7
қауыпсыздік және еңбекті қорғау бойынша, қауіпсіздік техникасы, бойынша, өрт
қауіпсіздігі бойынша) жасалған;
отын, материал, құралдар, қажетті бөліктер және персоналды қорғау жабдықтар
қоры
дайындалған;
байланыс желісімен, өрт дабылқаққышы мен өрт сөндіру жүйесімен, апаттық
жарықтандыру және желдеткіш жүйедерімен бірге диспетчерлік және технологиялық
басқару жабдықтары әрекеттелген;
бақылау және басқару жүйелері
жөнделген және дұрысталған;
жабдықтарды қызмет көрсетуге (экологиялық, өрттік, тазалық сақтау, өндірістік
қауіпсіздік) мемлекеттік қадағалау және бақылау мүшелерінен рұқсаттамалар
қабылданды;
жабдықтар ҚР ТЖМ территориялық бөлімшесінде өкілетті мүшесінде есепке
қойылып және тіркелуі тиіс.
5.2.10 Қазандықтарды қызмет көрсетуге алу мемлекеттік алу комиссиясымен
жүргізіледі. Комплекстік тексеріс біткен соң анықталған дефекттер мен ақауларды жою
мемлекеттік алу комиссиясымен қазандықты оған қатынастағы панажайлар мен
құрылыстарды қызмет көрсетуге алуға акт құрастырылады.
5.3 Экологиялық талаптарын қадағалау
5.3.1 Қазандықтарға қызмет көрсету кезінде кәсіпорын әкімшілігі Қазақстан
Республикасының экологиялық Кодексінің
барлық талаптарын және осы Кодекс негізінде
жасалған нормативті акттер талаптарына сәйкес болуын қамтамасыз ету керек.
5.3.2 Қазандықтар жұмысы кезінде қоршаған ортаға зиянды заттардың шығуын,
тастанды суларға ағынды сулардың шығуын, жақында орналасқан аудандарға дыбыстық
қысымның шығуын шектейтін немесе ескертетін шаралар қабылдануы керек.
5.3.3 Ауаны ластайтын заттардың көлемі шектеулі нормадан атмосфераға
лақтырулар нормадан аспау тиіс, сулы аймаққа ластайтын заттарды лақтыру – шектеулі
нормадан шықпауы керек, дыбыстық ықпал – қазандықтарға қойылған дыбыстық қуат
нормасынан аспауы тиіс.
5.3.4 Ауа райы нашар болған кездерде әр қазандық атмосфераға шығаратын зиянды
заттардың көлемін төмендету шараларының жоспары болуы керек.
5.3.5 Әр кәсіпорында қоршаған ортаға апаттық жағдайларда және басқа
жағдайларда мөлшерден тыс лақтыру болмау үшін шаралар қарастыруы тиіс.
5.3.6 Қоршаған ортаға зиянды заттардың шығуын бақылау үшін әр кәсіпорында
әрқашанда істе тұрған автоматикалық құралдар болуы керек, ал олар болмаған жағдайда
немесе қолдану мүмкіндігі болмаған кезде тура периодтық өлшеуіштер және есептік
әдістер болуы қажет.
5.3.7 Тазалық нормаларына және экологиялық қорғау шараларына арналған
қондырғылар орнатылмаған қазандықдарды қызмет көрсетуге тыйым салынады.
5.3.8 Лас ағынды суларды тазалау және істеп өту үшін қондырғылар қызмет
көрсетуге жылуэнергетикалық қондырғының тазалауға қосылу алдында алынуы керек.
5.4 Қауіпсіздік техникасы
5.4.1 Әр жұмысшы қызмет етуші жабдықтарға және жұмыс орнындағы еңбекті
ұйымдастыруға байланысты қауіпсіздік техникасының ережесін (ҚТЕ) білуі керек; адам
денсаулығына қауіпті жағдайларда жабдықтардың, механизмдердің және құрылғылардың
істен шыққанда және қауіпсіздік техникасы бұзылған кезде қауіпті жою үшін шаралар
қолданып, жоғарыдағы басқарушыларға айтуы тиіс.
8
5.4.2 Коммуналды жылытқыш қазандықтарға қызмет көрсететін кәсіпорындардың
басқарушыларына қауіпсіздік техникасы бойынша жалпы басқару жұмыстары жүктеледі,
ал қазандықтардың басшыларына – техника қауіпсіздігі бойынша жұмыс ұйымдастыру
және қауіпсіз еңбек жағдайларымен қамтамасыз ету жатады.
5.4.3 Цехтер, учаскілер, қызмет, зертхана және шеберліктер басшылары қауіпсіз
еңбек жағдайдарын жасау бойынша техникалық және ұйымдастыру шараларының
өткізуін, қайта жоспарлық инструктаж және персоналды қауіпсіз жұмыс жасау әдістеріне
үйрету керек және техника қауіпсіздігін сақтау ережелерінің қадағалануын бақылап
отыруын қамтамасыз ету керек.
5.4.4 ҚР ТЖМ өкілетті мүшесінің бақылауындағы коммуналды жылытқыш
қазандықтың барлық жабдықтары мен механизмдері ҚР ТЖМ өкілетті мүшесінің
территориалды бөлімшесінде тіркелуі керек, паспортта жазылған қызмет көрсетуге
рұқсаттамасымен біріншілік техникалық куәландыруға тартылуы тиіс, қабылдау
сынаулары, және орнатылған уақытта тексерістер мен куәландыруландарға тартылу керек.
ҚР ТЖМ өкілетті органдарына бағынатын кәсіпорындар өз жұмысында ҚР заңы
«Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы»
03.04.2002 № 314-II,
сонымен қатар Булы және су жылытқыш қазандардың құрылғысы және пайдалануы
бойынша өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын басшылыққа лауы керек [1].
5.4.5 Электрлік қондырғыларда қолданылатын қорғаушы жабдықтар мен
құралдарды әрекеттегі нормалар мен ережелерге сәйкес тексерістер мен сынаулар
жүргізіліп отыруы тиіс.
5.4.6 Қызмет көрсетуші кәсіпорындарда болған жазатайым жағдайларға техника
қауіпсіздігін сақтамауын, өндірістік қауіпсіздік талаптарын, өндірістік тазалықпен
қамтамасыз етпеген және жазатайым жағдайларды болдырмау үшін қажетті шараларды
қолданбағаны үшін әкімшілік-техникалық персонал мүшелері мен ережелерді бұзған адам
жауап береді.
5.4.7 Әр жазатайым жағдайлар және техника қауіпсіздігін сақтамаған жағдайлар
тексерілуі керек және пайда болу себептері мен кінәлі адамдары жауапқа тартылуы тиіс,
сондай жағдайлардың қайталанбауына жол берілмеуін жасау керек. Жазатайым
жағдайлардың хабарлануы, тексерілуі мен есебі ҚР «Еңбек кодексына» [5]
сәйкес
«Жазатайым жағдайлардың тексерілуі мен есебі туралы және өндірістегі
жұмысшылардың
денсаулығына зиянды басқа зақымдар туралы жағдайға» [6] сәйкес жасалады. ҚР ТЖМ
бақылауындағы объекттерде жазатайым және апаттық жағдайлар туралы ҚР ТЖМ
жергілікті мүшелеріне міндетті түрде хабарлау керек. Энергия қондырғылардағы сәтсіз
жағдайлар және апаттар туралы ҚР ИжЖТМ бақылауы және мемелекеттік энергетикалық
бақылау бойынша жергілікті комитет органдарына дереу хабарлау керек.
Жазатайым жағдайлардың дұрыс және берілген уақытында тексерілуін және
есебінің, актілердің формаға сәйкес құрылуына, актілерде көрсетілген шаралардың
орындалуына коммуналды жылытқыш қазандықтарға қызмет көрсететін кәсіпорынның
басқарушысы, бөлімшелір басшылары мен өндірістік учаскілер басшылары жауап береді.
5.4.8 Ауыр және топтық жазатайым жағдайлар және өліммен болған жағдайлардың
тексеріс материалдары, сонымен қатар сәйкесінше нұсқаулар мен көрсеткіштер
коммуналды жылытқыш қазандықтарға қызмет көрсететін кәсіпорынның барлық
қызметкерлерімен жасалуы керек.
5.4.9 Қазандықтардың өндірістік қызметкерлері жазатайым жағдайларда тап болған
адамға бірінші көмек көрсету әдістерін міндетті түрде білуі керек.
5.4.10 Құрылыс-жөндеу жұмыстары басқа мекемелермен жасалған жағдайда
әрекеттегі қазандықтарда техника қауіпсіздігі бойынша (жұмысты ұйымдастыру жобасы,
өндірістік жұмыстар жобасы) өндірістік тазалық және өрт қауіпсіздігі бойынша келісілген
шаралар
жасалуы
керек,
сонымен
қатар
құрылыс-жөндеуші
кәсіпорынның
