«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
348
designed to isolate plant DNA from deep processed food and feed. According to this protocol, potentially
present PCR inhibiting substances are effectively removed with additional steps to bind and wash DNA. In
our case, the second protocol was used for DNA extraction. For the amplification, the SureFood GMO
SCREEN 4plex 35S / NOS / FMV + IAC reagent kit was used having the following composition: 2x
Reaction mixture (1.1 ml) (Code 1), 1x Taq polymerase (11 μl) (Code 2), 1x Positive DNA control (200 μl)
(Code 3).
The proposed methods of setting PCR in comparison with the methods recommended by MUK
4.2.1902-04 do not need to be put on the second round of amplification with previous amplification
products.
As a result, possible contamination is sharply reduced, since previous amplification products are
the main cause of false positive results.
PCR testing in one round reduces the time spent for the qualitative
determination of GMI by 1.5-2 hours.
According to the results of the study
22 samples of food products were selected, namely 16 types of
boiled sausages and 6 types of corn.
DNA was isolated from selected products.
DNA from the samples had
an average concentration in the region of 50
ng
/
μl
and a frequency of 260/280
nm
equal to 1.8.
According to the results of the analysis of the content of GMOs in the studied products, the
following results were obtained:
- In 4 samples of boiled sausage from 16, GMO was detected (
promoter
35S and terminator NOS);
- In 1 sample of corn from 6, GMO was also detected (
promoter
35S).
Literature:
1. Genetically Modified Food Sources: Safety Assessment and Control, Ed. V.A. Tutellan. - M.:
Publishing House of the Russian Academy of Medical Sciences, 2013. - 444 p.
2. Popova M.Yu., Bulygina E.S., Kuznetsov B.B., Zharinov A.I., Rogov I.A., Skryabin
K.G. Determination of the content and isolation of PCR-suitable DNA from commercial preparations of
soybean processing // Biotechnology, Moscow, 2003, No. 2, p. 86-94.
3 .Kozybaev A. Nabiyev JS, Yakiyaeva MA [and others] POLYMERASE CHAIN REACTION OF
REAL TIME (RT PCR) - METHOD INTENDED FOR DETECTION // Innovations in Science:
Coll. Art. on mater. XXXVIII Intern. scientific-practical conf. Number 10 (35). - Novosibirsk: SibAK, 2014.
«ЖАСТАР ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ: БҮГІНІ МЕН БОЛАШАҒЫ»
Студенттер, магистранттар, докторанттар мен жас ғалымдарды 72-Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциясы
Сәуір, 2019
349
Кырбасова Эльзира
6D011300-Биология
Ғылыми жетекшісі: б.ғ.д., проф. Г.У. Дюскалиева
ҚазМемҚызПУ
ДӘРІЛІК ӨСІМДІКТЕР ШИКІЗАТЫН ДАЯРЛАУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Аннотация. В статье рассматривается требования и правила сбора, сушки и хранения лекарственного
растительного сырья. Их качество также зависит от климата, состава почвы, времени и метода сбора и
т.д. Лекарственным сырьем являются различные части растения (почки, листья, цветки и соцветия, плоды и
семена, корни, корневища).
Abstract. The article discusses the requirements and rules for the collection, drying and storage of medicinal
plant raw materials. Their quality also depends on the climate, soil composition, time and method of collection, etc.
Medicinal raw materials are various parts of the plant (buds, leaves, flowers and inflorescences, fruits and seeds, roots,
rhizomes).
Дәрілік өсімдіктерді жинау арнайы білім, білік және дағдыны қажет етеді. Ең алдымен дәрілік
өсімдіктермен танысып, оларды басқа ұқсас, әсіресе улы өсімдіктерден ажырата білу қажет.
Биологиялық белсенді заттар өсімдіктің қай бөлігінде жинақталатынын, шикізатты өсімдіктің өсуі
мен дамуының қай кезеңінде жинау керектігін білу өте маңызды. Дәрілік өсімдік шикізатының
сапасы климат пен топырақ құрамына ғана емес, сонымен қатар шикізатты жинау уақыты, әдісі және
т.б. байланысты. Дәрілік шикізаттарға өсімдіктің бүршіктері, қабығы, жапырағы, гүлі, гүлшоғыры,
шөбі, тамырсабағы мен тамыры, пиязшықтары мен түйнектері жатады. Дәрілік өсімдіктерді жақсы
ауарайында жинаған дұрыс.
Бүршіктерді ісініп өсе бастағанда, әлі ашылмай тұрғанда жинайды. Майда бүршіктерді
бұтақтарымен кесіп алып, зардаптанғандарын алып тастайды да, кептіріп ұсақтайды. Ірі бүршіктерді
қолмен үзіп алады.
Қабықтарды жас және сау діңдерден көктемде жинайды. Қабықтарды бездерінен,
қыналардан тазартып, кептіреді. Олар кепкен кезде түтік тәрізді жиналып қалады.
Жапырақтарды гүлдеу кезеңінде (өгейшөптің жапырақтары гүлдегеннен кейін пайда
болады, меруертгүлдің жапырағын гүлдеу кезеңіне дейін) жинайды. Итбүлдірген жапырақтарын
гүлдегенге дейін көктемде және күзде жинауға болады, басқа кезде жиналса қарайып, жарамсыз
болып қалады. Жапырақтарды қолмен сағақтарымен қоса немесе онсыз жұлып алады. Қалақай
жапырақтарын орып, кептіргеннен кейін жинайды.
Гүлі мен гүлшоғырларын гүлдеу кезеңінің басында ақырын қолмен жинайды.
Шөбін гүлдеу кезеңінің басында (итошағаннан басқасын, себебі оны шанақтану кезеңінде
жинайды) секатормен, қайшымен, пышақпен кесіп алады немесе оруға болады. Тамырымен жұлып
алуға болмайды, себебі шикізат біріншіден топырақпен ластанады және дәрілік өсімдік популяциясы
азайып кетеді.
Жемісі мен тұқымын толық пісіп жетілгенде жинайды. Осы кезде құрамында биологиялық
белсенді заттары өте көп болады. Қаражидек, таңқурай, бүлдірген, кәдімгі шәңкіш, шырғанақ, шетен,
долана, итмұрынның шырынды жемістерін таңертең немесе кешке жинаған дұрыс. Күндіз ыстықта
жиналса тез бұзылады. Кептірер алдында қоспаларды, езілген және бұзылған жемістерді алып тастау
қажет.
Тамырсабағын, тамырын және пиязшықтарын күзде немесе өсімдік әлі тыныштық күйде
тұрғанда ерте көктемде күрекпен немесе айырмен қазып алады. Кейде жұмсақ топырақтан тырмамен
немесе қолмен жинауға болады. Тамырсабақты, тамырды және пиязшықты сілкіп топырақтан
тазартып, суық ағын сумен жуады да таза шөптің, қаптың немесе газеттің үстінде кептіреді. Сосын
оларды сабақтарынан, шіріген бөліктерінен тазартып, кептіретін орынға жеткзеді.
Дәрілік өсімдік шикізаттарын жинағанда төмендегідей ережелерді ұстану қажет:
- өсімдіктерді, қалада, көлік көп жүретін жерлерде жинауға болмайды;
- шөптесін өсімдіктердің өсімталдығын сақтау үшін оларды тамырымен жұлмау керек;
- шикізат дайындағанда өсімдіктің биолгиялық ерекшелігін ескеру қажет. Мысалы, аюқұлақ
жапырағын, итбүлдіргенді, меруертгүлді, шоқпарбас спораларын бір жерден 3-4 жылдан кейін;
