Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

жүктеу 10,77 Mb. Pdf просмотр бет 111/772 Дата 19.01.2023 өлшемі 10,77 Mb. #40966

Стоматологтар назарына!  Темір жетіспейтін анемия байқалатын науқастардың  ауыз қуысын қарағанда кілегей қабатында, тіл емізікшелерінің тегістелуінен толық  атрофияға дейін (жалтыраған (тегістелген) тіл) ҿзгерістер байқалады, тілдің ҧшының  қызаруы байқалуы мҥмкін. Кілегей қабатының қанмен қамтамасыз етілуі бҧзылады, ол  бозғылт тартады, ал иммунитеттің тҿмендеуі тыртықтану процессінің кідіруіне ҽкеледі.  Анемиямен ауыратын науқастарда тісжегі жиі пайда болады, АІЖ кілегей қабатының  атрофиясы байқалатын болғандықтан микроэлементтердің (кальций, фтор жҽне басқалар)  сорылуы бҧзылады. Бҧдан басқа сілекейдің бҿлінуінің тҿмендеуінен тістің ҿзінен ҿзі  тазаруы бҧзылады да тісжегіге ҽкеледі. Ал тісжегі пайда болуы тамақтың нашар ҿңделуіне  душар етеді. Тістің эмалының табиғи жылтырағы жойылады. Сонымен қатар, бҧндай  науқастарда асқазан сҿлінің қышқылдығы тҿмендейді де тағамның қорытылуы бҧзылады. Тіл ісініп, ҥлкееді, оны тілде қалған тістің ізінен байқауға болады. Тілдің емізікшелері,  ҽсіресе оның алдыңғы бҿлігінде, атрофияланады. Жиі ауыз бҧрыштарында жарық пайда  болады. Тісті суыру кезінде анемия байқалатын науқастарда гипотонияға бейімділік  байқалып, талып қалу мҥмкіндігі жоғары екендігін естен шығармау керек. Гемолитикалық анемияда ауыз қуысының кілегей қабаты сарғаюдың дҽрежесіне  сҽйкес ҽртҥрлі деңгейде сарғыш (иктериялық) тартады. Тісті суырғаннан кейін жазылу  процессі ҧзаққа созылады (тіндердің оксигенациясы тҿмендеу нҽтижесінде). В 12 -дҽрумені  жетіспейтін анемияда кілегей қабатының сезімталдығы тҿмендейді де, жиі  жарақаттанудың, стоматиттердің дамуының себебі болады. «Жалтыраған», «таңқурай» тіл  байқалады. Гемолитикалық анемияның туа біткен тҥрлерінде бас сҥйегінің  деформациялануы («мҧнара бас»), таңдайдың жоғары орналасуы (готикалық таңдай), тіс  қатарының деформациясы байқалады. Лейкозбен ауыратын балаларда ауыз қуысының кілегей қабатының бозғылттығы,  ісінуі, жеңіл жарақаттануы, қызылиекте, таңдайда, тілде қан қҧюылу, тілдің қабынуы  анықталады. Гематомалар мен геморрагиялар кілегей қабатта да, теріде де байқалады. Жиі  қызылиектің гиперплазиясы, қансырауы анықталады. Қызылиек борпылданып,  қансырайды, жаралар пайда болып, ҿліеттенеді. Некроздың ерекшелігі ҿліеттенудің  кілегей қабаттың кҿрші аймақтарына жайылуға бейімделіп, некротикалық жабындымен  жабылған ҥлкен жаралардың пайда болуында болып келеді. Жараның айналасында  реактивті ҿзгерістер болмайды немесе шамалы білінеді. Тамақ ішкенде қатты ауырсыну  жҽне қиынсыну байқалады, ауызынан іріңнің сасық иісі шығады. Тромбоцитопениялық пурпурада теріде, кілегей қабатарда қан қҧюылу, сыртқы  ҽсерсіз (спонтанды) немесе шамалы жарақаттың ҿзінде қызылиектен қан ағу байқалады. 136  жүктеу 10,77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз