Методическое сопровождение



жүктеу 2,3 Mb.
Pdf просмотр
бет67/130
Дата22.09.2022
өлшемі2,3 Mb.
#39363
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   130
metodycheskoe

 
6. Написание эссе 
1. Изучите отрывок из работы Я.Коласа «Аб народным 
вучыцелю»: 
«Каб зніштожыць турму, збудуйце школу», – так сказаў староннік народнае асветы. 
Усякі, хто мае на плячах галаву, а не гарбуз, скажа, што гэта праўда. 
Толькі ў нас усё робіцца шыварат-навыварат, толькі ў нас жыццё ідзе не так, як у 
людзей, а неяк рылам на патыліцу, і гэтыя праўдзівыя словы сябра народнае асветы ў нас 
не знаходзяць пацвярджэння. Пры цяперашняй безлабершані нашага жыцця, свабодная 
народная школа толькі можа пабольшыць турмаў. Ласне мала павыганялі лепшых 
вучанікоў з усялякіх школ? Ласне мала вучыцялёў сядзяць па турмах? Ласне іх мала 
пакутуе ў ссылках па далёкіх акраінах Расіі? А колькі вучыцялёў без працы ды заробку, 
галодных, абношаных, змардаваных, без жаласці выкінутых у ахвяру нуды і пакуты?! А за 
што? За тое, что вучыцель асмеліўся думаць іначай, як прыказвае яму цыркуляр 
начальства; за тое, што ён памкнуўся праліць луч свету ў цёмную вёску, пасмеў выйсці з 
вузкіх асадак міністэрскай праграмы, каторую сам міністр асудзіў у сваёй дэкларацыі; за 
тое, што народ стаў верыць і любіць вучыцеля, – вучыцель хацеў падаць руку свайму 
сляпому брату-мужыку; за тое, што вучыцель пазнаў у сабе чалавека і заявіў аб тых 
правах чалавечных, каторыя бог даў кожнаму; за тое, што стаў абціраць свій заплёваны 
твар … 
А тыя, што жывуць яшчэ ў школах, тыя, каторых не змяла караючая рука дзікага 
гвалту? Я не гавару аб тых, каторыя цалуюць папоўскія рукі, чыя галава нізка клоніцца 
перад цэшкаю станавога прыстава, чыя рука моцна сціскае руку «каўняра» і чырвоных 
шнуркоў, аб тых, у целе каторых свабодна жыве дух чарнасоценцаў – Крушавана і манаха 
Іліадора. Я пытаю аб народных вучыцелях у шырокім значэнні гэтых двух святых слоў. 
Як жывуць яны? – я пытаю. 
Вучыцель ніколі не бачыў і не бачыць дабра. Усё яго жыццё – адна пакута. І хто 
над ім не мае волі? Колькі ў яго начальства ўсякага! Поп, пісар, старшына, стараста, 
ураднік, стражнік … Цьфу! Аж гаварыць брыдка, ды і язык зломіш, пакуль іх пералічыш. І 
кожнае гэта начальства лічыць сваім правам так ці іначай скубянуць вучыцеля, а то і 
ўкусіць яго. І вучыцеля скубуць і кусаюць, а яго доля – маўчы і цярпі. А вырвецца крык 
болю з глыбіні змучанай душы, ніхто яго не пачуе, нічыйго сэрца ён не зачэпіць. 
Калі ж дачакаеш ты лепшай долі, пакутнік-вучыцель, чорны волік на пустой ніве 
народнае асветы?
(Печатается по изданию: Колас, Я. Збор твораў у чатырнаццаці тамах. Том. 12. 
Публіцыстычныя і крытычныя артыкулы 1947 – 1956 гг. і «Методыка роднай мовы» / 
Я.Колас. – Мінск: Маст. Літ., 1976. – С. 307 – 308.). 

жүктеу 2,3 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   130




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау