«бекітемін» жэф деканы

 

38 

құрастыруда білім бекіту.  

Қысқаша  мазмұны  (негізгі  бөлімдер):  автоматтандыру  және  басқару 

жүйелерінің    техникалық  және  программалық  камтамасын  жобалаудың, 

жұмысының және құрудың негізгі принциптері, жобалаудың SCADA жүйелерін 

және  интегралданған  кешендерін  қолданып  микропроцессорлық  жүйелердің 

программа техникалық кешендерін програмалау және құру принциптері. 

Оқудың нәтижесі:  

Білу  керек:  микропроцессорлық  жүйелерді  құрастыру  принциптерін; 

микропроцессорлық 

бақылаушының 

аппараттық 

тілінің 

негізін; 

микропроцессорлық жүйелерді жобалау принциптерін; SCADA программалары 

негізінде диспетчер пунктерін жобалау принциптерін. 

Қабілеті  болу  керек:  микропроцессорлық  жүйелердің  аппараттық  өнімдерін 

жобалау;  микропроцессорлық  жүйелерді  программалық  қамтамасыз  етуді 

жобалау. 

Дағдысы болу керек : нақты бір технологиялық процеске арнап ЕПЛБ таңдау 

және оның  тиміділігін бағалау;  басқару  жүйесіне  ЕПЛБ  енгізу;  ЕПЛБ  басқару 

программасын құру және оны өңдеу. 

Құзыреттер: өнеркәсіптік бағдарламалық қамтамасыз ету мүмкіндіктерін және 

аппараттық  жүйелерді  бағалау  және  нақты  технологиялық  нысандар  басқару 

жүйелерін дамытуға, оларды қолдана алады. 

Кафедра: инженерлік кибернетика. 

 

ПРОГРАММАЛЫҚ 

ЖАБДЫҚТАУДЫҢ 

ИНЖЕНЕРИЯСЫНЫҢ 

НЕГІЗДЕРІ 

Пререквизиттер: Жүйелік программалық жабдықтау және программалау, БЖ-

дегі  ақпаратты  қорғау  әдістері,  БЖ-дегі  компьютерлік  желілер,  Есептеу 

жүйелері және желілері, Еңбек қорғау, Өндірістік процестердің қауіпсіздігі. 

Постреквизиттер: Дипломдық жобалау. 

Оқу мақсаты: замануи есептер кешені, программалық инженерия әдістері мен 

стандарттары, тираждалатын жоғары сапалы программалық өнімді жасау және 

дамауы  жайлы жүйелі түсінік беру.  

Қысқаша  мазмұны  (негізгі  бөлімдер):  жобалауды  жүргізу,  тапсырушы 

анықтаған  формалды  талаптарға  сай  регламенттелген  процесстерді  қолданып 

программалық  өнімді  құжаттау,  программалық  жабдықтауды  жеке  (Personal 

Software  Process)  және  командалық  (Team  Software  Process)  құрастыру 

әдістемесіне  кіріспе,  жоспарлау,  бағалау,  дефекттерді  басқару,  сапаны  және 

команданы басқару.  

Оқудың нәтижесі:  

Білу керек: жобалау процессінде қолдану, тестілеу және сапасын бағалау  үшін 

жүйеленген программалық инженерия әдістері мен құралдарын. 

Қабілеті  болу  керек:  нақты  пән  аймақтарында  инженерлік  жобалаудың  әр 

түрлі амалдарын меңгеру. 

Дағдысы  болу  керек:  программалық  құжаттаманы  құрастыру,  программалық 

жабдықтаманы 

жеке 

және 

командалық 

құрастыру, 

программалық 

инженерияның жаңа тенденциялары мен концепцияларын өз бетімен анализдеу. 

 

39 

Құзыреттер:  өз  тәсілдері,  әдістері  мен  тиімді  және  бәсекеге  қабілетті 

бағдарламалық  өнімдерді  дамыту  үшін  бағдарламалық  қамтамасыз  ету 

инженерлік стандарттар. 

Кафедра: инженерлік кибернетика. 

