И. В. Савельев жалпы физика курсы I том Алматы 2004

азайған сайын со' прецессия жылдамдығы арта түседі.
Прецессия жағдайында гироскоптың импульс момен­
та оның симметрия осімен дәл келмейтіндігін ескерген 
жөн, өйткені гироскоптың қозғалысы екі айналыстың — 
симметрия осінен 
со 
бұрыштық жылдамдығымен айна- 
латын және вертикаль осьтен прецессияның 
со' 
бұрыштық
жылдамдығымен айналатың ай- 
налыстың қосындысы болып та- 
былады. 
Қорытқы 
бұрыштық 
жылдамдық (о + о)' қосындысына 
тең болады (124-сурет) Алайда 
о)'<Ссо 
болғандыктан, жуықтап 
есептегенде 
со+со'~(о 
және 
L = I to
деуге болады. (44.4) формуласын 
прецессияның 
бұрыштық жыл- 
дамдығы үшін қорытып шығар- 
ғанда біз осындай жуық мәндер- 
ді пайдаландық.
§ 45. Қатты дененіц деформациясы
Күштердің әсерімен дененің деформациясы болатын- 
дығы, яғни олардың шішемі мен формасының өзгеретін- 
дігі жоғарыда атап көрсетілген. Егер деформацияны 
тудыратын күштердің әсері тоқталғаннан кейін дене ал- 
ғашқы әлшемі мен формасына қайтын келетін болса, он- 
дай деформация с е р п і м д і д е ф о р м а ц и я деп ата- 
лады. Біз негізгі серпімді деформацияларды қысқаша 
қарастырумен шектелейік.
Деформацияны тудыруға себепші болатын күш әрбір 
нақты денеге тән біршама шектен асып кетпеген жагдай- 
да ғана серпімді деформация болады. Осы шектен асып 
кеткенде дене қалдық немесе пластикалық деформация 
алады, ал олар күштің әсері тыйылғаннан кейін де де- 
неде сақталып калады.
Қатты дененің серпімді деформацияларыныц барлык 
мүмкін болатын түрлерін негізгі екі — созылу (немесе 
сығылу) жәнё ығысу деформациясына топтастыруға бо­
лады.

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: