Қазақстан республикасы білім және ғылым министірлігі

111 
 
Ұлты мен ұрпағы үшін қан майданда да қайсарлық танытып, иманды ісімен халқының 
қадір-қасиетін иеленген батыр қыздарымыздың ерлік рухы ел тарихымен біте қайнап, бірге 
жасап келеді. Ӛйткені, әйел ұлтжанды болмай, ұлтжанды ұрпақ ӛсіру мүмкін емес.  
Тәуелсіздік алған 25 жылдың белесінде еліміздің білім беру жүйесі мен педагогикалық 
ғылымы  әлемдік  білім  кеңістігінен  орын  алып,  дами  бастады.Ӛркениетке  қадам  басқан 
тұстағы басты бағыттардың бірі ұлттық тәлім тәрбие мен сапалы білім беру болып табылады. 
Осы  жоғарыда  айтылған  мәселелер  дұрыс  шешімін  табу  үшін  қоғамға  саналы,  жоғары 
дәрежеде  жастарға  білім  мен  тәрбие  беретін  заман  талабына  сай  жаңа  тұрпатты  мұғалім 
дайындау  керек  екені  анық.  Тараз  мемлекеттік  педагогикалық  институтының  миссиясы  – 
жоғары білікті маман, жалпы елге және аймаққа қажетті жаңа тұрпатты мұғалім дайындау. 
Институт мемлекеттің білім беру саласындағы стратегиялық мақсаттарына сәйкес білім беру 
жүйесін түбегейлі жаңғыртуды басты мақсат тұтады.  
Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасында Білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға 
арналған мемлекеттік бағдарламасы негізінде мұғалімдерге жүктеліп отырған жауапкершілік 
арта түсті. Бұл білім берудің барлық деңгейлерінде оқытудың мүлдем жаңа сапасын жүзеге 
асыруды  талап  етеді.  Қазіргі  білім  беру  жүйесін  түбегейлі  ӛзгертуде  мұғалім  аса  маңызды 
стратегиялық рӛл атқарады. Елімізде білім беру  жүйесін жаңартудың қазіргі кезеңі жоғары 
педагогикалық  білім  беру  маңызының  артуымен  сипатталады.  Қазақстандағы  білім  беру 
реформаларының  тиімділігі,  ең  алдымен  мұғалім  тұлғасына,  педагог  маман  дайындау 
сапасына тәуелді болатыны белгілі. 
2010  жылғы  17  қыркүйекте  институт  Қазақстандық  30  оқу  орнының  қатарында 
Болоньяда  Университеттердің  Ұлы  Хартиясына  қол  қойды.  Осы  арқылы  институт  ӛзінің 
Болон  үдерісінің  негізгі  ұстанымдары:  академиялық  ұтқырлықты,  ЖОО  дербестігін, 
академиялық еркіндікті, білім мен ғылым интеграциясын қолдайтындығын танытты. 
Елбасы айқындаған еліміздегі білім беру жүйесін интернационализациялау саясатының 
сәтті  жүргізілуінің  нәтижесінде  халықаралық  академиялық  ұтқырлық  аясында  еуропалық 
ЖОО-на  студенттерді  оқуға  жіберу  мүмкіндігі  туындады.  Академиялық  еркіндікті  дамыту 
бағытында  білім  беру  бағдарламаларының  құрылымы  мен  мазмұны  таңдау  пәндерімен 
толықтырылып отырады. Тілдерді меңгеруге, электронды оқытуға, инклюзивті білім беруге 
және  12  жылдық  мектепке  арналған  маман  даярлауға  баса  мән  берілетін  жаңа  элективті 
пәндер оқу үдерісіне кеңінен енгізілуде. 
  Қорыта  айтар  болсақ,  бір  ұлтқа  арқа  болар  болашақ  педагогтарды  тәрбиелеп  отырған 
Тараз  мемлекеттік  педагогикалық  институтының  мәртебесі  биіктей  береді  деп  ойлаймын. 
Ӛйткені,  казақтың  ұлы  ұрпағын  тәрбиелейтін  болашақ  ұстаздардың  тәрбие-ұясы,  алтын 
ордасы  болған  біздің  оқу  орны-қазақтың  тілін,  дінін,  ұлттық  рухын,  ұлттық  мінез-құлқын, 
ұлттық тәрбие- мектебін қалыптастыратын қасиетті орда. 
     
Әдебиеттер тізімі: 
1. Н.Ә. Назарбаев «Қазақстан жолы - 2050: Бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты 
Қазақстан халқына Жолдауы. 17 қаңтар, 2014ж. 
2.  Н.Ә.Назарбаев «Қазақстан-2050» Стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси 
бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауы. 14 желтоқсан, 2012ж. 
3. Л.Гумилев.
 Кӛне түріктер: монография.- Алматы, 1994.- 478б. 
 
Аннотация 
Мақалада Ұлы дала елінің жастар тәрбиесі мәселелері және отбасы құндылықтары туралы 
тұщымды ойлар айтылған. 
Аннотация 
В статье рассказывается о воспитании молодежи Великой спепи и  о семейных ценностях. 
 
Annotation 
The article tells about the education of the youth of the Great Steppe and family values. 
 

112 
 
УДК 37:39 
 
ОСНОВНЫЕ ПРОБЛЕМЫ НЕПОЛНЫХ СЕМЕЙ 
 
Кулданова А.Е., Кабуддинова М. 
Таразский государственный педагогический институт, г. Тараз 
 
На сегодняшний день распад семьи является острой проблемой современного общества. 
Согласно  статистике  2011-2016  гг,  каждый  третий  брак  в  нашей  стране  распадается. 
Практика  показывает,  что  жизнь  и  условия  воспитания  ребенка  в  неполной  семье 
существенно  отличаются  от  жизни  ребенка  в  полной  семье.  Помимо  материальных 
трудностей,  одинокие  матери  не  в  состоянии  одновременно  реализовать  материнскую  и 
отцовскую  позиции.  Такие  условия  жизни  влияют  на  личностное  развитие  ребенка. 
Неполные семьи образуются по нескольким причинам: рождения ребенка вне брака; смерть 
одного  из  родителей;  расторжение  брака;  раздельное  проживание  родителей.  Отсюда 
выделяют  типы  неполных  семей:  внебрачная,  осиротевшая,  разведенная,  распавшаяся. 
Материнские  семьи  занимают  большинство  среди  неполных  семей.  Воспитание  детей  в 
такой  семье  имеет  ряд  особенностей.  Из-за  отсутствия  одного  из  родителей,  другому 
приходится решать материальные и бытовые проблемы семьи. 
По  статистике  дети  из  неполных  семей,  имея  больше  времени  и  меньше  контроля, 
становятся  наркоманами,  алкоголиками,  проститутками,  в  общем  отбросами  общества.  Это 
далеко  не  полный  список.  Отмечу,  что  особенно  негативно  воспринимаются  матери  - 
одиночки. 
В наше время наблюдается вытеснение женщин с рабочих мест на биржу труда или в 
сферу бюджетных  учреждений, в которых заработок ниже среднего. Так для  содержания  и 
воспитания  детей  требуются  денежные  средства,  согласитесь,  ее  положение  незавидное, 
женщине  приходиться  «изворачиваться»  в  поисках  высокооплачиваемой  работы,  а  также 
дополнительного  заработка.  Мать,  воспитывающая  ребенка  без  мужа-отца,  вынуждена 
самостоятельно  заботиться  о  благосостоянии  своей  семьи.  Особенно  нуждаются  неполные 
семьи,  где  воспитываются  дети  с  различными  психическими  и  физиологическими 
отклонениями, инвалиды. Ребенок-инвалид требует постоянного ухода и присмотра, поэтому 
женщине-одиночке не под силу улучшить благосостояние своей семьи, ей физически сложно 
это сделать. Такие семьи вынуждены жить на пособие по инвалидности и детское пособие. 
Из-за необходимости ухаживать за ребенком без чьей-либо помощи женщина не может как-
то  проявить  себя  на  профессиональном  поприще,  отодвигая  на  задний  план  карьеру  и 
профессиональный  успех.  Чрезмерная  занятость  часто  на  нескольких  работах,  а  также 
материальное благополучие не дают даже самой заботливой женщине заниматься ребенком, 
и он предоставлен самому себе. 
Образ жизни неполной семьи имеет особенности, которые сказываются на воспитании 
ребенка.  Отсутствие  одного  из  родителей  может  стать  причиной  неудачного  и 
неполноценного  воспитания  ребенка  (детей).  Объясняется  это  чрезмерной  занятостью  на 
работе,  которая  не  дает  возможности  уделять  достаточное  количество  внимания  детям. 
Другой  проблемой  неполных  семей,  которой  необходимо  уделить  внимание,  является 
качество здоровья детей.  Женщина, в одиночку воспитывающая ребенка, в первую очередь 
вынуждена  заботиться  о  материальном  благополучии  семьи,  отодвигая  свои 
непосредственные обязанности воспитания и укрепления здоровья детей на второй план. 
Законодательство Казахстана уравнивает родителей в правах, но суд обычно оставляет 
ребенка жить с мамой, если, конечно, мама – не совсем падшая личность. Потому на плечи 
женщины  ложится  важная  и  тяжелая  обязанность  –  вырастить  достойного  члена  общества 
самостоятельно. 
Несмотря  на  то,  что  женщина  порой  в  таких  случаях  становится  и  папой  и  мамой 
одновременно  –  ей  приходится  взять  на  себя  не  только  домашние  хлопоты  и  воспитание