Вестник таразского государственного педагогического института

92 
 
қиялмен  ұштастыратын  тапсырмалар.  Жұмбақтар  баланың  кӛзбен  кӛріп,  қолмен  ұстап, 
қажетіне пайдаланып жүрген, ӛз айналасында кездесетін заттар мен құбылыстарды жұмбақтап 
айтудан  басталады.  Бастауыш  сыныптарда  колданылатын  шығармашылық  кабілет  нышаны 
оятатын тапсырмалар ойын элементтерін окытуда  қолданумен ұштасып жатуға тиіс. Сонда 
оқыту  процесі  балалардың  жас  ерекшеліктеріне  ықшамдалған  түрде  олардың 
интеллектіне нақты әсерін тигізіп ӛз уақытында дамытып отырады. 
Қорытындай  келе  мынадай  тұжырымдар  жасалды:  балалардың  интелектуалдық 
қабілеттілігін  дамытуға  арналаған  кӛптеген  психологиялық  тестер  бар.  Оларды  қолдану 
арқылы  балалардың  қабылдау,  назар  аудару,  еске  сақтау,  ойлау,  сӛйлеу  процестерін 
дамытып,  интеллектуалдық  қабілеттілі-гінің  ӛріс  алуына  ықпал  жасайтыны  анықталған. 
Зерттеу  барысында  психологиялық  тесттердің  әсері  ӛте  үлкен  екені  дәлелдеген  соң 
оның бірнеше үлгісі диплом жұмысында  келтірілді. Арнайы жасалған психологиялық дамыту 
тесттері  барлықтаным  қабілеттердің  жылдам  дамуына  негіз  болады.  Сондықтан,  дамыту 
тесттерін  қолдану  инттелектуалдық  дамытудың  бірінші  жолы.  Интеллектуальдық 
қабілеттілікті  дамытудың  екінші  жолы-шығармашылық  тапсырмалары  орындату. 
Бастауыш  сынып  оқушыларының  жас  ерекшеліктерін  ескере  отырып  олардың  танымдық 
қабілетін  дамытуға  ертегілер,  жаңылтпаштар,  жұмбақтар  колдану  арқылы  оку  мазмұны 
балаларға қызықты жасап, жас ерекшеліктеріне жақындатуға мүмкіндік туады. Балалар халық 
фольклорын  іздеп,  оны  шешу  жолдарын  ӛздері  тапса,  тапқырлық,  шешендік  ӛнерін 
қалыптастыруғ ашығармашылық тапсырмалар негізболады. 
 
Әдебиеттер тізімі:  
1. Алдамұратов Ә. Т. Жалпы психология. Алматы ,1996ж. 
2. Ананьев Б. Г. Человек как предмет познания. М. 1968ж. 
3. Давыдов В.В. Развитие детей начальной школы. 1972ж. 
4. Петровский А.В. Общая психологи . М. 1982ж. 
5. Возрастная и педагогическая психология. Под.ред. Гамзей и др. М. 1984г. 
6. Возрастная и педагогическая психология. 1989г. 
7. Қалиев С. Халықтың тәлім-тәрбие негіздері А. 1992ж. 
8. Немов Р.С. Психология. В 3-х томах М. 1995г. 
 
Аннотация 
Бұл  мақалада  бастауыш  сыныптарда  оқушылардың  таным  процесстерін  және  жалпы 
интелектуалдық  қабілетті  дамытуға  арналған  бағдарламаларда  балалардың  логикалық  айналуын, 
абстракциялауын,  қиялын  ауысша,  есептеуін  т.б.  интелектіне  негіз  болатын  танымдык  әрекеттерді 
дамытуға арналған тапсырмалар жүйесін ашып кӛрсеткен. 
Аннотация 
В данной статъе  широко раскрыты задания, направленные на развитие познавательного процесса 
учащихся  начальных  классов,  их  логическое  мышление,  абстрагирование,  мечта  и  т.д.,  и  которые 
развивают познавательную активность, являющаяся основой интеллекта. 
Annotation 
In this article are widely opened the tasks which are directed on development og cognitive process of pupils 
of primary classes, their logical thinking, abstraction, etc., which develop the cognitive activity having a base of 
intellect. 
 
 
 
 

93 
 
ӘОЖ 874.89 
 
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БІЛІМ БЕРУДЕ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ 
ҚОЛДАНУДЫҢ МАҢЫЗЫ 
 
Бердалиева А.К. 
№6 балабақша, Тараз қ. 
 
Қазіргі таңда мектепке дейінгі орындарда инновациялық технологияны ендіруге кӛптеп 
күш жұмсалады. Сол себепті мектепке дейінгі ұйымдарда педагогтардың негізгі міндеті: әдіс 
тәсілдерді  дұрыс  таңдау,жаңаша  педагогикалық  технологияларды  дұрыс  қолдана  білу,жеке 
тұлғаның  дұрыс  дамып  қалыптасуы  үшін  ыңғайлы  жағдай  жасау.  Мектепке  дейінгі  білім 
беру  орындарында,  педагогикалық  технологиялар  мектепке  дейінгі  білім  беру  стандартын 
жүзеге  асыруға  бағытталған.  Қоғамның  алға  басуы  кӛп  ретте  бүгінгі  ұрпақтардың  қандай 
дәрежеде  білім  алып  тәрбиеленуіне  байланысты.  Мектепке  дейінгі  кезеңде  білім  беруде 
инновациялық технологияны енгізу мен таратудың кӛпшілігі оны зерттеуші және таратушы 
ғана  емес,  оны  қолданушы  болып  табылатын  адамға  тәуелді.  Бүгінде  мектепке  дейінгі 
ұйымдар  біркелкі  бағдарламамен,  біртектес  әдістемемен,  біркелкі  оқу  жоспарларымен 
жұмыс істейді.  
Тәрбиеші  педагогтар  қауымы  заман  талабы  қойып  отырған  ұлағатты  ұрпақ  тәрбиелеу 
міндетін  жүзеге  асыру  үшін  инновациялық  технологияларды  тәжірибеде  қолдана  білуге 
дағдылану  керек.  Тәрбиешінің  оқыту  әдістерін  үйлесімді  етіп  таңдап  алуы  білім  берудің 
нәтижелі болуына мүмкіндік жасайды, ол үшін тәрбиеші балалардың ӛмір тәжірибесін, білім 
қорын,  іскерлік  дағдыларының  қалыптасуын  есепке  алуы  қажет.  Жаңаша  әдіс-  тәсілдермен 
танысып,  оны  үнемі  ӛз  тәжірибесінде  қолданып,  жетілдіріп  отыруы  шарт.  Сондай-ақ, 
жаңашыл  педагогтардың  іс-тәжірибесімен  танысып,  дамыта  оқыту,  модульдік  оқыту,  сын 
тұрғысынан ойлау, іскерлік ойындарды ӛткізу, тренинг жүргізуді және балаларды қарапайым 
зерттеу  жұмыстарын  жүргізе  білуге  үйрету  жолдарын  ӛздері  меңгеруі  керек.  Балалардың 
ақыл-ойын  дамытып,  дүниетанымдық  ӛрісін  кеңейтуде,  ұлттық  рух  пен  сана  сезімін 
қалыптастыруда ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүйелі жүргізіп, тәжірибеде тиімді пайдалану 
негізгі міндеттердің бірі болып табылады. 
Қоғамның заманауи даму сатысында инновациялық үдерістер, бірінші кезекте, баланың 
әлеуетті  қабілеттіліктерін  ашудың  бірінші  деңгейі  ретінде  мектепке  дейінгі  білім  беру 
жүйесіне  әсер  етеді.  Мектепке  дейінгі  білім  берудің  дамуы,  жаңа  сапалы  деңгейге  ӛтуі 
инновациялық  технологияларды  дайындаусыз  мүмкін  емес.  Инновациялар  бала  тұлғасына, 
оның  қабілеттіліктерін  дамытуға  бағдарланған  педагогикалық  практикада  қолданылатын 
жаңа  әдістерді,  нысандарды,  құралдарды,  технологияларды  анықтайды.  Қазіргі  таңда 
мектепке  дейінгі  орындарда  инновациялық  технологияны  ендіруге  кӛптеп  күш  жұмсалады. 
Сол себепті мектепке дейінгі ұйымдарда педагогтардың негізгі міндеті: әдіс тәсілдерді дұрыс 
таңдау,жаңаша  педагогикалық  технологияларды  дұрыс  қолдана  білу,жеке  тұлғаның  дұрыс 
дамып қалыптасуы үшін ыңғайлы жағдай жасау. Қарым-қатынас жасауда үлкендер жағынан 
балаға мынадай жағдай туғызу қажет:  
Қазіргі  кезде  жас  ұрпаққа  жаңаша  білім  беру  жолында  түбегейлі  ӛзгерістер  жүріп 
жатыр.  Дарынды,  шығармашылық  тұлға  қалыптастыру  –  білім  мен  тәрбие  берудегі 
мемлекеттік істің ең маңыздысы. Адамзат баласының ӛз ұрпағын мектепке дейінгі оқыту мен 
тәрбиелеудегі  ең  озық  тиімді  ізденістерін,  тәжірибелерін  жалғастырып,  тың  жолдар  іздеу 
педагогиканың  озық  үлгілерін  жаңашылдықпен  дамыту  жалғаса  бермек.  Білім,  тәрбие 
жұмысына жаңа әдістемелік амал-тәсілдерді, құрал-жабдықтарды, жаңа тұжырымдамаларды 
жасап, оларды қолдану инновация деп аталады. 
Тәрбиеші  педагогтің  мектепке  дейінгі  ұйымдарда  оқу-тәрбие  үдерісін  ұйымдастыруда 
тікелей  басшылыққа  алатын  негізгі  құзіреттілік  түрлері:  инновациялық  технологияларды 
пайдалана  білу  құзіреттілігі,  құндылық  түсінігі  құзіреттілігі,  жалпымәдени  құзіреттілігі,