Алгоритмдер және деректер структурасы



жүктеу 2,07 Mb.
Pdf просмотр
бет1/35
Дата15.01.2020
өлшемі2,07 Mb.
#26613
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35


Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі 

Семей қаласы ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ 

3 деңгейдегі СМК құжаты 

ПОӘК 


 

ПОӘК  


042-18.39.1.206/01-2013 

ПОӘК 


«Криптология» пәні бойынша 

оқу әдістемелік жиынтығы  

10.09.2013ж 

№1 басылым 

 

 

 



 

 

 

 

«Криптология» 

 ПӘНІНІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ 

6М060200 - «Информатика» мамандығына арналған 



 

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ЖИЫНТЫҚ 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Семей 


2013 ж. 

 

 




ПОӘК 042-18.39.1.206/01-2013 

10.09.2013 ж.  № 1 басылым  

81 беттің 2 

 

 

МАЗМҰНЫ 



 

1.    Глоссарий 

 

2.    Дәрістер 



 

3.    Тәжірибелік сабақтар 

 

4.    Магистранттың оқытушымен бірге орындайтын өздік жұмысы 



 

5.    Магистранттардың өздік жұмыстарының құрылымы 

 

 

 




ПОӘК 042-18.39.1.206/01-2013 

10.09.2013 ж.  № 1 басылым  

81 беттің 3 

 

 

1. 



Глоссарий 

Алфавит  -  Ақпаратты  кодалау  үшін  пайдаланылатын  таңбалардың  шектеулі 

жиынтығы. 



Ақпараттық  қауіпсіздік-  Мемлекеттік  ақпараттық  ресурстардың,  сондай-ақ 

ақпарат саласында жеке адамның құқықтары мен қоғам мүдделері қорғалуының жай 

күйі. 

Ақпаратты  қорғау-  Ақпараттық  қауіпсіздікті  қамтамасыз  етуге  бағытталған 

шаралар кешені. 



Алгоритм  -  Берілген  есепті  шешу  үшін  орындалатын  әрекеттер  тізбегі. 

Арбитражды хаттама- Арбитр - хаттама қатысушысы, хаттаманың кезекті қадамын 

орындау  үшін  әрекет  ете  отырып,  қалған  қатысушылар  оған  сенеді. 



Ассиметриялық  жүйе-  Ашық  кілтті  криптожүйелер  деп  те  аталады.  Бұл  жүйеде 

деректерді шифрлау үшін бір кілт, шифрды ашу үшін басқа кілт қолданылады. 



Аутентификация  -  Бұл  функция  қатынасу  серіктерін  және  деректер  көзін 

аутентификациялауды қамтамасыз етеді. 



Блоктық шифрлар- Шифрланатын мәтіннің бөлігіне қолданылатын түрлендірудің 

негізгі әдістерінің тізбегі. 



Бірреттік шифрлау жүйесі- Кілттік тізбектің бір рет қолданылуы.  

Бүтіндік- Хабарды алушы алынған хабарда оны жіберу кезінде жолай қандай да бір 

болмасын өзгеріс енгізілді ме, жоқ па соны тексере алады.  



Гаммалау арқылы шифрлау - Шифрланатын мәтіннің символдары шифр гаммасы 

деп аталатын кейбір кездейсоқ тізбек символдарымен қосылады.  



Гаммалау  (gamma  xoring)  -  белгілі  бір  заңға  сәйкес  шифрдың  гаммасын  ашық 

деректердің үстіне салу (беттестіру) үрдісі. 



DES  стандарты  -  АҚШ-тың  Ұлттық  стандарттар  бюросы  жариялаған  шифрлау 

стандарты. 



Жасырындылық-  Заңсыз  қол  жеткізуден  немесе  оқудан  қорғау.  Итерация  - 

Циклдың бір рет орындалуы. 



Криптология-  Ақпаратты  оны  түрлендіру  арқылы  қорғаумен  шұғылданатын 

ғылым. 


Криптография  -  Құпияжазу,  ақпаратты  заңсыз  пайдаланушылардан  қорғау 

мақсатымен  оны  түрлендіру  әдістері  жайындағы  ғылым.  Криптоанализ  - 

Ақпаратты оның кілтін білмей-ақ қалайша кері шифрлау мәселесімен айналысады. 

Криптожүйе-  Шифрлау  алгоритмі,  сондай-ақ  алуан  түрлі  кілттердің,  ашық  және 

шифрланған мәтіндердің жиынтығы. 



Криптографиялық  алгоритм  -  шифрлау  және  кері  шифрлау  үшін  қолданылатын 

математикалық функция. 



Криптографиялық  хаттама-  Негізінде  криптографиялық  алгоритм  жататын 

хаттама. 



Кілт-  Ақпаратты  шифрлау  және  кері  шифрлау,  сондай-ақ  оған  қол  қою  үшін 

арналған цифрлық кода. 



Криптоберіктілік-  Шифрдың  негізгі  сипаттамасы.  Ол  кілт  белгісізжағдайда 

шифрдың кері шифрлауға беріктігін анықтайды. 




ПОӘК 042-18.39.1.206/01-2013 

10.09.2013 ж.  № 1 басылым  

81 беттің 4 

 

 

Кілт  бойынша  орын  ауыстыру-  Бұл  әдісте  кестенің  бағандары  кілттік  сөз,сөздер 



тіркесі немесе сандар жиыны бойынша орын ауыстырылады. 

Қол  жетерлік-  Санаулы  уақыт  ішінде  керекті  ақпараттық  қызмет  алуғаболатын 

мүмкіндік. 



Орын  ауыстыру  шифрлары-  Бұл  әдісте  шифрланатын  мәтіннің  символдары 

белгілі бір ереже бойынша орын ауыстырылады.  



Полибий  квадраты  -  Шифрлау  түрі.  Қарапайым  ауыстырудың  алғашқы 

шифрларының бірі болып табылады. 



Программа  -  Берілген  алгоритмді  компьютерге  түсінікті  тілде  жүзеге  асыратын 

командалар жиынтығы. 



Симметриялық криптожүйе- Деректерді шифрлауда және шифрды ашуда бір ғана 

кілт қолданылатын жүйе. 



Тұтастық- Ақпараттың бұзудан және заңсыз өзгертуден қорғалуы. 

Төреші  хаттама-  Арбитражға  түсетін  салмақты  жеңілдету  үшін  арбитр  қатысатын 

хаттама  жиі  екі  бөлікке  бөлінеді.  Біріншісі,  арбитражсыз  қарапайым  хаттамамен 

сәйкес  болса,  екіншісі,  қатысушылар  арасындағы  алаауыздықты  шешу  үшін 

жүгінетін ерекше арбитр, ол - төреші арбитр деп аталады. 



Шифр  -  Бақылаушыда  мәлімет  болмаған  жағдайда,  ашық  ақпаратты  бастапқы 

қалпына келтіре алмайтындай етіп түрлендіру үшін қолданылатын шартты белгілер 

тізбегі. 

Шифрлау  -  Белгілі  бір  адамнан  басқалар  оқи  алмайтындай  етіліп  ақпаратты 

математикалық, алгоритмдік түрлендіру әдісі. 



Хаттама  -  Тапсырманы  шешу  үшін  бір  немесе  бірнеше  жақтың  қатысуымен 

орындалатын қадамдар тізбегі. 



Цикл - Біртектес амалдарды орындауға арналған программалау әдісі.  

Цифрлық  ерекше  белгі(ЦЕБ,digital  watermark)  -  Арнайы  мақсатпен  бейнені 

қалқалатын (бүркемелейтін) көзге көрінбейтін ақпарат. 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 



жүктеу 2,07 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау