«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
386
Для определения аммиака и углекислого газа был использован газоанализатор ОКА – Т, для
метана ПГА – 300, для взрывоопасных газов таких как бутан, ацетон, пропан и т.д. газоанализатор
Мегеон – 08088. Было определено газовый состав воздуха в помещении в трех точках. Далее было
взято среднее показание. Таблице 1 приведены измеренные данные с помощью разных
газоанализаторов.
Таблица 1. Газовый состав воздуха в животноводческих помещениях.
Определяемое
вещество
Объект 1
Объект 2
ПДК
До полудня
После
полудня
До полудня
После
полудня
СО
2
0,90 %
0,5 %
0,45 %
0,15 %
0,25 %
NH
3
3,5 мг
2,5 мг
4 мг
1,5 мг
20 мг
CH
4
0,28 %
0,07%
0,21%
0,05%
~1%
Взрывоопасные
газы
-
-
-
-
-
Как мы видим в таблице из всех показани содержение СО2 до полудня в двух объектах
превышает ПДК в 2-3 раза. Это зависить от режима сбора навоза и типа подстилки. Кроме того до
полудня показания были высокие из за того, что до того момента как мы проводили измерение, навоз
все еще был несобран. В животноводческих помещениях NH3 выделяется в результате
микробиологической гидролиза мочевины и мочевой кислоты уреазой до формы NH4 и его
последующее улетучивание до NH3. Общее количество NH3, выбрасываемого в атмосфера в
основном зависит от навоза и его характеристики. Кроме того высокое содержание вредных газов в
помещении зависить от типа подстилки. В КХ «Айдарханова» был использован в качестве подстилки
смесь соломы с мелом. Как мне показалось, данный вид подстилки визуально казалось недостаточно
гигроскопичным.
Заключение. Изучение газового состава воздуха животноводческих помещений имеет большое
гигиеническое значение. На ухудшение газового состава воздуха помещений оказывают влияние и
сами животные, выделяя при дыхании значительное количество углекислого газа и водяных паров.
Выдыхаемый воздух, по сравнению с атмосферным, содержит больше в 100 раз углекислого газа и
примерно на 25% меньше кислорода. Травоядные животные выделяют, кроме того, значительное
количество метана и водорода.
Для
удаления вредных газов и предупреждения вызываемых ими нарушений
жизнедеятельности необходимо своевременно удалять навоз, менять подстилку, правильно
организовывать работу вентиляции, соблюдать нормы зоогигиенических требований.
Литературы:
1.Санитарно-гигиеническая оценка микроклимата животноводческих и птицеводческих
помещений: учеб. пособие / Новосиб. гос. аграр. ун-т. Биолого-технолог. фак.; сост.: А.А.
Пермяков,А.Г. Незавитин, Л.А. Литвина. – 4-е изд
2. «A meta-analysis of environmental factor effects on ammonia emissions from dairy cattle houses»
Elena Sanchis a, , Salvador Calvet a, Agustı´n del Prado bFernando Estelles.
3. Гершун В. И., Ветеринарная гигиена / В. И. Гершун, Р. К. Туякова. - Костанай: Костанайский
печатный двор 2005. - С. 58-67.
«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
387
Шортанова Айжан
6M060600-Химия
Ғылыми жетекшісі: х.ғ.к, профессор м.а. Г.Е. Азимбаева
АЛТЫН ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚОСЫЛЫСТАРЫН ӨНДІРІС ҚАЛДЫҒЫНАН БӨЛУ ӘДІСІ
Аннотация.
В данной статье описана получение золото и его соединении путем переработки
отходов производства царской жидкостью. Обработано разложенный раствор 10% - тиомочевиной и 35% -
раствором Na
2
CO
3
, в результате выделен KAuP2S7, Cs3(AuO2) (Cs1,72 Rb 2,28 Au4). Их химический состав
подтвержден методами рентгенофазной и ИК-спектроскопией.
Abstract. This article describes the production of gold and its compounds by processing waste Royal liquid.
Treated the decomposition of a solution of 10% thiourea and 35% solution of Na2CO3, it resulted in KAuP2S7,
Cs3(AuO2) (Cs Of 1.72 Rb2,28 Au4). Their chemical composition was confirmed by x-ray and IR spectroscopy
Кіріспе
Қазіргі жағдайда еліміздің минералды байлықтары (оның ішінде көп мөлшерде жиналып
жатқан құрамында бағалы металдары бар қалдықтар мен айналмалы материалдар) кешенді түрде
қайта өңделмеуде. Негізгі металдардың өндіріс технологияларының, бір жағынан жаңарылмауының
себебінен, екінші жағынан жиналған құрамы бойынша күрделі қалдықтарды өңдейтін оңтайлы
жоғары технологиялы сұлбаның жоқтығы бағалы, технологиялық түрде қайтарылатын көптеген
компоненттерінің біржола жоғалуына әкеліп соғуда. Техногендік минералдық қалдықтардың мөлшері
жылдан жылға өсуде. Статистикалық мәліметтер бойынша, қазіргі уақытта 20 млрд т жуық қалдықтар
жиналған. Оның 75%-ы тау-кен саласынан, 20%-ы байыту саласынан, қалғаны металлургиялық
өндіріс саласынан шығуда. Жезқазған мыс қорыту зауыты қауіптіліктің екінші тобына жатады.
Республика бойынша қалдықтардың 16,5%-ы Шығыс Қазақстан экожүйесінің үлесіне тисе, бір ғана
“Жезқазған түсті металл” өндірістік бірлестігінде - 13,5% қордаланған (9,12046 млн.т). Ал 2017 жыл
бойынша түзілген өнеркәсіптік қалдықтар көлемі 76,7 миллион тонна, 2017 жылға бұл мөлшер 105,5
миллион тоннаны құрады. 2018 жылы өнеркәсіптік қалдықтарды қайта өңдеу үлесі 12,44 %, ол
алдынғы жылмен салыстырғанда 2 % жоғары.
Қазақстанда 2018 жылдың қаңтар-қыркүйегінде өңделмеген және жартылай өңделген немесе
ұнтақ түріндегі алтын өндірісі 71 361 келіні құрады. Бұл 2017 жылдың осы кезеңімен салыстырғанда
12,9% көп.
Аталған кезеңде өңделмеген және жартылай өңделген немесе ұнтақ түріндегі күмісті өндіру
көлемі былтырғымен салыстырғанда 10,4% азайып, 711 280 келіні құрады. [1].
Тәжірибелік бөлім
Зерттеудің нысаны ретінде: Жезқазған мыс кен байыту өндірісі жанынан алынған қалдық.
Өндіріс қалдығын қайта өңдеу арқылы бағалы металдар мен қосылыстарды бөлуге болады.
Біз осы мақсатта Жезқазған мыс комбинатының өндіріс қалдығының химиялық құрамын[2]жұмыста
зерттеліп, нәтижесінде 14 макроэлементтер мен 19 микроэлементтер бар екендігі анықталды. Өндіріс
қалдығының құрамына мыс, мырыш, темір, қорғасынның мөлшері көп.
Өндіріс қалдығы құрамындағы бағалы, сирек кездесетін металдар да бар екендігі анықталды.
Олардың мөлшері спектрлік анализ әдісімен «Дифракционды фотографиялық спектрограф -13»
(ДФС-13) маркалы қондырғысында анықталды. Оларды атап айтқанда (%): алтын-0,000124; күміс-
0,01362; никель-0,0073.
Өндіріс қалдығын кешенді түрде пайдалану үшін тұз қышқылы және патша
сұйықтығымен ыдыратудың қолайлы жағдайлары анықталған [2].
Өндіріс қалдығын патша сұйықтығымен 20
0
С бөлме температурасында, қаттының
сұйыққа 1:2,5 ара қатынасында, 1 тәулікте (24 сағат) ыдыратылды.
Мыс өндірісі қалдығын патша сұйықтығымен өңдеп, сүзіп даяр болған I ерітінді екіге бөлініп
алынды.
I ерітіндіні 30 мл 10% - тиомочевина ерітіндісімен өңдеп. Нәтижесінде жасыл түсті тұнба
түзілді. Тұнбаны кептіріп, өлшеп алынды. Нәтижесінде 13,55 г KAuP
2
S
7
түзілді.
