158
Бір уақытта ауа 7 клапандағы
а саңылауы арқылы оның үстіндегі
қуысқа өтетін болады және қима алаңын конусты бұрандамен 8
реттеуге болатын
б саңылауы арқылы атмосфераға шығатын болады.
Клапанды 7 серппенің әсерімен ершікке кері отырғызу сәті
а және б
саңылаулары алаңдарының қатынасына және клапанның үстіндегі
қуыстың қысымына байланысты. Осылайша,
б саңылауының қима
алаңын
өзгерте
отырып,
клапанды
көтеру
мен
отырғызу
қысымдарының айырмашылығын реттеуге болады.
Б саңылауы
қаншалықты
аз
ашық
болса,
соншалықты
қысымның
аз
айырмашылығында клапанның 7 ершігіне отырғызу орын алады.
Сақтандыру клапандарының жүктемесін тексеру және қарап
шығуды ағымдағы ТР-3 және локомотивтер мен моторлы-вагонды
жылжымалы составты (МВПС) күрделі жөндеуден өткізген кездерде, 3
айда 1 реттен жиі емес жүргізеді.Жылжымалы составты кезекті
жоспарлы жөндеуге қоя отырып, сақтандыру клапандарын кезеңді
тексеру және қарап шығу мерзімдері сәйкес келмеген жағдайда,
сақтандыру клапандарының белгіленген мерзімнің үстіне он тәулікке
дейін жұмысын арттыруға рұқсат беріледі.
Кері клапандар сығылған ауаны тек қана бір бағытта өткізуге
арналған.
Шарт. № 155А кері клапандары басты сұйыққойма мен
компрессордың арасындағы айдау құбыржолына орнатады. Клапан
корпустан 1 (6.6,
а -сурет
)және цилиндрлік клапанның 2 өзінен тұрады,
оның корпусқа қатысты диаметрі бойынша шағын саңылауы бар.
Клапанды 2 жезден немесе полимерлік материалдан дайындайды.
Клапанның үстінде төсемесі 4 бар қақпақпен 3 жабылған қуыс бар.
Компрессордан сығылған ауаны берген кезде клапан
2көтеріледі.
Клапанның көтерілуі баяу болады, себебі бұған клапанның үстіндегі
қуыстағы ауа жастықшасы кедергі келтіреді. Клапанның көтерілуінің
соңына қарай, бұл ауа жастықшасы біртіндеп клапан мен корпустың
арасындағы тығызсыздықтар арқылы таралады. Қақпақтың астындағы
қуыстағы қысымның баяу өзгеруінің арқасында клапан
2,айдау
құбыржолындағы қысымның лүпілдеу барысында, ершікке отырып
үлгермейді – мұнымен клапанның гүрсілі болдырмайды. Егер ауаны
беру тоқтатылса, онда клапанның цилиндрлік беті мен корпусының
арасындағы саңылаудың салдарынан, ол өзінің салмағының әсерімен
ершікке отырады.
Шарт. № Э-175 кері клапандары (6.6, б -сурет) әрекет ету
принципі бойынша шарт. № 155А клапандарына ұқсас. Оларды У
2
"
бұрандасы бар құбыр жолдарда
орнатады, әсіресе электровоздарда және
электропойыздарда
басқару
сұйыққоймасы
мен
қоректену
магистралінің арасына.
Шарт. №9 3ОФ кері клапандарын қоректендіру және тежеу
магистральдарының арасына локомотивтің, оны салқын күйінде
жөнелту кезінде, басты резервуарларын зарядтау үшін орнатады.
160
Саңылау 6 ТМ-ғы қысымның одан басты резервуардың зарядтау
барысында шұғыл түсуіне кедергі келтіреді.
Шарт. № 526 кері клапандарын кейбір тепловоздар мен дизель-
пойыздардың айдау құбыр жолында орнатады. Олар ауаның басты
сұйық қоймадан компрессорға (оны өшірген кезде, немесе бос жүріс
режиміне өткен кезде) ағуын болдырмайды. Клапан корпустан 1 (6.6, г -
сурет), қақпақтан 3, клапанның өңінен
және серіппеден 5 тұрады.
Корпус пен қақпақтыңарасында тығыздау төсемесі 4 орналастырылған.
8 және 7 ұштықтарға құбырлар жалғанады, сәйкесінше ГР жжәне
компрессодан. Серіппенің болуының арқасында клапан көлденең және
тік күйінде де жұмыс істей алады. Компрессорды қосқан кезде
клапанның 2 екі жағындағы қысымның мәні теңеседі, және ол
серіппенің әсерімен корпустағы ершікке қысылады.
Шарт. № 3ПК ауыстырып-қосқыш клапандары құбыр
жолдарды, тежеуіш аспаптарды немесе резервуарларды локомотивтің
пневматикалық тежеу сызбасының жұмыс істеу барысында автоматты
түрде өшіруге арналған. Жеке алғанда, ауыстырып-қосу клапаны
локомотивтің ТЦ-ін, қосымша тежеуіш кранының КВТ әсерінен және
керісінше ауа таратқыштан ажыратуға арналған. Клапан корпустан 1
(6.6, д -сурет), қақпақтан 3 және екі төсемесі 4 бар клапанның өзінен
тұрады. Корпустың ТЦ мен КВТ-ға бірігуге арналған бұрандасы
3
/
2
"
болатын екі бөлшегі бар. У
2
" бұрандасы бар қақпақтағы бөлшек
құбыржолдың ауа таратқыштан Вр қосылуы үшін қолданылады.
Сығылған ауаның қысымымен клапан 2, тежеуіш цилиндрдің Вр
немесе КВТ-мен байланысу каналдарын аша отырып, корпустағы
немесе қақпақтағы ершікке тірелгенше лақтырылады.
Шарт. № 3МД және Шарт. № 3МДА максималды қысым
клапандары басты резервуарлардан немесе қоректену магистралінен
резервуарларға немесе құбыржолдарға түсетін қысымды шектеуге
арналған.
Шарт. № 3МД клапаны (6.7, а-сурет) корпустан 1, стақаннан 5 және
сақтандырғыш қалпақшадан 8 тұрады. Корпустың ішінде серіппемен
жүктелген, клапанның өзі 2 орналасқан. Корпустың тиісті құбыр
жолдарды жалғауға арналған құйылыстары бар. Стақанда поршень 3
бар, ол резеңке манжетпен 4 тығыздалған және реттеуші серіппемен 6
жүктелген, оның тартылысы реттеуші сомынның 7 көмегімен өзгертіле
алады.
Реттеуші серіппенің 6 әсерінен поршень шеткі жоғарғы қалыпты
алады және клапанды 2 ершіктен бітеуішке тірелгенше
ығыстырады.Соынмен бірге ауа ГР-ден ашық клапан арқылы, мысалы,
ТЦ-ге түседі және бір уақытта корпустағы тік канал бойынша қуыққа
және поршеннің үстіне түседі. Поршеньге түсетін ауаның қысымы,
серіппе 6 ретке келтірілген күштеуден артығырақ болған кезде
(мысалы, ТЦ үшін 3,8...4,0 кгс/см
2
артық), ол
төмен