Оқушылардан, шешу үшiн кейбiр нақты дұрыс жауабы жоқ, даулы мәселелердi неге беретiндiгiн сұрағанда, олар:
өзiне деген сенiмге тәрбиелейдi; шешендiк өнерiн жетiлдiредi;
танымның мәнiн түсiнуге көмектеседi (яғни, кейде абсолюттi шындық болмайтынын);
сыни ойлау дағдыларын дамытады;
өз пiкiрiне деген құқығын түйсiнуi артады;
пiкiрлердiң көптiгiн түсiнесiң және т.б. деп жауап берген.
Жоғарыда аталғандарды «үйрене бiлу” деген ұғыммен жинақтауға болады. Яғни, үйрене бiлу – қажеттi дағды, өйткенi ол интеллектуалды тәуелсiздiктiң негiзi болып табылады және барлық дамыған және дамушы елдердегi азаматтар үшiн қажет.
Екінші жағынан, құстың қос қанаты сияқты оқушының да екі сүйеніші бар: бірі – оқи алуы болса, екіншісі – оқығысы келуі. Бірінші тірек баланың дербестігін құраса, екіншісі белсенділікті береді.
Өзара әрекеттесуге бағытталған үрдiс барысында бала iстеп жатқан iсiнің мәнiне енедi. Оқушыларға дайын жауаптары бар тапсырмалар бергенде, олардың танымдық белсендiлiк деңгейi жоғары болмайды. Ал, өз ойын тиянақтап, оны қорғау кезiнде танымдық белсендiлiк деңгейi күрт артады.
Өзара әрекеттесу үрдісінің негізгі мәні өзара тәжірибе алмасу болмақ. өйткені, сыныптағы оқушылардың белгілі бір салада ортақ білімдері бар болғанымен, олардың тек өздері ғана білетін білімдері де бар екені айқын.
Танымдық iскерлiктi қажеттi интеллектуалды дағдылар деңгейiне қарай жіктеуге болады. Тиiмдi оқыту бағдарламасы оқушылардың төмендегi iскерлiктерiн практикада қолдануды көздейдi, олар:
Фактiлердi есте сақтау;
Құбылыстардың мәні мен маңызын түсiну Бiлiмдердi дағдылы және жаңа жағдайларда қолдану; Анализ (бiз бiр нәрсенi құрамдас бөлiктерге бөлу);
Синтез (идеяларды жаңа нәрсе жасау үшiн топтастыру); Бағалау (бiр нәрсенiң сапасы туралы пiкiр бөлiсу).
Қоғамның дамуы осы аталған iскерлiктердiң барлығының болуын талап етедi, дегенмен бiлiмдердi қолдану, синтездеу мен бағалау ішіндегі аса маңыздылары болып табылады.
«Өзін-өзі танудың» интербелсенді әдістемелерінің алғышарттары сақтала отырып, толығып, жаңара түседі: мұғалім мен балалардың рухани өзара әрекет астарына енеді.
Рухани, өзін-өзі дамытуға бағытталған пәнаралық, интегративті курс болғандықтан, «Өзін-өзі тану» дәстүрлі оқулықпен ғана шектеліп қала алмайды. «Өзін-өзі тану» өзіндік ерекшелігі бар оқу әдістемелік кешенмен қамтамасыз етіледі: белсенді ішкі рухани жұмысқа жетелейтін түрлі тапсырмалары бар тесттер, сауалнамалары бар
Достарыңызбен бөлісу: |