проблеманы шешу үшін адамдарда
байқалмайтын интеллектіні
зерттеуіне болады
2.Жасанды интеллект бұл модель
мен тиісті бағдарламалық құралдар
жасайтын ЭВМ көмегімен
семантикаға жүгінуді талап етілетін
үдерісте есептеу сипатындағы
шығармашылық міндеттерді шешуге
мүмкіндік беретін ғылыми зерттеу
бағыты.
ІІ.Түсіну
1.Жасанды интеллект
жұмысының
бағыттарын кестеге
салып көрсету керек ?
2. ЖИ мысал келтір өз
ойларын жинақтап
түсініктерін өз сөзімен
айту керек ?
1.Сонымен бірінші бағыт адамның
интеллектуальды әрекетінің өнімін
қарастырады, оның құрылысын
меңгереді (есептерді шешу,
теоремаларды дәлелдеу ,ойындар)
және бұл өнімдерді қазіргі техника
көмегімен жасайды.
Жасанды интеллектінің екінші
бағыты интеллектуальды іс-
әрекетінің нейрофизиологиялық
және психологиялық механизмі
туралы мәліметтерді , дәлірек
айтқанда адамның саналы іс-
әрекетін қарастырады.
2. 1-
Мысал:
1-
Факт.Жанып тұрған плита-ыстық.
1-
Ереже.Егер қолыңды жанып
тұрған плитаға қойсаң,онда күйіп
қалуға болады.
2-
Мысал:
2-
Факт.Час пик кезінде көшеде
машина көп.
2-
Ереже.Егер час пик кезінде
жолдан
өтсең, онда машина астына түсіп
қалуға болады
ІІІ. Қолдану
Модель және
бағдарламалық
құралдарды практика
жүзінде компьютерде
қолдану
Әрбір оқушы жұп болып отырып
компьютерде тапсырманы
орындайды.
Сергіту сәті.
Миға шабуыл
жаттығуы. Бірлік,
Жауабы: Сандар
181
Пайдаланған әдебиеттер тізімі:
1. Ташенова А. Сын тұрғысынан ойлауды оқу мен жазу арқылы дамыту /
Білім-Образование. - 2006. - №6.3-4-б.
2. Выготский Л.С. Психология. - М., 2000.
3. Кәсібилік, инновация, шығармашылық – сапалы білім негізі. ІІ бөлім.
Қарағанды, 2014.
4.
Қазақстан мектебі. - №1,3.2012.
ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ӘДЕБИЕТІН ОҚЫТУДА ИНТЕРАКТИВТІ
ӘДІСТЕРДІ ҚОЛДАНУ
Нурахунова П.А.
Алматы облысы, Еңбекшіқазақ ауданы, П.Вихрев атындағы орта мектебінің
қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі
Касанова А.Т.
Алматы облысы, Панфилов ауданы, Жамбыл атындағы орта мектебінің
қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі
бекіңген, күш, төрткүл,
әбестік, қалтырау,
жетіген, сегізаяқ,
тоғызқұмалақ, қонақ,
қырықтық, келу,
желтоқсан, жүзім,
жымыңдаған
ІҮ. Талдау
Жасырын ақпаратты
ашу.
Жасанды интеллект
жұмысының
бағыттарын салыстыру
Оқушылар Венн диаграммасын
пайдаланып, салыстырды.
Ү.Жинақтау
ЖИ бағыттары
бойынша компьютерде
слайд жасап өз
шығармашылық
жұмыстарын көрсетеді.
Слайд жасап, өз шығармашылық
жұмыстарын қорғайды
ҮІ.Бағалау
Өз пікірін білдіру
Эссе жазу. Оқушылар бүгінгі ЖИ
бағыты бойынша түсінгендерін
бағалайды. Рефлексия бойынша
Смайлик таратып, сабақтың қалай
өтілгені туралы анықтаймын
182
Ұстаз үшін ең негізгі мақсат – әр сабақты тартымды, тиімді, түсінікті
етіп өткізу. Оны жүзеге асырудың бір жолы – заман талабына сай ақпаратты
технологияларды қолдану.
Орыс мектептерінде қазақ тілі мен әдебиетін оқытудағы негізгі мақсат
–
оқушыларды қазақ тілінде оқи, жаза, түсіне, сөйлесе білуге үйрету,
дағдыландыру; қазақ халқының әдеби мұрасының озық үлгілерімен басқа
тілді оқушыларды таныстыру. Бұл мақсатты жүзеге асыру үшін оқытудың
инновациялық әдістерін қолдану тиімді.
Инновациялық әдістердің ең негізгісінің бірі – «интерактивті оқыту
әдісі» Бұл әдістің негізгі қағидасы – педагогикалық қарым-қатынас пен
қарым-қатынас диалогі арқылы жеке тұлғаны қалыптастырып дамыту.
Интерактивті оқыту – бұл, ең алдымен оқушы мен мұғалімнің қарым-
қатынасы тікелей жүзеге асатын сұхбаттасып оқыту болып табылады.
Интерактивті оқытудың мәнісі – сыныптағы барлық оқушы таным
үрдісімен қамтылады, олар өздерінің білетін және ойлайтын нәрселері
арқылы түсінуге және қарсы әсер етуге мүмкіндік алады. Таным үрдісінде,
оқу материалын игеруде, оқушылардың біріккен әрекеттері мынаны
білдіреді: әр оқушы өзіне тән еңбегін сіңіреді, білім, идея, әрекет ету
тәсілдерімен алмасу үздіксіз жүреді. Сонымен қатар, бұл үрдіс мейірімділік
пен өзара бір-біріне қолдау көрсету аясында болады.
Интерактивті әдіс қолдану кезінде мыналар ескерілуі керек:
-
педагогикалық қолдау көрсету;
-
тұлғаның еркіндігі мен құқықтары сақталуы;
-
тұлғаның өзін көрсете алуына жағдай жасау.
Интерактивті әдістерге мыналар жатады: проблемалық шығарма
әдістері, презентациялар, пікірталастар, топпен жұмыс, «миға шабуыл» әдісі,
сын тұрғысынан ойлау әдісі, зерттеулер, іскерлік ойындар, рөлдік ойындар,
«Инсерт» әдісі, сахналау, тест сынағы әдісі, дебат, т.б.
Интерактивті әдіске сондай-ақ әр түрлі көмекші құралдарды: тақта,
кітаптар, бейне материалдар, слайдтар, флипчартттар, постерлер,
компьютерлер және т.б. пайдалана отырып,таныстырулар жатады.
«Миға шабуыл» әдісі бойынша берілген сұраққа әр оқушы жауап бере
алады. Маңыздысы – айтылған көзқарасқа баға қоймау керек, барлық жауап
қабылданады және әр пікір тақтаға немесе қағазға жазылғаны дұрыс.
Қатысушылар олардан негіздеме немесе түсініктеме талап етілмейтінін
түсінулері тиіс. Бұл әдісті кері байланыс алу үшін қолдануға болады. Мысал
ретінде өзім өткізген бір сабақтан үзінді ұсынамын.
Оқыту орыс тілінде жүргізілетін 9-класта қазақ тілінен «Балам, білім
ізде!» тақырыбы бойынша өткен сабақта осы әдісті қолдандым. Оқушыларға
берілген сұрақ: Білім бізге не береді? Осы тақырып төңірегінде өздерінің
ойларын айтуға ұсыныс жасадым. Барлық ой-пікірлерді қабылдап, жазып
алдық. Орыс тілді болғандықтан оқушыларға қиын болған жағдайда,
қайталаттым және олардың пікірін айтуы бойынша жаздым. Әдіс қағидасы
бойынша мұндайларға жол беріледі. Оқушылардың арасында кітаптың
қазіргі кезде пайдасы аз, оны оқуға көп уақыт зая кетеді, кітаптар түсініксіз
183
Достарыңызбен бөлісу: | 
