29
БК(б)П ХV СЪЕЗI — АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫЅЫН
ЏЙЫМДАСТЫРУ БАЅЫТЫНДА
(
ОК-нiѓ есебi бойынша партияныѓ ХV съезiнiѓ
ћарарларынан)
19 желтоћсан, 1927 жыл.
БК(б)П ХV съезi ауыл шаруашылыѕыныѓ деѓгейi ќлi
де болса #те т#мен деп есептейдi... съезд Орталыћ Коми-
тетке ауыл шаруашылыѕын к#терудi кљшейту љшiн
практикалыћ шараларды ћабылдауды тапсырады... Ќрi
ћарай кооперативтендiру негiзiнде
бiрiншi кезектегi
мiндеттер ретiнде ортаћтастырылѕан (ћоѕамдастырылѕан)
ауыл шаруашылыѕы еѓбек #скiнiн барынша ћолдап, дем
бере отырып, џсаћ шаруа шаруашылыѕын iрi #ндiрiс
рельсiне (егiн шаруашылыѕын механикаландыру мен
ћарћындату негiзiнде жердi џжымдыћ #ѓдеу) бiртiндеп
#тудi ћою. Ауыл шаруашылыѕын к#терудегi мџндай кљш
шаруалардыѓ негiзгi бџћарасыныѓ ќл-аућатын арттыру
мљддесiне, iрi #неркќсiп љшiн рынокты (#нiм мен шикiзат
#ндiрiсiн) џлѕайту мљддесiне, деревнядаѕы капиталистiк
элементтердi жеѓуге, деревняны социалистiк кооператив-
тендiру жќне техникалыћ ћайта ћџру мљддесiне ћажет.
КПСС в
резолюциях и решениях съез-
дов, конференций и пленумов ЦК. Т. 4.
С. 261.
ЏЖЫМШАР ЋОЗЅАЛЫСЫНДАЅЫ ПАРТИЯ БАЅЫТЫН
БЏРМАЛАУШЫЛЫЋПЕН КЉРЕС
(
БК (
б)
П ОК-нiѓ 1930 жылѕы 14 наурыздаѕы ћаулысынан)
14 наурыз, 1930 жыл.
Аймаћ бойынша жаппай џжымдастыруды аяћтаудыѓ
белгiлi мерзiмдерi ћойылѕанмен, iс жљзiнде бџл мерзiмдер
бџзылѕан; џжымдастыру деѓгейi жоспарлы пайымдаудан
едќуiр асып кеткен. Шын мќнiсiнде жедел џжымдас-
тыруѕа баѕыт алынѕан. Бџл жаѕдайда оныѓ ћатаѓ тљрдегi
ерiктiлiгi туралы, зорлыћ пен асыѕыстыћћа жол бермеу
туралы лениндiк нџсћаулар, партия шешiмдерi естен
шыѕарылды.
Деревнядаѕы ахуалдыѓ асћынуы ж#нiнде к#птеген
хабарлар алѕан БК(б)П ОК-i асыра сiлтеулердi жоюѕа
30
арналѕан шаралар ћабылдады. И. В. Сталиннiѓ “Табыстан
бас айналу” атты еѓбегiнде жеделдету туралы нџсћау
жоѕарыдан болѕанына ћарамастан,
асыра сiлтеулер мен
бџрмалаушылыћтар љшiн барлыћ кiнќ жергiлiктi џйым-
дарѕа таѕылѕан. 14 наурызда БК(б)П ОК-i “Џжымшар
ћозѕалысындаѕы партия баѕытын бџрмалаушылыћпен
кљресу туралы” ћаулы ћабылдады.
Џжымшар ћозѕалысыныѓ барысы туралы партияныѓ
Орталыћ Комитетiнде алынѕан мќлiметтер, џжымдас-
тырудыѓ наћты ќрi байыпты табыстарымен ћатар КСРО-
ныѓ ќртљрлi аудандарында партия баѕытын бџрмалау
фактiлерi де байћалѕанын к#рсетiп бердi.
Еѓ алдымен, џжымшар ћџрылысындаѕы ерiктiлiк прин-
ципi бџзылып отыр. Бiрсыпыра аудандарда кулак
ретiнде
тќркiлеу, сайлау ћџћыћтарынан айыру љрейiмен жќне
таѕы басћалармен ерiктiлiк џжымшарларѕа зорлап кiргiзу
ќдiсiмен ауыстырылып отыр. Осыныѓ салдарынан “кулак
ретiнде тќркiленгендердiѓ” iшiне кейде орташалардыѓ
жќне тiптi кедейлердiѓ бiрсыпырасы енiп кетiп отырды,
оныѓ бер жаѕында кейбiр аудандарда “кулак ретiнде
тќркiленгендердiѓ” пайызы 15-ке дейiн барады, ал сайлау
ћџћыѕынан айырылѕандардыѓ пайызы 15—20-ѕа дейiн
жеткен. Кейде iшке енiп кеткен контрреволюцияшыл
элементтердiѓ арандатуыныѓ ћџрбаны болып кетiп отыр-
ѕан кейбiр т#менгi ћызметкерлер тарапынан халыћћа д#ре-
кiлiк, озбырлыћ жасау, ћылмысты iс iстеу (талан-таражѕа
салушылыћ, мљлiктi б#лiп ќкетушiлiк, орташаларды жќне
тiптi кедейлердi ћамауѕа алушылыћ, т.б.) байћалады. Осы
ретте бiрћатар аудандардаѕы џжымдастыру ж#нiндегi
ќзiрлiк жџмысы жќне
кедейлерге, сондай-аћ орташаларѕа
партия саясатыныѓ негiздерiн асыћпай тљсiндiру жџмысы,
к#п iстелген цифр мќлiметтерiн т#решiлдiкпен, шенеунiкпен
жоѕарыдан декреттеу жќне џжымдастыру процесiн ќдейi
асырып к#рсету iсiмен ауыстырылып отырѕан (кейбiр
аудандарда џжымдастыру бiрнеше кљннiѓ iшiнде 10-нан
90
%-ѕа дейiн жетедi).
С#йтiп, Лениннiѓ џжымшарлар ерiктiлiк негiзiнде туса
ѕана, олар #мiрлi жќне баянды болады деген белгiлi
нџсћауы бџзылып отыр...
Осындай бџрмалаушылыћтармен ћатар кейбiр жер-
лерде iстi жљргiзу љшiн жол берiлуге тиiстi емес жќне
31
зиянды болып табылатын: ерiксiз тљрде тџрѕын љйлердi,
џсаћ
малдарды, ћџстарды кљштеп ортаћтастыру жќне осы-
ѕан байланысты џжымшар ћозѕалысыныѓ негiзгi буыны
болып табылатын џжымшарлардыѓ артельдiк тљрiнен ком-
мунаѕа басбџзарлыћпен аттап #ту ќрекеттерi байћалады...
Орталыћ комитет партия џйымдарына мынаны мiндет-
тейдi:
1. Шаруаларды ерiктiлiк негiзiнде џжымшарѕа тарту
жќне ћазiргi џжымшарларды ныѕайту ж#нiнде бџдан
былай да табанды жџмыс жљргiзе отырып, бiрћатар жер-
лерде байћалып отырѕан џжымдастырудаѕы кљштеу ќдiсiнiѓ
тќжiрибесi жойылсын.
КПСС в резолюциях и решениях
съездов, конференций и пленумов ЦК.
Т. 5. С. 101—103.
IIIIII
I
I
I
I блiм
блiм
блiм
блiм
блiм.
.
.
.
. ХХ ЅАСЫРДЫЃ БIРIНШI
ХХ ЅАСЫРДЫЃ БIРIНШI
ХХ ЅАСЫРДЫЃ БIРIНШI
ХХ ЅАСЫРДЫЃ БIРIНШI
ХХ ЅАСЫРДЫЃ БIРIНШI
ЖАРТЫСЫНДАЅЫ АЗИЯ ЖЌНЕ АФРИКА ЕЛДЕРI
ЖАРТЫСЫНДАЅЫ АЗИЯ ЖЌНЕ АФРИКА ЕЛДЕРI
ЖАРТЫСЫНДАЅЫ АЗИЯ ЖЌНЕ АФРИКА ЕЛДЕРI
ЖАРТЫСЫНДАЅЫ АЗИЯ ЖЌНЕ АФРИКА ЕЛДЕРI
ЖАРТЫСЫНДАЅЫ АЗИЯ ЖЌНЕ АФРИКА ЕЛДЕРI
(1918 — 1945 жж.)
ЖАПОНИЯ
ТАНАКА МЕМОРАНДУМЫНАН
25 шiлде, 1927 жыл.
...Дљниежљзiнде осыншама орман байлыѕы,
материал-
дыћ ћорлар мен ауылшаруашылыћ #нiмдерiнiѓ молшы-
лыѕы (Маньчжурия мен Моѓѕолиядаѕы сияћты) басћа еш
жерде жоћ.
Егер бiз келешекте Ћытайѕа баћылау жасауды #з ћолы-
мызѕа алѕымыз келсе, бiз АЋШ-ты ћиратуымыз керек.
Ал Ћытайды жаулап алу љшiн бiз, алдымен, Маньчжу-
рия мен Моѓѕолияны жаулап алуымыз керек. Дљниежљзiн
жаулап алу љшiн бiз, алдымен, Ћытайды жќне ћалѕан
Азия елдерiн жаулап алуымыз керек. Љндiстан жќне
оѓтљстiк теѓiздегi елдер бiзден ћорћып, тiзе бљгедi.
...Бiз Љндiстанды, оѓтљстiк теѓiздегi елдердi, содан соѓ
Кiшi Азияны, Орталыћ Азияны, аћырында
Еуропаны жау-
лап алуѕа к#шемiз.
Хрестоматия по новейшей истории
(1917—1939 гг.). Документы и мате-
риалы. М. 1961. т. 1. с. 753.