Дениеті мен білімін

жүктеу 5,28 Mb.

Pdf просмотр

бет	56/209
Дата	09.10.2023
өлшемі	5,28 Mb.
	#43715

1 ... 52 53 54 55 56 57 58 59 ... 209

Дін мен діл

Дін мен Діл
өлілерге бағыштауға болып-болмауы, оның сауабының
әруақтарға тиіп-тимеуі өз алдына бөлек тақырып екені
тағы рас.
Сондықтан мәселені осы қырынан қарастырып
көрейік. Ол жайлы әһлу сунна ғалымдарының көпшілігі
арнайы бағышталып оқылған Құран сауабының өлілерге
тиетіндігін айтуда.
Мысалы, Ханбали, Ханафи мәзһабы бойынша
және Шафиғи мен Мәлики мәзһабтарының кейінгі
үлкен ғұламаларының пікірінше, барлық жасалатын
жақсылықтардың, бағышталып оқылған Құранның сауа
-
бы өлілерге тиеді.
Әбу Ханифа алғашқы кездері қабірдің басында
Құран оқуды мәкруһ санаған. Бірақ сахаба Абдуллаһ ибн
Омардың қабірдің басында
«Бақара»
сүресінің алғашқы
аяттары мен соңғы аяттарын оқығаны жайлы риуаят
-
тан хабардар болғаннан кейін ол ойынан қайтқан. Ибн
Омардың қабір басында Құран оқығанына байланы
-
сты риуаятты Хафиз ән-Нәуауий өзінің
«Әзкәр»
атты
кітабында
«хасан»
деп баға берген.
Ибн Қудаманың
«әл-Муғни»
атты кітабында Ахмад
ибн Ханбал былай дегені білдірілген:
«Бағышталып
жасалған барлық жақсылықтың сауабы өліге тиеді.
Өйткені ол жайлы хадистер бар. Барлық қалаларда
мұсылмандар жиналып, Құран оқып, сауабын өлілеріне
бағыштауда әрі бұған ешкім қарсы шықпауда. Міне, бұл
оның дұрыстығына ижмағ
73
болмақ»
74
.
73
Ижмағ – Пайғамбарымыз қайтыс болғаннан кейінгі заманда
мүжтаһид ғалымдардың белгілі бір мәселеде бір пікірде болуы.
Ижмағ – шариғи дәлелдердің үшіншісіне жатады. 1– Құран,
2–Сүннет, 3–Ижмағ, 4–Қияс.
74
Сайд Сабиқ, Фиқһус-сунна, 1 –том, 570-бет.
«әл-Китабул-араби»
баспасы, Байрут, 1971 ж.

82
Дін мен Діл
Ал Ибн Тәймия және Ибну Қаййм әл-Жәузия
75
«жасалған жақсылық пен оқылған Құранның сауабы
өліге тиеді»
деген көзқарасты таңдаған
76
.
Ибн Таймиядан:
«Өлі үшін оқылатын хатым Құран
жайлы және Құранды жалдап оқытса, сауабы өліге
тиеді ме?»
деген секілді сұрақтар сұралған. Ибн Тәймия
бұл сұрақтарға былай деп жауап берген:
«Құран оқып
сауабын өліге бағыштау үшін адам жалдау дұрыс емес.
Мұны ешбір ғұлама құптамаған. Сауабы жететін Құран
– ол тек Алла разылығы үшін оқылатын Құран. Құран
оқыған адамға оқығанының ақысы ретінде емес, өлінің
атынан садақа етіп берсе, онда бүкіл мұсылмандар бой
-
ынша оқылған Құранның сауабы өліге тиеді. Сол секілді
сауабын тек Алладан күтіп Құран оқығаннан кейін
оны өлілерге бағыштаса, сауабы өліге жетеді. Алла ең
дұрысын біледі»
77
.
Ибн Тәймияның үлкен шәкірті Ибнул-Қаййм
әл-Жәузия:

жүктеу 5,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 52 53 54 55 56 57 58 59 ... 209