көзқарастар эволюциясын талдау; студенттердің менеджменттегі диагностика әдістеріне
қатысты танымдарын арттыру;
Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). Студенттерге менеджмент әлеуметтануының
теориялық-әдістемелік негіздерін таныту; әлеуметтанулық зерттеулерде қолданынатын нақты
тәсілдерді меңгеру арқылы студенттерді әлеуметтік менеджменттің деректерін дұрыс
талдауға үйрету; студенттерге қоғамдық ғылымдар жүйесінде және әлеуметтанудағы
менеджмент әлеуметтануының рөлін дұрыс тануға көмектесу; ғылыми теориялар мен
концепциялардағы менеджменттің мазмұны мен түрлеріне байланысты көзқарастар
эволюциясын талдау; студенттердің менеджменттегі диагностика әдістеріне қатысты
танымдарын арттыру; әлеуметтік жоспарлау, жобалау және болжау функцияларының мәнін
қарастыру; студенттерге басқару саласындағы процестерді қолданбалы әлеуметтанулық
зертгеуді меңгеруге көмектесу болып табылады.
Күтілетін нәтижелері. Студент алған білім нәтижесінде пәнді игеріп, осы білім
негізінде пән ауқымында іскерлік дағдыларын толық игеріп, біліктілігін арттыра біледі. Пәнді
игеру арқылы қалыптасқан біліктілік пен дағдылар студентке жүйелі білім бағытын
қалыптастырып іскерлікке бейімдейтін кешенді білім-білік қалыптастырады.
Пререквизиттер: басқару әлеуметтануы
Постреквизиттер: Саяси әлеуметтану
Оқытушы: Ахметова Ж.
22.2 Пән атауы: Әлеуметтік ақпаратты талдау және қайта өңдеу әдістері. (3
кредит, 135 сағат)
Оқытудың мақсаты: Әлеуметтік ақпаратты сараптаудың обьектісі ретінде. Нарықтық
ұйымдастыру жүйесі. М.Вебер нарықтық жағдай туралы. Әлеуметтік ақпаратта талдау және
қайта өңдеу әдістері реттеудің ерекшеліктері.Нарықтық және бюджеттік басқарылатын
экономика. Нарықтық жағдайда таптық жағдайдың детерминациясы. Нарықты экономикалық
- Әлеуметтанулық түсіну. Нарық институционалдық шектеулердің жиынтығы
ретінде.Шаруашьшық агенттер арасьшдағы әлеуметтік құраушы қатынастар.
Шаруашылық агенттер арасындағы келісім - шарттық қатынастар. Мемлекеттік
өкілдерімен типтік қатынас. Келісімдердің орындалуын іскерлік бақылаудың
қажеттілігі.Нарықтьщ пайда болу жағдайындағы формальды міндеттемелерді бұзудың
ерекшеліктері.
Қазақстандағы нарықтық қатынастардың дамуы. Қазақстандағы нарықтың
құрылымы.Нарықтық дамудың мемлекеттік реттеу.
Жеке меншік пен жекешелендірудің әлеуметтік мәселелері. Реформалар жүріп жатқан
қоғамда жекешелендіру процесінің қажеттілігі. Меншікке белсенді және белсенсіз түрдегі
қатынас.
Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). Халықаралық туристтік нарық
экономикалық категория ретінде өзінің тауар-ақша қатынас сферасы есебінде ұсынады, оның
өзіне тэн ерекшеліктерін келесі қағидалармен аныңтауға болады: нарықтың кешенді сипаты
болады, яғни онда көрсетілетін қызмет пен тауарларға сұранс пен ұсыныс орын алады;
көрсетілетін қызмет пен тауарларды пайдалану өндіретін елде болады. Бұл жағдайды сыртқы
сауда операциясының пайдалы түрі ретінде қарауға болады, өйткені ішкі нарықта сауда жеке
бағамен жүргізіледі және ол көтерме бағадан едэуір жоғары; сұраныс субъективті түрде
болады. Тұтынудың түрі ретінде сұраныс тура тұтынушылардың жеке табысына тәуелді.
Әлеуметтік ақпаратта қатынастар саласы ретінде соңғы кезде социологтардың назарын
өзіне аударуда. Экономикалық социология шеңберінде соңғы он жылдықта нарық
әлеуметтану қалыптасуда. Нарық бұл жерде экономикалық институттардың бірі ретінде
қарастырынады. 90-жьшдардан бастап Қазақстанда нарықтық қатынастардың қалыптаса
бастауы қоғамның әлеуметтік - экономикалық құрылымының едэуір өзгеруіне, жаңа
экономикалық және әлеуметтік институттардың қалыптасуына, стратификациялық қоғамның
қалыптасуына, адамдардың экономикалық мінез-құлқының, шаруашылық мотивациясьшың
терең өзгеруіне алып келді. Нарықтық реформалар шаруашылық субьектілерінің
43
экономикалық тиімділігін арттыруға, олардың икемділігін және бэсекеге төзімділігін
арттыруға алып келді. Дегенмен қоғамдағы барлық топтар мен жеке адамдар бэрі бірдей
нарыққа икемді бейімделді, жоғары жетістіктерге не тұрақтылыққа жетті деп айтады.
Күтілетін нәтижелері. Пән бойынша алған білімдер жүйесі білім алушьшы талапқа
сай дағдыларды игеріп іске асыруға дайын болады. Пәнді игеру арқылы қалыптасқан
біліктілік пен дағдылар студентке жүйелі білім бағытын қалыптастырын іскерлікке
бейімдейтін кешенді білім- білік қалыптастырады.
Пререквизиттері : отандық әлеуметтану тарихы, әлеуметтанулық зерттеулердің
әдістемесі мен әдістері
Постреквизиттері: менеджмент әлеуметтануы, білім беру әлеуметтануы.
Оқытушы:
Ахметова Ж.
22.3 Пән атауы: Социологиялық классикалық теориясы (3 кредит, 135 сағат)
Оқытудың мақсаты: Таным барысында ойлау әдісінің дамуы мен дифференциясы
әдіс туралы ілімге - әдіснамаға алып келді. Әдіснама - теориялық және тәжірибелік іс-
әрекетті құру мен үйымдастырудың тәсілдері мен принциптер жүйесі, сонымен қатар, осы
жүйе жайлы ілім.Әдіснамалық ғылымның негізінде практикалық іс-әрекетті жүзеге асырудың
және білім алудың тәсілі ретінде көрінетін әдіс туралы ілім жатыр. Әдіснамалық талдау
объект туралы білім алу қалайша мүмкін, объект туралы қорытындылардың негізділігі мен
білімнің дүрыстығын қандай әдістер қамтамасыз етеді, объектінің табиғатына білім алудың
қанай поцедуралары адекватты дегн сұрақтарға принципиалды жауаптар беруге негізделген.
Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). социологиялық классикалық теориясы -
біздің еліміз үшін салыстырмалы түрде ғылыми-тәжірибелік іс-әрекеттің жаңа аймағы болып
табылады және де оның көптеген аспектілері теориялық жағдайда элі де болса "даулы"
мәселе күйінде қалуда. Сондықтан да әлеуметтік классикалық теориясын анықтау, оның
классификациясы және мазмүнды сипаты үнемі ғалымдар мен практиктердің талқылау пәні
болып табылуы кездейсоқ емес. Жалпы ғылыми мағынада классикалық теория -
философиялық және ғылыми білім жүйесінің негізделуі мен құрылу тәсілі, сонымен қатар
болмыс, шындықты меңгерудің теориялық және тәжірибелік операциялары мен амалдардың
жиынтығы.
Күтілетін нәтижелері. Студент алған білім нәтижесінде пәнді игеріп, осы білім
негізінде пән ауқымында іскерлік дағдыларын толық игеріп, біліктілігін арттыра біледі. Пәнді
игеру арқылы қалыптасқан біліктілік пен дағдылар студентке жүйелі білім бағытын
қалыптастырып іскерлікке бейімдейтін кешенді білім-білік қалыптастырады.
Пререквизиттер: саяси әлеуметтану, мәдениет әлеуметтануы.
Постреквизиттер: менеджмент әлеуметтануы
Оқытушы: т.ғ.к., доцент Жанысбеков Ә.
23.1 Пән атауы: Девиантты мінез-құлық әлеуметтануы. (2 кредит, 90 сағат)
Оқытудың мақсаты: Студенттерге девиантты мінез-құлық әлеуметтануы жөнінде
толық мағлқмат беру және оның қоғамда танып – білудегі орнын қарастыру, аталған
ғылымның пәндік-түсініктік аппаратын, мамандықтың теориялық-методологиялық және
практикалық мәселелерін оқыту болып табылады.
Әлеуметтік ауытқу процесін талдау үшін маңызды белгі ретінде қарастырылатын
негізгі түсініктер мен ұғымдармен таныстыру;
Ауытқымалы мінез – құлық талдайтын және зерттейтін негізгі методикалық
тәсілдерін игеру;
Ауытқымалы мінез – құлықтың негізгі түрлерін талдаудың негізгі әдістері мен
принциптерін оқыту;
Студенттің өзіндік талдау жасау білімін, негативті әлеуметік құбылыс
саласындағы бағалай және болжау тенденциясын қалыптастыру.
Девиантты мінез – құлықтың зерттеу бірқатар аспектілерін студенттер «Тұлға
әлеуметтануы», «Құқық әлеуметтануы» пәндерінде танысады.
44
