«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
384
Жапрақтардың қаншалықты ластанғанын, клеткаларында ластағыш заттардың тұрып
қалғандығын көру үшін біз жапырақтың көлденең кесіндісінен препарат жасап, оларды
микроскоппен көріп, фотосуретке түсіргеннен кейнгі байқалатын өзгерістерін сыртқы бақылау
көрінісіне талдау жасадық. Бұл талдау бойынша салыстыру анализін жасау үшін таза жағдайда
өсірілген ағаш өсімдіктердің жапырақтарында зерттедік.
Біздің бақлауымызша арша жапырағының анатомиялық құрылысында өткізгіш шоқтары айқын
көрініп, қатпарлы мезофилі ажырап кеткен. Бұдан шығатын нәтиже ластағыш заттардың арша
жапрағының құрылысына әсер еткені байқауға болады.
Күзде жиналған емен, арша, терек, алма, вяз, карагаш, үйенкі ағаштардын жапырақтарыныа
салыстырмалы анализ жасалды. Еменнің анатомиялық құрылысында бізге айқын көрінген шайыр
құыстарының өзгеріске ұшырағаны байқалған. Зерттеу барысында жапрақтардың анатомиялық
құрылысында үлкен өзгерістердің болғандығы анықталды.
Вяз, алма, қарағаш ағаштарының жапырақтары көктемнен күзге дейін атмосферадағы белгісіз
заттармен толтырылғаны көрініп тұр. Оны біз улы заттарды сіңіріп шайыр қуыстарына орналасады
деп ойлаймыз. Өткізгіш шоқтар концентрлі, мезофилл қатпарлы, мезофиллде қосымша заттары бар
екендігі анықталды [3]. Анатомиялық құрылысы өзгеріске ұшыраған. Осындай қорытындыны
қосымша физико-химиялық анализбен дәлелдедік.
Сонымен жасыл ағашы өсімдіктердің жапырақтары ауаға ұшқан шандар мен газдарды, ауыр
металдарды өзіне сіңіріп, атмосфералық ауаны тазартады. Бірақ жапырақтардын өздері де қоршаған
ортаға түскен ластағыш заттардын әрекетінен жағымсыз әсерге ұшырайды. Бұл олардың дамуымен
физиологиялық процесстеріне соның ішінде биологиялық тұрақтылықпен қорғаныштық функциясын
төмендетеді. Әр түрлі ағашты өсімдіктердің түрлері олардың физиологиялық және морфологиялық
ерекшілігінің нәтижесіне қарай ауыр металдарды жинақтау қаблетінде айырмашылық бар. Ауыр
металдардың емен мысалында жапырақтарына тигізетін улық әсері анықталды: Cd > Ni >Pb.
Әдебеттер:
1. Рощина В.В. Загрязнение окружающей среды металлами //Сб. тр. "Металлы,
гигиенические аспекты оценки и оздоровления окружающей среды". М., 1983. -С.7-14)
2. Шильников И.А., Лебедева Л.А., Лебедев С.Н. Факторы, влияюшие на поступление
тяжелых металлов в растения // Биология. 1995. №8. -С. 68-70.
3. Лавриенко И.А., Лавриенко О.В. Аккумуляция растениями тяжелых металлов в условиях
нефтезагрязнения // Сибирский экол.журнал. 1998. №3.4. -С.299-309.
«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
385
Тәсібекова Гауһар
«Ветеринарная санитария»
5- курс студент
Научные руководители: к.в.н., проф. Г.Е.Алпысбаева, м.в.н., ст.преп. Ж.Н.Кудайбергенова
«КазНАУ» НАО
Сравнительное исследование газового состава воздуха животноводческих помещений с
использованием современных приборов
Түйіндеме. Жануарлардың тіршілік етуінің нәтижесінде, көң мен төсеніш құрамындағы азот
және күкіртті заттардың ыдырауы барысында, сонымен қатар, жануарларға арналған қора-
жайлардың ауа алмасуының бұзылуы салдарынан, жануарларға зиянды әсер ететін аммиак,
көміртегі диоксиді, сутегі сульфиді, меркаптандар, метан және басқа да улы газдардың көп
мөлшері жинақталуы мүмкін. Зиянды газдардың әсерін зерттеу арқылы жануарлардың ұстау
жағдайларын жақсарта аламыз. Зерттеу барысында барлық микроклиматтық көрсеткіштерді,
газдарды, соның ішінде аммиак, метан және көмірқышқыл газдарының мөлшерін өлшедік. Зиянды
газдар классикалық әдістермен және сандық және сапалы анықтау үшін заманауи құралдарды
қолдану арқылы анықталды.
Abstract. As a result of animal life, the decomposition of nitrogen and sulfur-containing substances of
manure and litter, as well as insufficient air exchange in the premises can accumulate in significant
concentrations of ammonia, carbon dioxide, hydrogen sulfide, mercaptans, methane and other gases that
have a harmful effect on animals. By studying the effect of harmful gases, we can optimize the conditions of
animals. In the course of research, all microclimatic parameters and the presence of ammonia, methane and
carbon dioxide from gases were measured. Harmful gases were determined by classical methods and using
modern devices for quantitative and qualitative determination
Благополучие сельскохозяйственных животных, увеличение производства животноводческой
продукции и насыщение отечественного рынка мясом, молоком, яйцами, а также сырьем высокого
качества возможно при условии укрепления кормовой базы, оптимизации технологических процессов
и строгого соблюдения зоогигиенических правил ведения животноводства. Микроклимат – это
совокупность физико-химических параметров воздушной среды и светового режима помещения, в
различном сочетании и с различной силой воздействующих на организм животного [1].
Углекислый газ, метан, аммиак, сероводород и закись азота являются наиболее заметными
газами, обнаруженными в молочных постройках. Когда газы, произведенные в концентрированном
молочном производстве, выходят из зданий, они способствуют расширению экологических проблем,
таких как глобальное потепление, кислотные дожди и баланс питательных веществ в окружающей
среде [3]. Основным источником углекислого газа в молочных зданиях является дыхание.
Незначительные порции (6,1%) образуются в результате разложения навоза и мочевины. Средняя
концентрация CO
2
в молочных постройках составляет 1900 промилле. Скорость производства CO
2
на
корову составляет 330 г / ч [2].
Лабораторные исследования проводились в КазНАУ в 2018-2019 году на факультете
«Ветеринария», на базе кафедры «Ветеринарная санитарная экспертиза и гигиена», а научно-
практическая часть проводилась в КХ «Айдарбеков Е.С» в Алматинской области.
Результаты исследования.
Для исследования были выбраны три разных обьекта:
1.
объект для содержания КРС вместимостью в 155 голов;
2.
объект для содержания КРС вместимостью в 80 голов;
3.
объект для содержания телять.
Исследования проводили два раза, до полудня и после полудня.
Был определен газовый состав воздуха в животноводческих помещениях КХ «Айдарбеков» в
Алматинской области. Перед определением газового состава воздуха, измерили микроклиматические
параметры помещении с использованием разных приборов. Для определения влажности,
освещенности, шума и скорости передвижения воздуха использовали универсальный комплекс
Mastech MS6300. А также для сравнения был использован люксметр ПКА, чашечный анемометр
цифровой с указателем направления ветра Мегеон -11030, термогигрометр.
