Оқулық «Желілік және жүйелік әкімшілендіру»

Pentium  IІ  алмастыратын  Pentium  III  бейнелерді,  аудио-  жəне 
бейнедеректер  ағынын,  сөздерді  түсінуді  өңдеу  мүмкіншіліктерін 
кеңейтеді,  процессордың  тактілік  жиілігі  600  МГц  астам  болады,  ал 
жүйелік шинаның тактілік жиілігі 1,33 ГГц. 
Celeron  туыстасының  CPU  пайдаланушыларды  процессорлардың 
жаңа буынына өту процесін жеделдетуге арналған Pentium II нұсқасын 
білдіреді. 
AMD 
фирмасы  AMD  K6-2  туыстасының  процессорлары 
үшөлшемді графика нұсқаулықтарын, аудио- жəне видеодеректерді 
жеделдетіп өңдеу үшін конвейерлік құрылымымен ядрода CPU 
модульге  ие  болады,  ол  266 бастап  450  МГц  дейін  тактілік  жиілікте 
жүйелік шинаның 66, 95 жəне 100 МГц жиілігінде жұмыс істейтін 
процессордың өнімділігін арттырады. AMD K6-3 процессорының 
ядросына процессор жиілігінде жұмыс істейтін екінші деңгейлік кэш- 
жадының  256  кбайт  интеграцияланған,  ал  аналық  тақтада  көлемі  512 
бастап 2 048 кбайт болатын үшінші деңгейлік кэш-жадысы орналасады. 
Жетінші буын процессорлары 1 ГГц астам жеке жиілігіне ие жəне 
тактілік жиілігі 400 МГц дейін болатын жаңа жүйелік  шинасын 
сүйемелдейді. AMD корпорациясының CPU K-7 Athlon деп  аталады. 
Бірінші буындағы CPU Athlon технологияның 0,22 мкм негізделген 
жəне тактілік жиілігі 700 МГц болады, ал екінші буын 0,18 мкм 
технологиясына өту кезінде 1000 МГц жиілікті құрайды. 
Intel  корпорациясының  Pentium  IV  (Willamate)  СPU  сөздің 
шындығына  келгенде  Pentium  Pro  жаңартылуы  болып  табылады.  2,6 
ГГц дейін тактілік жиілікке ие жəне тактілік жиілігі (100 МГц х 4 = = 
400  MD
J
,)  бір  такт  ішінде  деректердің  4  пакетін  бере  алатын  Quard 
Pumped  жүйелік  шинасын  қолданады.  Екінші  деңгей  кэш-жадысының 
көлемі  256  Кбайт  құрайды.  Процессордың  ядросы  0,18  мкм 
технологиясы бойынша орындалған. 
Pentium  IV(Northwood)  СPU  оның  ядросы  0,13  мкм  технологиясы 
бойынша  дайындалуымен  ерекшеленеді,  тактілік  жиілікті  3,06  ГГц 
дейін  арттыруға  мүмкіндік  жасады,  512  кбайт  дейін  жəне  жүйелік 
шинаның  тактілік  жиілігін  533  МГц  мобильді  қосымшаларға 
бағытталған.  Intel  Pentium  M  процессоры  мобильдік  ДК-де  қолдануға 
бағытталған. 
Intel  Celeron  процессоры  Pentium  IV  нұсқасының  қысқартылған 
нұсқасын  бейнелейді.  Алғашқы  Celeron  процессорлары  —  екінші 
деңгейлік  кэш-жадының  қымбат  микросхемаларының  болмауымен 
ерекшеленген  Pentium  II  аналогтары.  СPU  Celeron  шығарылымы 
Pentium  III  жəне  Pentium  IV  пайда  болғаннан  кейін  де  жалғасты. 
Олардың тактілік жиілігі — 2,88 Ггц дейін; жүйелік шинаның жиілігі 
— 400 МГц дейін; екінші деңгейлік кэш-жадының көлемі — 256 кбайт; 
технология — 0,13 жəне 0,18 мкм. 
54 

Intel  Celeron  D  СPU  негізінен  үй  мультимедиалық  қолданысқа  ие, 
0,065  жəне  0,09  мкм  технологиясы  бойынша  жасалған,  тактілік  жиілігі 
3,2  ГГц  дейін,  жүйелік  шина  жиілігі  533  МГц  жəне  екінші  деңгейлік 
кэш-жадының көлемі 512 кбайт дейін. 
Сегізінші  буын  процессорларына  AMD  Opteron  процессоры  жəне 
Athlon  64  (Turion  64)  түрлі  модификациялары,  сондай-ақ  Intel  Itanium 
жатады.  Athlon  64  СPU  бастапқыда  үстелдік  ДК-де  жəне ноутбуктерде 
қолдану үшін арналған болатын. Athlon 64 (2 800+, 3 000+, 3 200+, 3 
400+,  3  500+,  3  700+,  3 800+ и  4  000+)  процессорларының  туысы  0,09 
жəне  0,13  мкм  технологиялары  бойынша  жасалған  жəне  32-  мен  64- 
разрядты  процессорлар  арасында  аралық  буын  ретінде  тұрақтанады. 
Олардың  тактілік  жиілігі  2,4  ГГц  дейін  жəне  екінші  деңгейлік  кэш- 
жадының көлемі 1 024 кбайт дейін. 
Intel  Itanium  —  үлкен  дерек  қорларымен,  деректерді  жəне  бизнес- 
талдауды, 
күрделі 
техникалық 
есептеулерді 
орындайтын 
автоматтандырылған  жобалау  жүйелерін  (АЖЖ)  жинауға  арналған 
қосымшалармен  жұмыс  істейтін  серверлер  мен  компьютерлерге 
арналған алғашқы 64-разрядты  процессор.  Оның  негізгі  артықшылығы 
болып  процессор  жүгіне  алатын  адерстелетін  жады  көлемі  табылады. 
Салыстыру  үшін:  Pentium  Pro/II/III/IV  СPU  64  Гбайт  жедел  жадыға 
жүгіне алады, Itanium — 16 Тбайт-қа, ол шамамен 270 млн есе көп. Intel 
Itanium  2  сериясы  жоғары  өнімді  серверлер  мен  жұмыс 
станцияларының 
жұмысына 
арналған. 
Itanium 
2 
(MP) 
модификациясының  ең  үлкен  тактілік  жиілігі  бар,  жүйелік  128- 
разрядты шинаның ең көп жиілігі 667 МГц жəне Itanium 2 (MP), Itanium 
2 (DP) модификациялары үшін бірінші (L1) жəне екінші (L2) деңгейлік 
кэш-жадының  көлемдері  32  жəне  256  болғанда  тиісінше  үшінші 
деңгейлік кэш-жадының (L3) ең көп көлемі 9 Мбайт. 
Тоғызыншы  буынға  көпядролы  процессорларды  жатқызады,  олар 
үшін арнайы көпядролы микроархитектура жасалған. Intel фирмасының 
мұндай 
процессорларына 
К-10 
микроархитектура 
базасында 
орындалған Intel Core 2 сериясы, AMD фирмасының — Phenom сериясы 
жатады. 
Алғашқы Intel Core 2 процессорлары 65 нм технологиясы бойынша 
орындалған. 
Intel  фирмасы  Intel  Core  2  туысы  процессорларының  бірнеше 
нұсқаларын біруақытта жасап шығарумен айналысты. Алғашқы болып 
4  Мбайт  кэш-жадысы  жəне  291  млн  транзисторлары  болатын  екі 
ядролы  процессорлар  Conroe  жəне  Merom  пайда  болды.  Conroe 
процессорлары  үстелдік  жүйелерге  (ДК)  арналған  еді  жəне  тактілік 
жиіліктері  1,86  ...  3  ГГц  дейін  шығарылды.  Процессоры  Merom 
процессорлары  мобильдік  жүйелерде  (ноутбук)  қолдануға  арналды, 
сондықтан оларды шығарған кезде ерекше назарда төмендеген энергия 
пайдалану болды, сəйкесінше оларда тактілік жиіліктер төмен болды — 
1,06 ...2,4 ГГц.
 
55