-тарау. Бағдарламаның құрылымы мен мазмұны

Редакциялау күні
31.10.2018
Сақтау күні
15.01.2019
Дата редакции
31.10.2018
Дата скачивания
15.01.2019
Қазақстан Республикасының электронды нысандағы нормативтік құқықтық 
актілердің эталонды бақылау банкі
Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов 
Республики Казахстан в электронном виде
Жоғарғы және (немесе) жоғарғы оқу орнынан 
кейінгі білім беру ұйымдары үшін 
«Қазақстанның қазіргі заман тарихы» жалпы 
білім беру пәнінің үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша
Жоғарғы және (немесе) жоғарғы оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары 
үшін «Қазақстанның қазіргі заман тарихы» жалпы білім беру пәнінің үлгілік 
оқу бағдарламасының мазмұны
№
Пәннің мазмұны
Семи-
нар 
(практи-
калық) 
сабақ-
тар та-
қырып-
тары
Білім 
алушылар-
дың өзіндік 
жұмыстары-
ның тақы-
рыптары
Са-
ғат-
тар 
са-
ны
1 апта: Пәнге кіріспе.
1
Отандық тарихты оқудың тұжырымдамалық негіздері. Қазақ мемлекеттілігінің тарихи ба-
стаулары мен сабақтастығы: ежелгі және ортағасырлар, жаңа дәуір. Мемлекеттің саяси, 
әлеуметтік-экономикалық және мәдени дамуының заңдылықтары. Қазақстанның қазіргі 
заман тарихының басты мәселелерінің өзектелігін айқындау. «Қазақстан Республикасын-
да тарихи сананы қалыптастырудың тұжырымдамасы». Әлемдік-тарихи үдерістер мәнм-
әтініндегі Қазақстанның қазіргі заман тарихы. Қазақстанның қазіргі заман тарихының ке-
зеңделуі. Қазақстанның қазіргі заман тарихының тарихи деректері мен тарихнамасының 
талдануы.
Тарихи 
жады 
негізін-
де мәде-
ни са-
бақта-
стық 
және 
ұлттық-
азамат-
тық бі-
регей-
лік.
«Қазақ мем-
лекеттілігі-
нің эволюци-
ясы» тақы-
рыбы бой-
ынша ре-
флексия 
формасында-
ғы эссе жазу.
10
2 апта: Қазақстандағы тәуелсіздіктің тарихи алғышарттары: ұлттық мемлекет құру идеяларының кезеңдері.
2
ХХ ғасыр басындағы Қазақстандағы әлеуметтік-экономикалық жағдай. Ішкі Ресейден 
орыс және басқа еуропалық тұрғындарды қазақ жеріне қоныстандырудың қарқын алуы, 
экспедициялық зерттеу жұмыстарының жүргізілуі, қоныстандыру мекемелері жүйесінің 
құрылуы, қоныс аудара келгендерге жасалған қолдау. Қазақ қоғамының дәстүрлі шаруа-
шылығындағы өзгерістер. Аграрлық қатынастардың шиеленісе түсуі. 
Қазақ жерінде өнеркәсіп ошақтарының қалыптасу ерекшеліктері және оның отарлық сипа-
ты. Транспорт. Сауда. Еуропалық капиталдың енуі. Өнеркәсіп орындарындағы жұмысшы-
лардың әлеуметтік жағдайы.
Қазақстандағы ХҮІІІ-ХІХ ғасыр басындағы отаршылдыққа қарсы ұлттық қозғалыстардың 
мақсаты, ерекшеліктері және тарихи сабақтастығы. Қазақ халқының ұлттық қозғалысы-
ның бастаулары. Ұлттық қозғалыс түрлерін сипаттау.
Қазақ зиялыларының қалыптасуы: әлеуметтік құрамы, білімі, қызметі. Жәдидтік ағарту-
шылық ойларының Ұлы Дала еліне ықпалы. Ресей империясының түрік-мұсылман халық-
тарының интеллектуалды элиталарының өзара ықпалдасуы. Қоғамда орталық биліктің 
атына арыз-тілектердің жазылуы. Қарқаралы петициясы. Орал және Торғай облыстары-
нан дін және жерге байланысты жазылған арыз-тілектер. Жер мәселесінің қойылуы. Бұл 
Азаттық 
қозға-
лыс 
идеоло-
гиясы-
ның қа-
лыпта-
суы мен 
ұлт зия-
лылар-
дың 
қызметі.
«Саяси пар-
тиялар: 
большевик-
тер, кадет-
тер, әлеумет-
тік револю-
ционерлер, 
«Алаш», 
«Үш Жүз», 
«Шуро-и Ис-
ламия», 
«Шуро-и-
улемия» 
және т.б. та-
қырыптар 
бойынша ғы-
лыми-зерт-
10

Редакциялау күні
31.10.2018
Сақтау күні
15.01.2019
Дата редакции
31.10.2018
Дата скачивания
15.01.2019
Қазақстан Республикасының электронды нысандағы нормативтік құқықтық 
актілердің эталонды бақылау банкі
Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов 
Республики Казахстан в электронном виде
құжаттық материалдардың бағдарламалық сипаты. Мұсылмандардың қайырымдылық қо-
ғамдары және олардың қызметі. 1905 жылғы 17 қазандағы патша манифесі. Қазақтардың 
Ресейдің І – ІІ Мемлекеттік Думаларының жұмысына қатысуы. Аграрлық мәселе және қа-
зақ депутаттары А.Бірімжанов пен Б.Қаратаевтың сөздері.
Ресейлік түрікшілдіктің доктринасы: қазақ ұлттық қозғалысының қалыптасуына әсері. Қа-
зақ зиялыларының дума жанындағы мұсылман фракциясы құрамындағы қызметі. 1907 ж. 
3 маусым заңы бойынша қазақтан депутат сайлау құқының жойылуы. Қазақ саяси то-
бы өкілдерінің жалпыресейлік мұсылман съездеріне (С.- Петербург, Н.- Новгород) қаты-
насуы. Империяның түрік-мұсылман халықтарының консолидациясындағы «Иттифак-эль-
муслиминнің» (Мұсылмандар одағы) рөлі.
Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдарындағы Қазақ өлкесі. Қазақстандағы соғыс тұтқында-
ры. Жалпыұлттық дағдарыстың пісіп-жетілуі. 1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс, оның се-
бептері, қозғаушы күштері, басталуы, барысы және негізгі кезеңдері. 1916 жылғы көтері-
ліске қазақ зиялыларының көзқарасы. Тылдағы қара жұмысқа алынған қазақ жастарының 
жағдайы. Ә.Бөкейхановтың шақыруымен тыл жұмысындағы жастармен жұмысқа ұлт зия-
лыларының өз еркімен аттануы. Бұл азаматтық актінің салдары және тарихи маңызы. Кө-
терілістің жеңілу себептері және тарихи маңызы. Патша өкіметінің жазалау шараларының 
салдары. Қазақтардың Қытайға (Құлжа өлкесі, Қашқар), Ауғанстанға жаппай иммиграция-
сының алғашқы толқыны. Тәуелсіз Қазақстан тарихнамасында 1916 ж. көтерілісті бағала-
уға жаңаша көзқарастың қалыптасуы.
Ресейдегі ақпан буржуазиялық-демократиялық революциясы және оның Қазақстанға ық-
палының ерекшелігі. Уақытша өкіметтің жергілікті басқару органдарының құрылуы. Рево-
люциялық өзгерістерге байланысты ұлт-азаттық қозғалыстың жаңа міндеттері. Қазақ сая-
си басқарушы тобының Қазақ комитеттерін құруға байланысты шақырулары. Қазақ коми-
теттерінің құрылуы ұлттық мемлекеттілікті жаңғырту әрекетінің көрінісі. Облыстарда өт-
кізілген қазақ съездері және оларда қаралған мәселелер. Ұлттық саяси топ өкілдерінің Уа-
қытша өкімет органдары құрамындағы қызметі. 1917 жылдың жазындағы саяси дағда-
рыс. Шілдедегі Жалпықазақ съезі және оның Алаш партиясын құру туралы шешімі. Пар-
тияның бағдарламасы. Жалпыресейлік Құрылтай Жиналысына депутаттар сайлау, Алаш 
партиясының жеңісі.
Жаңа заман дәуіріндегі ұлттық идея, ұлттық мемлекеттіктің қалыптасу эволюциясы. 
ЮНЕСКО шешімімен Алаш қозғалысының көшбасшысы Ә.Н.Бөкейхановтың 150 жыл-
дық мерейтойының атап өтілуі. Алаш қозғалысының 100 жылдығы: ұлттық интеллигенци-
яның саяси, мәдени-ағартушылық қызметіне жаңа көзқарастың қалыптасуы. 
теу жоба-
сын әзірлеу.
3 апта: Азаматтық-саяси қайшылықтар.
3
Қазан төңкерісі және Қазақстанның саяси өмірі. Уақытша өкіметтің мемлекеттік институт-
тарының ыдырауы, большевиктердің билікке келуі. Ресей халықтарының құқы Деклараци-
ясы (15 қараша 1917 ж.) жариялануы.
Желтоқсандағы жалпықазақ съезі. Ә.Бөкейхановтың төрағалығымен Алашорда (Халық 
кеңесі) үкіметінің құрылуы. Алаш автономиясын жариялауға дарялық. Қоқан қаласында 
Түркістан автономиясы (Қоқан Автономиясы) үкіметінің құрылуы. М.Шоқайдың естелік-
тері. Советтік биліктің орнауы. Алашорда және Қоқан автономиясы билік орындарының 
таратылуы. Кеңес өкіметінің Қазақ комитеттерін «ұлттық-буржуазиялық» биліктің көріні-
сі ретінде тануы.
Қазақ жері: «ақтар» мен «қызылдардың» текетірес күрестерінің аясында. Алашорда үкі-
метінің қазақ әскери жасақтарының іс-қимылдары. Қазақ халқын таптық тұрғыдан екіге 
бөлу. Соғыс қимылдарының бүкіл қазақ өлкесін қамтуы. «Әскери коммунизм» саясаты-
ның қазақ өлкесіндегі арандату әрекеттері. Қырғыз (Қазақ) революциялық комитетінің 
ұлттық мемлекет құру идеясын күйретуі. Алашорда үкіметіне «кешірім» жариялануы. А. 
Байтұрсынұлының В.И.Ленинге жолдаған хаттары, оларда большевиктер ұстанымына ай-
тылғын сын. Қырғыз (Қазақ) АСР-ның құрылуы – ұлттық мемлекет құру идеясын тап-
тық негіздегі мемлекет құру идеясымен ауыстыру. Қырғыз (Қазақ) АКСР - нің террито-
риялық аймағының «жоғарыдан» белгіленуі. Қазақ АССР және Түркістан Республикасы. 
Қазақ-
станда-
ғы кеңе-
стік би-
ліктің 
әлеумет-
тік-эко-
номика-
лық 
және са-
яси өзге-
рістері-
нің 
ерекше-
ліктері.
«Қазақстан-
дағы аштық, 
1921-1922 
жж.: құжат-
тар, стати-
стика, ақпа-
рат» де-
ректері бой-
ынша кон-
тент- талдау 
дайындау.
10

Редакциялау күні
31.10.2018
Сақтау күні
15.01.2019
Дата редакции
31.10.2018
Дата скачивания
15.01.2019
Қазақстан Республикасының электронды нысандағы нормативтік құқықтық 
актілердің эталонды бақылау банкі
Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов 
Республики Казахстан в электронном виде
Мұсылман бюросы және Түрккомиссия: саяси билік үшін күрес. Тұтас Түркістан идеясы, 
жеңіліс табуы. Т. Рысқұлов және М. Сұлтанғалиев. Басмашылар қозғалысы. Әнуар Паша 
және А.З. Валидов.
Кеңестік тоталитарлық басқару жүйесінің негіздерінің қалануы. Жер-су реформасының 
мақсаты. Оны жүзеге асырудағы ауытқулар мен қателіктер. Қазақстандағы жаңа экономи-
калық саясат (ЖЭС). Оған көшудің әлеуметтік-экономикалық және саяси негіздері. ЖЭС-
тің мазмұны және оны жүзеге асыру ерекшеліктері. Қазақстандағы аштыққа қарсы қазақ 
зиялыларының күресі. Қазақ өлкелік партия комитетінің «қазақ ұлтшылдығына» қарсы 
күресі. Түркістан республикаларын ұлттық-мемлекеттік межелеу - біртұтас Түркістан иде-
ясының біржақты күйреуі. Қазақ жерлерінің ҚКАСР құрамына біріктірілуі. 
4 апта: Кеңестік мемлекеттік құрылыс үлгісінің жүзеге асырылуы.
4
Коммунистік партияның қоғамдағы саяси дара билігінің күшеюі. Жаңа көпұлтты империя 
- КСРО-ның құрылуы. Ф.И.Голощекиннің «Кіші Қазан» идеясы және оның қатерлі мазмұ-
ны. Қазақ өлкелік партия комитетінің жер мәселесіне байланысты шешімінің отарлық 
мазмұны. Қазақ зиялыларын қуғындаудың басталуы. Қазақстанды индустрияландыру-
дың жолдары мен әдістеріне байланысты теориялық айтыстар. Қазақ қайраткерлерінің ин-
дустрияландыруға байланысты пікірлері. Қазақстанды индустрияландырудың ерекшелік-
тері.
Қазақ ауылын кеңестендіру–дәстүрлі қазақ қоғамын талқандау. Жайылымдық-шабындық 
жерлерді бөлу және оның нәтижелері. Бай қожалықтарын тәркілеу және оның әлеуметтік- 
экономикалық салдарлары. Көшпелі және жартылай көшпелі қазақ шаруалары қожалықта-
рын күшпен отырықшылыққа көшіру. Ауыл шаруашылығын жаппай ұжымдастыруға кө-
шу. Ұжымдастырудың әдістері, түрлері, қарқыны. Еріктілік пен заңдылық принциптері-
нің бұзылуы. Адам құқының тапталуы. Ауқатты шаруалар қожалығын тап ретінде жою. 
Қазақтардың дәстүрлі шаруашылық жүйесінің күйреуі. Меншіктен айыруға және күштеп 
ұжымдастыруға қарсы халық наразылығы мен көтерілістер – ұлт-азаттық қозғалыстар 
жалғасы. Қазақтардың шетелге ауа көшулері. Қазақтардың аштан қырылуы. Қазақ бо-
сқындарының қайғылы тағдыры. «Бесеудің хаты». Т.Рысқұловтың И.Сталинге хаты-ащы 
шындықтың ақиқаты. Аштықтың демографиялық салдарлары. 30-шы жылдардың екінші 
жартысындағы Қазақстанның ауыл шаруашылығындағы ауыр ахуал.
Қазақстанның қоғамдық-саяси өміріндегі, мәдениетіндегі, білімі мен ғылымындағы ұлт 
мәселесіндегі таптық-партиялық принципті ұстану залалдары және оның ұлыдержавалық 
астарлары. Қазақ мүддесін қорғаушыларС.Сәдуақасовтың, С.Қожановтың және Ж.Мыңба-
евтың ұстанымдары. М.Шоқайдың эмиграциядағы саяси қызметі – түрік халықтарының 
рухани жаңаруына бағытталған елеулі қадам. Оның «Кеңестер билігіндегі Түркістан» ж.
б. еңбектері. Ұлт зиялыларына қарсы қуғын-сүргін – қазақ ұлтын рухсыздандыру-
дың және мәңгүрттендірудің бастауы. 
Қазақстанды әкімшілік-территориялық аудандастыру – тоталитарлық басқаруға барар қа-
дам. Қазақ АКСР-ның одақтас республикаға айналуы. Сталиндік «үлкен» қуғын-сүргін, 
оның ауқымы мен ауыр салдарлары. Саяси сенімсіздік пен жекеленген халықтарды Қазақ-
станға еріксіз қоныс аудару – ұлттық намысты қорлаудың нақты мысалы. 
Білім беру жүйесінің қалыптасуы. Сауатсыздықпен күрес. Ұлттық және мәдени негіздер-
дің күйзелісі. Әдебиет пен өнердегі социалистік реализмнің біржақтылығы. Театр және 
музыка өнері. Қазақстан жазушылары мен композиторларының шығармашылық қызметі. 
Мәскеудегі Қазақстан әдебиеті мен өнерінің он күндігі – ұлт рухының өміршеңдігінің ай-
қын көрінісі. Ғылым мен ғылыми мекемелердің дамуы. КСРО ҒА-ның Қазақстандық фи-
лиалы.
Екінші дүниежүзілік соғыс қарсаңындағы кеңестік биліктің сыртқы және ішкі саясаты-
ның негізгі бағыттары. Соғысқа дейінгі Қазақстандағы қоғамдық-саяси, әлеуметтік-эконо-
микалық және мәдени-рухани ахуал. Фашистерден отанды қорғау соғысының басталуы. 
Майдан шебіне жақын аудандардан Қазақстанға халықты, өнеркәсіп орындары мен мәде-
ниет ошақтарын көшіріп әкелу. Республика өмірін соғыс қажетіне шұғыл бейімдеу. Қазақ-
стан жерінде жасақталған әскери бөлімдердің ірі шайқастарға қатысуы және жанқиярлық 
ерліктері. Қазақстандықтар -партизан қозғалысына дем берушілер. Кеңес Одағының ба-
тыры атанған қазақстандықтар мен қатардағы жауынгерлердің ерліктері - ата-баба қаһар-
Қазақ 
халқы-
ның дәс-
түрлі 
шаруа-
шылы-
ғы бұзы-
луының 
салдары.
Тақырып 
бойынша ғы-
лыми-зерт-
теу жоба-
сын әзірлеу: 
«Білім беру 
жүйесіндегі 
кеңестік үкі-
мет рефор-
маларының 
қарама-қай-
шылықта-
ры: қазақ ті-
лінің араб 
таңбасынан 
кириллица-
ға ауысуы 
және А. Бай-
тұрсынов ба-
стаған топ 
реформала-
рына қарсы-
лық көрсе-
туі».
10

Редакциялау күні
31.10.2018
Сақтау күні
15.01.2019
Дата редакции
31.10.2018
Дата скачивания
15.01.2019
Қазақстан Республикасының электронды нысандағы нормативтік құқықтық 
актілердің эталонды бақылау банкі
Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов 
Республики Казахстан в электронном виде
мандығының дәстүрлі жалғасы. Соғыс тұтқындарының тағдыры. Ерлігі бағаланбаған қа-
зақстандықтар – кеңестік биліктің әділетсіздігінің айқын көрінісі. «Түркістан» легионы. 
М.Шоқай соғыс жылдарындағы әрекеті. Екінші дүниежүзілік соғыстың ащы қорытынды-
лары мен тағылымды сабақтары. Соғыс жылдарындағы ғылым, мәдениет және халыққа 
білім беру қызметі. 
5 апта: ХХ ғасырдың екінші жартысындағы Қазақстандағы кеңестік реформалардың қайшылықтары мен зардаптары.
5
Соғыстан кейінгі жылдағы Қазақстандағы ауыр ахуал. Бейбіт құрылысқа бейімделу 
ауыртпалықтары. Әскери-өнеркәсіптік базаны жеделдету бағытын қолға алу. Қазақстан 
халық шаруашылығындағы қиыншылықтар мен проблемалар. Республика өңіріндегі ядро-
лық сынақтар және олардың зардаптары. Білім мен ғылымдағы жағымды өзгерістер. Жал-
пыға бірдей жеті жылдық білім беру жүйесінің орнауы. Жоғарғы және арнаулы орта білім 
беретін оқу орындарының ашылуы. Кәсіптік-техникалық білім беру жүйесі. Қазақстан Ғы-
лым Академиясының құрылуы. Партияның шешімдерінде мәселені үстірт шешетін волюн-
таристік әрекеттердің өсе түсуі. И.Сталиннің жеке басына табынушылық саясатын сынау.
Н.Хрущевтың «жылымығы» жылдарындағы Қазақстан. Күнәсіз қуғындалған мемлекеттік, 
қоғамдық қайраткерлерді «ақтау» және оның жартыкештік сипаты. Партиялық-мемлекет-
тік басқару жүйесіндегі Хрущевтің реформасы және оның тиянақсыздығы. Ұлт мәселесін-
дегі шектеулердің күшейе түсуі. Одақтық билік пен Қазақстан үкіметі арасындағы қатына-
стардың күрделілігі. Теміртау оқиғасы. Реформаторлық бағыттағы шаралардың жартыке-
штігі. КСРО мен ҚазКСР арасындағы территориялық мәселелерді шешудегі қайшылық-
тар – Мәскеудің ұлттық мүддені ескермейтіндігінің айқын көрінісі. 1955, 1962 жылдарда 
шетелдік қазақтардың Қазақстанға оралуы.
Ауыл шаруашылығын әміршіл-әкімшіл әдістермен көтеруге бағытталған шаралар. Әкім-
шілік әдістерден экономикалық әдістерге көшуге талпыныс. Экономиканы басқару сала-
сындағы тиянақсыз реформалар. Салалық министрліктердің таратылып, совнархоздар-
дың құрылуы
Жоғарғы партиялық-мемлекеттік басқару жүйесіндегі ойластырылмаған біржақты өзгері-
стер. Л.Брежнев бастаған номенклатуралық топтың билікке келуі. 1965 – 1966 жж. эконо-
микалық реформалардың аяқсыз қалуы. Экономиканың экстенсивтік үлгісінің орнығуы. 
Кеңестік экономиканы басқару тәсілдерін орталықтандыру тұрғысынан өзгерту және 
өнеркәсіптік, аграрлық реформалардың қайшылықтары. Мемлекеттік меншіктің басымды-
лығы жағдайындағы кеңестік менеджмент жүйесінің және тұтастай модернизациялық мо-
делінің тиімсіздігі. Идеологиялық тоқырау: ресми марксизмнің дағдарысы, зиялылардың 
астыртын әрекеттері, диссиденттік үйірмелер қызметі. 60-70-ші жылдарға қазақ жастары-
ның бейресми студенттік үйірмелерінің ұлттық жаңғырудағы рөлі («Жас тұлпар»). 
КСРО өнеркәсібінің дамуына Қазақстанның қосқан үлесі. Өнідірстегі өзін-өзі басқаруда-
ғы шектеулер және оның дамуындағы қайшылықтар. Жұмысшылардың әлеуметтік-тұр-
мыстық жағдайның келеңсіздігі. Кәсіпорындардағы дағдарыстың өршуі. 
Әкімшіл басқарудың аграрлық саладағы қайшылықтарды асқындыра түсуі. Кеңестік өкі-
меттің ауыл мен деревняны іс жүзінде кедейшілік пен тоқырауға ұшыратуы. Ауыл еңбек-
керлерін материалдық ынталандырудың төмендеуі. Аграрлық саланың басқару мен ұйым-
дастырудың өмірге жақын жаңа түрлерін енгізуге бағытталған біржақты бастамалар және 
олардың сәтсіздіктері. Шаруашылықаралық аудандық агроөнеркәсіптік бірлестіктерді аг-
роөнеркәсіптік кешендерге жоғарыдан біріктірудің тиімсіздігі. Қазақ ауылының келеңсіз 
әлеуметтік-гуманитарлық қырлары «күнделікті тарих» деректерінде.
Еңбекақыны төлеудегі әділетсіз теңгермешілік, халықтың басым бөлігінде негізгі табыст-
ың төмендеуі. Партиялық-мемлекеттік, әскери және шаруашылық басқару жүйесіндегілер-
ге берілген артықшылықтар- әлеуметтік әділетсіздікті өрістете түсуге бағытталған қадам. 
Халықтың материалдық тұрмыс жағдайының төмендеу себептері. Тұрғын үй мәселесінде-
гі шешілмейтін қиыншылықтар. Орталықтың этно-демографиялық саясатының келеңсіз 
тұстары: ішкі миграцияны, соның ішінде қазақтардың ауылдан қалаға көші-қонды теже-
уді паспорттық жүйе, «тіркеу» (прописка), тілдік кемсітушілік (дискриминация), жолдар-
мен жүзеге асырып отыруы. Ауыл тұрғындарының азаматтық құқықтарына қысым жа-
сау. Ақшаның құнсыздануы. Тұтыну тауарларының тапшылығы. «Көлеңкелі экономика» 
(қара нарық), криминалдық топтардың таралуы. Экологиялық дағдарыстар. Арал қасіреті. 
Кеңе-
стік қо-
ғамның 
саяси 
және 
әлеумет-
тік-эко-
номика-
лық дағ-
дарысы.
Тақырып 
бойынша ғы-
лыми-зерт-
теу жоба-
сын әзірлеу: 
«Адам 
құқықтарын 
шектеуге ба-
ғытталған, 
қоғамдық 
өмірдегі пар-
тиялық ба-
қылаудың 
күшеюі: кә-
сіби тарих-
шы Е.Б.Бек-
махановтың 
Кеңесары 
Қасымов ба-
стаған көте-
ріліс та-
рихын зерт-
теуі бойын-
ша «әділет-
сіз» айыпта-
луы».
10

Редакциялау күні
31.10.2018
Сақтау күні
15.01.2019
Дата редакции
31.10.2018
Дата скачивания
15.01.2019
Қазақстан Республикасының электронды нысандағы нормативтік құқықтық 
актілердің эталонды бақылау банкі
Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов 
Республики Казахстан в электронном виде
Оның табиғи экологиялық және техногендік себептері. Кеңестік милитаристік империя 
жасақтаған әскери-өнеркәсіптік кешенінің қазақ халқына тигізген трагедиялық зардабы: 
Семей ядролық сынақ полигоны (1949-1991). Атомдық радиациядан болған жергілікті ха-
лықтың денсаулығындағы генетикалық зақымдар, жаппай онкологиялық, психикалық, т.
б. аурулардың таралуы. Өнеркәсіп өндірістерінің қоршаған ортаны ластауы.
Мәдениет пен ғылым. Жоғарыдан әміршіл басқарудың күшеюінен мәдени және рухани 
өмірдегі қайшылықтардың тереңдей түсуі.
6 апта: Қазақстандағы «қайта құру» саясатының сипаты.
6
КОКП-ның әміршіл-әкімшіл басшылық рөлі мен М.С.Горбачевтың демократияшыл, ре-
форматорлық қызметі арасындағы қарама-қайшылық. Жариялылық пен демократияны на-
сихаттау барысында одақтық республикаларда туындаған ұлттық шиеленістер. Экономи-
калық дағдарыс. КСРО –ның әкімшіл-әміршіл жүйесін демократиялық жолмен қайта құру-
ға талпыныстар.
Елді басқарудағы елеулі өзгерістер және реформаторлық бағыттың біртіндеп үстемдік 
алуы. Қайта құру мен жариялылықтың экономикаға әсері. Ұлттық республикалардың эко-
номикалық өзін-өзі басқаруға және өзін-өзі қаржыландыруға қол жеткізу жолындағы тал-
пыныстары. Экономиканы басқарудағы өзгерістер. Одақтық басқару жүйесіндегі жекеле-
ген мемлекеттік кәсіпорындардың республикаларға қайтарылуы. Экономикалық тәуелсіз-
дікке жету шараларының жартыкештігі. 
Д.А.Қонаевтың Қазақстан Компартиясының Бірінші хатшысы ретіндегі қызметі. Алматы-
дағы және республиканың басқа қалаларындағы Желтоқсан көтерілісі және оның шынайы 
себептері. Партиялық басшылықтың бастамасымен жастарға және зиялы қауым өкілде-
ріне қарсы бағытталған қуғын-сүргіннің қайта өршуі. Орталық биліктің оқиғаға берген 
әділетсіз бағасы. Қазақстанда ұлт-азаттық сананың өсе түсуі. Алаш қозғалысы қайраткер-
лерінің ресми ақталуы және оның жартыкештігі. Жаңа қоғамдық ұйымдар мен партиялар-
дың пайда болуы. Қазақ КСР-ның Жоғарғы Кеңесінің сайлануы. Президенттік институт-
тың енгізілуі және тұңғыш президенттің сайлануы. Тіл туралы заңның қабылдануы мен 
оның маңызы. Қазақ КСР-ның мемлекеттік егемендігі туралы Декларация. 1991ж тамыз 
бүлігі. КОКП қызметінің тоқтатылуы. Кеңестер Одағының ыдырауы және Тәуелсіз Мем-
лекеттер Достастығының (ТМД) құрылуы. 
Қазақ-
станда-
ғы орта-
лыққа 
карсы 
күштер 
мен ұлт-
тық са-
наның 
өсуі.
Келесі тақы-
рып бойын-
ша эссе тү-
ріндегі ре-
флексия: та-
рихи шынай-
ылықтың 
әсерінен тұл-
ғаның түрле-
ну үдерісі.
10
7 апта: Қазақстан Республикасының мемлекеттік құрылымының қалыптасуы.
7
«ҚР мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» Конституциялық заң. Қазақстандағы алғашқы жал-
пұлттық Президент сайлауы. Қазақ КСР – Қазақстан Республикасы болып өзгертілуі. Тәу-
елсіздік ұлттық және мемлекеттік құрылыстың факторы ретінде. Тәуелсіз Қазақстан да-
муының мемлекеттік стратегиясын айқындау. Қоғамды демократияландыру үдерісін да-
мыту. Дербес дамудың дара жолын айқындау. 
Мемлекеттің ішкі және сыртқы саясатын қалыптастыру. Қоғамның конституциялық құры-
лыс негізін жасау. ҚР рәміздері – туды, елтаңбаны, әнұранды бекіту. Қазақстан Республи-
касының Қарулы күштерін құру туралы заң. Елдің егемендігін, тұтастығын, қорғанысын, 
азаматтарының қауіпсіздігін қамтамасыз ететін ұлттық армияның құрылуы. Президент Н.
Ә.Назарбаевтың «Ұлттық валютаны енгізу туралы» Жарлығы және оның маңызы. Қазақ-
стан Республикасының мемлекеттік шекарасын анықтау. Ұлттық қауіпсіздікті нығайту. 
Мемлекеттік сәйкестікті дамыту, азаматтық бірлікті және саяси тұрақтылықты нығайту. 
Бүкілхалықтық референдум, қазіргі қолданыстағы ҚР Конституциясын қабылдау. Қазақ-
станда парламентаризмнің дамуы. Атқарушы биліктің ішіндегі мемлекеттік басқару жүйе-
сін жаңарту. Орталық пен аймақтардың, мемлекеттік басқару деңгейі арасындағы өкілдік-
терді бөлу, орталықсыздандыру. Жергілікті өзін-өзі басқару туралы Заң. Құқық қорғау ор-
гандарының (сот, прокуратура, милиция, арнайы қауіпсіздік қызметтері және т.б.) құры-
луы. Құқықтық реформа және заңдарды ізгілендіру. Құқық қорғау жүйесін оңтайланды-
ру. Азаматтардың құқығы мен бостандығын қорғауды нығайту. ҚР-ның «Сыбайлас жем-
қорлықпен күрес туралы» Заңы және оның нәтижелері. 
Биліктің негізгі үш тармағының: Президент, Парламент және Үкіметтің біріккен еңбегінің 
нәтижесінде еліміздің саяси жүйесінің барлық құрамдас бөліктері қызметінің құрылым-
дық, ұйымдық-құқықтық және өзара қарым-қатынасы мәселелерін жан-жақты реттейтін, 
Қазақ-
стан-
ның ұлт-
тық қай-
та жаң-
ғыруы 
және де-
мокра-
тиялық 
құқық-
тық 
мемле-
кеттің 
құры-
луы.
Тақырып 
бойынша эс-
се түріндегі 
рефлексия: 
Мәдени-та-
рихи мұра-
дағы және 
патрио-
тизмді қа-
лыптастыру-
дағы саяси 
рәміздердің 
маңыздылы-
ғы.
10

Редакциялау күні
31.10.2018
Сақтау күні
15.01.2019
Дата редакции
31.10.2018
Дата скачивания
15.01.2019
Қазақстан Республикасының электронды нысандағы нормативтік құқықтық 
актілердің эталонды бақылау банкі
Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов 
Республики Казахстан в электронном виде
еліміздің демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет орнату бағытын-
да әлеуметтік-экономикалық дамуын қамтамасыз ететін заң жүйесінің жаңадан түзіліп, 
қабылдануы және бұл үрдістердің қоғамдық қатынастардағы қажеттіліктерге байланысты 
үнемі жетілдірілуі.
Президенттің Қазақстан халқына алғашқы Жолдауы: «Қазақстан – 2030. Барлық қазақ-
стандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы», ҚР дамуының 
ұзақ мерзімге арналған басым бағыттары. Астананы Алматыдан Астанаға көшіру.
«Қазақстан – 2050» стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» ҚР Прези-
денті-Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы.«Қазақстан жолы-2050: Бір 
мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан хал-
қына Жолдауы.
8 апта: Экономикалық дамудың қазақстандық үлгісі
8
Өтпелі кезеңнің қиыншылықтары: экономикалық дағдарыс, әлеуметтік шиеленіс, тұрмыс 
деңгейінің төмендеуі, жұмыссыздық, қылмыстың көбеюі. Оларды еңсеру жөніндегі шара-
лар: экономиканың құрылымын өзгерту, әлеуметтік бағдарланған нарық құру, жекешелен-
діру және бағаны ырықтандыру, инвестициялық саясат. Н.Ә.Назарбаевтың қанатты нұс-
қамасы – «ең әуелі экономика – сонан соң – саясат».
Жоспарлы экономикадан нарықтық экономикаға көшу. Өнеркәсіп, аграрлық және қаржы-
банк секторлары сияқты экономиканың шешуші салаларының даму басымдықтары мен 
келешегі. Қазақстан экономикасын реформалаудың бағыттары – экономика дамуының 
кластерлік принципі, еңбек өнімділігі деңгейін арттыру, заманауи технологияларды енгі-
зу, инвестициялық, салық, аграрлық-индустриалдық саясаты, инфрақұрылымды әсіресе 
көлік және байланысты дамыту. Стратегиялық маңызы бар жаңа темір жол магистралін 
салу. Қазақстандық экономиканы дамытуға шетелдік инвестицияны тарту. 
Президенттің ел халқына Жолдауы: «Бәсекеге қабілетті Қазақстан үшін, бәсекеге қабілет-
ті экономика үшін, бәсекеге қабілетті халық үшін» және оның маңызы. Дүниежүзілік эко-
номикалық дағдарыс және оны табысты еңсеру. Дағдарыстан кейінгі кезеңдегі экономика 
мен қаржы секторының дамуы.
Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері. Индустриалдық-инновациялық дамудың мемлекеттік 
бағдарламасы, оны жүзеге асырудың алғашқы табыстары.
2011 жылғы 28 ақпандағы ҚР Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы «Жеделдетіл-
ген экономикалық жаңару – үдемелі инновациялық индустрияландыру Бағдарламасының 
жалғасы». «Қазақстан – 2020» стратегиялық жоспарының басымдықтары. Қазақстанның 
экономикалық өсуінің келешегі. Қазақстанның тұрақты экономикалық дамуының траекто-
риясы. ХХІ ғасырдағы экономиканың қазақстандық үлгісі.
ЭСПО-2017 өткізудің Қазақстан үшін маңызы. «Нұрлы Жол – болашаққа жол» жаңа эко-
номикалық саясаты – Қазақстанның жаһандануға берген жауабы. «Нұрлы жол» экономи-
калық даму жоспары. 
Қазақ-
стан 
Респуб-
ликасы-
ның эко-
номика-
лық ре-
форма-
лары-
ның 
жаңғы-
руы ке-
зеңдері 
мен 
ерекше-
ліктері.
«Экономика-
лық даму-
дың кластер-
лік принци-
пі» - елдің 
бәсекеге қа-
білеттілігін 
арттыру» та-
қырыбында 
бағдарлама 
немесе жос-
пар әзірлеу.
10
9 апта: Әлеуметтік жаңғыру – қоғамның әл-ауқат тірегі
9
Әлеуметтік реформалар және әлеуметтік жаңару: кедейшілікті еңсеру, халықты еңбекпен 
қамтуды көтеру, жастарды, студенттерді қолдау жөніндегі мемлекеттік бағдарламалар, 
зейнетақы мен жәрдемақыны арттыру реформасы. 2008 жылғы 6 ақпандағы Қазақстан 
Республикасы Президентінің Қазақстан халқына Жолдауы: «Қазақстан халқының әл-ауқа-
тын арттыру – мемлекеттік саясаттың басты мақсаты». Адам капиталын, елдің еңбек қуа-
тын дамытудың стратегиясы. Жұмыспен қамтуды қамтамасыз етудің жаңа стратегиясы, 
тұрғын-үй коммуналдық шаруашылықты жаңарту.
Денсаулық сақтау, спорт және дене шынықтыруды дамыту. Астана және Алматы қалала-
рында өткен қысқы Олимпиада ойындары, 7-ші Азия ойындарындағы қазақстандық 
спортшылардың жетістігі. Ел халқының табысы аз топтарын қолдау және көмек беру. 
Бюджеттік ұйымдарда жалақыны көтеру. Салауатты өмір салты - ұлт болашағын қалыпта-
стырудың негізі.
Қазіргі білім жүйесін жаңартудың өзекті мақсаттары мен міндеттері. Білім беру жүйесінің 
мазмұнын жаңарту. 2010 жылы Қазақстанның Болон үрдісіне қосылуы және Болон декла-
Қазақ 
қоғамы-
на сапа-
лы өзге-
рістер 
алып 
келген 
әлеумет-
тік ре-
форма-
лар мен 
оның 
нәтиже-
лері
«Қазақстан 
Республика-
сының әле-
уметтік бағ-
дарламала-
рын іске 
асыру» та-
қырыбы бой-
ынша бағ-
дарлама 
немесе жос-
пар әзірлеу.
10

Редакциялау күні
31.10.2018
Сақтау күні
15.01.2019
Дата редакции
31.10.2018
Дата скачивания
15.01.2019
Қазақстан Республикасының электронды нысандағы нормативтік құқықтық 
актілердің эталонды бақылау банкі
Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов 
Республики Казахстан в электронном виде
рациясына қол қою. Мамандарды дайындаудың үш деңгейлі жүйесін енгізу: бакалавр – 
магистр - PhD доктор. Техникалық және кәсіптік білім беруді қайта құру.
2005-2010 жылдардағы Қазақстан Республикасының білім беруді дамытудың мемлекет-
тік бағдарламаларының нәтижесі. Инновациялық негіздегі жоғарғы білім беруді дамыту 
стратегиясы. Президенттің «Интеллектуалды ұлт-2020» бағдарламасы және оның маңы-
зы. Қазіргі білім беру моделі.
ЖОО-ның инновациялық қызметке көшуі. Оның дамуының тетіктері. «Назарбаев-универ-
ситеті» негізінде жоғарғы оқу орындарының инновациялық үлгісін қалыптастыру. «Сер-
пін-2050» әлеуметтік жобасы бойынша білікті мамандар даярлау мәселесі. Қазақстан-
ның егемен мемлекет ретінде қалыптасу міндеттеріне сәйкес ғылымның дамуына және 
ҒТҮ (ғылыми –техникалық үдеріс) -ті басқаруға жаңа көзқарас қалыптастыру.
Жаппай Еңбек ету Қоғамы. ҚР әлеуметтік модернизациясы саясатының негізі – нағыз өн-
діргіш еңбек пен бәсеге қабілеттілік және мықты жаппай еңбек етуші қоғам болып табы-
лады.
10 апта: Этнодемографиялық үдерістер мен ұлтаралық келісімнің нығаюуы
10
Қазақстандағы көші-қон, демографиялық үрдістер, халықтың этникалық құрылымындағы 
өзгерістер. Қазақтардың тұңғыш дүниежүзілік құрылтайы Қазақстан халқының форумы. 
«Нұрлы көш» бағдарламасы және отандастардың қайтып оралуы. Егемендік жағдайында-
ғы алғашқы халық санағы, оның қорытындылары. 2009 жылғы Қазақстандағы халық са-
нағы, халықтың этникалық және әлеуметтік құрылымындағы өзгерістер.
Біртұтас ұлт болашағының қалыптасу мәселелері. Қазақстан Республикасы Конституция-
сы. ҚР заңдары: «Қазақстан халқы ассамблеясы туралы», «Білім туралы», «Тілдер тура-
лы», «Мәдениет туралы». Қазақстан Республикасы мемлекеттілігінің біртұтастық тұжы-
рымдамасы. Қазақстан ұлттық бірлігінің доктринасы. «Қазақстандық халықтың бірлігі 
мен тұтастығының нығаюы мен дамуы тұжырымдамасының» мақсаттары мен прин-
циптері. 
Ұлтаралық татулық – Қазақстан Республикасында тәуелсіздік пен демократияны нығайту-
дың негізі. Президент жанындағы консультативтік және кеңесші орган Қазақстан халқы 
келісімі мен бірлігінің қоғамдық институты - Қазақстан халқы Ассамблеясының (ҚХА) 
құрылуы. ҚХА-ның бірінші сессиясы, оның шешімдері. «Ортамерзімді кезеңге арналған 
Қазақстан халқы Ассамблеясының стратегиясы». Ұлтаралық келісімнің қазақстандық мо-
делінің ерекшелігі.
Қазақ-
стан 
Респуб-
лика-
сында-
ғы ұлта-
ралық 
келісім-
ді ны-
ғайту-
дың ма-
ңызды-
лығы 
мен 
жолда-
ры.
Контент-ана-
лиз: «Қазақ-
стандағы са-
нақ деректе-
рі бойынша 
этнодемо-
графиялық 
өзгерістер».
10
11 апта: Рухани жаңғыру және қоғамдық-саяси дамудың келешегі
11
Қазақстан Республикасының қоғамдық-саяси өмірін демократияландыру және жаңарту. 
Саяси партиялар мен Қазақстанның партиялық жүйесі. ҚР-ның саяси партиялар туралы 
Заңы және оның маңызы. «Қазақстан – 2050» стратегиясы мен «Нұр Отан». «Нұрлы бола-
шақ жолында» атты Саяси доктрина - «Нұр Отан» партиясының көшбасшылығының ке-
шенді бағдарламасы». 
Азаматтық қоғамның және оның саяси және қоғамдық институттарының дамуы. Үкімет-
тік емес ұйымдардың, кәсіподақтардың, азаматтық қоғам институттарының дамуы. І-ші 
Азаматтық форум және оның маңызы. Демократиялық үрдістің дамуы. Парламентке сай-
лаудың пропорционалды жүйесін енгізу, партиялық тізім бойынша сайлаудың нәтижеле-
рі.
ҚР-ның ақпараттық саясаты, БАҚ-тың дамуы. Қазақстан Республикасының Ұлттық кеңе-
сінің қызметі. Азаматтық қоғамды одан ары демократияландыру және дамыту бойынша 
ұсыныстар әзірлейтін тұрақты жұмыс істейтін Кеңес ұйымдастыру. Демократияланды-
ру және азаматтық қоғам мәселелері бойынша Ұлттық комиссияның қызметі.
Құқық қорғау және сот органдарының қызметін жетілдіру. 2003 жылғы 2 желтоқсандағы 
азаматтық және саяси құқықтар туралы пакт және оны жүзеге асыру. Қазақстан Президен-
ті жанында адам құқықтары жөніндегі Комиссияның құрылуы және оның қызметі. ҚР-нда 
адам құқы жөніндегі өкілетті институттың (Омбудсмен) енгізілуі. Өлім жазасына морато-
рий енгізу. Қазақстанның экономикалық, әлеуметтік, мәдени құқықтар, азаматтық және 
саяси құқықтар туралы Халықаралық пактілерді бекітуі. Заңдарды ізгілендіру. Саяси ре-
формалардың жалпыұлттық бағдарламасы. Қазақстандық бірегейлік пен бірлікті нығайту 
Қазақ-
стандық 
қоғам 
құнды-
лықта-
рының 
жаңа 
жүйесі, 
ерекше-
ліктері 
мен 
өзгеше-
лігі.
«Мемлекет-
тік бағдарла-
малар-Қазақ-
станның бо-
лашақ да-
муының ке-
пілі» тақы-
рыбы бой-
ынша бағ-
дарлама 
немесе жос-
пар әзірлеу.
10

Редакциялау күні
31.10.2018
Сақтау күні
15.01.2019
Дата редакции
31.10.2018
Дата скачивания
15.01.2019
Қазақстан Республикасының электронды нысандағы нормативтік құқықтық 
актілердің эталонды бақылау банкі
Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов 
Республики Казахстан в электронном виде
және дамыту тұжырымдамасы: мақсаты мен міндеттері. Қазақстандық бірегейлік пен бір-
ліктің іргетасы – мәдени, этностық, тілдік және діни әралуандылыққа негізделген жалпы-
ұлттық құндылықта. Тұжырымдаманы іске асыру тетіктері. Азаматтық бірегейлік пен бір-
лікті қалыптастыру саласындағы әлемдік тәжірибе. 
Президент Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы: «Қазақстан экономикалық, 
әлеуметтік және саяси жедел жаңару жолында». ҚР жастар саясаты және рухани жаңғыру 
бағыты.
Жастар істері бойынша саясаттың негізгі бағыттары. «Нұр Отанның» жастар қанатының 
қызметі. Жастарды патриоттық және интернационалдық рухта тәрбиелеу. 2004 жылғы 
«Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жастар саясаты туралы» заңы. Жастардың 
рухани, мәдени, бiлiм алуы, кәсiби қалыптасуы мен дене тәрбиесiн дамытуы үшiн әле-
уметтiк-экономикалық, құқықтық, ұйымдастырушылық жағдайлар мен кепiлдіктер жасау, 
бүкiл қоғам мүддесi үшiн олардың шығармашылық әлеуетiн ашу. ҚР-ның жастар саясаты 
туралы «Қазақстан – 2020» даму бағдарламасы.
Қазақстанда жаңа конфессионалдық шындықтың қалыптасуы. Дін тұту бостандығының 
заңмен қамтамасыз етілуі және Қазақстандағы конфессияаралық келісім. Қазақстан мұ-
сылмандарының діни басқармасы (ҚМДБ). Астанадағы әлемдік және дәстүрлі діндер көш-
басшыларының 2003 ж. 1-ші съезі, 2006 ж. 12-13 қыркүйектегі ІІ съезі, 2009 ж. 1-2 шілде-
дегі ІІІ съезі. Қауіпсіздік мәселелері контексіндегі Қазақстанның конфессионалдық саяса-
ты. 
12 апта: Ұлы Дала еліндегі жаңа тарихи сананы және дүниетанымды қалыптастыру саясаты
12
Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарындағы ұлт тарихындағы «ақтаңдақтарды» жоюға бағыт-
талған шаралар. 1997 жыл - Ұлттық бірлік және жаппай саяси жазалау құрбандарын еске 
алу жылы. 1998 жыл - Ұлттық тарих жылы. Ресей империясының Қазақстанды жаулап 
алу тарихын зерттеудегі жаңа тәсілдер.
«Мәдени мұра» Мемлекеттік бағдарламасы. Оның мақсаты және жүзеге асырудың негізгі 
бағыттары: рухани және білім беру жүйесін дамыту, мәдени мұраның сақталуын және ти-
імді пайдаланылуын қамтамасыз ету. Тарихи және сәулет ескерткіштерін жаңғырту. Мәде-
ни мұраны зерделеудің біртұтас жүйесін құру – фольклор, дәстүр, әдет-ғұрыптар. Мемле-
кеттік тілде гуманитарлық білімнің толық бағалы қорын құру.
ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаевтың «Тарих толқынында» еңбегінде ұлттық тарихты зерде-
леу. Қазақ жерлерін Ресей империясының жаулау тарихын қайта зерттеудің қолға алы-
нуы. Елбасының «Халық тарих толқынында» тарихи зерттеулерге бағытталған бағдарла-
масы аясында қазақтың ұлттық тарихының шеңберін кеңейту және ұлттың жаңа тарихи 
дүниетанымын қалыптастыру. Елбасы бағдарламасының жаңа тарихи сананы негіздеудегі 
маңызы. 
Жаңа Қазақстан – ол ұлы істердің ұйытқысы болған Ұлы Дала мұрагері. Ұлытау ұлаға-
ты. Қазақ мемлекеттілігі туралы тұжырым-Елбасының Ұлытау төрінде берген салиқалы 
сұхбатының басты мәселесі. Елбасының қазақ тарихын Бәйтерекке теңеуі. Тәуелсіздік тұ-
сында көне түркі жазуының және түркі мәдени ескерткіштерінің жан-жақты зерттеле ба-
стауы. Әл-Фараби, Жүсіп Баласағұн, Махмұд Қашқари, Қожа Ахмет Яссауи еңбектерінің 
қазақ тіліне аударылып, қайта басылуы. Елбасының ежелгі Ұлыстар мен Ордалардағы эт-
носаяси үрдістердің қалыптасуына байланысты пікірлері.
Жаңа қоғамдық сананы қалыптастыруда «Қазақ хандығының 550 жылдығының» аталып 
өту маңызы. Қазақ хандығының – ұлттық мемлекеттіліктің бастауы ретінде бағала-
нуы. Мәселенің деректік негіздері мен тарихнамасына Н.Ә.Назарбаевтың еңбектерінде 
Қазақ халқының қалыптасуына байланысты өзекті мәселелердің көтерілуі және Қазақ 
хандығының қалыптасуының тарихи алғышарттарына жаңа көзқарас. Қазақ хандарының 
мемлекеттік қызметін зерттейтін жаңа еңбектердің жарыққа шығуы. Қазақ хандығының 
550 жылдығын мерекелеуде социомәдени негіздерге байланысты көзқарастардың қайта 
қаралуы.
Байырғы Қазақ қоғамындағы батырлар мен билер институтын және қазақтардың дәстүрлі 
көшпелілер мәдениетін зерттеудегі үдерістер. Қазіргі қазақ мемлекеттілігінің республика 
территориясындағы ежелгі мемлекеттер мен Қазақ хандығынан ерекшелігі. 
Тарихи 
жады-
ның сақ-
талуы - 
тұлға-
ның са-
на-сезі-
мінің 
негізі 
мен қа-
зақстан-
дық бірі-
гейлік-
тің да-
муы рет-
інде.
Эссе: «Қазір-
гі заман жағ-
дайында қа-
зақ халқы-
ның ауызша 
мұрасы (та-
рихи дәстүр-
лерді) мен 
жазбаша та-
рихнаманы 
(Мохаммед 
Хайдар Ду-
лати, Қадыр-
ғали Қасы-
мұлы Жа-
лайырдың 
шығармала-
рын) зерт-
теу».
10

Редакциялау күні
31.10.2018
Сақтау күні
15.01.2019
Дата редакции
31.10.2018
Дата скачивания
15.01.2019
Қазақстан Республикасының электронды нысандағы нормативтік құқықтық 
актілердің эталонды бақылау банкі
Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов 
Республики Казахстан в электронном виде
14 апта: Қазақстан – замануи әлем мойындаған ел
14
Әлемдік қауымдастықтың Қазақстанның егемендігін тануы, оны БҰҰ - на қабылдауы. Қа-
зақстанның сыртқы саяси қатынастар саласындағы басымдықтары. Қазақстанның сыртқы 
саясатының қалыптасуы. Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы мақсаттар: 
халықаралық және аймақтық қауіпсіздік, мемлекеттің аумақтық тұтастығы және егеменді-
гі. Тәуелсіз Қазақстанның сыртқы саясатының көпбағыттылығы. Белсенді, сындарлы 
және үйлестірілген сыртқы саясатты жүзеге асыру. Жаңа геосаяси жағдайдағы Қазақстан 
Республикасының бағыты – халықаралық қатынастарда қауіп-қатерді азайтуға ұмтылу. 
Сыртқы экономикалық ынтымақтастық және инвестициялық қызмет. Қазақстан Республи-
касының бітімгерлік миссиясы. ҚР-ның Азияда өзара іс-қимыл және сенім шаралары жө-
ніндегі Кеңесті (АӨСШК, 1992 ж.) ұйымдастыру бойынша бастамасы. Қазақстанның Ба-
тыс-Шығыс мәдениаралық және өркениетаралық диалогты дамытуға қосқан үлесі. Өзара 
сенімді нығайту жөніндегі бастамалар. Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының 
съездері (2003 ж.). Қазақстанның ЕҚЫҰ-ға төрағалығы және оның нәтижелері. ЕҚЫҰ по-
зициясының нығаюы, ұлттардың әлемдік қауымдастығы тарапынан осы басты саяси ұй-
ымға сенім мен құрметтің күшеюі. 2010 жылғы 1-2 желтоқсандағы Астанадағы Саммит – 
дүниежүзілік маңызы бар оқиға.
Еуразия идеясының ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың заманауи түсінігінше дамуы, оның 
Еуразия халықтарының ортақ игілігі үшін өзара тиімді, тығыз өзара қатынастардың қажет-
тігін негіздеуі. Экономикалық одақ құру туралы келісім. Еуразиялық экономикалық одақ: 
теория және шындық. Қазақстан, Ресей, Белоруссия: Кедендік одағының құрылуы және 
қызметінің басталуы, оның маңызы. Біртұтас экономикалық кеңістік құру идеясы және 
оны жүзеге асыру. БЭК-тің келешегі. Қазақстанның Еуразия экономикалық одағына кіру-
дегі перспективалары.
Әлемнің және ЕурАзЭҚ-тың ғаламдық энергетикалық және экологиялық қауіпсіз дамуын 
құру проблемаларын іргелі теориялық және әдіснамалық зерттеулер топтамасының қоры-
тындысы болып табыладыҚазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығының атап 
өтілуі. Н. Назарбаевтың «Әлем.ХХІ ғасыр» манифесінің негізгі қағидалары. Соғысқа, яд-
ролық қаруға және терроризмге қарсы күресу жөніндегі бастамалар.
Әлемдік 
және ай-
мақтық 
мәселе-
лерді 
шешу 
бойын-
ша Қа-
зақстан 
Респуб-
ликасы-
ның 
қызметі.
Қазақстан-
ның ядро-
лық қарусыз 
әлем үшін 
бастамала-
ры және қа-
зіргі заман 
талабына 
сай қауіпсіз-
дігі әлемдік 
бұқаралық 
ақпарат құ-
ралдары, Ин-
тернеттегі 
әлеуметтік 
желілердің 
жарияла-
нымдарын 
талдау.
10
15 апта: Н.Ә. Назарбаев – тарихтағы тұлға
15
Бірінші Президенттің бастамалары мемлекеттің жаңғыру жолында. Жасампаздық негізі 
Қазақстандық мемлекеттіліктің үлгісі. Президенттің әлемдік өркениеттердің серіктестігі 
жөніндегі ойлары, қазіргі заманның сын-тегеуріндеріне берген жүйелі жауабы ретінде.
«Қазақстанның егемен мемлекет ретінде қалыптасуы мен дамуының стратегиясы» еңбегі-
нің маңызы. 
«Тарих толқынында» еңбегі мен баспасөз беттеріндегі ұлттық тарихтың стратегиялық кө-
рінісі және тарихи тұлғалардың рөлі.
«Әлем эпицентрі» атты кітабындағы қазіргі заман мәселелерінің ұлттық қауіпсіздік пен 
территориялық тұтастық мәселесіне әсері. Терроризм, аймақтық қауіпсіздік және олармен 
күресі жөнінде «Сындарлы он жыл» атты еңбегінде.
Фундаменталды саяси және әлеуметтік-экономикалық өзгерістер, ұлтаралық және дінара-
лық келісім жөнінде «Қазақстанның даму жолы» еңбегінде.
«Тәуелсіздік толғауы» атты Елбасының 2014 жылғы 15 желтоқсанындағы сөйлеген сөзі-
нің маңызы. Жаңа Қазақстан – ол ұлы істердің ұйытқысы болған Ұлы Дала мұрагері.
Н.Ә. Назарбаевтың «Нұрлы жолы-Қазақстандық даму жолы» бағдарламасының тарихи 
маңыздылығы.
Қазақстан Президенті Нурсултан Назарбаевтың «Ұлт жоспары – қазақстандық арманға 
жол» мақаласы - қазақстандықтар үшін қуатты іс-әрекет көзі және болашаққа ынталанды-
рушы. Ұлт лидерінің идеялары – халық мұрасы. Тәуелсіздік негізі – «Қазақстан жолы – 
2050», түпкі мақсат – Мәңгілік ел болу.
Мемле-
кеттік 
басқару 
теория-
сы мен 
тәжіри-
бесіне 
Тұңғыш 
Прези-
денттің 
қосқан 
үлесі.
Ұлт көшбас-
шысы Н.Ә.
Назарбаев-
тың еңбекте-
ріндегі адам-
заттың өтке-
ні, бүгіні 
және келе-
шегі тура-
лы» тақыры-
бы бойынша 
эссе жазу.
10

Редакциялау күні
31.10.2018
Сақтау күні
15.01.2019
Дата редакции
31.10.2018
Дата скачивания
15.01.2019
Қазақстан Республикасының электронды нысандағы нормативтік құқықтық 
актілердің эталонды бақылау банкі
Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов 
Республики Казахстан в электронном виде
Әлемнің және ЕурАзЭҚ-тың ғаламдық энергетикалық және экологиялық қауіпсіз дамуын 
құру проблемаларын іргелі теориялық және әдіснамалық зерттеулер топтамасының қоры-
тындысы болып табылатын Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың 
«ХХІ ғасырдағы жаһандық тұрақты дамудың энергоэкологиялық стратегиясы» кітабы.
Егеменді елдің қалыптасуының кезеңдері, механизм қағидағасы мен қозғаушы күштердің 
дамуы, модернизацияның 3 толқыны, 30 елдің қатарына ену мақсатында бағытталған жа-
ңару «Тәуелсіздік белестері» атты еңбегінде.
15 апта: Ортақ болашағы бар ұлттың қалыптасуы
16
«Мәнгілік ел» ұлттық идеясының мәні мен маңызы. «Мәңгілік ел»- ежелгі түркілер мұра-
ты. «Мәңгілік ел» - бабалардан мұраға қалған тарихпен суарылған қазақ халқының арма-
ны. «Мәңгілік ел» идеясының негіздері: тарихи сабақтастық; қазақ мәдениеті; еркіндік; 
бірлік; күшті мемлекет; жоғарғы мақсаттар; ұлы болашақ. «Мәңгілік елдің негізгі кезең-
дері: ұлттық мемлекетті құру және халықты біріктіру идеясының пайда болуы; ұлттық 
мемлекетті қолдау үшін күрестер; халықты қорғаушылардың қасіреті. Елбасының мемле-
кеттіліктің жаңғыруы және халықтың бірігуіндегі орны. Мәңгілік елдің құндылықтары:
1.Қазақстанның тәуелсіздігі және Астана 
2.Ұлттық бірлік, бейбітшілік және біздің қоғамдағы ынтымақтастық 
3.Зайырлы қоғам және жоғары руханилық
4.Индустрияландыру және инновация негізінде экономикалық өрлеу 
5.Жалпыға бірдей еңбек ету қоғамы 
6.Тарихтың, мәдениеттің және тілдің ортақтығы 
7.Ұлттық қауіпсіздік және біздің еліміздің жалпы дүниежүзілік және аймақтық мәселелер-
ді шешуге жаһандық қатысуы.
8.Қазақстан халқы Ассамблеясы кеңесінің «Тәуелсіздік. Келісім. Болашағы біртұтас ұлт» 
атты XXIV сессиясында «Мәңгілік Ел» патриоттық актісінің тарихи маңызы. 
«Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру міндеттері». ХХI ғасырдағы ұлттық сананы жаңғыр-
ту мәселесі: бәсекеге қабылеттілікті арттыру. Прагматизм құндылықтары. Ұлттық бірегей-
лікті сақтау.Қазақстанның эволюциялық дамуы және сананың ашықтығы.
Таяу жылдағы міндеттер: латын әліпбиіне көшудің логикасы. «Жаңа гуманитарлық білім. 
Қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық» жобасының мәні. «Туған жер» бағдарламасын қолға 
алу. «Қазақстандағы 100 жаңа есім» жобасын жүзеге асырудың маңыздылығы.
Астана 
- Қазақ-
стан-
ның жа-
ңаруы-
ның, 
оның 
көп ұлт-
ты хал-
қының 
қалып-
тастыру-
шы 
энергия-
сының 
симво-
лы.
«Рухани 
Жаңғыру» 
бағдарлама-
сын Қазақ-
стан Респуб-
ликасының 
өңірлерінде 
іске асыру 
жобасын 
дайындау.
Ескерту: 1 академиялық кредит = 30 академиялық сағат
Барлығы: 5 академиялық кредит – 150 академиялық сағат

жүктеу 1,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: