Педагогика технологиялар институты б. К. Казбекова

17 

 

Жұмыс жасау орнына байланысты жүйелік блокты екіге бӛледі:  тігіннен 

және кӛлденең. 

Кӛлденең  орналасқан  жүйелік  блокқа  desktop  (үстелді),  small-footprint 

(кішіпрофильді), slimline (жіңішке) және (ultra) superslimline (сверхкомпактный) 

типті  корпустар  жатады.  Бұл  корпустардағы  жүйелік  плата  да  тігіннен 

орналасады.  Desktop  типті  корпус  әдетте  екі  5,25  дюймді  және  бір-екі  3,5 

дюймді орынды сыртқы байланыста болады. 

Тігіннен орналасқан корпустар әдетте үш түрде болады: tower, midi-tower 

және big-tower. Бұлардың бір-бірінен айырмашылығы -  габаритінде,  қоректену 

блогының  қуатында,  5,25  дюймді  дискіжетектің  мӛлшерінде.  Демек,  қосымша 

плата орналасуында мен жинақтауыштар мүмкіндігінде.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Сурет -2.2. Жүйелік блоктың сыртқы құрылысы 

 

 

 

Сурет -2.3. Жүйелік блоктың артқы жағы 

 

        Процессор  –  компьютердің  ең  басты  бӛлігі.  Ол-  компьютердің  ―миы‖.  Ол 

бүкіл  компьютердің  жұмысын  басқарады  және  бағдарламалардағы  барлық 

командаларды орындайды.  

қосу

/

айыру

    

батырмалары

 

ток

 

көзінің 

индикаторы

 

CD-

ROM

 

дискіжетек

 

18 

 

Бұл  құрылғы  командаларды  таниды,  оларды  орындайды  және  ӛз 

жұмысының  нәтижелерін  шығарып  береді  немесе  оны  машинаның  жадына 

жазады, тіпті екеуін де қатар орындай алады. Компьютердің кез-келген жұмысы 

болса да, процессордың қатысуымен орындалады.  

         Іс  жүзінде  компьютердің  орындайтын  жұмысының  бәрін  оның  бас 

микросхемасы  –  микропроцессор  атқарады.  Қазіргі  кезде  ең  кӛп  тараған 

процессор  (Pentium)  ―пентиум‖  деп  аталапды,  сондықтан  мұндай  процессор 

орнатылған  компьютерді  ―Пентиум‖  деп  атайды.  Компьютердің  негізгі 

сипаттамасының  бірі  –  оның  жылдам  әрекеттілігі,  ол  мегагерцпен  ӛлшенетін 

жиілікке  байланысты.  Жиілік  жоғарылаған  сайын,  компьютерде  жақсырақ 

болады.  Процессор  жадпен  бірге  жұмыс  істейді.  Жад  микросхемасынан 

процессор  ӛзіне  қажетті  ақпаратты  алады  және  ӛз  жұмысының  нәтижесін  

қайтадан  жадқа  жібереді.  Орындайтын  функцияларына  сәйкес  процессор  екі 

бӛліктен тұрады: БҚ- басқару құрылғысы және АЛҚ арифметикалы-логикалық 

құры 

жүктеу 1,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: