Қазақстан республикасы білім жəне ғылым министрлігі м. Ж. Еркебаев, Қ. С. Құлажанов, Д. Б. Тəттібаева, А. Ы. Мəуленов

3.1- кесте Полигалогенделген көмірсутегілердің (ПГК) жіктелуі

жүктеу 1,24 Mb.

Pdf просмотр

бет	59/113
Дата	05.04.2023
өлшемі	1,24 Mb.
	#42025
түрі	Оқулық

1 ... 55 56 57 58 59 60 61 62 ... 113

азык тулык китап

104
3.1- кесте
Полигалогенделген көмірсутегілердің (ПГК) жіктелуі
Қосылыс атауы
Аббреви -
ату расы
Құрылымдық
формуласы
Қолдану
саласы, көзі
Полихлорланған
бифенилдер
Полихлорланған
дибенз-n-
диоксиндер
Полихлорланған
дибензофурандар
Полихлорланған
нафталиндер
Полибромдалған
бифенилдер
ПХБ
ПХДД
ПХДФ
ПХН
ПББ
Трансформатор -
дағы диэлектрик
Гербицид –
дефолианттағы
қоспа
Гербицид –
дефолианттағы
қоспа
Резеңке
өнімдерді қорғау
құралдары
Жануды
баяулатқыштар
Полигалогенделген көмірсутегілердің ішінде 2,3,7,8-тетрахлор-
дибенз-
n
-диоксин жəне 2,3,7,8-тетра хлордибензофуран өте уыт-
ты болып саналады. Бұл диоксин туындыларының ЛД
50
мəні 1
кг дене массасында 10
-6
г-ға дейін жетеді, ол зоман жəне зарин
сияқты кейбір соғыста қолданылатын улы заттардың ЛД
50
мəнінен
едəуір жоғары.
3.4.1. Диоксиндер жəне диоксинге ұқсас қосы лыс тардың уыт-
ты əсері
Диоксиндер бактериядан бастап, жылықандыларға дейін тірі
материяның барлық тірі формаларын зақымдайды. Диоксиндер
металоферменттермен мықты кешен түзеді, металоферменттер
функциясының бұзылуы себебінен қарапайым ағзаға диоксиндер
уытты əсер көрсетеді. Əсіресе, жылықанды, ең бастысы адамның
диоксиндермен зақымдануы өте күрделі болады. Бұл қосылыс

105
топтарының адамға жəне тірі ағзаға əсер етуінің кешенді сипаты
иммунитетті төмендетуге, ішкі органдардың зақымдалуына жəне
ағзаның жүдеуіне алып келеді.
Зерттеушілер диоксиндердің əрекеті біртипті белсенді
орталықтары бар рецепторлық белоктар жіберетін, эволюция ба-
рысында тірі жасушаның таңдалған реттеуші механизмдеріне
бағытталған деген қорытындыға келді. Мұндай орталыққа пор-
фириндер тобының құрамында темірі бар қосылыстар – гемді
жатқызуға болады, себебі өзінің геометриялық жəне электрондық
параметрлерінің күші арқылы ол құрылымы бойынша

жүктеу 1,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 55 56 57 58 59 60 61 62 ... 113