Аширбаев и. Е., Кокаев б. К

жүктеу 2,39 Mb.

Pdf просмотр

бет	70/99
Дата	04.09.2023
өлшемі	2,39 Mb.
	#43231

1 ... 66 67 68 69 70 71 72 73 ... 99

Фармакология кітап

Барлық улы заттар мынадай 2 топқа бөлінеді

“
У” дегеніміз не?
1.
У ретінде кез келген химиялық зат бола алады. Ол тірі ағзамен
әрекеттесе отырып патологиялық үрдістерге ұласып өлімге душар етеді
(биохимиялық, физилогиялық үрдістерін бұзады).
2.
Улы заттар дегеніміз – ағзаға түскеннен кейін ондағы физиологиялық
құбылысты бұзып, кейде өлімге душар еткізетін заттар. Улы заттардың әсері
олардың уыттылығына, ал жануарлардың улану дәрежесі дозасына (Doses-
өлшеміне) байланысты .
Ветеринарлық токсикологияда дозаның мынадай түрлері бар
(улы заттар
токсиметриясының негізгі параметрлері)
:
1.
Lіm ac – (автордың көрсеткіші бойынша оның ). Улы заттардың ең
төменгі дозасы – мұнда улы заттар ағзада белгілі бір деңгейде
функционалдық өзгерістер туғызғанымен, уланудың клиникалық белгілері
байқалмайды (ас, мг/кг) (улы заттарды бір рет ішке немесе тері астына
қолданған дозасы).
2.
ЛД 0 – 2 жетідей бақылау ішінде жануарлар төтеп бере алатын
заттардың ең жоғарғы дозасы. Мұнда ағзада айтарлықтай патологиялық
өзгерістер пайда болғанымен жануарлар өлімге ұшырамайды.
3.
ЛД 50 - улы заттардың орташа дәрежеде өлімге душар еткізетін дозасы.
Бұл улы заттардың 2 апталық бақылау мерзімінде жануарлардың 50% өлімге
душар еткізетін дозасы.
4.
ЛД 100 – улы заттардың толық өлімге душар еткізетін дозасы.
5.
C l 50
және C l 100 – бұл 20°С температурада 2 сағат мерзімде
жануарларды 50 және 100 %-ке дейін өлімге душар еткізетін улы заттардың
мг/м
3
ауадағы шоғырлануы (концентрациясы).
Барлық улы заттар мынадай 2 топқа бөлінеді:
1.
Экзогенді – сыртқы ортадан түсетін уытты заттар. Экзогенді улы заттар өз
кезегінде мынадай органикалық, бейорганикалық және жануар тектес улы
заттар.
Минерал тектес улы заттарға ауыр металл тұздары жатады (сынап,
қорғасын, мыс, молибден, таллий, барий және олардың қосындылары және
т.б.).
Органикалық улы заттарға – пестицидтер, органикалық қышқылдар және
т.б.

90
Өсімдік тектес улы заттарға - алколоидтар, глюкозидтер, сапониндер, эфир
майлары т.б. жатады .
Жануар тектес улы заттарға – жылан, өрмекшілер улар, бактерия, вирус
және басқа да микроорганизмдердің токсиндері жатады.
2.
Эндогенді
–
ағзаның өзінде қалыпты тіршілік әрекеті кезінде және
әртүрлі ауру кезінде
пайда болатын уытты заттар
(индол, скатол, нитрат,
нитриттердің ыдырау өнімдері).

жүктеу 2,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 66 67 68 69 70 71 72 73 ... 99