27
Тапсырманың бірінші жолында бағдарламаның
жұмыс тәртібін
көрсететін кілт сөздер жазылады. Суреттің бірінші жолында кілт сөз
геометрия
оптимизациясын
симметрия
шектеулерімен
жүргізу
(SYMMETRY) және есеп аяқталғаннан кейін молекула орбитальдары
(VECTORS) мен байланыс реттіліктері матрицасын (BONDS) басып шығару
екенін білдіреді.
Ары қарай тапсырмада Z
-
матрица көрсетілген,
оның әр жолы
молекуланың бір атомын көрсетеді. МОРАС бағдарламасында жалған атом
“ХХ” таңбасымен анықталады, байланыстың қатынасын анықтайтын нөмір
атомдары, валенттік және ішкі айналу бұрыштары МОРАС бағдарламасының
соңғы жолдарында беріледі (“2 1” және “2 1 3” жоғарыда көрсетілген). Әрбір
геометриялық параметрден кейін келетін “1” және “0” таңбалары берілген
параметрдің оптимизациясын анықтайды.
Z-
матрицасы атом таңбасының нөл болған жолында аяқталады. Ал
қалған екі жолында симметрия жақтан аяқталғаны анықталады. Бұл жолдар
атомдардың
нөмірлері орналасқан, олардың геометриялық параметрлері
симметриясына байланысты эквивалентті: 1
-
байланыс ұзындығы, 2
-
валенттік бұрыш, 3
-
ішкі айналу бұрышы. Параметр типі ішкі айналу
бұрышты таңбаның қарама
-
қарсы
өзгеруін, топтардың анықталуының
өзгеруін АН
2
симметриясының Cs жалған атом биссектриса бұрышының Н
-
А
-
Н өзгеруімен негізделіп анықталады.
МОРАС бағдарламасының суретте көрсетілген тапсырмасына шығу
информациясы мынадай. Ең алдымен кілт сөзбен оған түсініктеме жазылады,
берілген жағдайда VECTORS, BONDS және SYMMETRY жазылады. Егер
осы кесте бойынша баспаға шықпаса, онда шешуі сөз түсіп қалған немесе
бағдарламаға ол белгісіз болған жағдайда. Ары қарай кілт сөз
тақырыптың
екі жолына тапсырма және бастапқы Z
-
матрица, оптимизацияланған
параметрлер бес жұлдызбен белгіленіп бастырылады. Эквивалентті және
симметриялы параметрлер белгіленбейді. Cодан кейін атомның декарттық
координаталары, бастапқы есептелген Z
-
матрицасы басылады.
Келесі
кестеден
кейінгі
декарттық
координаталар
тармағы
бағдарламаның орындау
есебі ОХФ әдісіне көшіп, молекуланың үштен екі
орбиталі информациядан тұрады.
Бағдарлама атомдар арасындағы өте аз заттарға атомаралық
арақашықтық кестесіне бақылау жүргізіледі. Бұл бағдарламалар орындалу
есебін тоқтатады және сәйкес апаратты көрсетілген жақын орналасқан атом
нөмірлерін береді.
Бағдарламаның келесі жұмыс сатысы
–
геометрия оптимизациясы. Әрбір
циклде оптимизациялық бағдарлама машина уақытының шығыны шешу
барысында ағымдық циклді береді. Төменде есептеу нәтижелері келтірілген.
Достарыңызбен бөлісу: