тек сервер - дерекқорды сақтау және басқару үшін қуатты жұмыс
станцияларына қажеттілік жоқ;
■
желінің жүктелуі азаяды. Өтінімдер клиенттік компьютерлердегі
операциялардың бір бөлігін орындайды және желі бойынша
деректер қорына сұрау жібереді, бұл желі бойынша жіберілген
деректердің көлемін едәуір азайтады;
■
деректердің дәйектілік деңгейі артады. Сервер деректердің
тұтастығын өз бетінше басқара алады, себебі оған тек барлық
шектеулер анықталады және тексеріледі. Бұл жағдайда, әрбір өтінім
өз тексерісін орындауға міндетті емес.
Кемшіліктері жоғары қаржы аппараттық және бағдарламалық
қамтамасыз ету үшін шығындарды, сервер басқару қажеттігін, сондай-
ақ әр түрлі жерлерде клиенттік компьютерлердің үлкен саны, барлық
клиенттік компьютерлерде клиенттік қосымшаларды уақытылы
жаңарту кейбір қиындықтар туғызады деп фактіні қамтиды Дегенмен,
сәулет «клиент-сервер» функцияларын үлкен саны және сәулетке сәйкес
құрастырылған дерекқор қазір іс жүзінде жақсы жұмыс істеді.
Дуплексті тұйықталу сәулеті «клиент-сервер» пайдаланушылар мен
шатасқан логиканың әр түрлі күрделі ақпаратты қолдану кейбір
проблемаларына әкелуі мүмкін. Бұл проблемаларды шешу көп деңгейлі
сәулетті пайдалану болып табылады.
11.3.
«
КЛИЕНТ-СЕРВЕРДІҢ» ҮШ ДЕҢГЕЙЛІ
СӘУЛЕТІ
Екі деңгейлі клиент-сервер сәулетін одан әрі кеңейту клиенттің
функционалды бөлігін екі бөлікке бөледі - жұқа клиент пен қосымшалар
сервері (11.3-сурет).
Жұқа клиент клиент-сервер немесе терминал сәулеті бар желілердегі
компьютер немесе клиенттік бағдарлама, ол барлық өңдеу
тапсырмаларын серверге тасымалдайды. «Жұқа» клиенттің мысалы веб-
бағдарламалармен жұмыс істеу үшін пайдаланылатын браузері бар
компьютер болуы мүмкін. Жұмыс станциясында «жұқа» клиент тек
пайдаланушы интерфейсін басқарады, ал деректерді өңдеудің орташа
деңгейі қалған логиканы бақылайды
221
Тұтынушы Тұтынушы Тұтынушы Тұтынушы
11.3
сурет. «Клиент-сервердің» үшдеңгейлі сәулеті
Бұл архитектурада үшінші деңгей - дерекқор сервері.
Төменгі
деңгейде
пайдаланушылардың
компьютерлерінде
бағдарламаны орта деңгейде қоңырау шалу үшін бағдарламалау
интерфейсін беретін функциялар мен логиканы қарауға арналған
клиенттік қосымшалары бар.
Орташа деңгейде қосымшалар логикасын қолданатын қосымшалар
сервері бар және оның деректерін өңдеу логикасы дерекқорда
операцияларды орындайды, яғни бұл қабат пайдаланушылар мен
таратылған дерекқорлар арасында деректермен алмасуды қамтамасыз
етеді. Бағдарлама сервері барлық клиенттерге қол жетімді желі түйінде
орналасқан.
Үшінші, жоғарғы, деңгей - қолданбалы серверден ақпарат алатын
алыстағы мамандандырылған дерекқор сервері. Дерекқор сервері
деректерді өңдеуге және файл операцияларына арналған.
Қысқаша айтқанда, төмендегідей үш деңгейлі клиент-сервердің
архитектурасымен СУБД жұмысын сипаттай аласыз:
■
файлдар жиынтығы түріндегі дерекқор арнайы компьютердің (желі
сервері) қатты дискісінде орналасқан);
■
СУБД желілік серверде де орналасқан;
■
арнайы бағдарлама серверінде бағдарламалық қамтамасыз ету бар
(бизнес логикасы);
■
пайдаланушы интерфейсін іске асыратын клиенттік қосымша (жұқа
клиент) бірнеше клиенттік компьютерлерде орнатылған. Қолданба
қамтамасыз ететін пайдаланушы интерфейсін пайдалану арқылы ол
бағдарлама серверінде орналасқан бағдарламаға қоңырау шалады;
222
Деректер қорының сервері
Қосымша сервері
■
бағдарлама сервері пайдаланушы талаптарын талдайды және
дерекқор сұрауларын жасайды. Байланыс үшін арнайы тіл SQL
сұраулары пайдаланылады, яғни сұрау мәтіні ғана қосымшалар
серверінен дерекқор серверіне;
■
СУБД сервердегі деректер базасының физикалық құрылымы туралы
барлық ақпаратты қамтиды;
■
СУБД сервердегі деректерге қол жеткізуді бастайды, соның
нәтижесінде сұраудың нәтижесі бағдарлама серверіне көшіріледі;
■
бағдарлама сервері нәтижені клиенттік қосымшаға (пайдаланушыға)
қайтарады;
■
пайдаланушы интерфейсін пайдаланатын бағдарлама сұрауды
орындаудың нәтижесін көрсетеді.
Үш деңгейлі сәулеттің артықшылықтары:
■
дерекқор серверін бағдарлама серверіне жіберілген операциялардың
бөлігінен босату;
■
қажетсіз кодтан түсіру арқылы клиенттік қосымшалардың мөлшерін
азайту;
■
барлық клиенттердің бірыңғай мінез-құлқы;
■
клиент конфигурациясын оңайлату - бағдарлама серверінің коды
өзгерген кезде, клиенттік қосымшалардың әрекеті автоматты түрде
өзгереді.
Үш деңгейлі сәулет екі деңгейлі клиент-сервер үлгісінің
кемшіліктерін жояды. Бұл желідегі жүктемені теңестіруге мүмкіндік
береді. «Клиент-сервер» жүйелерінің өсуімен үш деңгейлі ұйымға деген
қажеттілік барған сайын айқын болады.
11.4.
СЕРВЕРЛЕР КЛАСТЕРЛЕРІ
Ірі дерекқорлармен пайдаланушылардың айтарлықтай саны үшін
үзіліссіз, сәтсіз, бәсекеге қабілетті операцияларды ұйымдастыру үшін
кластерлік серверлер пайдаланылады.
Кластер - ортақ қосымшаларды орындау үшін бірлесе жұмыс
істейтін бірнеше есептегіш жүйелердің жинағы және пайдаланушыға
бірыңғай жүйе ретінде ұсынылады.
Клиент кластермен өзара әрекеттеседі, егер кластер бір сервер болса,
физикалық бірнеше серверлердің тіркесімі болса да. Сервер тобы бір
серверден гөрі сенімді және өнімдірек болады.
223
Достарыңызбен бөлісу: |
