Аширбаев и. Е., Кокаев б. К


Сұйық дәрілік зат түрлерін жасау технологиясы және дайындау тәртібі



жүктеу 2,39 Mb.
Pdf просмотр
бет26/99
Дата04.09.2023
өлшемі2,39 Mb.
#43231
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   99
Фармакология кітап

 
Сұйық дәрілік зат түрлерін жасау технологиясы және дайындау тәртібі. 
Мақсаты: студенттерге сұйық дәрілік зат түрлерін жасау технологиясын және 
дайындау тәртібін үйрету. Рецептердін жазуың еске түсіру. 
Ерітінділерді дайындау.
Спирттік ерітінді жасау үшін, егер спирттік 
шоғырлануы (концентрациясы) көрсетілмесе, еріткіш ретінде 90° спирт 
алынады. Еріткіш таңдағанда заттың еріткіштік дәрежесін, еріткіштің 
фармакологиялық қасиеттерін және ерітіндінің кімге тағайындалғанын 
ескеру керек. 
Кейбір еріткіштерді қандаи жағдаи болмасын тағайындауға немесе 
қолдануға болмайды, мысалы, хлороформ, эфир көп мөлшерде ішке, күшті 
спирт тамырға немесе ұлпаларға енгізу үшін пайдаланылмайды.
Ерітінділердің түрлері: еріткіште бұдан әрі ерімейтін қанық ерітінділер 
(solutio saturata), 
ерітіндінің қандырылу дәрежесі мол болғанмен, оның ішінде 
бұдан әрі зат ери алатын шоғырланған (концентрацияланған) ерітінділер 
(solutio concentrats), заттың қоюлық дәрежесі орташа немесе шамалы болып 
келген сұйытылған ерітінділер (solutio diluta). 
Ерітінділердің шоғырлануы (концентрациясы) пайызбен (1%, 2%, 4%) 
немесе өрнекпен (пропорциямен) белгіленеді: 1:100, 1:50, 1:25 т.б. Бірінші 


38 
жағдайда 100,0 ерітінді жасау үшін 1,0 зат және 99,0 еріткіш, 2,0 зат және 
98
,0 еріткіш, 4,0 зат және 96,0 еріткіш алынады, екінші жағдайда - 1,0 г зат 
100 мл ерітінді алғанша, 1,0 г зат 50 мл ерітінді алғанша ертіледі. 
Ерітінділер: ішке (per os), клизма ретінде (per 
rectum), денеге енгізу ретінде, ал дененің сыртына - 
бүріккішпен және ерітіндімен жуу ретінде 
қолданылады. Басқа, дәрілік зат түрлеріне 
қарағанда, ерітінділердің мынадай артықшылары 
бар, оларды дайындау оңай, әрі ерітінді ретінде 
көптеген заттарды жануарлардың барлық түріне 
қолдануға және дәл мөлшерлеп беруге болады, 
олардың фармакологиялық әсері тез, әдетте еріткіш 
препараттың әсерін өзгертпейді және қосымша әсер 
көрсетпейді. Зат толық еріп, ерітінділер тұнық болу 
керек. 
Мензуркаға немесе химиялық стақанға 
еріткіштің ⅓- ½ -ін құйып, дәрілік заттың қажетті 
мөлшерін қосады, қоспаны толық ерігенше 
шайқайды немесе таяқшамен араластырады. Содан 
кейін шыны ыдыс пен таяқшаны еріткішпен шайып, 
еріткіш қалдығын қосады, ерітіндіні басқа шыны 
ыдысқа сүзеді. Зарарсызданбаған ерітінді құйылған кіші ыдысты тығындап, 
оған сәйкес жапсырма жапсырылады. 
Коллоидтық (протаргол), ақзаттық ерітінділер мен танин ерітінділерін 
дайындау: затты еріткіштің үстіне сеуіп, әбден ерігенше тыныш қалпында 
қалдырады, әйтпесе ұнтақ ыдыстың түбіне жабысып қалады. Құрғақ 
сірінділер мен ұнтақтарды келіге салып араластырып, аз мөлшерде 
ерітіндімен еріту керек: біркелкі езінді немесе ерітінді пайда болғаннан кейін 
қалған еріткішпен араластырады.
Ерітінділер алу үшін қарапайым және күрделі рецепт жазылады. 
Бірінші жағдайда заттың қатынасы алынбай, оның пайызы ғана көрсетіледі. 
Зарарсызданбаған ерітінділер төмендегі тәсілдермен жазылады: 
Сиырға: 
Rp.: Solutionis Glucosi 40%-100,0
D.S.
Rp.: Glucosi 40.0 
Aquae destillatae ad 100,0 
M.D.S. 
Зарарсыздандырылған ерітінді төмендегі варианттармен жазылады: 
Rp.: Solutionis Glucosi sterilisatae 40%-20,0
10-
сурет. 

жүктеу 2,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   99




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау