның әлеуметтенуіндегі ресми және бейресми әлеуметтік институттардың рөлі

4. Тұлға әлеуметтенуінің объектівтік және субъектівтік факторлары

Тәжірибелік сабақ №7 Девиация және әлеуметтік бақылау

1. Тұлғаның девианттық мінез-құлығын анықтау мәселелері

2. Әлеуметтік бақылау әдістері. Бақылаудың ресми және бейресми түрлері

3. Қазіргі заманғы қазақстандық қоғамдағы девианттық әрекеттің ерекшеліктері

1. Бұқаралық және элитарлық білім беру

2. Орталықтандырылған және орталықтандырылмаған білім беру

3. Білім беру және сәттілік, мансап, табыс

1. Саяси партиялар әлеуметтанулық зерттеудің объектісі ретінде

2. Қысым топтары

3. «Саяси мәдениет» түсінігі. Саяси өмірдің әлеуметтік механизмдері

1. Экономикалық әлеуметтану бойынша зерттеудің өзекті мәселелері мен бағыттары

2. Экономикалық процестерінің әлеуметтік талдау

3. Нарықтық экономиканың әлеуметтік мәселелері

1.Отбасы тұлға қажеттілігінің объектісі ретінде және отбасылық жүріс-тұрыстың типтері

2. Қазақстандағы нарықтық қатынас жағдайындағы отбасы

3. Отбасылық саясат жәнен әлеуметтік қолдау

4. Өмір сүру жағдайының анықтамасы және оның көрсеткіштері

Тәжірибелік сабақ №12 Мәдениет әлеуметтануы

1. Мәдениеттілік қақтығысның әлеуметтану

2. Мәдениет түрлері

3. Қазақ мәдениетінің ерекшеліктерін, қазіргі жағдайдағы дәстүрлі қазақ құндылықтарының өзгеруін әлеуметтанулық талдау

1. Бұқаралық коммуникация құралдары.Бұқаралық коммуникацияның әлеуметтік-мәдени рөлі

2. БАҚ зерттеудегі классикалық және жаңа әлеуметтанушылық әдістер мен техникалар

Тәжірибелік сабақ №14 Нақты әлеуметтанулық зерттеу жүргізудің әдісі мен техникасы

1. Зерттеу бағдарламасының құрылымы.

2. Ақпарат жинаудың негізгі әдістері, олардың түрлері.

3. Іріктеу әдісі және оның негізгі түсініктері, іріктеу типтері.

1.Ақпаратты өңдеудің техникалық құралдарын қолдану мен талдау. 2.Экономикалық, саяси, мәдени, әлеуметтік процестерді зерттеудің ерекшеліктері

1. 
   Әлеуметтік саясаттану әлеуметтік-гуманитарлық ғылымдар жүйесінде
   

Ұсынылған әдебиет: [7] 5-20 б.

2. 
   Әлеуметтік саясаттану тарихының негізгі бағыттары
   

Ұсынылған әдебиет: [1] 10- 21 б., [3] 23 – 31 б.

Қоғамды зерттеудегі жүйелі әдіс. Әлеуметтік жүйе, әлеуметтік байланыс, әлеуметтік өзара әрекет, әлеуметтік қатынас және әлеуметтік сапа. Қоғам әлеуметтік детерминизм мен функционалдық тұрғысынан. Қоғамды функционалдық тұрғыдан зерттеудің негізгі принциптері (Г.Спенсер, Р.Мертон, Т.Парсонс). Қоғамды зерттеді синергетикалық әдіс.

Қоғам мен әлеуметтік жүйені теоретикалық зерттеудің көпжақтылы «Әлеуметтік қауымдастық», «әлеуметтік ұйым», «әлеуметтік институт», «мәдениет» ұғымдарының қоғамды категориялық талдаудағы ролі. Әлеуметтік жүйе құрылым ретінде. Әлеуметтік құрылымның негізгі элементтері. Әлеуметтік жүйелер әлеуметтік статустардың иерархия ретінде

Ұсынылған әдебиет: [2] 34-41 б., [4] 23 – 44 б.

Әлеуметтік институттар туралы қазіргі заманғы батыстық теориялар. Әлеуметтік институттардың ресми және бейресми құрылымдары. Экономикалық, саяси, білім беру, т.б. әлеуметтік институттар. Әлеуметтік институттардың қазақстандық қоғамды жаңартуғы әсері. Әлеуметтік институттар – азаматтық қоғамның индикаторлары

Ұсынылған әдебиет: [5] 124 – 126 б., [8] 39 – 44 б.

5) Әлеуметтік құрылым мен әлеуметтік стратификация

Әлеуметтік-демографиялық құрылым әлеуметтік стратификацияның бөлігі ретінде. Халықтың этникалық құрылымы әлеуметтік құрылымның элементі ретінде. Жоғарғы таптың құрылымы, әлеуметтік-экономикалық және саяси бөліктері. Қоғамды модернизациялау жағдайындағы орта таптың атқаратын ролі мен маңызы. Қазіргі жағдайдағы Қазақстанның әлеуметтік құрылымының даму болашағы

Ұсынылған әдебиет: [4] 24 – 55 б.

