Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	105/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 101 102 103 104 105 106 107 108 ... 772

tusipkaliev pediatria

БҤЙРЕКТІ ПАЛЬПАЦИЯЛАУ

НАУҚАСТЫ ҚАРАУ.
Арудың хал-жағдайы, кҿңіл-кҥйі, ақыл-есі, тҿсектегі
қалпына кҿңіл бҿлу керек. Дене бітімінің жетілуін қадағалайды. Тері тҥсіне (бозару), оның
қҧрғақтығына, ісіктің бар-жоғына кҿңіл бҿлінеді. Жасырын ісікті анықтау ҥшін дене
салмағын ҿлшеп отырады жҽне бҧл ҥшін Мак-Клюра-Олдричтың «кҥлбіреу» ҽдісі
қолданылады. Білек терісінің ішіне жіңішке инемен 0,1 мл физиологиялық сҧйық егеді,
жасырын ісік жоқ болған жағдайда 1 жасқа дейінгі балаларда 15-20 минуттан соң, 1
жастан 5 жасқа дейінгі балаларда 20-25 минуттан, ал ересек балалар мен ҥлкен кісілерде
40 минуттан соң терінің кҥлбірегені жоғалып кетеді.
Іштің тҥрі мен мҿлшеріне кҿңіл аударады, яғни, іш шеменін анықтайды. Кейде
кішкене балаларда қуық толып кеткенде, қасаға ҥстінде томпайып кҿрініп тҧрады. Баланы
тҧрғызып немесе тҿсекте жатқан қалпында, оның сыртқы жыныс мҥшелерін қарап,
ҧманың кҿлеміне, ҥрпі каналына жҽне вульваға кҿңіл аудару қажет.
Ер баланың жыныс мҥшесін қарағанда, фимоз бар жоғын анықтау қажет.
Қан қысымын міндетті тҥрде ҿлшеу керек, ҿйткені, бҥйректің кҿптеген ауруларында
қан қысымы жоғарлайды. Бҧнымен қатар жҥрек шекарасын ҧқыпты тексеріп (кҿбіне
гипертония ҽсерінен – солға, айқынды кҥрделі ісікте – барлық жаққа кеңейеді),
аускультация жасау керек (кҿбіне жҥрек ҧшында І тонның зорланып кҥшейгені, аорта
тҧсында ІІ тонның акценті анықталады).
БҤЙРЕКТІ ПАЛЬПАЦИЯЛАУ
. Бҥйректі пальпациялағанда баланы қырынан
немесе шалқасынан, аяқтарын жартылай бҥккен кҥйде жатқызады, немесе аяқтарын
шамалы жинаңқырап жатқызуға да болады. Сол қолын омыртқаның астынан XII
қабырғамен, арқаның ҧзын бҧлшық еті қҧрайтын бҧрышқа, оң қолын ішке қояды
(77-
сурет).
Оң қол іш қуысының артқы қабырғасына қарай жылжиды, ал сол қолымен
бҥйректі алдына қарай итеріп, оң қолмен тҥйістіруге тырысады. Сҿйтіп, бҥйректің тҿменгі

128
ҧшын, яғни бҥйректің бетін (тегіс, бҧдыр, тығыз серпінді) анықтайды, ауыратын немесе
ауырмайтындығын біледі.
Балалардың бҥйрегін пальпациялағанда тҿмендегі ҽдісті де қолдануға болады, яғни
алақанды ішке қойғанда ҥлкен саусақ алдыңғы бетте, ал қалған 4 саусақ артта қалу керек,
сосын саусақтарын қыса отырып, тҿменнен жоғары қарай қозғап, бҥйректі «табуға»
болады
(78-сурет).
Бҧл кезде бала міндетті тҥрде терең дем алу керек (бҥйрек тҿменге
қарай ығысып, жеңіл пальпацияланады).
Ішті пальпациялауды несеп ағарлардың бойында ауырсынудың байқалатынын
анықтау ҥшін қолданылады.
Олар іштің алдыңғы бетіне жоғарғы жҽне тҿменгі нҥктелер ретінде проекцияланады
(79-сурет).
Баланы тікесінен тҧрғызып, денесін сҽл ілгері еңкейтіп, сол қолмен жоғарыдай
беліне қойып, оң қолмен бҥйректі пальпациялауға болады. Бҧл ҽдіс, ҽсіресе, кезбе
бҥйректерді анықтау ҥшін маңызды болып келеді.
Ішті перкуссиялау. Ішті баланы тҧрғызып немесе шалқасынан жатқан кҥйде
перкуссиялауға болады, перкуссия арқылы іш қуысындағы ісікті анықтайды. Перкуссияны
кіндіктен бҥйірлеріне қарай жҥргізеді. Егер іш қуысында ісік болса, перкуссия дыбысы
тҧйықталып қалады. Егер бала тҥргеліп тҧрса, перкуссияны кіндіктен қасаға қарай
жҥргізеді. Бҥйрек тҥбіндегі ҿзгерісті білу ҥшін Пастернацкий белгісі қолданылады: белге
бір қолдың алақанын жайып қояды, ал екінші алақанның қырымен немесе жҧдырықпен
ҧрғылайды
(80 сурет).

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 101 102 103 104 105 106 107 108 ... 772