 

БАСҚАРУ ЖҮЙЕЛЕРІНІҢ СЕНІМДІЛІГІНІҢ НЕГІЗДЕРІ 

Пререквизиттер:  Өлшеудің  техникалық  құралдары,  Жүйелік  программалық 

жабдықтау  және  программалау,  БЖ-дегі  ақпаратты  қорғау  әдістері,  Еңбек 

қорғау, Өндірістік процестердің қауіпсіздігі. 

Постреквизиттер: Дипломдық жобалау. 

Оқу  мақсаты:  техникалық  жүйелердің  сенімділігін  есептеу  әдістерін  және 

сенімділік  теориясында  қолданылатын  анықтамалар  мен  критерийлар,  негізгі 

түсініктер бойынша негізгі білімдерді беру.  

Қысқаша мазмұны (негізгі бөлімдер): сенімділік теориясы, ішкі және сыртқы 

әсерлерді  ескере  отырып  жүйе  мен  құрылғылардың  жұмысы,  сенімділік 

сипаттамаларын анықтау және есептеу әдістері мен нормалды (апатсыз) қызмет 

етуін қамтамасыз ету тәсілдері. 

Оқудың нәтижесі:  

Білу  керек:  сенімділік  теориясының  негізгі  анықтамалары  мен  түсініктерін, 

жобаланатын  техникалық  құралдарыдың  сенімділігін  есептеудің  жалпы 

әдістерін, жүйенің сенімділігін жоғарылату әдістері. 

Қабілеті  болу  керек  :  сенімділіктің  қойылған  талаптарына  сай  жүйелерді 

жобалау. 

Дағдысы  болу  керек:  сенімділігі  бойынша  жүйенің  әр  түрлі  құрылымын 

таңдау және бағалау. 

Құзыреттер: Техникалық жүйелердің сенімділігін есептеу және жақсарту үшін 

қажетті білім, ептіліктер мен дағдыларға ие. 

Кафедра: инженерлік кибернетика. 

 

АВТОМАТТАНДЫРУ ЖҮЙЕЛЕРІН ЖОБАЛАУ 

Пререквизиттер:  Cызықты  автоматты  реттеу  жүйелері,  Бейсызықты 

автоматты  реттеу  жүйелері,  Басқару  объектілерін  моделдеу  және 

идентификациялау,  Басқару  жүйелерінің  объектілерін  моделдеу,  Сандық 

техникаларды  және  басқару  микробақылауыштарын  программалау,  PLC 

программалық жасақтамасы. 

Постреквизиттер: Дипломдық жобалау. 

Оқу  мақсаты:  болашақ  мамандарды  келесі  мақсаттарды  шешуін  үйрету  - 

өміртіршілік  пен  еңбекке  қауіпсіздік  жағдай  жасау;  өндірістік  жабдықтарды 

пайдаланғанда және құрастырғанда қауіпсіздік шараларды орындау. 

Қысқаша  мазмұны  (негізгі  бөлімдер):

 

  ақпаратты  басқару  жүйелерін 

жобалаудың әдістері мен құралдары; автоматтандыру және басқару жүйелерін 

құруға  арналған  үрдістер  мен  құбылыстардан  және  процесстердің 

математикалық  модельдерін  жасау  және  қолданудан  бастап  блокты  – 

иерархиялық тәсіл құрылымында жобаларды жасау технологиясы. 

Оқудың нәтижесі:  

 

40 

Білу  кере:    ТП  БАЖ  жасау  сатылары  мен  кезеңдері  бойынша  нормативті-

техникалық  құжаттарды,  жоба  алды  жұмыстардың  кезеңдері  мен  сатыларын, 

жобалау  құжаттамасының  кезеңдері  мен  сатыларын  және  осы  кезеңдердің 

мазмұнын.  

Қабілеті болу керек:  білік: технологиялық процестің параметрлерін оңтайлы 

реттеу  мақсаты  үшін  ТП  БАЖ  техникалық  құралдарын  негіздік  таңдау,  ТП 

БАЖ  техникалық  тапсырмасын  әзірлеу,  ТП  БАЖ  жұмысшы  құжаттамасының 

көлемін және құрамын дұрыс анықтау. 

 Құзыреттер: 

нормативтік-техникалық 

құжаттарды, 

стандарттар 

мен 

ережелерге  сәйкес  басқару  жүйесін  дамыту  түрлі  кезеңдерінде  шешімдер 

қабылдайды. 

Кафедра: инженерлік кибернетика. 

 

ӨНДІРІСТІК  ПРОЦЕСТЕРДІ  АВТОМАТТАНДЫРЫЛҒАН  БАСҚАРУ 

ЖҮЙЕЛЕРІ 

Пререквизиттер:  Cызықты  автоматты  реттеу  жүйелері,  Бейсызықты 

автоматты реттеу жүйелері. 

Постреквизиттер: Дипломдық жобалау. 

Оқу  мақсаты:  АБЖ  ақпаратын  параллельді  өңдеу  процессін  анализдеу 

тәсілдерімен  қолданатын  және  математикалық  модельдеу  саласында  дағдылар 

мен білімдерді беру. 

Қысқаша  мазмұны  (негізгі  бөлімдер):  АБЖ-ны  құрудың  негізгі  принципі 

және  сипаттамасы.  Технологиялық  басқару  объектісінің  жүйелік  анализі.  ТП 

АБЖ  жобалауын  математикалық  қамтамасыздандыру.  АБЖ-ны  енгізу  және 

жобалауының негізгі деңгейі. АБЖ-ны қолданудағы экономикалық тиімділіктің 

есептелу және анализ тәсілі.  

Оқудың нәтижесі:  

Білу керек:технологиялық процесстер мен операцияларды ақпаратты сипаттау 

принципі;  басқару  объектінің  күйін  оптималдау  және  бағалау  әдісі;  аз 

квадраттар әдісі, байес бағалары, рангтеу, максимум принципі; корреляциялық 

және регрессионды анализ әдістері. 

Қабілеті  болу  керек:  эффективтілікті  бағалау  және  нақты  процесстерге 

модельдің  типін  таңдау,  технологиялық  процесстерді  басқару  процесстерін 

анализдеу. 

Дағдысы болу керек: АБЖ ендіруден экономикалық эффективтілікті есептеу. 

Құзыреттер:  автоматтандыру  жобалау  және  іске  асыру  экономикалық 

тиімділігін басқару процессін есептеу және талдау әдістерін кәсіби қолданады. 

Кафедра: инженерлік кибернетика. 

 

ЖЫЛУЭНЕРГЕТИКА 

ЖӘНЕ 

БАСҚАРУ 

ЖҮЙЕЛЕРІНДЕГІ  

ОБЪЕКТТЕРДІ ТЕКСЕРУДЕН ӨТКІЗУ НЕГІЗДЕРІ  

Пререквизиттер:  Жылу  энергиясын  өндірудің  технологиялық  негіздері, 

Жалпы жылутехника. 

Постреквизиттер: Дипломдық жобалау. 

 

41 

Оқу  мақсаты:  техникалық  жүйелердің,  қондырғылардың  және  құралдардың 

күйін  диагностикалау  саласында  білімі  және  дағдысы  бар  мамандарды 

дайындау. 

Қысқаша  мазмұны  (негізгі  бөлімдер):  жүйелер,  қондырғылар,  құралдардың 

сенімділгінің сандық корсеткіштерінің түрлері, олардың күйін техникалық және 

аналитикалық  бағалау  тәсілдері  және  диагностикалық  тексерулер  жүргізу; 

жүйелерді жобалау сатысында сенімділіктің оптималды деңгейін таңдау.  

Оқудың нәтижесі: 

 Білу  керек:  жылуэнергетика  нысандарының  жүйелерін,  қондырғыларын, 

құралдарын 

техникалық 

диагностикалаудың 

негізгі 

түсініктері 

мен 

анықтамалары. 

Қабілеті  болу  керек:  сенімділік  талаптарына  сай  жүйелерді  жобалау  және 

жүйелердің күйін диагностиалау. 