6) Тұлғаның әлеуметтік сипаттамалары

Тұлға құрылымы. Тұлға және қызмет. Тұлғаның рухани әлемінің құрылымы. Тұлғаның құндылықтық бағдарлары мен белсенділігі мәселелері. Тұлғаның екіндігі мен теңдігі. Тұлғаның қажеттіліктері мен мотивтері

Ұсынылған әдебиет: [3] 17-34 б.

7) Девиация және әлеуметтік бақылау

Тұлғаның ауытқушылық әрекетінің табиғаты мен тарихи типтері. Девиацияны биологиялық, психологиялық, әлеуметтанулық тұрғыдан түсіндіру. Микро және макроорта, оның адамдардың девианттық әрекетіне ықпалы. Әлеуметтік бақылау және тұлғаның девианттық әрекеті

Ұсынылған әдебиет: [5] 88 – 123 б.

8) Білім беру әлеуметтануы

Өмірдегі өзгерістердің адам мен білім беру саласына қоятын талабы - әрбір адамның белсенді болуы. Білім берудегі түрлі концепциялар. Білім беру әлеуметтік бақылаудың құралы ретінде. Білім беру сараптайтын құрылым ретінде. Білім беру болашаққа жол салу; білім беру мәртебе үшін күрес ретінде

Ұсынылған әдебиет: [10] 33 – 54 б.

9) Саяси әлеуметтану

Саяси өмірге қатысуға әлеуметтанулық талдау. Топтар және саяси процесс. Қоғамның экономикалық дамуымен оның саяси құрылымының арасындағы өзара байланыс және әлеуметтанулық зерттеудің тұрақты-қажетті мәселесі

Ұсынылған әдебиет: [13] 45-62 б.

10) Экономикалық әлеуметтану

Экономикалық әлеуметтанудың әдістемелік, эмпирикалық және қолданбалы міндеттері. Экономикалық білімнің құрылымы. Қоғамның экономикасы. Өнім өндірілуі және оның себепкер шарттар. Экономикалық жүйе және оның түрлері. Әр түрлі экономикалық жүйелелерде пайдаланушылар

Ұсынылған әдебиет: [5] 50-65 б.

11) Отбасы әлеуметтануы

Отбасы тұлға қажеттілігінің объектісі ретінде және отбасылық жүріс-тұрыстың типтері. Отбасының өмірлік циклі, отбасы бірлігі. Отбасындағы қатынас. Әлеуметтанулық ғылымдар жүйесіндегі отбасы әлеуметтануының орны. ХХ ғ. отбасының дамуы: туу көрсеткішінің төмендеуі, нуклеарлық отбасының қалыптасуы, ажырасу санының және тіркелмеген некенің көбеюі

Ұсынылған әдебиет: [7] 70 – 88 б.

12) Мәдениет әлеуметтануы

Адамдардың мінез-құлықына ықпал етуші факторлардың әлеуметтанулық зерттеу. Мәдениет этноорталық және мәдени-релятивістік көзбен қарастыру. Топтық мүдделер және әлеуметтік қысымдық босаңсуын айқындау, идеологиялық рөлін әлеуметтанулық талдау. Өзгермелі материалдық және рухани мәдениет арасындағы қарама-қайшылықтарды, өзге мәдениеттің үстемдігін әлеуметтанулық зерттеу

Ұсынылған әдебиет: [6] 77-109 б.

13) Бұқаралық коммуникация әлеуметтануы

Бұқаралық коммуникация әлеуметтануы - әлеуметтанудың қазіргі бағыттарының бірі. Ұғымдарды қатар қою. «Коммуникация», «қатынас», «бұқаралық ақпарат құралдары», «бұқаралық мәдениет», «тіл», «өзара түсінік», «диалог», «ой», «құндылықтар ұстанымы». БАҚ зерттеудегі классикалық және жаңа әлеуметтанушылық әдістер мен техникалар: контент-талдау және дискурс талдау

Ұсынылған әдебиет: [9] 102-138 б.

14) Нақты әлеуметтанулық зерттеу жүргізудің әдісі мен техникасы

Ақпар жинаудың негізгі әдістері, олардың түрлері. Сандық және сапалық әдістердің мүмкіндектері, қолдану аясы, артықшылықтары мен кемшіліктері. Ақпар жинаудың негізгі әдістері: формаладанған сұрау және оның түрлері, тереңдетілген сұхбат, фокус-топтар, бақылау, эксперимент, құжаттарды талдау және т.б. Іріктеу әдісі және оның негізгі түсініктері (жалпы және іріктемілік жиынтық, репрезентативтілік және т.б.)

Ұсынылған әдебиет: [9] 50-64 б.

15) Ақпараттарды өңдеу әдісі және олардың нәтижелерін талдау

Алған мәліметтерді ғылыми суреттеу және ғылыми есепті қорытындылармен, кеңестермен, ұсыныстармен құрастыру. Алынған мәлеметтердің дәлдігі мәселелері. Зерттеу жұмысының этикалық принциптері. Жүргізілген зерттеудің құпиялығы. Экономикалық, саяси, мәдени, әлеуметтік процестерді зерттеудің ерекшеліктері.

Ұсынылған әдебиет: [11] 69-118 б.

Студенттің өздік жұмысының мазмұны

Егер Сіз барлық сабақтарға кешікпей келіп, барлық сабақтарға дайындалып, сабақтарда белсенді болсаңыз және барлық тапсырмаларды сапалы және дер кезінде орындасаңыз бақылау шараларының күнтізбелік кестесінде көрсетілген максималды балды аласыз.

Бақылау шараларының күнтізбелік кестесін, сабақтардағы белгіленген тәртіпті бұзу және сабаққа кешігу балды жоғалтуға әкеледі.

Оқу үрдісіне қатысу сабаққа қатысуды, дайын болуды және белсенді болуды білдіреді.

Сіздердің тәжірибелік сабаққа дайындықтарыңыз ауызша сұрау, үй тапсырмасын орындау, топпен жұмыс істеу арқылы тексеріледі. Тәжірибе сабағына алдын-ала дайындалу қажет. Егер Сіз кешікпей, ешқандай ескертусіз сабаққа қатыссаңыз 1 балл аласыз, ал сабаққа дайындалмасаңыз тек қатысуыңызға ғана балл қойылады.

Оқытушы тәртіп талаптарын бұзғаны үшін студентті сабақтан шығаруы мүмкін. Мұндай жағдайда сабаққа қатысу баллы қойылмайды. Егер Сіз себеппен сабақты босатқан болсаңыз, босатылған сабақты мұғалімнің қабылдау уақытында тапсыруыңызға болады.

Әрбір семестрде екі межелік бақылау қарастырылған, олар тест тапсырмаларын тапсыру түрінде жүргізіледі. Бірінші межелік бақылау 1-7 тақырыптарды, екінші межелік бақылау 8-14 тақырыптарды қамтиды. Сонымен қоса бір семестрде екі рет ағымдағы үлгерімнің қорытынды баллы анықталады (рейтинг). Егер ол 50 баллдан төмен болса, қанағаттанарлықсыз бағасына сәйкес келеді.

Егер Сіз ағымдағы тапсырмаларды орындауда 50 баллдан төмен алсаңыз, межелік бақылауды тапсыруға жіберілмейсіз. Егер межелік бақылауға қатыспасаңыз, Сіздің рейтингіңіз анықталмайды.

Емтихан тапсыруға жіберілу үшін 1 және 2 рейтинг қорытындылары бойынша жағымды баға алуыңыз керек. Егер Сіз емтиханда қанағаттанарлықсыз бағасын алсаңыз (50 баллдан төмен), онда пән бойынша Сіздің қорытынды бағаңыз анықталмайды.

СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі және «Әлеуметтік саясаттану» пәні бойынша 050902 «Әлеуметтік жұмыс»

мамандығының сырттай оқу нысанының студенттеріне арналған

бақылау іс-шараларының күнтізбелік кестесі

1 рейтинг

2 рейтинг

Әлеуметтану және саясаттану кафедрасының 20__ж. «___»_________жиналысында ұсынылған, хаттама №___

12 Әдебитеттер тізімі

Негізгі:

1. 
   Әбсаттаров, Дәкенов Әлеуметтану. Алматы, 2007
   

1. 
   Әлеуметтану. Оксфорд сөздігі. А.- 2009
   

2. 
   Икенов Д., Жүсіпова И. әлеуметтану негіздері, Алматы, 2009ж.
   
3. 
   Кравченко А.И. Социология. М.- 2010
   
4. 
   Тажин М., Аяғанов Б. Социология негіздері. А. -2007
   
5. 
   Тұрғынбеков А. Социология. Алматы, 2008ж.
   

Қосымша:

6. 
   Аженов М.С., Биекенов К.У., Пузиков М.Ф., “Экономическая социология” уч. пос. А., Казак универ., 2009
   
7. 
   Аженов М.С., Утешов С.К., Жаназарова З.Ж. Общая социология. А. 2007г.
   
8. 
   Аитов Н.А., Социология образования. А., Минобор., 2007.
   
9. 
   Аитов Н.А., Биекенов К.У., Социология. А., Казак унив., 2007 г
   
10. 
    Биекенов К.У., Жаназарова З.Ж., Нурбекова Ж.А. Социология общественного мнения. А., 2007.
    
11. 
    Большой толковый социологический словарь в 2-томах. М., 2009
    
12. 
    Булатова А.Н. Курс лекций по социологии. Алматы, 2010
    
13. 
    Волков Ю.Г., Мостовая И.В. Социология: Учебник для вузов. М., 2009г.
    
14. 
    Габдуллина К.Г. и др. Социология труда. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений. Тараз.2009.
    
15. 
    Жаназарова З.Ж. Социология семьи. А., 2008
    
16. 
    Касымова Л.Н. Практикум по экономической социологии. А.,2008г
    
17. 
    Тадевосян Э.В. Социология, учебное пособие. Екатеринбург., 2008
    
18. 
    Тощенко Ж.Т. Социология. М.,2007г.
    

жүктеу 416,76 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: