Этиологиясы
мультифакторлық, оның ішінде: 1). тҧқымындағы бейімділік (ҽсіресе
анасы жағынан); 2). анасының осы балаға екі қабат кезіндегі Аг-сы жҽне қан қысымының
сол кезде кҿбірек тҿмендеуі; 3) ҿзіне тҽн психосоматикалық депрессиямен ҧштасатын
ерекшеліктері; 4) вегетативтік нерв жҥйесінің реттеу қызметінін бҧзылыстары,
холинэргиялық ҽсерлердің белсенділігі; 5) пубертаттық кезеңнің мҽселелері, яғни
эндогендік этиологиялық факторлар.
Экзогендік факторларға:
1) психикасына жағымсыз ҽсерлер (ата-анасының
алкоголизмі, ҥйіндегі біреуінің қатты ауруы, ҿлімі, тҧрмысының тҿмендігі жҽне т.б.); 2)
дене қимылының аздығы мен ақпараттың кҿптігі; 3) инфекция ошақтары, жиі
респираторлы-вирустық аурулармен ауыру; 4) кҥндік режимінің тиімді болмауы, оның ҽр
тҥрлі жолмен бҧзылуы жҽне т.б. жатады. Кҿбінесе Аг бар балаларда осы факторлардың
бірнешесі қатар ҽсер ететінін анықтауға болады.
Патогенезі.
Конституциялық-эндокриндік теория бойынша, Аг бҥйрекҥсті бездердің
кызметі жетіспеушілігінен туатын қантамырлары тонусының тҿмендеуімен байланысты.
Мектеп жасындағы Аг дамыған балаларда бҥйрекҥсті бездері тҥзетін глюкокортикоидтар
мен минералокортикоидтардың қанда аз мҿлшерде табылатыны ауру патогенезіндегі осы
теорияның орынды екенін кҿрсетеді.
Вегетативті теория
Аг пайда болуын холинергиялық жҥйенін белсенділігінің
артуы жҽне адренергиялық жҥйенің ҽлсіреуімен дҽлелдейді. Қанда ацетилхолин кҿбірек,
ал катехоламиндердің аз болатыны Аг бар балаларда дҽлелденген.
Нейрогендік теория
(кеңес ғалымдары шығарған) Аг дамуын ми ішіндегі қозу мен
тежеу процестері тепе-тендігінің бҧзылуымен, соған байланысты ми қабаты астындағы
қан қысымын, жҥрек жҧмысын реттейтін орталықтардың неврозы деп санайды жҽне
осыны дҽлелдейтін деректер бар.
Гуморальдық теорияны
қолдайтындар Аг пайда болуын қанда кининдер мен А, Е
простагландиндерінің мҿлшері жоғары болатынын, ал осылардың шамадан артық мҿлшері
қан қысымы деңгейін тҿмендететінін дҽлел етеді.
Осы кезде біріншілік Аг-ны қантамырларының тарылып-кеңеюін реттейтін
орталықтың неврозы, ол шеткі депрессорлық қызметпен бҥйрекҥсті бездері қызметінің
қосымша ҿзгерістерімен бірге ҧштасады деп саналады.
Достарыңызбен бөлісу: |