Лекция. Саясаттану ғылым және оқу пәні ретінде Саясаттанудың объектісі. Саясаттанудың танымдык пәні. Жеке пән ретіндегі саясаттанудың жанжақтылығы

жүктеу 0,9 Mb. Pdf просмотр бет 91/124 Дата 15.11.2022 өлшемі 0,9 Mb. #40160 түрі Лекция

Габриэль Алмонд пен Сидней Верба өздерiнiң  «Азаматтық мәдениет» ( 1963ж.) деген еңбектерiнде саяси мәдениеттiң  типологиясын жасай отырып, оларды қоғамдағы негiзгi саяси құндылықтармен тығыз  байланыста болатынын көрсетедi. Бұл зерттеушiлер АҚШ, Англия, Германия, Мексика  және Италия елдерiнде кең тараған саяси құндылықтарға компаративистiк талдау арқылы  саяси мәдениеттiң үш типiн анықтайды. Бiрiншi типтi  патриархалды деп атайды. Бұл тип  қоғам мүшелерiнiң саяси өмiрге қызығушылық танытпайтындығымен ерекшеленедi.  Әсiресе, осындай жағдай Африканың тайпалық қауымдастықтарында, кейбiр елдердегi  автономиялық елдi мекендерде жиi кездеседi. Олар негiзiнен өздерiнiң iшкi тайпалық  дiндерiнiң қалыптарымен, әлеуметтiк шектеулерiмен өмiр сүргендi қалайды. Саяси өмiрдiң  мемлекеттiк деңгейi өкiлдерiн көп алаңдатпайды, күнделiктi тiршiлiктiң ауқымынан шыға  алмайды.  Екiншi типтi  мақұлдаушылар деп атайды. Бұл саяси мәдениеттiң құрылымына  мемлекеттегi заңды мақұлдаушы, оған толық бағынушы азаматтардың iс-қимылын  жатқызамыз. Олар қоғамның саяси өмiрiне аздап қатысады (сайлауға барады, ақпарат  құралдарында айтылатын деректермен таныс). Бiрақ, бұл азаматтар енжар түрде жоғарыдан  айтылған нұсқауларды орындауды ғана мақсат етiп, өзiнiң жеке басының саясатқа тiкелей  араласуын қаламайды. Бұл авторитарлы қоғамда кеңiнен тараған саяси мәдениеттiң  формасы.  Үшiншi типке саяси мәдениеттi  белсендi  түрде дамытушылар жатады. Бұл азаматтар  саяси процестегi барлық өзгерiстерге қатысып отырады. Қоғамның әрбiр саяси қадамын  қадағалап, ондағы саяси оқиғалар жайлы өз пiкiрлерiн түйiндейдi. Әрине, бұл үш типтi де  бiр қоғамнан кездестiруге болады және олар бiр-бiрiн толықтырып, бiр қоғамның тұтас  саяси мәдениетiн анықтайды. Тек даму деңгейi биiктеген сайын әрбiр мемлекетте үшiншi  типке жататындардың саны көбейе түседi.  жүктеу 0,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз