147. Магниттік ӛріске келудегі рұқсат етілген уақыт жұмыс күнінің ішінде бір рет
қана іске асырылуы керек. Еңбек және демалыс режимінің ӛзгеруі кезінде (мысалы,
ауысым кездерінде) магниттік ӛрістің шектік рұқсат етілген деңгейі жұмыс күнінің 8
сағатынан аспауы керек.
148. Магниттік ӛрістің деңгейін бақылау мынадай жағдайларда жүзеге асырылуы
қажет:
1) электр қондырғыларының жаңаларды пайдалануға беруді қабылдау және
қолданыстағыларды кеңейту;
2) электр қондырғыларына жақын тұрған персоналдың тұрақты немесе уақытша келіп
тұруына үй-жайларды жабдықтау; жұмыс орындарын аттестациялау.
149. Магниттік ӛрістің деңгейі жұмыс орындау үдерісіндегі персонал болатын барлық
аймақтарында анықтау керек.
Магниттік ӛрістің кернеулігін ӛлшеу жұмыс орын алаңының еденінен, жерінен, үй-
жайдың еденінен ӛту кӛпірлерінің тӛсемінен 0,5; 1,5; және 1,8 метр биіктікте, магниттік
ӛрістің кӛзі жұмыс орнының үстінде болса - жұмыс орны алаңының деңгейінде қосымша
жүргізілуі керек.
150. Магниттік ӛрістің индукциясын (кернеуді) ӛлшеу электр қондырғының жоғары
жұмыс тоғында немесе ӛлшенген мән есептеліп (Імах), жоғары тоқ Імах/І ӛлшенген мәнге
кӛбейтілуі керек, мұндағы І - ӛлшенген сәттегі магниттік ӛріс кӛзінің тоғы.
151. Магниттік ӛрістің кернеулігі (индукциясы) электр қондырғылардың тоқ ӛткізгіш
бӛліктерінен кемінде 20 метр аралықта орналасқан персоналдың тұрақты келетін
ӛндірістік үй-жайларында, оның ішінде қабырғамен бӛлінген бӛліктерінде жүргізілуі
керек.
152. Магниттік ӛрістің әсер етуінен қорғайтын шаралар ретінде стационарлық және
ауыспалы магниттік экрандар қолданылуы қажет.
Жұмыскерлердің жұмыс орындары мен қозғалу бағыттарын осы Қағидалардың
149-
тармағының
талаптарына сәйкес орындауды жүзеге асыру кезінде магниттік ӛріс
кӛздерінің арақашықтығында орналастыру керек.
153. Пайдалануға беру талаптары бойынша онда персоналдың келуі талап етілмейтін
магниттік ӛрістің рұқсат етілген деңгейінің мәнінен асып кеткен электр қондырғысының
аймақтары ескерту жазбаларымен немесе плакаттармен қоршалуы тиіс.
154. Магниттік және электр ӛрістерінің әсер ету аймақтарында жұмыс кезінде
қосымша қауіпсіздік шаралары нарядтың «Жеке нұсқаулары» деген жолында осы
Қағидалардың
2-қосымшасында
кӛрсетіледі.
155. АТҚ қарау кезінде немесе жұмыс орындарына бара жатқанда тек белгілі бір
мақсатта тексерілген бағытпен жүру керек.
Генераторлар
156. Ажыратылған АӚӚ құрылғысы бар айналатын қоздырылмаған генераторды
кернеуде деп қарау керек (бұрылыстық біліктің әсерінен айналу жағдайын қоспағанда).
157. Генераторды сынақтан ӛткізу кезінде схемада кӛрсетілген учаскелердегі арнайы
қысқа жерге тұйықтауыштарды алу мен орнату АӚӚ алынып және қоздырылуы ӛшірілген
генератордың жұмыс жиілігінде ғана болады.
Тоқтатылған блок генераторының схемасында жұмыс істеу кезінде оның
шықпаларын, егер жоғарлатқыш трансформатор жоғары жақтан, ал жеке қажеттілік
трансформаторы - тӛменгі кернеу жақтан жерге тұйықталған болса, жерге тұйықтау талап
етілмейді.
158. АӚӚ ӛшірілген құрылғысы бар қоздырылмаған генератордың айналмалы статор
тізбектерінде қалдық кернеудің мәнін ӛлшеуге, фазалардың кезектесу тәртібін анықтауға
болады.
Бұл жұмыстарды арнайы қызметтердің, лабораториялардың, наряд бойынша
электрқорғау құралдарын қолдану арқылы баптау ұйымдарының қызметкерлері немесе
кезекші қызметкердің бақылауымен орындау керек.
159. Біліктегі кернеуді және жұмыс істеп тұрған генератор роторының оқшаулағыш
кедергісін ӛлшеуді кезекші персоналдан бір немесе IV және III топтары бар нұсқау
бойынша мамандандырылған бӛлімше қызметкерлерінен екі жұмыскер орындай алады.
160. Ротордың байланыс сақиналарын қайрау және тегістеу, қоздыру коллекторын
тегістеу нұсқауы бойынша электрлік техникалық емес персоналдан бір жұмыскер
орындай алады. Жұмыс кезінде қорғау кӛзілдіріктерін кию керек.
161. Жұмыс істеп тұрған генератордың щеткалы аппаратын кезекші персоналдан бір
жұмыскер немесе арнайы бӛлінген ІІІ тобындағы жұмыскер орындай алады. Бұл
жағдайларда мынадай шараларды сақтау қажет:
1) машинаның айналмалы бӛліктерінен сақтанып, бас киім киіп және түймеленген
арнайы киімде болуы керек;
2) диэлектрлік галош, диэлектрлік қолғаптар кимей-ақ, резиналы диэлектрлік
кілемдерді пайдалану керек;
3) тоқ ӛткізгіш бӛліктерінің екі полюстерін біруақытта қолмен ұстауға болмайды.
Генераторлардың сутегілік суытылуының газды-майлы жүйесі.
Электролиздік қондырғылар
162. Генераторлардың газ-май жүйесінін пайдалану барысында жарылуға қауіпті газ
қоспалары болуының алдын алып тӛмендегілердің болуына рұқсат етілмейді:
1) генератордың корпусындағы сутегінде оттегінің құрамы 1,0 %-дан аспауы керек, ал
жапқылар мен үрлеу ыдысындағы және май тазалайтын қондырғылардың сутегі бӛлетін
бактарында 2 %-дан аспауы керек;
2) генератордың тоқ ӛткізгіштерінде сутегінің құрамы 1,0 %-дан, ал мойынтіректің
картерлерінде 2 %-дан аспауы керек.
Май бактерінде сутегі болмауға тиіс.
163. Генератордан сутегіні немесе ауаны инертті газбен ығыстырып шығарады,
машинадан шығуда айқындалған ығыстырып шығаруды аяқтау бойынша оның ең аз
концентрациясы мынаны:
1) ауаны ығыстырып шығару кезінде - 85 %-ды және сутегін ығыстырып шығару
кезінде - кӛмірқышқыл газы 95 %-ды;
2) сутегі мен ауаны ығыстырып шығару кезінде - азот 97 %-ды құрайды.
Ауаны немесе сутегін ығыстырып шығару кезінде генератордың инертті газбен үрлеп
толуы газ талдауымен расталу керек.
164. Газ-май жүйесінің аппараттары мен генераторларының корпустарын ашар
алдында сутегі инертті газбен ығыстырып шығу керек, ал инертті газ ауамен. Шеткі
қалқандар мен люктерді кӛмірқышқыл газының жоқтығы (азотты ығыстырып шығару
кезінде) немесе ауада оттегінің (кӛлемі бойынша 20%-дан аз болмауы керек) ал құрамы
жеткілікті екенін талдау расталғаннан кейін ашуға болады.
165. Тоқтатылған синхронды компенсаторлардың байланыс сақиналарының
камерасын ашу кезінде оның корпусынан камераға инертті газ бергенге дейін жапқыштың
тығыздығын тексеру керек.
Инертті газбен (оны ауамен кейіннен ығыстырып шығармай) үрлегеннен кейін және
талдау ӛткізгеннен кейін ғана камерада жұмыс істеуге болады.
166. Газ-май жүйесіндегі құбырларды және жабдықтарды жӛндеуге шығару кезінде
тығыз жабылмаған ысырмадан жӛнделіп жатқан учаскелерге инертті газ бен сутегінің
кіріп кету мүмкіндігін болдырмау үшін тығындар орнатылған.
