Қазақстан республикасының білім жәНЕ

жан сөзімен береді, ал тіршілік, өмір семантикалық өрісіне  қатысты  қан, жүрек

жүктеу 2,22 Mb. Pdf просмотр бет 14/56 Дата 21.10.2023 өлшемі 2,22 Mb. #43964

жан сөзімен береді, ал тіршілік, өмір семантикалық өрісіне  қатысты  қан, жүрек сөздерінің ауыспалы мағынасы халықтың жай-күйін  көрсетеді. Бұл сөздерді  суынған, солғын сөздерімен тіркестіріп, алғашқы  жолдардғы етістіктің жедел өткен шағы ( кеміді, құлады ) мен ауыспалы осы  шағын ( бұғады, соғады ) қатар келтіріп, лексикалық антонимдер ( кеше –  бүгін, батыр - қорқақ ) арқылы халық дамуының бір қалыпта, бір орында  тұрып қалғанын, яғни оның статикалық күйін бейнелейді. Ал мекендік  қатынасты білдіретін жатыс септігіндегі  кісенде жаны сөзімен синкреттік  тіркес жасағандықтан бірден назар аудартады да, бұл күйдің бір қалыпта  тұрғандығын тіпті күшейте, әсерлі ете түседі, ал  жан сөзін, яғни халық  ұғымын анықтап тұрған  ерікке ұмтылған ұшқыр тіркесі келесі шумақтағы  қыран құс символына әкелетін баспалдақ іспетті. Эмоционалды-экспрессивті  әсер-қуаты айқын  қырқылды етістігін  қос қанат поэтизмімен тіркестірген  ақын образды, көркем түрде сол кездің тарихи, саяси-әлеуметтік шындығын  көрсетеді: патшалық Ресейдің құзырындағы қазақ елі өз жерінен де,  мемлекетінен де айрылған еді. Сол себепті де қаламгер халық туралы өз  ойының шырқау шегі деуге болатын аса қуатты  күндей күшті, күркіреген эпитеттерімен анықтаған  ел сөзін экспрессивті  тынды жедел өткен шақтағы  етістігімен тіркестіріп, халықтың статикалық күйдегі портретін өте көркем  тиянақтайды. Осы шумақтағы ассонансқа құрылған жолдарда стильдік  белгісі айқын сөздер, синонимдер, сөз семантикасының кеңеюі ақынның жан  дүниесіндегі күйзелісті, дәрменсіздікті білдіреді. Мәселен,  жүктеу 2,22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз