Қатты дененің аморфты және кристалды структуралары

8 
а б 
а) кубтық тор; б) гексогоналды тор.
1.2 сурет - Кристалды ұяшықтың торлары 
Электрлік және магниттік мінездемелері кристалдардың түрлі 
тораптарында әр түрлі.
1.5 Кристалды заттардағы дефектері 
Кристалды заттардың құрлысы-ның «дефектері», ерекше физикалық 
қасиеттерді анықтайды және әр-түрлі материалдар мен аспаптарды алу үшін 
қолданылады. Кристалды қатты заттардың дефектеріне кристалды торлардың 
электростатистикалық өрісінің қандай да болса бұзылуы жатады.
1.6
Электротехникалық материалдардың қатты денелердің зоналық 
теориясы бойынша топтасуы
Электр қасиеттеріне тәуелді барлық заттар диэлектриктерге, 
өткізгіштерге 
немесе 
жартылай 
өткізгіштерге 
жатады. 
Олардың 
айырмашылығы қатты заттардың аймақтық теориясының энергетикалық 
диаграммасы көмегімен көрсетуге болады. Осы теория бойынша барлық 
атомдар белгілі бір энергетикалық күйде немесе бір деңгейде болады. 
Қалыпты күйде осы денелердің кейбір бөлшектері қоздырылмаған 
электрондармен толы, кейбір бөлшектерде электрондар тек қана сыртқы 
факторлардың әсерінен ғана пайда болады. Қатты денелерде жеке 
энергетикалық деңгейлерден біртұтас жолақ пайда болады, ол энергетикалық 
деңдейлердің аймағы деп аталады. Бұл аймақтар үшке бөлінеді: 1- шісі 
электрондардан бос аймақ; 2- шісі электрондардың өтуіне тыйым салынған 
аймақ; 3-шісі электрондармен толтырылған аймақ. Сонымен, диэлектрик деп 
тыйым салынған айағы өте үлкен жай жағдайда электрондық өткізгіштік 
байқалмайтын заттарды атаймыз. Ал тыйым салдырылған аймағы жіңішке, 
электрондар сыртқы факторлардың арқасында толтырылған аймақтан бос 
аймаққа өтуі жеңіл болатын заттарды жартылай өткізгіштер дейміз. Өткізгіш 
заттардың тыйым салдырылған аймағы жоқ, олардың тотырылған аймағымен 

9 
бос аймағы түйісіп тұр, сондықтан электрондар кедергісіз бір-біріне өте 
береді.

жүктеу 1,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: