Аширбаев и. Е., Кокаев б. К

жүктеу 2,39 Mb.

Pdf просмотр

бет	78/99
Дата	04.09.2023
өлшемі	2,39 Mb.
	#43231

1 ... 74 75 76 77 78 79 80 81 ... 99

Фармакология кітап

Клиникалық белгісі

Этиологиясы
.
−
құрғақшылық кезінде өсімдіктер 20% нитраттарды өзінің бойына
жинап алады.
−
карбамидті үлкен дозада бергенде (протеиннің жеткіліксіздігін
толықтыру үшін беріледі).
−
ұзақ уақыт су берілмесе.
Патогенез
.
Нитраттардың негізінен уытты әсері жоқ. Олар басқа тұздар сияқты
бейтарапты ағзадан бүйректер арқылы бөлініп диуретикалық әсер етеді.
Егерде құрамындағы оттегінің атомдары азайған жағдайда нитраттар
нитриттерге айналып ағза үшін өте уытты әсер етеді. Нитриттердің
уыттылығы сол, олар нВ (гемоглобин) оттегіні тасымалдау қызметін жояды.
Ұлпалық асфексия пайда болады.
Ылғал мен ауаның әсерінен арпа немесе сұлы сабанында нитраттар
нитриттерге айналады, ал осы фактор он күннен артық әсер етсе нитриттер
ыдырап аммиак бөлінеді. Тура осындай үдеріс күйіс қайыратын малдардың
ас қорыту жолында болады. Егер нитраттар өте көп мөлшерде немесе ұзақ
уақыт келіп түссе нитратардың нитриттерге ыдырауы бәсеңдейді де
сорылады да оны микрофлораға қолдана бастайды.
Нитриттер қан тамырлары және қан үшін өте уытты. Олар қан
тамырлары орталығына әсер етіп қан тамырларын кеңейтсе, екінші жағынан
нВ мен оттегі байланысынан нВ газ алмасу бұзылады және ұлпа атаксияға
ұшырайды.
Клиникалық белгісі
.
Көбінесе жіті түрінде, өте сирек созылмалы түрінде кездеседі. Ірі қара
–
тәбеті жойылады, жалпы әлсірейді, атоксия, асқазаны бүрісіп ауырады,

99
бұлшықеттері тартыла бастайды, тыныс алуы жиілеп, цианоз, іш өту пайда
болады. Содан кейін аз уақыт ішінде кома пайда болады, өледі.
Клиникалық тексеру кезінде: жүрек, тамыр әлсірейді, тамыр соғысы
әлсіз, көңіл күйі өте төмен, қан қара қоңыр түсті, нәжісі қан аралас. Алғашқы
белгілері азықтандырғаннан кейін 12-24 сағаттан кейін білінеді.
Ұсақ малдар ірі қараға қарағанда улануы сирек кездеседі, клиникасы
ұқсас. Шошқада өте жиі кездеседі, себебі олар асханалық қант қызылшасын
көп жейді, асханалық қызылшасы өте қауіпті, себебі ол топырақта
өсетіндіктен азотқа өте бай. Күйіс қайыратын малдарға қарағанда шошқа
қарнында нитраттар нитриттерге айналмайды. Сол себепті ол қауіпті емес.
Бірақта оларды әзірлеу барысында (пісіргенде, ашытқанда) нитраттар
нитритке айналып кеткенде оларды беру өте қауіпті. Мысалы піскен
қызылшаны баяу суытса (он екі сағат және ұзақ) нитраттар нитриттерге
айналып кетеді, оны жеген шошқаларда клиникалық белгілер байқала
бастайды(бір, екі сағаттан кейін).
Клиникалық белгілері: қатты әлсіреп, төсеніштің астына кіріп тұра
алмайды, тұрса қайта құлайды. Сілекей ағып, дем алысы қиындайды, құсады,
қырысып, тырысудан өледі.
Диагноз: анамнез, клиникасы, азықтардағы нитрат, нитриттердің
мөлшерін анықтау, қандағы метгемоглобин мөлшері.
Болжам. Қолайсыз
Емдеу: жіті түрінде емдеу көп нәтиже бермейді.

жүктеу 2,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 74 75 76 77 78 79 80 81 ... 99