теңдестіру тәсілдері, кәсіпкерлік топтардың әлеуметтік құрамы, шаруашылық іс - әрекеттің
құндылықтары - нормативтік негіздері, мемлекеттің кәсіпкерлікті қолдау саясаты.
Курс мақсаты болып жатқан кәсіпкерлік туралы кең түрдегі сипаттамаларымен
таныстыру, кәсіпкерлік жайлы жүйелі жолмен өңделген экономикалық, әлеуметтанулық
ойлар арқылы жаңа зерттеулік бағыттарды қарастыру.
Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). Бұл пәннің обьектісі - әлеуметтік феномен
ретіндегі кәсіпкерлік, сонымен қатар мемлекеттің экономикалық дамуының негізгі ретінде
кәсіпкерлік топ болып табылады. Көптеген экономика - әлеуметтанулық бағыттарды біліп, әр
түрлі методологиялық құралдарды меңгеріп алу қажет. Оның методологиялық негізгі болып
батыс пен отандық кәсіпкерліктің теоретикалық және эмпирикалық зерттеулерінің
қорытындысы қызмет етеді.
Бұл пәннің орны мен ролі және бұл пәннің басқа ғылымдардың арасындағы орны,
оның өзектілігімен анықталады. Кәсіпкерлік — қазіргі қоғамның нақты құбылысы ретінде
әлеуметтанулық талдаудың зерделі пәні болмады.
Күтілетін нәтижелері. Студент алған білім нәтижесінде пәнді игеріп, осы білім
негізінде пән ауқымында іскерлік дағдыларын толық игеріп, біліктілігін арттыра біледі.
Пән бойынша алған білімдер жүйесі білім алушыны талапқа сай дағдыларды игеріп
іске асыруға дайын болады. Пәнді игеру арқылы қалыптасқан біліктілік пен дағдылар
студентке жүйелі білім бағытын қалыптастырып іскерлікке бейімдейтін кешенді білім-білік
қалыптастырады.
Пререквизиттер: басқару әлеуметтануы
Постреквизиттер: менеджмент әлеуметтануы
Оқытушы: Ахметова Ж.Ш
24.2 Пән атауы: Рынок әлеуметтануы (2 кредит, 90 сағат)
Оқытудың мақсаты: Студенттерге рыноктың әлеуметтік негіздері мен жақтары
туралы және рынок институттарын зерттеудің әлеуметтенулық ерекшеліктері туралы тұтас
түсінік қальштастыру. Бұл пәнді оқыту барысында келесі міндеттер шешіледі: рынок
түсінігін, оның экономикалық және әлеуметтанулық мазмұнын, атқаратын қызметін ашып
көрсету; рынокты қазіргі қоғамдағы басты экономикалық институт ретінде талдау, оның
негізгі элементтерін талдау; нақты тақырыпқа байланысты студенттерді рыноісгық
қатынастарды әлеуметтанулық зерттеулер методологиясьша үйрету; студенттердің назарын
қазақстандық қоғамда рыноктық қатынастарды қалыптастырудың өзекті мәселелріне аудару
рыноктық институттардың ерекшеліктерін ашып көрсету оларды зерттеудің әлеуметтанулық
зерттеулердің әлеуметтанулық бағыттарымен таныстыру.
Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). Рынок шаруашьшық өмірдің басты саласы
ретінде қоғамдық өмірдің барлық саласында маңызды ықпал етуде. Екінші жағьшан,
рыноктық қатынастар әлеуметтік-экономикалық қатынастардың маңызды құрамдас бөлігі.
Индивидтер мен әлеуметтік топтар нарықта күнделікті қарым-қатынасқа түседі. Олар
өндірушінің, тұтынушының, делдалдың, жұмысшының және де басқа ролдерді орындайды.
Сондықтан да рынок көп жағдайда әлеуметтанулық зерттеулердің объектісіне айналуда.
Күтілетін нәтижелері. Студент алған білім нәтижесінде рынок әлеуметтануын игеріп,
осы білім негізінде пән ауқымында іскерлік дағдьшарын толық игеріп, біліктілігін арттыра
біледі. Сауда саттыққа жете мән береді.
Пререквизиттері : отандық әлеуметтану тарихы, әлеуметтанулық зерттеулердің
әдістемесі мен әдістері.
Постреквизиттері: менеджмент әлеуметтануы, тұлға әлеуметтануы.
Оқытушы:
Ахметова Ж.Ш
24.3. Пән атауы: Ауыл социологиясы (2 кредит, 90 сағат)
Оқытудың мақсаты: Ауылдың шығу тегін, қалыптасуын, дамуы мен қоғамдық мэнін
және жалпы заңдылықтарын зерттейтін әлеуметтану ғылымьшьщ саласы. Ауылдың
әлеуметтануы жүргізетін зерттеулердің негізгі бағыттары мыналар: қаланың қоғамдағы және
47
қоныстану ролі, оның дамуына ықпал ететін негізгі факторлары, тұрғыдарының әлеуметтік
құрылымы, қалалық өмір мен қала мәдениетінің ерекшеліістері, қоршаған ортамен
байланыстары, қалалардың дамуын жобалау, болжау және жоспарлау, оны басқару жолдары
мен әдістері, халықтың көші-қонның негізгі әлеуметтік факторлары мен нәтижелері, т.б.
Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). Ауыл әлеуметтануьшың қаланың әлеуметтік
рөлін зерттеуде оның қалыптасуы мен дамуына табиғи және материалдық ортаның тікелей
ықпалы есепке алынады. Ауыл әлеуметтануының қаланы нақтылы тарихи қоғамның
құрамдас бөлігі ретінде қарастырады, өйткені қала осы қоғамға ортақ құндылықтарды
бойьша сіңіретін, сол қоғамға тэн әлеуметтік құрылымның, қарым-қатынастардың шағын
үлгісі болып табылады. Әлеуметтану ғылымында қала тарихына, оның әлеуметтік -
экономикалық және саяси рөліне ғылыми талдау жүргізген көрнекті ойшьшдар қатарында
неміс әлеуметтанушысы М. Вебер болды.
Күтілетін нәтижелері. Пән бойьшша алған білімдер жүйесі білім алушьшы талапқа
сай дағдыларды игеріп іске асыруға дайын болады. Пәнді игеру арқылы қалыптасқан
біліктілік пен дағдылар студентке жүйелі білім бағытын қальштастырып іскерлікке
бейімдейтін кешенді білім-білік қалыптаст Студент алған білім нәтижесінде пәнді игеріп, осы
білім негізінде пән ауқымьгада іскерлік дағдыларын толық игеріп, біліктілігін арттыра біледі.
Мақсаты: халықаралық экономиканы қарастыру арқылы, оның ішкі ұлттық экономикаға
эсерін, оның негізгі түрлерін көрсете білу. Әсіресе сыртқы сауданың негізгі
макроэкономикалық көрсеткіштерге қалай эсер ететіндігін талдау.
Пререквизиттер: шетелдік әлеуметтану тарихы, әлеуметтанудағы әлеуметтік
статистика.
Постреквизиттер: қоғамның әлеуметтік құрылымы, қоғамдық пікір мәселелерін
зерттеу әлеуметтануы.
Оқытушы: т.ғ.к., доцент Жанысбеков Ә.
25.1 Пән атауы: Білім беру әлеуметтануы (3 кредит, 135 сағат)
Оқытудың мақсаты: Қоғамның әлеуметтік - экономикалық саласындағы өзгерістер
қоғамдағы білім беру жүйесінің түбегейлі өзгертеріне алып келуде. Қазақстан Республикасы
Президенті 10 қазан 2004 жылы бекіткен. «2005-2010» жылдарға арналған Қазақстан
Республикасындағы білімді дамытудың мемлекеттік бағдарламасына сәйкес білім реформасы
басталды. Республикада білімді реформалау 2 кезеңде жүзеге асырылатын болады: Бірінші
кезең - 2005-2007 жылдары, екінші кезең - 2008-2010 жылдары. Реформаның негізгі
Қазақстандығы білімді жаңа сапалық деңгейге көтеру, білімді дүние жүзіндегі дамыған
елдердің білім беру стандартына жақындату. Қоғамдағы жаңа білім беру жүйесінің
қалыптасуы білім беру саласында және жеке адамдармен топтардың білімге деген
қатынастарының әлеуметтік процестерге әсер етуін ЖОО - ның студенттеріне өз уақытында
түсіндіруді талап етеді. Білімнің көп сатыны түріне көшу бакалаврлер білуге тиісті жаңа оқу
курстарын мемлекеттік білім беру стандартына негіздеді. Білімнің және білім беру
модельерін, анықтамасын, мәнін, олардың функцияларымен орнын және қызметтерінің
ерекшеліктерін ашын көрсететін «Білім беру әлеуметтануы» курсы ерекше орынға ие. Қ.Р-да
бұл пән әлеуметтанудың бір бөлігі оқу пәні ретінде қалыптасты. Әлеуметтанудың осы
саласының айналысатын мәселелерінін анықтау. Бұл пәнді оқытудың принциптеріне тағы да
үңілу қажет.
Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). «Білім беру әлеуметтануы » пәнінің зерттеу
обьектісі қоғамның білім беружүйесі және білім беру институттары мен ұйымдары болып
табылады.
Ал, зерттеу пәні ретінде әлеуметтанудың кең көлемін қамтитын қоғамның білім беру
жүйесінің дамуынан келіп туындайтын мәселелер алынады. Білімді әлеуметтанулық талдауда
қарастырылған категориялар, жалпы алғанда, жекеше дербес болып табынады ж»не олардың
әрқайсысы жеке курстың зерттейтін пәні бола алады. Бағдарламада Қазақстан қоғамындағы
білім беру институттары мен ұйымдарындағы өзгерістері мен ауысуларына аса көп көңіл
бөлінеді.
48