Оқулық «Федералдық білім беруді дамыту институты»

78 
 
Меңзердің,  бұғаттаулардың,  жəне  опциялардың  сипаттамасы      2.18  — 
2.20-кестелерде келтірілген 
2.18-кесте 
Меңзер типі 
Константа
 
Сипаттамасы 
 
dbOpenDynamic 
Барлық  қозғалыс  түрлеріне  рұқсат  етілген  жəне 
олардың 
басқа 
пайдаланушылар 
жасаған 
өзгерістерге сəйкестігі  қуатталады   
 
dbOpenKeySet 
Басқа 
пайдаланушылар 
ққосқан 
жазбалар 
көрсетілмейді, 
басқа 
пайдаланушылар 
жазбаларды 
жойғаннан 
кейін 
жинақ 
жаңартылмайды  
 
dbOpenStatic 
Жазбалардың 
статикалық 
жинағы. 
Басқа 
пайдаланушылар  енгізген  ешқандай  өзгерістерді 
көрсетпейді  
 
dbOpenFоrwardOnly
 
Статикалыққа ұқсас, бірақ тек алға ғана қозғалуға 
болады   
 
Бұғаттау 2.19-кесте 
Константа
 
Сипаттамасы 
 
adLоckReadOnly 
adLоckPessimistic 
adLоckOptimistic 
adLоckBatchOptimistic
 
Редакциялауға тыйым салу 
Барлық 
редакциялау  
операцияларынорындаған кезде бұғаттау 
Деректерді өзгерткен кезде бұғаттау  
Бір  операция  көмегімен  жазбалар  жиынын 
жаңарту     
 
Опциялар. Жазбалардың көздері 2.20-кесте 
Константа 
Көздің сипаттамасы 
adCmdUnknоwn 
adCmdText 
adCmdTable 
adCmdStоredPrоc
 
Көз  туралы  мəліметтер  жоқ    сұрау 
салу мəтіні немесе ұсынылым  Кесте  
Сақталатын рəсім 
 
Бұдан  əрі  қойма.mdb  деректер  қорынан  «Қорлар»  кестесін  ашу  үлгісі 
келтірілген: 
Dim rs AS New ADODB. Recordset 
rs. Open"Қорлар", cnn, adOpenDynamic, _ 
adLockOptimistic, adCmdTable
 

79 
Кестені  ашқаннан  кейін  Recordsetобъектісінің  əдістері  көмегімен 
навигацияны, деректерді редакциялауды, жазбаларды қосуды, жазбаларды 
жоюды бағдарламалау  орындалады.  
Command  объектісі    əдетте  деректерді  жаңартуға    SQL-  сұрау 
салуларды орындау үшін пайдаланылады. 
ADO  технологиясы  қосымша:      SQL-  сұрау  салуларды 
Recordset 
объектісі көмегімен деректерді алу үшін пайдалануға; 
ADO Extensions 
for  DDL  and  Security
(
adox
) 
объектілерінің  əдістері  арқылы 
деректер  қоры  объектілерін  құруға,  пайдаланушыларға  деректерге 
қолжетімділік құқығын тағайындауға  мүмкіндік береді. 
VB    бағдарламалау  жүйесі  құрамына  сондай-ақ,кітапхана объектілерін 
тікелей  пайдаланбай,  ақпараттық  жүйелерді  əзірлеуге  мүмкіндік  беретін  
ADO визуалдық компоненттері кіреді.   
Miсrоsоft  ADO  Dаtа  Cоntrоl  6.0  (OLEDB)  компоненті  қорға  жəне 
деректер көзіне қосылуға арналған.    
Ақпаратты  деректер  көзінен  кесте  түрінде  шығару  үшін  визуалды 
компонент  -    Miсrоsоft  DаtаGriеd  Cоntrоl  6.0  (OLEDB)  торкестесі 
пайдаланылады.    Осындай  компоненттер  негізінде  терезелерді  əзірлеу 
«байластырылған» элементтер технологиясы көмегімен орындалады.  Осы 
технология мынадай əрекеттерді орындауды талап етеді. 
Нысанға    Miсrоsоft  ADO  Dаtа  Cоntrоl  визуалды  компонентін 
орналастырып, 
деректердің 
провайдерімен 
байланыстырады.     
Компоненттің негізгі қасиеттері 2.21-кестеде келтірілген.   
Жүйенің деректер қорымен қосылу үшін  өлшемдер жолын  құру қажет.  
жолда жеткізушінің типі, деректер қоры файлының аты көрсетіледі. 
2.21-кесте
 
ADO Data Control компонентінің қасиеттері 
Қасиеті 
Мақсаты 
Caption 
ConnectionString 
CommandType 
LockType 
RecordSource
 
Элементтегі жазба 
 Провайдермен байланысу үшін жол 
Жазбалар көзінің типі 
Бұғаттау типі 
Ақпараттар көзі нысанының атауы 

