60
Сондықтан, амортизациялық аударымдардың мөлшері:
А = Қ
жабд.
·
Н
а
Қ
нақ.
= (25000 + 15000) ·
0,25
2120
= 23,6 теңге/сағ.
(12)
Жабдықтарға күтім көрсету мен оны жөндеуге(Ж-жөндеу) тапсыру
шығынын кешеннің құнынан 2% мөлшерде алатын болсақ:
Ж = Қ
жабд
·
0,02
Қ
нақ.
= (25000 + 15000) ·
0,02
2120
= 1,9 теңге/сағ.
(13)
Электр қуатына шығынды 1 кВт/сағ 3,40 теңге және тұтынылатын қуатты
0,3 кВт/сағ деп алатын болсақ, онда:
Қ = 0,3 · 3,40 = 1,02 теңге/сағ.
(14)
Осы есептердің нәтижесінде ЭЕМ-ның бір сағат жұмыс құнын
анықтаймыз:
Қ
м−с
= 23,6 + 1,9 + 1,02 = 26,52(теңге/сағ)
(15)
Осыған байланысты, машинаның тұтынған уақытының құнын есептейміз:
Қ
ЭЕМ
= Қ
м−с
· Т
му
= 26,52 · 608 = 16124,16 (теңге)
(16)
Әзірлеуге кеткен шығындардың сметасы.
Бағдарламаны әзірлеуге кеткен шығындардың сметасы 3 кестеде
көрсетілген шығындардың тармақтарына сәйкес есептеледі.
3 кесте- Шығындардың сметасы
Шығын тармағы
Шығынның сомасы, теңге
Әзірлеушілердің
негізгі
жалақылары
146446
Әзірлеушілердің
қосымша
жалақылары
14644,6
Қорларға аударымдар
60570
Қосымша үстеме шығындар(негізгі
жалақыдан алынған 100%)
146446
ЭЕМ қолдану бойынша шығындар
16124,16
Барлығы:
384230,76
61
5.4 Өнімді енгізуге байланысты экономикалық тиімділікті бағалау
Аталмыш бағдарламалық өнімнің негізгі қызметі құжаттамаларды
автоматтандыру болғандықтан, құжаттарды құрудың еңбек сыйымдылығын,
қолда бар тәсілмен және әзірленіп жатқан автоматтандырылған жүйенің
көмегімен бағалаймыз.
Оларды құрудың шамалы еңбек сыйымдылығы мен негізгі құжаттары 4
кестеде көрсетілген.
4 кесте- Еңбек сыйымдылығы
Құжаттың атауы
Құру кезеңділігі
Еңбек
сыйымдылығы
(адам-сағ.)
1. Келісімшарт
бойынша
жұмыстарды орындауға тапсырыс-
жүктелімі
Әр тоқсан сайын
8
2. Орындаушының
жұмысы
үшін жеке тапсырыс-жүктелімі
Әр тоқсан сайын
5
3. Орындаушының іс жүзінде
орындаған жұмысы бойынша есеп
беру
Әр тоқсан сайын
0,5
4. Кәсіпорынның
келісімшарттар
бойынша
жұмыстарды
орындау
туралы
жинақталған есеп беру
Әр тоқсан сайын
26
«ЭнергоПромКомплект - ПВ» ЖШС ұйымында қызметкерлердің шамалы
саны 55-ке тең.Жұмыстар орташа есеппен алғанда бір уақытта 25 келісімшарт
бойынша жүргізіледі. Бұларды ескере отырып, құжаттамаларды құрудың еңбек
сыйымдылығын (Е) бағалайық.
Е =
8·25+1·55+0,5·55+26
5
= 62 (адам-сағ./ай)
Нақты қордың уақытында тоқсан бойынша уақытылы есеп беруді
қамтамасыз ету үшін Қ=56 сағат тапсырыс беру бөлімінің бір қызметкеріне,
құжаттамаларды жүргізуге кем дегенде екі қызметкер қажет.
Жүйені енгізгеннен кейін, тапсырыс беру бөліміндегі оператордың
автоматтандырылған жұмыс орнын, оның автоматтандырылған қызметтерін
ескере отырып, құжаттарды құрудың еңбек сыйымдылығының келесідей
өзгергенін көреміз. (5 кесте )
62
5 кесте- Құжаттардың атауы
Құжаттың атауы
Құру кезеңділігі
Еңбек
сыйымдылығы
(адам-сағ.)
1. Келісімшарт
бойынша
жұмыстарды
орындауға
тапсырыс-жүктелімі
Әр тоқсан сайын
2
2. Орындаушының
жұмысы үшін жеке тапсырыс-
жүктелімі
Әр тоқсан сайын
0,05
3. Орындаушының
іс
жүзінде орындаған жұмысы
бойынша есеп беру
Әр тоқсан сайын
0,05
4. Кәсіпорынның
келісімшарттар
бойынша
жұмыстарды орындау туралы
жинақталған есеп беру
Әр тоқсан сайын
0,1
Осыларды
ескере
отырып,
құжаттамаларды
құрудың
еңбек
сыйымдылығын есептейміз.
𝑡 =
(2·25+0,05·55+0,05·25+0,1
5
= 11(адам-сағ./ай)
(4)
Осыған байланысты, еңбек шығынының үнемделуі келесіні құрайды:
𝑡
үнем.
= 𝑇 − 𝑡 = 62 − 11 = 51(адам-сағ./ай)
(5)
Кәсіпорындағы жоспарлы бөлімнің қызметкерінің іс жүзіндегі
еңбекақысы 20000 теңгені құраған жағдайда, үнемдеу (Ү) келесіні құрайды:
Ү = 𝑡
үнем.
· Е · (1 + К
ауд.
) · 5,75/Қ,
(6)
мұндағы: Е - еңбекақы;
К
ауд.
-
бюджеттен
тыс
қорларға
аударымдардың
коэффициенті.
Осылайша,
Ү = 51 · 20000 · (1 + 0,376) ·
5,75
56
= 144112теңге,
(7)
Осы сомаға сүйеніп, жүйенің өтелу мерзімін есептеуге болады:
Т
өм
=
С
Ү
=
384230,76
144112
= 2 жыл 6 ай