Дағдысы  болу  керек:  сенімділігі  бойынша  жүйенің  қондырғылардың, 

құралдардың әр түрлі құрылымын диагностикалауды таңдау және бағалау. 

Құзыреттер:  білім  алған  мен  дағдыларды  негізінде  технологиялық  құрал-

жабдықтар мен техникалық және аналитикалық диагностика жүргізуге болады. 

Кафедра: инженерлік кибернетика. 

 

ЖЫЛУТЕХНИКАЛЫҚ  ЖАБДЫҚТАРДЫ  ҚОРҒАУ  ӘДІСТЕРІ  ЖӘНЕ 

ҚҰРАЛДАРЫ  

Пререквизиттер:  БЖ-дегі  компьютерлік  желілер,  Есептеу  жүйелері  және 

желілері,  Жылу  энергиясын  өндірудің  технологиялық  негіздері,  БЖ-дегі 

ақпаратты қорғау әдістері. 

Постреквизиттер: Дипломдық жобалау. 

Оқу  мақсаты:  жылутехникалық  қондырғыларды  автоматтандырылған 

қорғауды  құрастыру  және  жүйелік  ұсыну  беру,  жылутехникалық 

қондырғыларды  апаттарға  қарсы  қорғаудың  алгоритмдік  жабдықтамасын 

құрастыруды үйрету. 

Қысқаша 

мазмұны 

(негізгі 

бөлімдер): 

жүйелердің 

сенімділігінің 

теоретикалық  негіздері,  техникалық  диагностикаға  кіріспе,  диагностиканың 

техникалық  жүйелері,  жылутехникалық  қондырғының  негізгі  технологиялық 

процесстері. 

Оқудың нәтижесі:  

Білу  керек:  жүйенің  сенімділігін  есептеу  негіздері,  жүйені  техникалық 

диагностикалау 

негіздері, 

жылутехникалық 

қондырғының 

негізгі 

технологиялық процесстерін. 

Қабілеті  болу  керек:  жылутехникалық  қондырғының  апатқа  қарсы 

қорғанысын  қамтамасыз  ететін  алгоритмдерді  құрастыру,  жылутехникалық 

қондырғының апатқа қарсы қорғанысын қамтамасыз ететін құралдары таңдау. 

Дағдысы  болу  керек:  жылутехникалық  қондырғының  апатқа  қарсы 

қорғанысын  тұтастыру,  жылутехникалық  қондырғының  апатқа  қарсы 

қорғанысын алгоритмдеу жайлы. 

Құзыреттер:  тиімді  алгоритімдік  қолдау  жабдықтарды  дамыту,  жылыту 

автоматтандырылған қорғанысын құру білімдерін қолданады. 

Кафедра: инженерлік кибернетика. 

 

42 

БАСҚАРУ ЖҮЙЕЛЕРІНІҢ ТИПТІК ЖОБАЛЫҚ ШЕШІМДЕРІ 

Пререквизиттер:  Cызықты  автоматты  реттеу  жүйелері,  Бейсызықты 

автоматты реттеу жүйелері, AutoCad-та компьютерлік сызу негіздері, AutoCad-

та 3D-моделдеу негіздері. 

Постреквизиттер: Дипломдық жобалау. 

Оқу  мақсаты:  автоматика  жүйелерін  жобалау  саласында  практикалық 

дағдыларды, теоретикалық білімдерді алу. 

Қысқаша  мазмұны  (негізгі  бөлімдер):  автоматика  жүйелерін  жобалау 

бойынша  нормативті  құжаттар,  мемлекеттік  стандарттар,  басқару  жүйесін 

жобалауға  жүйелік  амал,  басқару  жүйелерінің  құрылымдық  және 

функционалды  сұлбалары,  жүйенің  алгоритмдік  және  программлаық 

жабдықтамасын жасау сатылары. 

Оқудың нәтижесі: 

 Білу  керек:  басқару  жүйелерін  синтездеу  бойынша  негізгі  типтік  жобалық 

шешімдер, АБЖ құрастырудың негізгі сатылары. 

