Бағдарламасын іске асыратын білім беру мекемелерінің оқыту үрдісінде оқу құралы ретінде қолдануға ұсынылады

154 
 
Әдепкі  қалпы  бойынша  редактор  файлды  «бастапқы»  пішіміндегі  Word 
құжатында  (.*doc)  сақтауды  ұсынады.  Файлдармен  алмасатын  сіз  және 
сіздің  барлық  әріптестеріңіз  Word  редакторының  бір  нұсқасын 
пайдаланатын жағдайда, мұндай таңдау толық негізделген.  
Word  95  немесе  Word  6.x  бағдарламаларында  жасалған  файлдарды 
тікелей Word 97-тен ашуға болады. Деректердің барлық түрлері және Word 
95 және Word 6.x пішімдеуі Word 97 бағдарламасында толығымен қолдау 
алады.  Егер  сіздің  жұмыс  тобыңызда  біртіндеп  Word  97  жүйесіне  ауысу 
жүргізілсе, 
Word 
бағдарламасының 
алдыңғы 
нұсқаларының 
пайдаланушыларымен  бірге  құжаттарды  пайдалану  қажеттігі  туындауы 
мүмкін. Бұл үшін екі мүмкіндік бар:  
Word 97 пайдаланушылары өздерінің құжаттарын Word 6.0/95 (*.DOC) 
пішімінде сақтауы қажет;  
Word  97  пайдаланушылары  өздерінің  құжаттарын  Word  97  пішімінде 
сақтайды,  ал  Word  95  және  Word  6.x  пайдаланушылары  Word  97 
конвертерін  орнатқаннан  кейін  Word  97  құжаттарымен  жұмыс  жасай 
алады.  
Құжатты аяқталғаннан кейін емес, сіз құжатпен жұмыс жасай бастаған 
кезде  сақтау  қажетігі  туралы  ережені  нақты  түсіну  қажет.  Бұл  сізді 
түзетілмейтін шығындардан құтқарады.  
Сақталған файлды жабуға немесе онымен жұмыс істеуді жалғастыруға 
болады.  Бірақ  содан  кейін  енгізілген  өзгерістерді  қайтадан  сақтау  керек. 
Файл  мәзіріне  кіріп,  Сақтау  командасын  таңдау  не  үшін  қажет  (жаңа 
толықтырулар  мен  өзгертулер  файлда  ескі  атауымен  сақталады).  Бұны 
Құралдар  панеліндегі  Сақтау  батырмасын басу арқылы  оңайырақ.  Құжат 
белгілі  бір  уақыт  аралығынан  кейін  автоматты  түрде  сақталатын  Word 
автоматты түрде сақтау функциясы бар екендігін айту қажет, мысалы әрбір 
10  минут  сайын.  Дегенмен,  осыған  қарамастан,  өзіңіздің  құжаттыңызды 
үнемі  сақтау  қажет.  Сонымен  қатар,  оны  жұмыстағы  мәжбүрлі  үзіліс 
кезінде  міндетті  түрде  сақтау  керек  (басшы  шақырды,  құжатты  тіркеуді 
сұрады және т.б.).   
Орфографияны  тексеру,  қателерді  түзету.  Word  мәтіндік 
редакторында  қателерді  тексеру  мәтінді  теру  үрдісінде  [Бос  орын] 
пернесін  әрбір  басқаннан  кейін  автоматты  түрде  жүргізіледі.  Жасыл 
толқынды  сызықпен  синтаксистік,  ал  қызылмен  –  орфографиялық  немесе 
«мүлде»  орфографиялық  қателер  белгіленеді  (бос  орынның  болмауы 
немесе  жеке  атаулар,  немесе  сөздікте  жоқ  сөздердің  де  асты  сызылады 
және қате ретінде анықталады).  
Қателерді қолмен немесе автоматты түрде түзетуге болады. Автоматты 
режимде  асты  сызылған  сөзде  тінтуірдің  оң  жақ  батырмасын  басу 
түзетулердің    диалогтық  терезесін  жүктейді  (3.34-сурет).  Егер  сөзді  жазу 
үшін  оның  дұрыс  нұсқасы  болса,  оны  тінтуірдің  сол  жақ  батырмасымен 
шерту  керек.  Егер  сізде  қажетті  нұсқалар  болмаса,  сөзді  қолмен  түзету 
қажет  (егер  сөзде  бір  қатеден  көп  болса,  онда  бағдарлама  ешқандай 
нұсқаларды ұсынбайды). 

