499
Open access:
http://www.aesa.kz:8080/conference_proceedings/2017/
Осыған байланысты қазақстан экономикасын дамытудың негізгі бағыттары
Қазақстанның ішкі экономикалық жүйелерін жаңғырту, Қазақстанның аймақтық
экономикалық көш басшылығын және оның ТМД және Орталық Азияның бизнес-
орталығы ретінде қалыптасуын қамтамасыз ету, республиканың экспортқа, оның ішінде
қаржылық қызметтердің экспортына да, бағдарлануын арттыру болып табылады
Тиісінше, қаржы секторын дамыту «ҚР-ның ТМД және Орталық Азия аймақтары
шеңберінде қаржы ағынын тиімді қайта бөлуді қамтамасыз ететін аймақтың негізгі қаржы
орталығы ретінде қалыптасуы» болып табылады.
Ұзақ мерзімді перспективада қаржы секторын дамытуды іске асыру қаржы
секторының жеке сегменттерінің көш басшы аймақтық ұстанымға қол жеткізу есебінен
қамтамасыз етілуі мүмкін:
−
Қазақстанның бағалы қағаздар нарығының ТМД және Орталық Азиядағы ең
өтімді және қол жетімді нарық ретінде қалыптасуы;
−
Қазақстанда валютаның негізгі түрлері бойынша ең өтімді валюта нарығын
қалыптастыру қазақстандық қаржы институттарының ТМД және Орталық Азия
аймақтарының қаржы ресурстарына мұқтажын қамтамасыз етуге қабілетті ірі аймақтық
қаржы ұйымы ретінде қалыптасуы;
−
Қазақстан қаржы секторының көрсеткіштер бойынша экономикалық жағынан
дамыған стандарттарға қол жеткізуі; тұрақтылық, қалыптылық, айқындылық, сондай-ақ
ТМД мен Орталық Азияда деңгейі, сапасы және қаржы өнімдерінің әртүрлілігі жағынан
көш басшы болуы [3, 357 б.].
Бұл ретте, Қазақстанның Дүниежүзілік сауда ұйымына кіруі қарсаңында тұрақты
ұстанымды сақтау және шетел компаниялары келген жағдайда қаржы институттарының
бәсекеге қабілеттілігі маңызды мәселелердің бірі болып табылады.
Негізгі күш Қазақстанның қаржы секторын нығайтуға, оның тұрақтылығын
арттыруға, кәсіпорындар мен халықты қаржы секторының қызметтерімен қамтуды
кеңейтуге, оның жеке сегменттерін одан әрі дамытуға бағытталады. Бұл ішкі нарықта
қазақстандық қаржылық ұйымдардың көзқарасын күшейтеді және ауқымды аймақ
экспансиясында қаржы тарту орталығы ретінде оның қалыптасуына түрткі болады.
Осыған байланысты, қазақстандық экономиканың бәсекеге қабілеттілердің бірі
бола тұрып, бәсекеге қабілеттілікті арттыру жөнінде қаржы секторының рөлі едәуір кең
және Қазақстанда экономикалық қатынастарды жаңғыртуға маңызды қатысушылар
көзқарасы жағынан анықталуы тиіс.
Қазақстандық экономиканың бәсекеге қабілеттілігін арттыру және қаржы секторын
одан әрі дамыту жылдар кезеңінен бастап мыналарға бағытталады:
−
қаржы секторының және оның институттарының тұрақтылығы мен
қалыптылығын арттыру;
−
қаржы секторы қызметтерінің және олардың қол жетімділігі сапасын арттыру;
−
өтімді қор нарығын және оның құрушыларды қалыптастыру;
−
қаржы секторын реттеу стандарттарын арттыру;
−
қаржылық қызметтер нарығында бәсекеге қабілеттілікті арттыру мақсатында
қаржы секторын ырықтандыру.
Бұдан басқа, қаржы секторында адал бәсекелестікті дамытуға, сондай-ақ қаржы
қызметтерін тұтынушылардың заңды құқығы мен мүдделерін қорғауға бағытталған
қаржылық ұйымдарды монополияға қарсы реттеуді жетілдіру орынды болып табылады.
Қолданылған дереккөздер тізімі
4.
www.kase.kz
5.
«Бағалы қағаздар нарығы туралы» Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 2
шілдедегі № 461-ІІ Заңы, 1 тарау, 1 бап
3.
Гусева И.А. Рынок ценных бумаг. Учебное пособие. – Москва, Издательство
Экзамен, 2012. – 464 с.
500
Open access:
http://www.aesa.kz:8080/conference_proceedings/2017/
Отраслевая классификация страхования в Республике Казахстан
Жандарбекова М.
Алматинская Академия экономики и статистики
E-mail:
medine_zhandarbekova@mail.ru
Страхование охватывает различных объектов и субъектов страховых отношений,
формы организации деятельности в силу определений правовых норм и сложившейся
практики. Для упорядочения разнообразных отношений и явлений, в отношении которых
организуется страховая защита, и создания единой и взаимосвязанной системы
необходимой становится классификация страхования [1].
Классификация страхования, как и любая другая классификация, представляет
собой систему деления страхования на взаимосвязанные звенья, которые распологаются
так, что каждое последующее звено является частью предыдущего.
Согласно статьи 6 Закона Республики Казахстан от 18 декабря 2000 г. №126-II «О
страховой деятельности», для организации и осуществления государственного
регулирования и лицензирования страховой деятельности страхование подразделяется на
отрасли, классы и виды.
Страховая деятельность разделяется на отдельные отрасли, которые формируются
по принципу однородности рисков [2].
По видам риска страховая деятельность страховой организации в Республике
Казахстан осуществляется по отрасли «страхование жизни» и отрасли «общее
страхование».
Отрасль «страхование жизни» включает следующие классы в добровольной форме
страхования:
1) страхование жизни;
2) аннуитетное страхование.
Страхование жизни представляет собой совокупность видов личного страхования,
предусматривающих осуществление страховой выплаты в случаях смерти
застрахованного или дожития им до окончания срока страхования, или определенного
договором страхования возраста.
Аннуитетное страхование представляет собой совокупность видов личного
страхования, предусматривающих осуществление периодических страховых выплат в
виде пенсии или ренты в случаях достижения застрахованным определенного возраста,
утраты трудоспособности (по возрасту, по инвалидности, по болезни), смерти кормильца,
безработицы или иных случаях, приводящих к снижению или потере застрахованным
личных доходов.
Отрасль «общее страхование» подразделяется по следующим критериям:
1) по степени обязательности – добровольное и обязательное;
2) по объекту страхования – личное и имущественное;
3) по основаниям осуществления страховой выплаты – накопительное и не
накопительное.
Рассмотрим классификацию отрасли «общее страхование» по критерию степени
обязательности:
1) Добровольное:
– страхование от несчастного случая и болезней;
– медицинское страхование;
– страхование автомобильного транспорта;
– страхование железнодорожного транспорта;
– страхование воздушного транспорта;
– страхование водного транспорта;