80 
2.11-сурет. Microsoft ADO Data Control компонентімен нысан 
Жол    шебер  көмегімен  құрылады.  LockType  қасиетін  пайдаланып, 
кестелердің жазбаларына қолжетімділікті басқаруға болады.    
Деректерді  көрсету  элементін  визуалды  компонентпен  байланыстыру 
қажет.  Егер нақты өрістің – жазба атрибутының мағынасын көрсету қажет 
болса,  онда    TехtBох  визуалды  компонентін  жəне  оның  қасиеттерін 
пайдаланады: 
• 
DataSource
— 
Miсrоsоft 
ADO  Dаtа  Cоntrоl 
элементінің 
сəйкестендіргішін сақтайды; 
•
DataField
— 
кесте өрісінің атын сақтайды.
2.11  суретте  кəсіпорынның  қызметкерлері  туралы  ақпарат  сақталатын
кестемен  жұмыс  істеу  нысаны  көрсетілген.  Нысан      ADO  Dаtа  Cоntrоl 
визуалды компоненті негізінде құрылған.   
Егер ақпаратты кесте түрінде көрсету қажет болса, байланыстырылған 
визуалды  компонент  ретінде  Miсrоsоft  Dаtа  Griеd  Cоntrоl  пайдаланады, 
Miсrоsоft  ADO  Dаtа  Cоntrоl  элементімен  байланыстыру  үшін  DаtаSоurсе 
торкестенің  қасиеттерін  пайдаланады.  2.12-суретте  деректерді  кесте 
түрінде көрсету нысанының үлгісі келтірілген     
2.12-сурет.Деректер кесте түрінде көрсетілген нысан 

81 
 
2.22 кесте 
«Торкестенің» қасиеттері 
Қасиеті  
Мақсаты  
AllowAddNew
 
AllowDelete
 
AllowArrows
 
AllowUpdate
 
Жаңа жазбаларды қосу 
Жазбаларды жою 
Деректер жинағы бойынша қозғалу   
Ағымдағы жазбаны редакциялау 
Торкестені  баптау  қисынды  қасиеттер  көмегімен  орындалады. 
Қасиеттің trueтең мағынасы тиісті əрекетке рұқса береді.  қасиеттер тізбесі 
2.22. кестеде келтірілген. 
Деректер  қорының  кестесімен  əрекеттердің  көбісін  бағдарламалауды 
Miсrоsоft  ADO  Dаtа  Cоntrоl  визуалды  компоненттің  қасиеттері  мен 
əдістеріне жүгіну жолымен орындайды. 
ADO  деректеріне  қол  жеткізу  технологиясы  IDE  VB    құрамына 
ықпалдастырылған  DаtаViеw    қосымшаның  негізінде  жатыр.      Осы 
қосымша деректер қорына қосылуды (Dаtа Link) тиісті провайдерді таңдау 
жолымен  жасауға  мүмкіндік  береді.    қосылудың  болуы  деректерді  қарап 
шығуға жəне оларды редакциялауға мүмкіндік береді.   
Қосылудан  басқа,  ақпараттық  жүйенің  əзірлеушісі  деректер  ортасын 
(Data  Environment)  құруы  тиіс.  Деректер  ортасы  көмегімен  деректер 
қорының кестелерімен жұмыс істеу үшін нысандар əзірленеді; ақпараттық 
жүйеде    VB  Dаtа  Rероrt  компоненті  арқылы  есептерді  құру  жəне  оларды 
деректердің қағаз тасымалдағышына шығару қосалқы жүйесін құрады. 
 
2.5. 
Ақпараттық  жүйелерді  әзірлеген  кездегі 
объектілік-бағдарланған тәсілдеме 
Мəндік  саланы  талдау  белгілі  бір  мəндерді  жəне  олар  арасындағы 
байланыстарды  айқындауға  əкеп  соғады.    Мəн    мəндік  саланың  қайсыбір 
абстаркциясы—  сыныбы,  яғни  сыныбы  —  нақты  объектінің  қайсыбір 
түптұлғасы  болып табылады. Абстракция нəтижесінде əзірлеуші онда осы 
сыныптың    мəндік  саланың  моделіндегі  ерекшеліктерін  көрсететін 
сипаттамаларды  –  атрибуттерді  беліглейді.  Мысалы,  ұйымдағы 
қызметкерлердің  кадрлық  есепке  алу  үдерістерін  автоматтандыру  үшін  
ақпараттық  жүйені  əзірлеген  кезде    мəндік  салада  «Қызметкер»  мəн-
сыныбын белгілеу қажет.  
Осы сыныптың негізгі сипаттамалары: табельдік нөмірі, қызметкердің аты, 
оның  лауазымы,  жұмыс  өтілі  болуы  мүмкін.  Мəндік  сала  тек  физикалық 
объектілерді  ғана  емес,  үдерістер  жəне  басқа  абстракциялар  туралы  да 
мəліметтерді қамтуы тиіс.