З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)



жүктеу 44,75 Mb.
Pdf просмотр
бет227/481
Дата04.01.2022
өлшемі44,75 Mb.
#36216
1   ...   223   224   225   226   227   228   229   230   ...   481
a7e3c8ceae024defa23fe189d0091236

3. Ћазаћтардыѓ денсаулыѕы.
 ХVIII ѕасырдаѕы белгiлi орыс
зерттеушiсi И.Г. Андреевтiѓ сзiмен айтћанда, 
«олардыѓ (ћазаћтар-
дыѓ. – 
авт
.) арасында кптеген адамдар 100 жасћа дейiн, тiптi одан
да кп жасаѕан».
 Ћазаћтардыѓ мыћты денсаулыѕы мен џзаћ жасауы
бiрћатар маѓызды факторларѕа байланысты. 
Бiрiншiден,
 дала тџрѕын-
дары мiрiнiѓ кп уаћытын таза ауада ткiзедi. Ћоныстарын жиi-
жиi ауыстырып отырады. Сондыћтан да олар кпе ауруы (туберку-
лез) дегендi атымен бiлмеген. 
Екiншiден,
 ћазаћтар, экологиялыћ таза
таѕам тљрлерiн iшiп-жеген. Олардыѓ сљйiктi сусыны ћымыз болды.
Ал ћымыздыѓ адам денсаулыѕына пайдасы орасан зор едi. Ћымыз-
дыѓ емдiк ћасиетiн орыс шенеунiктерi де жаћсы бiлдi. Мќселен,
ХIХ ѕасырдыѓ орта кезiнде Томск губерниясыныѓ губернаторы
Ћазаћша кљрес.


166
Супрунюк ќр жаз сайын Ћџлынды даласында болып,  ћымызбен
емделген. 
Љшiншiден,
 дала тџрѕындарыныѓ мiрi ат љстiнде ттi.
Немiс зерттеушiсi А. Гейнс ћазаћтардыѓ баланы жас кезiнен атћа
отырѕызатыны туралы жазды. Салт ат мiнiп жљру адамныѓ денсау-
лыѕын ныѕайтуѕа те-мте пайдалы. 
Тртiншiден,
 ћазаћтар араћ-ша-
рап iшiмдiктерiнен аулаћ болды, темекi де тартпады. 
Бесiншiден,
маман дќрiгерлер болмаса да ћазаћтар бiлiктi халыћ емшiлерiнiѓ
ем-домын пайдаланды. Емшiлiк нер оларда џрпаћтан џрпаћћа
берiлiп отырды. Немiстiѓ зерттеушi ѕалымы 
Ф. фон Шварц
 ћазаћ-
тардыѓ денсаулыѕыныѓ мыћтылыѕы жнiнде былай деп жазды
: «Ћыр-
ѕыздар (ћазаћтар. – 
авт
.) Орталыћ Азиядаѕы барлыћ халыћтардыѓ ара-
сында денсаулыѕы те кљштi халыћ. «Ћырѕыздай ћайратты» деген сз
тегiннен-тегiн айтыла салмаѕан».

жүктеу 44,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   223   224   225   226   227   228   229   230   ...   481




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау