Алматы экономика және статистика академиясы Алматы қаласы Қазақстан халқы Ассамблеясы



жүктеу 9,25 Mb.
Pdf просмотр
бет319/420
Дата15.11.2018
өлшемі9,25 Mb.
#20420
1   ...   315   316   317   318   319   320   321   322   ...   420

646 

Open  access: 

http://www.aesa.kz:8080/conference_proceedings/2017/

  

 



Компания  мәмілеге  қатысқан  басқа  жақтармен  мынадай:  ұсынылуы  және 

тараптардың  алуы  тиіс  қызметке  қатысты  әрбір  жақтың  пікір  айту  құқығын;  болжанып 

отырған  қарама-қарсы  ұсынуды;    өзара  есеп  айырысу тәртібін және талаптарын 

келістіргеннен кейін әдетте сенімді бағалауды жүзеге асыра алады. 

Компанияда  әдетте  қаржылық  жоспарлау  мен  есептіліктің  тиімді  ішкі  жүйесі 

болуға  тиіс.  Мәміленің  орындалуына  қарай  шарт  бойынша  түсім  мен  шығындарды 

бағалауды тексереді және қажеттілігіне қарай қайта қарайды. Мұндай қайта қараулардың 

қажеттілігі шарттың нәтижесі сенімді түрде бағалана алмайтынын білдірмейді. 

Тәжірибелік  мақсат  үшін,  белгілі  бір  кезең  аралығында  қызметтер  саны  белгісіз 

мөлшерде көрсетілсе, егер қандай да болмасын басқа бір әдіс аяқталу сатысын жақсырақ 

көрсеткені туралы дәлелдеме болмаса,  белгілі бір кезең ішінде түсім түзу сызықты әдіс 

негізінде танылады. Белгілі бір  әрекет басқаға қарағанда маңызды болып саналса, түсімді 

тану осы әрекетті жүзеге асырғанға дейін кейінге қалдырылады . 

Қызмет көрсетуді шамалайтын операция нәтижесі сенімді бағаланбаған кезде түсім 

тек өтелген шығыстардың тану шамасына ғана танылуы тиіс. 

Мәмілені  орындаудың  бастапқы  кездерінде  оның  нәтижесін  сенімді  бағалау  көп 

ретте  қиын  болады.  Соған  қарамастан  мәмілені  жүзеге  асыру  барысында  жұмсалған 

шығындар  компаниямен  өтелу  ықтималдығы  болуы  мүмкін.  Сондықтан  шарт  бойынша 

жұмсалған  шығындардың  күтілетін  орнын  толтыру  қаншалықты  деңгейде  болса,  түсім 

соншалықты танылады. Мәміле нәтижесін сенімді бағалау мүмкін болмағандықтан, пайда 

танылмайды. 

Ұйымға  экономикалық  пайданың  мәмілемен  байланысты  тиісті  ағынның  пайда 

болуы  ықтимал  болған  жағдайда  ғана  түсім  танылады.  Алайда,  түсімге  кірген  соманың 

инкассациялануы  жөнінде  белгісіздік  туған  жағдайда,  соңына  дейін  алынбаған  сома 

немесе  өтелу  мүмкіндігі  жойылған  сома,  басынан  танылған  түсім  сомасының  түзетуі 

сияқты емес, шығыс ретінде танылады.  

Өндірістік  кәсіпорындарда  барлық  өндірістік  шығындар  өнімнің  өзіндік  құнына 

қосылып, ал өндірістік емес шығындар кезең шығындарының құрамына қосылады. 



Қолданылған дереккөздер тізімі 

1.№18 «Түсім» ҚЕХС. 

2.Дүйсембаев К.Ш. Қаржы  есептілігін  талдау: Оқулық.- Алматы: Экономика,2011 

 

 



 

Некоторые вопросы методологии бухгалтерского  учета капитала  

предприятий 

 

Арзыбаев А. А., Хасанова А. М. 

Кыргызский национальный университет им.Ж.Баласагына, г. Бишкек 

E-mail: arzybaev.atabek@mail.ru

 

 

Переход от плановой экономики к рыночной, обусловил переориентацию 



бухгалтерского учета на потребителей информации: от экономистов-плановиков к 

инвесторам, банкам, акционерам и другим заинтересованным лицам, субъектам рыночных 

отношений. Последствия не могли не сказаться на методологии бухгалтерского учета, его 

теоретико-практической основе в целом, и на методике учета и контроля источников 

формирования  активов субъектов хозяйствования в частности. Это объясняется тем, что 

существенно изменились не только характер проводимых операций, но и сама сущность 

операций, появились новые  формы капитала, которым не было места в плановой 

экономике и ставят перед учеными-бухгалтерами, бухгалтерами-практиками множество 

нерешенных  задач  и  вопросов.  Как  вести  учет  собственного  и  заемного  капитала?  Как 



647 

Open  access: 

http://www.aesa.kz:8080/conference_proceedings/2017/

  

 



учитывать плату за заемный капитал? Какой метод использовать при учете собственного и 

заемного  капитала?  Какая  оптимальная  пропорция  между  ними  и  как  измерить  их 

эффективность?  Эти  основные  и  другие  важные  вопросы  встают  перед  теорией  и 

практикой учета источников формирования активов.  

Формирование  объективной информации о капитале  предприятий, в которой 

исключена возможность одностороннего удовлетворения интересов каких-либо 

пользователей во многом обеспечивается эффективной организацией бухгалтерского 

учета. Эти обстоятельства требуют новых разработок по актуальным проблемам теории и 

методики учета и анализа  эффективности использования капитала, ибо, во-первых, 

практически отсутствуют методологические аспекты учета, анализа и контроля капитала, 

что отрицательно влияет на состояние бухгалтерского учета, документального контроля и 

экономического анализа в целом, во-вторых, действующие методики не адаптированы к 

реалиям и особенностям рыночного механизма хозяйствования  Кыргызской  Республики 

в переходный период, в третьих, теоретико-методологические  и организационно-

методические исследования по учету, контролю и анализу эффективности использования 

капитала в условиях перехода на МСФО практически не проводятся. 

Развитие системы  организации бухгалтерского учета элементов  капитала во 

многом зависит от  тщательной  оценки  ее  состояния  в  настоящее  время.  Такая  оценка 

способствует выявлению наиболее существенных проблем в этой системе, без научного и 

практического  осмысления  и  разрешения  которых  невозможно  дальнейшее 

совершенствование  действующего  порядка  учета. Его основой является  План  счетов 

бухгалтерского учета финансово-хозяйственной деятельности предприятий  с 

Инструкцией  по  применению  Плана  счетов  бухгалтерского  учета  финансово-

хозяйственной деятельности предприятий  (далее по тексту Инструкция), которые должны 

обеспечивать всестороннее, взаимосвязанное и единообразное отражение процессов и 

явлений финансово-хозяйственной жизни организаций в системе бухгалтерского учета. 

Однако в Инструкции имеются рекомендации по использованию счетов для отражения в 

учете движения элементов  капитала, несоответствующие реальным процессам, происхо-

дящим  у  хозяйствующих  субъектов.  В  этом  документе  отсутствуют  важные,  на  наш 

взгляд,  требования  к  организации  аналитического  учета,    позволяющие  группировать 

информацию  по просроченным кредитам, займам, кредиторской задолженности. В 

Инструкции не учтены отдельные положения других нормативных актов, регулирующих 

порядок отражения движения  капитала в учете организаций. Все это не способствует 

формированию полной и достоверной информации об одном из важных источников 

средств  хозяйствующих  субъектов.  В  некоторых  нормативных  документах,  призванных 

также обеспечивать системность учета  капитала имеются разночтения, которые 

затрудняют решение вопросов его организации на практике. Необходимость исследования 

этих  вопросов  обусловлена  также  недостаточной  их  освещенностью  в  экономической 

литературе. 

Оценку  действующей  системы  организации  учета  этого  источника  средств 

предприятия, а также разработку и обоснование рекомендаций для дальнейшего  ее 

развития  целесообразно,  на  наш  взгляд,  осуществить,  опираясь  на  исследования 

структуры заемного капитала, в параграфе 60-65  МСФО-1 "Представленная финансовая 

отчетность".  Такой  порядок  позволяет  учесть  особенности  каждого  его  элемента, 

имеющие определяющее значение для организации их учета. 

Как уже было отмечено, для учета элементов заемного капитала Планом счетов 

предусмотрены  следующие  счета:  3000  "Краткосрочные  обязательства",  4000 

"Долгосрочные обязательства". Методология организации учета такова, что независимо от 

условий погашения они должны быть отнесены и показаны на соответствующих счетах. В 

противоречии  с  методологией  текущая  часть  долгосрочных  долговых  обязательств 

учитывается или рекомендуется учесть в составе краткосрочных обязательств и для этой 



жүктеу 9,25 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   315   316   317   318   319   320   321   322   ...   420




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау