120
Тәлімгерлік
- (
mentoring) ұзақ уақытқа созылатын, тәлімгер мен тәліп арасында сенімді, жеке
тұлғаға бағытталған қарым-қатынас құру үдерісі. Ол тәліптің педагог ретінде
қалыптасуы мақсатында өзінің білімін, ойлауын, тәжірибелік іс-амалдарының
тиімділігін жетілдіруде айтарлықтай қарқын алуына көмектеседі. Коучинг
үдерісі тәлімгерлік үдерісімен байланысты: коучинг нақты тақырып бойынша
әріптесінің кәсіби мүмкіндіктерін ашуға бағытталса, тәлімгерлік оған жүйелі
кәсіби қолдау көрсетуді көздейді.
Ұжымдық
диалогтік оқыту
– ұжымдық түсінуді қалыптастыру мақсатында оқушылардың сындарлы қарым-
қатынас жасауына ықпал ететін оқыту.
Шынайы
сынып
– (грек.
authentikys – түпнұсқалық) іс жүзінде бар, жұмыс істеп жатқан сынып.
Іс-әрекеттегі
рефлексия
– алдыңғы қадамдарды жоспарлау және орындау мақсатында іс-әрекет жасау
(мысалы, оқыту және оқу), іс-әрекет нәтижелерін сыни талдау және бағалау
барысындағы мұқият ойлану үдерісі.
Сабақты зерттеу
(Lesson Study)
тәсілі
- мұғалімдер тәжірибесі саласындағы білімді жетілдіруге бағытталған
ынтымақтастық педагогикалық тәсіл. Бұл тәсіл ХІХ ғасырдың 70-ші жылдарында
Жапонияда негізі қаланған.
Сабақты зерттеуге жоспарлау, оқыту, қадағалау, оқыту мен оқуды талдау,
өз қорытындыларын тұжырымдап, құжаттауды бірлесіп жүзеге асыратын
мұғалімдер тобы қатысады. Сабақты зерттеудің циклін өткізген соң мұғалімдер
педагогикалық тәсілдерді түрлендіріп немесе жетілдіріп, кейіннен ашық
Сабақты зерттеу, таныстырылым өткізу, баспада жариялау арқылы әріптестеріне
таратады. Қазіргі кезде оқыту әдістемесін жетілдіру, оқушылардың бастауыш
және орта мектептегі негізгі пәндер бойынша білім деңгейін арттыру, сондай-
ақ тұжырымды педагогикалық тәсілдерді жасау мақсатында Жапониямен
қатар Сингапур, Гонконг, Қытай, АҚШ, Ұлыбритания, Швеция және Канадада
ойдағыдай қолданылады.
121
ҰСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТ
1. Андерсон Д. Думай, пытайся, развивайся. [Ойлан, ізден, дамыт]. – Ағылшын тілінен
аударылған, жалпы редакциясын басқарып, аударғандар: Шлионский А.Л., Шлионский Л.М.,
Никифорова Н.В. – Санкт-Петербург: Азбука, 1996. – 92 бет.
2. Амонашвили Ш.А. Воспитательная образовательная функция оценки учения школьни-
ков. [Оқушылардың оқуын бағалаудағы тәрбиелік білім беру функциялары]. – М.: 1997. – 296
бет.
3. Амонашвили Ш.А. Обучение. Оценка. Отметка. [Оқу. Бағалау. Баға]. – М.: 1980.
4. Белкин А.С. Ситуация успеха. Как ее создать: Кн. для учителя. [Табыстың жағдаяттары.
Оны қалай құру керек: Мұғалімдерге арналған кітап]. – М.:
Просвещение, 1991. – 176 бет.
5. Бордовской Н.В. Современные образовательные технологии: учебное пособие. Под ред.
– 2-е изд., [Заманауи жалпы білім беру технологиялары: оқу құралы]. Жалпы редакцияда 2-ба-
сылымы, – М.: КноРус, 2011. – 432 бет.
6. Богоявленская Д.Б. Основные современные концепции творчества и одаренности.
[Шығармашылық пен дарындылықтың негізгі заманауи тұжырымдамалары]. – М.: Педагоги-
ка, 1997. – 286 бет.
7. Бутенко А.В., Ходос Е.А. Критическое мышление: метод, теория, практика; Учеб.-метод.
пособие. [Сын тұрғысынан ойлау: әдіс, теория, практика. Оқу-әдістемелік құрал]. – М.: Мирос,
2002.
8. Бұзаубақова К.Ж. Жаңа педагогикалық технология. – Тараз, 2003.
9. Вильямс П. Эволюция от терапии к личному коучингу // Электронный ресурс:
www.
coaching.ru
, [Терапиядан жеке коучингіге дейінгі даму]. Электронды ресурс. 2007.
10. Воронцов А.Б. Практика развивающего обучения по системе Эльконина Д.Б., Давы-
дова В.В. [Эльконин Д.Б., Давыдова В.В. жүйесі бойынша дамыта оқыту практикасы]. – М.:
ЦПРО «Развитие личности», 1998.
11. Выготский Л.С. Проблема культурного развития ребенка. Вестник Московского уни-
верситета. [Баланың мәдени дамуының мәселелері. Мәскеу университетінің хабаршысы]. Се-
рия 14, Психология. – 1991. – № 4. – 5–19 бет.
12. Выготский Л.С. Проблема обучения и умственного развития в школьном возрасте. Пси-
хологическая наука и образование. [Мектеп жасында оқу мен ақыл-ойды дамыту мәселелері.
Психология ғылымы және білім беру]. – 1996. – №4. 5–18 бет.
13. Выготский, Л. С. Психология развития человека (лекции по психологии), [Адамның
даму психологиясы (психология бойынша лекциялар)]. – М.: Смысл; Эксмо, 2005. – 1136 бет.
14. Генике Е.А., Трифонова Е.А. Учитель и ученик: возможность диалога и понимания.
[Мұғалім мен оқушы: диалог пен түсіністіктің мүмкіндіктері]. 1-том, жалпы редакциясын
басқарған Семина Л.И. – М.: «Бонфи», 2002. – 239 бет.
15. Гуслова М.Н. Инновационные педагогические технологии: учеб.пособие.
[Инновациялық педагогикалық технологиялар: оқу құралы]. – М.:
Академия, 2010. – 288 бет.
16. Гладкая И.В. Оценка образовательных результатов школьников: Учебно-методическое
пособие. [Оқушылардың жалпы білім алудағы нәтижелерін бағалау]. Жалпы редакциясын
басқарған Тряпицына А.П. – СПб.: КАРО, 2008.
17. Гин А.А. Приёмы педагогической техники: Свобода выбора. Открытость. Деятельность.
Обратная связь. Идеальность: Пособие для учителя. [Педагогикалық техникаларды қабылдау:
Таңдау еркіндігі. Ашықтық. Іскерлік. Кері байланыс. Идеалдық]. – М.:
Вита-Прес, 2006.
18. Гребенюк О.С., Гребенюк Т.Б. Основы педагогики индивидуальности: Учеб. пособие.
[Жеке тұлғалық педагогика негіздері]. – Калининград: Калинингр. гос. ун-т., 2000. – 572 бет.
19. Давыдов В.В. Деятельностная теория мышления. [Ойлаудың іскерлік теориясы]. – М.:
Научный мир, 2005. – 240 бет.