155 
 
 
Жүйеде  автоматты  іздеу  және  қателерді 
түзетудің  болуы  құжаттың  мәтінін  оқып  шығу 
қажеттілігін,  яғни  оны  түпнұсқамен  тексеруді 
жоққа  шығармайды.  Шын  мәнісінде,  егер  сөз 
дұрыс емес басылып шықса, бірақ ол осы  күйінде 
сөздікте  қамтылатын  болса,  ол  қате  деп 
танылмайды.  Мысалы,  егер  «бұрым»  сөзінің 
орнына «ақша» сөзі терілген болса, жүйе бұл сөзді 
қате деп белгілемейді.  
Тағы  бір  нәзік  нәрсе  бар:  кейбір  жеке  аттар 
және жай ғана сирек сөздер сөздікте жоқ және қате 
деп белгіленеді. Осылайша, «Киселев» тегін  
компьютер дұрыс  қабылдайды, ал  «Монин» тегін белгілі бір себептермен 
міндетті  түрде  қызыл  толқынды  сызықпен  астын  сызады.  Егер  бұл  атау 
немесе  термин  сіздің  құжаттарыңызда  бұдан  әрі  жиі  кездесетін  болса, 
оларды сөздікке қосу керек.  Бұл жай ғана жасалады – осы сөзде тінтуірдің 
оң  жақ  батырмасын  басқаннан  кейін  Қосу  тармағын  таңдап,  тиісті 
тармақтарды  толтыру  қажет  (3.35-сурет).  Осыдан  кейін  сөз  сөздікке 
енгізіледі және бұдан былай теру кезінде қате ретінде белгіленбейді.  
Құжаттың  мәтінін  пішімдеу  және  түзету.  Мәтінді  пішімдеу  және 
түзету  сызық  және  екі  Құралдар  панелі  арқылы  жүзеге  асырылады  – 
Стандартты және Пішімдеу.  
3.34-сурет. 
Түзетулер 
терезесі 
 
3.35 Сурет. Сөздікді баптау

156 
 
 
 
Қызыл жолды орнату 
 
 
Сол жолды орнату  
         Оң жолды орнату/ 
3.36-сурет. Сызықтың көмегімен жолдарды орнату 
Сызықтың  көмегімен  қажетті  жолдар  мен  шегіністерді  жылдам 
орнатуға болады (3.36-сурет).  
Стандартты (3.37-сурет) және Пішімдеу Құралдар панелдері белгілі бір 
фрагментті  немесе  барлық  мәтінді  бөлектегеннен  кейін  ғана  терілген 
құжатпен жұмыс істеу үшін пайдаланылады (3.1-кесте).  
Белгілеуді алып тастау үшін (оны әрбір орындалған операциядан кейін 
жасаған жөн), мәтіннен бос орын бойынша тінтуірмен шерту қажет.  
Құжаттың мәтіні теріліп және түзетілгеннен кейін, мәтінді пішімдеуге 
кіріседі. Бұл процедура өзіне бірнеше кезеңді қамтиды, олардың ішінде ең 
маңыздысы оның қаріпті таңдау және абзацты пішімдеу болып табылады.  
Қ а р і п т і ң   б е л г і л е р і .  Кез  келген  мәтіндік  құжаттың  қаріпі  үш 
негізгі  параметрмен  анықталады:  гарнитурамен  (жазылумен),  кегілмен 
(өлшеммен) және белгілеумен. 
Қаріптің түрін, оның мөлшері немесе жазылуын орнату немесе өзгерту 
үшін  Формат  мәзірі  мен  Қаріп  позициясы  белгілерінің  параметрлерін 
орнату  батырмаларын  пайдаланған  жөн.  Пайда  болған  Қаріп  кірістіруі 
терезесінде келесі орнатқыштарды жасау қажет (3.38-сурет). 
•  Қаріп  терезесі  оның  жазылуын  анықтайтын  қаріптің  гарнитурасын 
таңдау  үшін  қызмет  етеді.  Word  мәтіндік  редакторының  бірнеше  ондаған 
қаріптерінен тұратын кіріктірілген кітапханасы бар. Дегенмен қаріптердің 
шектелген  саны  ғана  кириллицаны  қолдайды.  Олардың  арасында 
анағұрлым танымалы: 
Times New Roman — әдетте үнсіздік бойынша қаріп; 
 
Мәнер 
Мәтіндік жолға 
қатысты мәтінді 
түзету 
Белгілер 
        Түспен 
және маркерлер Жиектемелер белгілеу 
Гарнитура, мөлшері (кегль) 
және қаріптің түсуі 
Шегіністің 
өзгертетін 
мөлшері 
Қаріптің 
түсі  
3.37 Сурет. Стандартты құрал панелі