Қабілеті  болу  керек:  басқару  есебін  қою  және  оны  замануи  техникалық 

құралдар мен АБЖ есептеу тәсілдері көмегімен шешу. 

Дағдысы  болу  керек:  басқарудың  типтік  жүйелерін  құрастырғанда  заманауи 

техникалық қүралдарды таңдау. 

Құзыреттер:  қолданыстағы  нормативтік-техникалық  құжаттарды,  стандарттар 

мен  ережелерге  сәйкес  автоматты  басқару  жүйелерінің  дамуының  түрлі 

кезеңдерінде шешімдер қабылдайды. 

Кафедра: инженерлік кибернетика. 

 

ЖЭС ОБЪЕКТІЛЕРІН АВТОМАТТАНДЫРУ 

Пререквизиттер:  Cызықты  автоматты  реттеу  жүйелері,  Бейсызықты 

автоматты  реттеу  жүйелері,  Жалпы  жылутехника,  AutoCad-та  компьютерлік 

сызу  негіздері,  AutoCad-та  3D-моделдеу  негіздері,  Өлшеудің  техникалық 

құралдары,    Технологиялық  өлшеулер  және  аспаптар,  Басқару  объектілерін 

моделдеу және идентификациялау, Басқару жүйелерінің объектілерін моделдеу. 

Постреквизиттер: Дипломдық жобалау. 

Оқу мақсаты: жылу энергетикасы нысандарында технологиялық үдерістердің 

автоматтандырылған 

реттеу 

(АРЖ) 

жүйесі 

синтезінің 

негізгі 

тұжырымдамаларын  меңгеру;  технологиялық  үдерістердің  жергілікті  АРЖ 

таңдаудың  практикалық  машығын  меңгеру,  автоматтандырудың  техникалық 

құралдарын    таңдаудың  ЖЭС  жылу  энергетикалық  нысандарының  АРЖ 

элементтерін күйіне келтірудің практикалық машығын меңгеру. 

Қысқаша мазмұны (негізгі бөлімдер): басқару обьектілерінің математикалық 

сипаттамасы,  обьектінің  статистикалық  және  динамикалық  сипаттамалары; 

ЖЭО  энергоблоктарын  автоматтандыру  мәселелері,  басқару  және  реттеу 

есебінің  қойылымы,  басқару  жүйелерінің  классификациясы;  автоматты 

реттегіштер  және  олардың  сипаттамасы;  реттеу  сапасының  көрсеткіштері, 

реттегіштің  типін  және  оның  параметрлерін  келтіру;  ЖЭО-да  негізгі  және 

көмекші процестерді және құрылғыларды автоматтандыру.    

Оқудың нәтижесі:  

 

43 

Білу  керек:  технологиялық  үдерістерді  басқарудағы  автоматтандыру  рөлін; 

автоматтандырылған басқару теориясының негізгі ұғымдары мен терминдерін; 

реттеудің  автоматты  жүйесінің  құрылымын  (АРЖ);  АРЖ  элементтерінің 

құрылымы  мен  элементтерінің  әрекет  ету  тұжырымдамасын;  технологиялық 

нысандарды басқару негіздерін; бу генераторының жергілікті АРЖ жұмысын.  

Қабілеті  болу  керек:  ЖЭС  басқару  міндеттерінде  қолданылатын  тәсілдерді 

қолдануды,  ЖЭС технологиялық үдерісін басқаруды ұйымдастыруды. 

Дағдысы  болу  керек:  автоматтандырылған  басқару  теориясының  негізгі 

ұғымдары  мен  терминдерін  пайдалана  білуі;  АРЖ  элементтерінің 

статистикалық  сипаттамаларына  есеп  жүргізе  білуі;  бір  сұлбалы  АРЖ-ді 

қарапайым күйіне келтіруді орындауды. 

Құзыреттер: Жылу  электр  стансияларында  технологиялық  басқару  жүйелерін 

апатсыз жұмысын қамтамасыз ету үшін тәуелсіз шешімдер қабылдайды. 

Кафедра: инженерлік кибернетика. 

 

 

ИК кафедрасының меңгерушісі   

                            И.А. Федоренко